بررسی ریسک‌پذیری و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران: بر مبنای سنجش هورمون‌ها با رویکرد مالی‌عصبی
محورهای موضوعی : فصلنامه تحلیل بازار سرمایه
احمد آرین تبار
1
,
مریم بخارائیان خراسانی
2
*
,
پرویز سعیدی
3
,
مریم نورایی
4
1 - گروه مالی, واحد علی آباد کتول, دانشگاه آزاد اسلامی, علی آباد کتول, ایران.
2 - گروه حسابداری, واحد علی آباد کتول, دانشگاه آزاد اسلامی, علی آباد کتول, ایران.
3 - گروه مدیریت و حسابداری، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران
4 - گروه حسابداری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه. کرمانشاه . ایران
کلید واژه: ريسك‌پذيري, خوش‌بيني, نروفایننس (مالی‌عصبی), تستسترون, کورتیزول,
چکیده مقاله :
هدف اصلی این پژوهش بررسي ریسک‌پذیری و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران بازار سرمایه بر مبنای سنجش هورمون‌ها با رویکرد مالی‌عصبی است. از مهم‌ترین عوامل رفتاری سرمایه‌گذاران ريسك‌پذيري و خوش‌بيني است؛ از این رو اين دو ویژگی رفتاري و سطح هورمون‌هاي تاثیر‌گذار بر آن‌ها بر اساس سن و جنسيت سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه مورد بررسي قرار گرفته است. نمونه آماری پژوهش شامل 77 نفر از سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بازار سرمایه است، جهت جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد و انجام آزمایش بالینی‌استفاده شد، سنجش هورمونی (تستسترون و کورتیزول 8 صبح) از روش سرمی به روش تست خون و تحليل داده‌ها با نرم افزارsmart pls ویراست3 انجام شد. اين پژوهش از لحاظ زمان مقطعي و به لحاظ هدف بنيادي تجربی است. نتايج نشان داد هر دو هورمون با ریسک‌پذیری و خوش‌بینی رابطه معناداری دارند. سطح هورمون تستسترون تاثير معنادار و مستقیم بر ريسك‌پذیری و خوش‌بيني دارد؛ اما تغییر هورمون کورتیزول 8 صبح با ريسك‌پذیری و خوش‌بيني رابطه معکوس دارد. ورود متغیر جنسیت در رابطه نشان می‌دهد این رابطه برای مردان معنادار هست، اما برای زن‌ها رابطه معنادار مشاهده نمی‌شود؛ لذا متغیر جنسیت تعدیل‌گری می‌کند. از طرفی ورود متغیر سن در رابطه نشان می‌دهد سن افراد مورد مطالعه باعث تعدیل‌گری رابطه می‌شود.
The main goal of this research is to investigate the risk-taking and optimism of capital market investors based on measuring hormones with a neurofinancial approach. One of the most important behavioral factors of investors is risk-taking and optimism; Therefore, these two behavioral characteristics and the level of hormones affecting them have been studied based on the age and gender of investors in the capital market. The statistical sample of the research includes 77 professional investors of the capital market, in order to collect data in this research, a standard questionnaire and a clinical test were used. Hormonal measurement (testosterone and cortisol at 8 AM) was done by serum method by blood test method and data analysis was done with smart pls software version 3. This research is cross-sectional in terms of time and experimental in terms of its basic purpose. The results showed that both hormones have a significant relationship with risk-taking and optimism. Testosterone hormone level has a significant and direct effect on risk tolerance and optimism; But the change of cortisol hormone at 8 am has an inverse relationship with risk tolerance and optimism. The inclusion of the gender variable in the relationship shows that this relationship is si gnificant for men, but no significant relationship is observed for women;
Therefore, the gender variable moderates. On the other hand, the inclusion of the age variable in the relationship shows that the age of the studied subjects moderates the relationship. shows that this relationship is significant for men, but for women, no significant relationship is observed and the gender variable moderates.
