اثر کشندگی عصاره گیاه شا‌تره Fumaria parviflora (Lam.) (Fumariaceae) استخراج شده با روش‌‌های مختلف روی سفید‌بالک پنبه (Hem., Aleyrodidae) Bemisia tabaci (Genn.)

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

طاهره غلامی ¹ , محمد امین سمیع ²

1 - گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان
2 - گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان

تاریخ دریافت : 1395/11/27 تاریخ پذیرش : 1396/06/20 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: غلظت کشنده, زیست‌سنجی, Lethal concentration, پرکولاسیون, سوکسله, شاتره, percolation, Soxhlet, Bioassey, F. parviflora,

چکیده مقاله :

سفید بالک پنبه Bemisia tabaci (Genn.) (Hem; Aleyrodidae) از آفات مهم محصولات زراعی، سبزی و زینتی است. در این پژوهش اثر روش ‌های مختلف عصاره‌ گیری (پرکولاسیون، ماسراسیون، سونیکاسیون، بن‌ماری و سوکسله) بر کشندگی گیاه شاتره روی حشرات کامل سفید بالک پنبه به روش غوطه ‌وری برگ مورد بررسی قرار گرفت. متانول سه درصد به ‌عنوان شاهد و گوجه ‌فرنگی به عنوان میزبان در نظر گرفته شد. غلظت کشندگی 50% ( LC50 ) محاسبه شده برای عصاره استخراج شده به روش های بالا به ترتیب 78/54، 04/85، 18/85، 33/139، 69/344 ‌گرم بر ‌لیتر و شیب خط دز-پاسخ نیز برای روش ‌های فوق به ترتیب 30/0±34/1، 28/0±08/1، 26/0±0/1، 43/0±39/1 و 20/0±92/0 بود. چنین به نظر می ‌رسد که عصاره شاتره استخراج شده به روش پرکولاسیون به طور معنی داری اثر کشنده بیشتری داشته است و این روش برای استخراج مواد حشره‌ کش گیاه شاتره مناسب تر است و عصاره شاتره می تواند به عنوان راهکار مناسب علیه سفید بالک پنبه در برنامه ‌های IPM بررسی شود.

چکیده انگلیسی:

The sweet potato whitefly, Bemisia tabaci (Genn.) (Biotype A)  (Hem: Aleyrodidae) is a major pest of field crops, vegetables and ornamental plants. In this research, the effect of several extraction methods (percolation, maceration, sonication, water bath and soxhlet) on mortality effect offine leaved fumitory, Fumaria parviflora on adults of Bemisia tabaci with leaf dip test were studied. Methanol 3% were used as negative control treatment respectively and tomato as host plant. The calculated LC50 value for above extraction methods were 54.78, 85.04, 85.18, 139.33 and 344.69 g/l respectively and dosage-response gradient was estimated 1.34 ±0.30, 1.08±0.28, 1.0 ± 0.26, 1.39±0.43 and 0.92±0.20 respectively. The results showed that percolation plant extract of F. parviflora had the highest mortality on adult of B. tabaci. It seems that the percolationmethod is the best method to extract chemical compounds to be used against the cotton whitefly. Using this extactct may be a useful strategy against the pest in Integrated Pest Management.