شناسایی ویژگی‌های مدارس توانمند و میزان انطباق مدارس متوسطه شهر تهران با این ویژگی‌ها
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: مدیریت مدرسه محور, معلمان توانمند, مدارس توانمند,
چکیده مقاله :
هدف این تحقیق شناسایی ویژگی‌های مدارس توانمند از دیدگاه مدیران و معلمان و بررسی میزان انطباق هر یک از این ویژگی‌ها با وضعیت مدارس متوسطه شهر تهران بوده است. روش تحقیق آمیخته (کمی و کیفی) بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و معلمان مدارس متوسطه شهر تهران بود که تعداد معلمان 19080 نفر و تعداد مدیران 1196 نفربوده است. حجم نمونه با مراجعه به این جدول مورگان مشخص شد و تعداد 377 معلم و 291 مدیر به عنواین نمونه تعیین و به روش تصادفی طبقه‌ای از بین پنج حوزه (شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب) انتخاب شده است. همچنین برای اخذ نظریات متخصصان به شیوه کیفی با 100 نفر از استادان رشته علوم تربیتی و مدیران و معلمان مدارس مصاحبه به عمل آمده است. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه بوده است. پرسشنامه شامل 84 سوال و 13 مولفه بود که در مقیاس 5 درجه‌ای تنظیم شده. برای تعیین روایی پرسشنامه، از روایی صوری و محتوایی استفاده شده است و پایایی آن نیز با اجرای آزمایشی روی 30 نفر و محاسبه ضریب همسانی درونی آلفای کرونباخ (87/0) به دست آمد. داده های حاصل از اجرای پرسشنامه‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب توافق، آزمون t تک گروهی و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که از نظر معلمان، مدارس متوسطه تهران بیش از حد متوسط با ویژگی‌های کنترل و ارزشیابی تقویت کننده، داشتن فضا و امکانات و تجهیزات آموزشی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند، ولی از نظر مدیران، مدارس متوسطه تهران بیش از حد متوسط با ویژگی‌های داشتن جو باز، حمایت اجتماعی کنترل و ارزشیابی تقویت کننده، آموزش مهارت های زندگی و داشتن معلمان توانمند منطبق هستند. از نظر معلمان، مدارس متوسطه تهران تهران کمتر از حد متوسط با ویژگی‌های داشتن جو باز، مسئولیت اجتماعی، حمایت اجتماعی، پژوهش محوری و داشتن هدف و بینش مشترک منطبق هستند.
The research purpose is to identify the characteristics of empowered schools and the degree of adaption of high schools with these characteristics in Tehran City. Research method was mixed (quantitative and qualititative). The research population included all Tehran high school teachers (1196 people) and students (95789 people). The sample was chosen according to Morgan Table, and included 377students, and 291 teachers, and it was selected by cluster and stratified random sampling methods of five zones (Include: North, south, center, East, and west). Regarding the qualitative aspect of the research, the researcher interviewed many experts, faculty members of educational sciences, teachers and students. Data were gathered through a researcher-made questionnaire included 84 questions and 13 indicators based on five scales and unstructured interview. Data gathered has been analyzed by descriptive and inferential statistics methods. The results showed that empowered schools have 12 indicators. In the principals’ and teachers’ viewpoints, Tehran high schools adapted above average with supported control, having educational space and equipments and having empowered teachers. But In the students’ viewpoint, high schools adapted above average with open climate, social support, supported control, live skills training, and having empowered teachers.
- ابوضحــی، ابتســام. (1385)، مدیریــت مدرســه محور، ترجمــه: گرایـــی نژاد، غلام رضا؛ اللهیــار ترکمــن، علــی؛ کاظـم، رخســاره؛ عدل، طاهره؛ انتشـــارات مدرســه 1385.
- آقازاده، محرم. (1383)، نگاهی به شاخص های مدرسه استاندارد. مجله رشد مدیریت مدرسه، سال دوم، شماره 9، 1383.
- بازرگان، عباس. (1383)، ارزیابی آموزشی. تهران: سمت.
- بختیــار نصرآبادی، حسنعلـــی. (1385)، بررسی وضعیــت فضای فیزیکــی مدارس شهر اصفهــان با توجه به استانداردهای سازمان نوســازی توسعه و تجهیز مدارس. دو ماهنامه دانشــور رفتار. سال سیزدهـــم، شماره 21، اسفند 1385، صص 33-42.
- بختیاری، ابوالفضل. (1382)، مدیریت اثر بخش. دو هفته نامه نگاه. شماره 224. وزارت آموزش و پرورش.
- بلنکستاین، الن. (1959)، «مدارس برون شکست، شش اصل برای افزایش عملکرد دانش آموزان». مترجمان: کریمی، رامین؛ جزایری، محمد؛ پاینده، افشین؛ منظوری، مینا (1385)؛ تهران انتشارات شلاک.
- پیرچه، فاطمه. (1387)، مدارس کارآمد چه مدارسی هستند؟ روزنامه کیهان. شماره 19057. 24 فروردین 87.
- حدادیان، فرزانه. (1387)، ویژگی هایمدیر و مدرسه کارا و اثر بخش. روزنامه مردم نو. 9 شهریور 87.
- رابســـون، ماتیـــوس. (1995)، کیفیـــت در آمــوزش و پرورش. (ترجمــه: عربعلــی رضایـــی). تهـــران: دفتـــر همکـــاری های بین‌المللـــی آمـــوزش و پــرورش.
