نقش ها، وظایف و ویژگی های مدیر در آیینه مدیریت قرآن با نگرشی بر جزء های 7 تا 9 قرآن کریم و تأسی از نهج البلاغه

محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی

تاریخ دریافت : 1395/08/07 تاریخ پذیرش : 1395/08/07 تاریخ انتشار : 1390/03/01

کلید واژه: مدیریت, نقش‌ها و وظایف مدیر,

چکیده مقاله :

ضرورت مدیریت در زندگی اجتماعی، از بدیهیات بوده و هیچ نیازی به استدلال و برهان ندارد؛ زیرا زندگی اجتماعی هر چند در مجموعه ای بسیار اندک و کوچک، بدون داشتن مدیر و سازمان دهی خاص، سامان نیافته و به سرعت از هم پاشیده و متلاشی خواهد شد. در فرهنگ اصطلاحات، برای مدیریت تعاریف گوناگونی ارائه شده است. برخی، مدیریت را هنر دانسته و گفته‌اند: هنر مدیریت، هدایت، ایجاد هماهنگی و نظارت بر تعداد زیادی از افراد برای نیل به هدف و یا مقصودی معین است (ساروخانی، 1386: 766).قرآن کریم، کتابی که از سوی خداوند متعال و خالق و پرورش دهنده تمام موجودات از جمله انسان، نازل گردیده، بیان کننده نیازهای زندگی بشری برای رشد و تعالی و تکامل است و مدیریت قرآنی عبارت است از هنر کشف استعدادها، تجهیز، تحریک، تنظیم و هدایت نیروها به سمت هدف های الهی (حیدری، فصلنامه مدیریت آموزشی: 18).در این مقاله نگارنده از آیه 83 سوره مائده تا آخر سوره مائده و تمام سوره مائده و انعام و سوره انفال تا آخر آیه 40 را مورد بحث و تحلیل قرار داده و ویژگی‌ها، نقش ها و وظائف مدیران را به تصویر می‌کشد که از مهم ترین آن‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: *مدیران سازمان‌ها در ابلاغ دستورات می‌بایست از شیوه‌هایی استفاده کنند که همة افراد سازمان در جریان آن دستورات قرار گیرند. * اطلاعات و دانش سازمانی باید رده‌بندی و طبقه‌بندی شود و مدیران نباید همه اطلاعات و دانسته‌های خود را در اختیار عموم کارکنان بگذارند، این امر ممکن است مشکلات و بحران‌هایی را برای سازمان ایجاد نماید. * از وظائف دیگر حوزه مدیریت ایجاد فضای رقابت و انگیزش و تکریم ارباب رجوع است. * داشتن هدف و برنامه، پاسخگویی، انتقاد پذیری، شایسته سالاری، توانمندی در ماموریت و رسالت. مدیران و ... از نکات مهم مدیریتی اشاره شده در این مقاله است که در علم مدیریت امروزی جزء اصول مهم مدیریتی به شمار می‌روند. خلاصه این که مدیریت قرآن به جهت اتصال به علم مطلق الهی و عدم ابطال پذیری می‌تواند چالش‌ها و تنگناهای پیش روی مدیران و جامعه هزاره سوم را تبیین و مرتفع نماید.

چکیده انگلیسی:

The necessity of management in social life is an axiomatic issue, and does not need to be proved.  The reason is that a social life, even in a very small size, will not survive without a manager, or a special planning.  There are different definitions given in dictionaries for the word "management".  Some believe that it is art and say that, "the art of management is guidance, establishing coordination, and supervision of a lot of people in order to achieve a predetermined goal or purpose," Saroukhani, 2007, p. 766).  The holy Quran, has been descended by Allah,  the creator of all creatures.  A book that elaborates the needs of people's life in order to grow and evolve.  The Quranic management includes the art of discovering, equipping, stimulating, adjusting, and leading the work forces toward the Allah's goals (Heidari, Educational Management Quarterly, p.18).  In this paper, Chapters 7, 8, and 9 of the holy Quran is investigated in order to depict the managers' characteristics, roles, and duties.

منابع و مأخذ:

- قرآن کریم

- نهج البلاغه، ترجمه مرحوم دشتی

- حیدری تفرشی، غلام حسین. (1386). مدیریت اسلامی، انتشارات نویسنده، چاپ اول                                          

- حیدری تفرشی، غلام حسین.(1388). فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

- رضاییان، علی. (1387). مبانی سازمان و مدیریت، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوازدهم

- فصلنامه اندیشه بسیج (1381) شماره7، سطح 2، ناشر: معاونت آموزش عقیدتی، سیاسی بسیج

- فروزنده دهکردی، لطف الله. (1386). مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران: دانشگاه پیام نور

- قرائتی، محسن. (1385). 300 نکته در مدیریت اسلامی، انتشارات مرکز درس هایی از قرآن، تهران

- قرائتی، محسن. (1388). سخنی با متولیان مدیریت فرهنگی، انتشارات مرکز درس هایی از قرآن، تهران

- مکارم شیرازی، ناصر. (1361). تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب اسلامی، تهران، چاپ هفتم

- سایت خانه کارآفرینان ایران  www.karafariny.com

- سایت www.maaref.ir