تعیین سم دیازینون در آب شالیزارهای آمل به وسیله تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

رضا ارجمندی ¹ , میترا توکل ² , منصوره شایقی ³

1 -
2 -
3 -

تاریخ دریافت : 1387/01/20 تاریخ پذیرش : 1387/04/20 تاریخ انتشار : 1389/04/01

کلید واژه: دیازینون- باقی ماندة حشره‌کش- ,

چکیده مقاله :

هدف : رشد فزاینده جمعیت،شرایط نامطلوب اقتصادی جهان خصوصاً جهان سوم، کمبود مواد غذایی، گرسنگی و بیماری از جمله مسایل در زمینه اقتصاد و کشاورزی می‌باشند. آفات و بیماری‌ها همه ساله خسارات هنگفتی به زارعان و کشاورزان وارد می‌آورد. جهت حفظ محصولات کشاورزی، سمپاشی‌های مکرر، بی رویه و ناآگاهانه‌ای انجام می‌شود که متأسفانه علاوه بر مقاومت آفات، موجبات آلودگی محیط را فراهم آورده و اثراتی در موجودات زنده ایجاد می‌نماید. استان مازندران، یکی از قطب‌های کشاورزی کشور محسوب می‌شود. برای مبارزه با آفات کشاورزی در این منطقه، دیازینون از بیشترین حشره‌کش‌های مورد استفاده است. این حشره‌کش برای مبارزه با کرم ساقه خوار برنج و آفات مرکبات استفاده می‌شود. در این مطالعه بررسی باقی مانده سم دیازینون در آب زمین‌های برنج در استان مازندران، شهرستان آمل در سال 1386 صورت پذیرفت. یافته‌ها: نمونه برداری به صورت تصادفی و نمونه‌های مورد آزمایش به صورت مخلوط بررسی شد. بعد از نمونه برداری و آزمایش‌های مقدماتی، عمل استخراج با استفاده از دی کلرومتان واستن صورت پذیرفت و نهایتاً عمل تعیین مقدار باقی مانده به روش کروماتوگرافی لایه نازک HPTLC: High Performance Thin Layer Chromatography با استفاده از نرم افزار CATS 4 انجام شد. با استفاده از آنالیز آماری ANOVA ، داده‌های به دست آمده مورد تحلیل آماری قرار گرفت. زمان نمونه برداری برای آب از 1 روز پس از سمپاشی تا هنگام ردیابی سم بوده است. نتیجه گیری: طی آزمایش‌های متعدد در این بررسی نتیجه به شرح ذیل اعلام گردید: دیازینون در ایستگاه‌های 1 و 4 تا هفته دوم در ایستگاه‌های 2و3 تا ماه اول در ایستگاه 5 تا ماه دوم مشاهده گردید. بالاترین میزان سم دیازینون در ایستگاه شماره 1 به میزان PPm 14/1 بوده، که بیشتر از مقادیر تعیین شده استاندارد کشورهای اروپایی می‌باشد. در این مورد، شرایط اقلیمی منطقه و خواص فیزیکی و شیمیایی حشره کش فوق از جمله خاصیت تدخینی دیازینون مؤثر است. در طی دوره رشد گیاه، به سبب همین خواص ، جذب گیاه شده و به تدریج اثرات خود را از دست می دهد.

چکیده انگلیسی:

Increasing growth of population, undesirable economic situations of the world especially the third world, shortage of foodstuffs, hungriness, illness, they are all problems to be solved from economical and agricultural aspects. Protecting agricultural products from pests and diseases which inflicts considerable damage to farmers and cultivators each year which is another puzzle to be played and sorted. For this purpose, each year repeated, irregular and uninformed pesticides sprayings are carried out too many times which unfortunately cause resistance of pests against these drugs as well as environmental pollution and it can disaffect other live creatures. It is therefore necessary that more extensive research to be performed on agricultural pesticides and their relative health sciences in the light of bioenvironmental remarks. Mazandaran province is one of the agricultural poles of our country. Diazinon is one the most consumed agricultural pesticides in order to destroy the pests in this region. In this research study of residua of pesticide (Diazinon) in water, Rice field in Amol city, Mazandaran province was performed in year 2007. Findings:  The sampling was carried out on an accidental basis and the samples were taken from each station from the whole width of the river at each interval and mixed and studied the primary experiment and extractions which were carried out by using di-cholero methane and Acetone and finally the amount of pesticide residue was determined by using the H.P.T.L.C (High Performance Thin Layer Chromatography) method and CATS-4 software. According to the ANOVA, trails were in statistical analysis .Time of sampling of water was reported in one day after poisoning. Results show: Diazinon insecticide: this insecticide is used to destroy the stem boring caterpillar of Rice and Citrus tree pests frequently and was observed in the sampling stations 1 and 4 for 2 weeks after poisoning and in station 2 and 3 for one month after poisoning and in station 5 up to second month after application. The greatest amount of Diazinon poisons in station 1 was 1.14ppm which was greater than European Standard. This study cleared physical and chemical properties of the studied insecticides، such as fumigation quality، ecological conditions and type of soil، cause the decrease and finally disappearance of insecticides during the period of plant growth.