- رابینز، اس. پ (1378)، تئوری سازمان (ساختار، طراحی و کاربردها). (ترجمه: مهدی الوانی و دانایی فرد)، تهران: انتشارات صفار.
- رمضانی، حسین علی. (1388)، خلاقیت اساس شکوفایی و نوآوری. تهران: انتشارات محور 1388.
- ساروخانــی، باقــر. (1385)، روش های تحقیــق در علوم اجتماعــی. تهــران: دیــدار.
- سازمـــان آموزش و پرورش شهــر تهران، (1384)، پیش نویس سنــد راهبردی مدارس هوشمنــد، بیانیــۀ توسعـــه. وب سایت آموزش و پرورش شهـــر تهران، (1386).
- سلیمی، جمال؛ عبدی، علی. (1386)، آموزش کارآفرینی: اصول و مبانی روش های آموزش و نقش دانشگاه در آموزش آن. مجموعه مقالات همایش ملی آموزش عالی و کارآفرینی، جلد اول، دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، اسفند 1386. انتشارات دانشگاه سمنان.
- شیرزاد کبریا، بهارک. (1387)، نقش مدارس امن در هزاره سوم. انتشارات سفیر اردهال، 1387
- عسگری، زهرا. (1387)، رهبری و مدیریت اثربخش در مدارس. فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، وزارت آموزش و پرورش (1387)
- علاقه بنــد، علی. (1384)، مبانی نظــری و اصول مدیریــت آموزشی. تهران: نشر روان.
- علیاسماعیلی، عبدالله (1381)، فعالیت های تربیتی و اجتماعی در مدارس. تهران: آوای نور.
- قورچیـــان، نادرقلـــی؛ ملکـــی، حمیــد؛ خدیـــوی، اسداللـــه. (1383)، «طراحـــی و مهندســی برنامــه درســی در هـــزارهســـوم» تهران: فراشناختــی اندیشـــه.
- کریمی جشنی، جابر. (1378)، تحلیل وضعیــت موجود و مطلوب فضاهــا و تجهیزات آموزش متوسطه استان فارس با توجــه به شاخصهای برنامــه دوم توسعه. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهـــان، دانشکده علوم تربیتـــی و روانشناسی.
- گویـــن، دی. (1993)، ساختـــار سازمـــان های یادگیرنــده. ترجمــه: الوانی، مهدی.
- لسانی، مهدی؛ دهقانی، مریم. (1385)، بررسی رابطۀ بین مهارت‌های مدیران و اثربخشی مدارس متوسطه و پیش‌دانشگاهی ناحیۀ 2 شهرستان کرمان. فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی.
- محبی، عظیم. (1389)، فرایند یاددهی – یادگیری در مدارس با رویکرد پژوهش محور. سایت: تبیان.
-محمدی، حسن. (1388)، ویژگی های مدرسه خوب و مطلوب. قابل دسترسی در سایت مدرسه خوب، معلم خوب.
- مک گیل کریست ، باربارا؛ مایرز، کیت؛ رید، جین. (2004)، مدرسه هوشمند، مدرسه زندگی. ترجمه محمدی باغملایی، حیدر.
- مومنیـــان، لیلا. (1389)، ویژگی های آموزش و پرورش کارآمــد. روزنامه مردم سالاری.
- نقی زاده، مرضیه. (1385)، خلاقیــت و نوآوری در سازمان های آموزشی. تهران: مدرسه.
- نیکنامــی، مصطفــی؛ مهدیان، محمدجعفـــر. (1388)، منظور تبییــن ابعاد و مولفه های مدارس اثربخش و ارائه مدلـــی برای بهبود اثربخشــی در مدارس کشور. فصلنامه رهبری و مدیریــت آموزشی. سال ســـوم، شماره 7، بهــار 1388. صص 196-171.
- یزدان پنــاه نوذری، قربانعلـــی. (1373)، بررســـی وضع موجـــود فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی شهرهــای استانمازنــدران در مقایســـه با استانداردهای مطلوب آموزشـــی. پایان نامـــه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
-Abyarcher, Jennifer (2004), Characteristics of on Effective Teacher of Reading and Elementry School Sitting. Dissertation Northwestern State University.
-Creemers, B (2001), A Comprehensive Framework for Effective School Improvement Rijks Universities Groningen. Institute for Educational Groaning 9718 A W D Nethebrland.
-Cheng, ying cheong (2001), A school –based management mechanism for school effectivness and development , school effectiveness and school improvement vol.7 no. 1
-Fulton, K, yoon (2005), Induction in to Learning Communities National Commission on Teaching & Americans Future. Washington.
-Lapoint, M & Stephan, H (2006). Effective Schools Require Effective Principle. Leadership 36. 1.
-Rousen, L (2005), School Dicipline Best Practice for An administrator. Second Edition Sage Publication Company.
-Reynolds, D,Creemers , B.P.M., Hopkins, D., Stoll, l. ,& Bollen, R. (1996) . Making good schools. London: Rutledge.
-Rousen, louis (2005), school discipline best practices for administrators ,second
-edition, sage publications company
-Watkins, Chris & Carnel, Eileen (2007), Effective Learning in Classrooms Space. Publishing Inc 2455. California 91320.