افشارنیا، اله، پاک گوهر، مینو، خسروی,شهلا. (1395)، بررسی کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن. دانشکده علوم پزشکی تهران مجله پرستاری، سال دوم، شماره(1)، صفحه 38-49. # خواجوی, شکراله, فتاحی نافچی, حسن. (1392). افق پیش روی مالی رفتاری, دانش سرمایه گذاری .سال دوم، شماره7. صفحه 21-34.# شیرویه‌پور، شهریار، بیات، روح اله، معافی، علی.(1402)." تحليل تأثير سوگيري‌هاي ابتكاري بر تصميمات سرمايه‌گذاري و كارآيي بازار براي گذاري در آينده ". فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، سال چهاردهم، شماره(54)،صفحه160-181. # صفری‌گرایلی، مهدی، رضایی، یاسر,نوروزی,محمد، (1396). “سطح هورمون تستسترون و ریسک‌پذیری شرکت.” دانش سرمایه گذاری. سال ششم، شماره(24)،صفحه 83–97. # موسی‌زاده, عبداله, خان محمدی, محمد حامد. (1401)."اثربخشی مدل مالی عصبی بر مبنای سنجش هورمون تستسترون بر نگرش و تصمیم گیری سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران.” دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال پانزدهم، شماره1، صفحه161–172. # نصیری رینه، حمیرا ,خانپور,فرنگیس .(1391)."بررسی ارتباط هورمون کورتیزول و تستسترون در مردان". مجله پزشکی ارومیه، سال پنجم، شماره 22، صفحه459-555. # نورائی، مریم، عطاالله محمدی ملقرنی، ایرج نوروش ,بهمن پور,کاوه.(1401). “بررسی ریسک‌پذیری و خوش‌بینی مدیران: بر مبنای سنجش هورمون‌ها.” حسابداری مدیریت، سال چهاردهم،شماره(48)،صفحه52– 31. # Anum Khan، Muhammad Shujaat Mubarik، International (2020).Journal of Finance & Economics. September 2020 ، DOI: 10.1002/ijfe.2150.1-17.
Ardalan, K. (2018). Neurofinance versus the efficient markets hypothesis. Global Finance Journal, http://dx.doi.org/10.1016/j.gfj.2017.10.005, pp.1- 7.
Ascher، D.، Silva، W.، Veiga، C. P. da، & Souza، A. (2016).Neurofinance: a systematic review about a new way to looking the financial decision-making. European Journal of Scientific Research, 141(4) ، 407–426.
Apicella، Coren L، Justin M Carré، and Anna Dreber. (2015). Testosterone and Economic Risk Taking: A Review.” Adaptive Human Behavior and Physiology .1(3): 358–85.
Bloomfield، R.، & Anderson، A. (2011).Experimental Finance. Behavioral Finance: Investors، Corporations، and Markets، 113–130. https://doi.org/10.1002/9781118258415.ch7.
Ayan. B. (2023). Neurofinance – An Understanding and Assessment of Biological Differences with Special Focus on Gender Differences for Predicting the Behavior and Performance of Investors. Time’s Journey/ISSN: 2278-6546.12(2). 1-15.
Beytollahi، Asghar. (2020). “Chemistry of Financial Behaviors: A Mini Review of Hormones Effect on Financial Behaviors (2010- 2019).” Eurasian Chem. Commun. 2(June): 916–37. http:/echemcom.com.
Botzet, L. J., Kordsmeyer, T. L., Ostermann, S., Ruß, J., & Penke, L. (2024). Behavioural Endocrinology in the Social Sciences. KZfSS Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, 1-32.
Carré، Justin M.، and Brittney A. Robinson. 2020. “Testosterone Administration in Human Social Neuroendocrinology: Past، Present، and Future.” Hormones and Behavior. 122: 104754.
Coates، J. M.، & Herbert، J. ، (2008). Endogenous steroids and financial risk taking on a London trading floor. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.105(16)، 6167–6172. https://doi.org/10.1073/pnas.0704025105.
Cueva، C.، Roberts، R. E.، Spencer، T.، Rani، N.، Tempest، M.، Tobler، P. N.،(2015). Rustichini، A. Cortisol and Testosterone increase financial risk taking and may destabilize markets. Scientific Reports، 5، 1–16. https://doi.org/10.1038/srep11206.
Daniel Serra.(2021). Decision-making: from neuroscience to neuroeconomics— an overview. Theory and Decision (2021) 91:1–80 https://doi.org/10.1007/s11238-021-09830-3. Frydman، C.، & Camerer، C. F. (2016). The Psychology and Neuroscience of Financial Decision Making. Trends in Cognitive Sciences.20(9)، 661–675. https://doi.org/10.1016/j.tics.2016.07.003.
Frydman، C.، Barberis، N.، Camerer، C.، Bossaerts، P.، & Rangel، A. ، (2014).Using neural data to test a theory of investor behavior: An application to realization utility. Journal of Finance.69(2)، 907–946. https://doi.org/10.1111/jofi.12126.
François ،D،Lebeault، J،François G، Luc M.(2023).The Impacts of Incentive Contracts and Hormones on Risk Taking، In Finance. 44، (2)، 3-36. Guyton، A. C. (1991). Blood pressure control - Special role of the kidneys and body fluids. Science. https://doi.org/10.1126/science.2063193.
Jinda، P.، & Bahl، S. . (2016). The New Era of Finance: Neurofinance and Investment behavior. In Mullana Research Scholar International Journal of Research in Finance and Marketing.(IJRFM) (Vol. 6). Retrieved from http://euroasiapub.org/current.phphttp://www.euroasiapub.org.
Kahneman، D.، & Tversky، A. (2013). Prospect theory: An analysis of decision under risk. In Handbook of the fundamentals of financial decision making: Part I (pp. 99-127). Kamiya، S.، Kim، Y. and Suh، J. (2019).The Face of Risk: CEO Testosterone and Risk Taking Behavior. Available at SSRN: https://ssrn.com / abstract = 2557038 or http:// dx.doi.org /10.2139/ ssrn . 2557038.
Keck، S.، and Tang ،w. (2013).CEO facial structure and corporate risk taking،Available at: https://papers.ssrn.com /sol3/papers.cfm? abstract_id= 2547324.
Hardy، Ben et al. 2014.“ Cortisol Shifts Financial Risk Preferences Narayanan Kandasamy1.” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 111(9): 3608–13. https://doi.org/10.1073/pnas.1317908111.
Herbert، J. 2018. May16. Testosterone, Cortisol and financial risk-taking. Frontiers in Behavioral Neuroscience، Vol. 12، p. 101. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2018.00101.
Kahneman، D. (2011). Thinking، fast and slow. New York: Farrar، Straus and Giroux. Miendlarzewska، E. A. (2019).، Kometer، M.، & Preuschoff، K.Neurofinance. Organizational Research Methods،. 22(1)، 196–222. https://doi.org/10.1177/1094428117730891.
Liao، Jiajun et al.(2018)“Exogenous Testosterone Increases Decoy Effect in Healthy Males.” Frontiers in Psychology. 9(NOV): 1–5.
Mills، J. (2014). CEO Facial Width Predicts Firm Financial Policies. .Available at SSRN: https://ssrn.com / abstract = 2503582 or http: // dx.doi.org /10.2139 /ssrn .2503582. Nadler، A.، & Zak، P. J. (2016). Hormones and economic decisions. In Neuroeconomics. (pp. 41-66). Springer، Berlin، Heidelberg.
Nofsinger، J. R. (2018). Patterson، F. M.، & Shank، C. A. Decision-making، financial risk aversion، and behavioral biases: The role of Testosterone and stress. https://doi.org/10.1016/j.ehb.2018.01.003.
Nofsinger، John R. (2021).“On the Physiology of Investment Biases: The Role of Cortisol and Testosterone.” Journal of Behavioral Finance. 22(3): 338–49. https://doi.org/10.1080/15427560.2020.1775600.
Payzan،Le،Nestour، E.، Pradier، L.، & Putniņš، T. J. (2023). Biased risk perceptions: Evidence from the laboratory and financial markets. Journal of Banking & Finance، 154، 106685.
Polo Rodrigo, P., Fajardo, G., Muñoz Reyes, J. A., Valenzuela-Martinez, N. T., Belinchón, M., Figueroa, O., & Pita, M. (2024). The role of exogenous Testosterone and social environment on the expression of sociosexuality and status-seeking behaviors in young Chilean men.
Ribas، L. M.، Rocha، F. T.، Ortega، N. R. S.، da Rocha، A. F.، & Massad، E. (2013). Brain activity and medical diagnosis: an EEG study. BMC neuroscience، 14(1)، 109.
Schipper, B. C. (2024). hormones and choice under risk. Journal of Economic Psychology, 96, 102607.
Schreiber, R., Hess, M., Grichnik, D., Shepherd, D. A., Tobler, P. N., & Wincent, J. (2024). An Attractiveness Bias? How Women Entrepreneurs’ Physical Appearance Affects Men Investors. Journal of Management, 01492063241249699. Seligman، M. E. (2006). Learned optimism: How to change your mind and your life. Vintage. Simonsen، D، (2013)..Hormones and behavior. Hormones and Behavior1–183. https://doi.org/10.2307/4510070.
Stanton، S. J. (2017a). The role of Testosterone and estrogen in consumer behavior and social & economic decision making: A review. Hormones and Behavior، 92، 155–163. https://doi.org/10.1016/j.yhbeh.2016.11.006.
Stenstrom، E.، & Saad، G. ، (2011). Testosterone, Financial Risk-Taking، and Pathological Gambling. Journal of Neuroscience، Psychology، and Economics.4 (4) ، 254–266. https://doi.org/10.1037/a0025963.
Toma، F. M. (2023). A hybrid neuro-experimental decision support system to classify overconfidence and performance in a simulated bubble using a passive BCI. Expert Systems with Applications، 212، 118722.
Tseng، K. C. (2006). Behavioral finance، bounded rationality، neuro-finance، and traditional finance. Investment Management and Financial Innovations، 3(4)، 7-18.