عوامل موثر بر توسعه فرهنگ وقف، رویکرد مدل معادلات ساختاری
محورهای موضوعی : مدیریت فرهنگیمنیر شامحمدی 1 , کامران محمدخانی 2 , غلامرضا گودرزی 3 , سید رضا صالحی امیری 4
1 - دکتری رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت آموزش عالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد،واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).
3 - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
4 - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت امور فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: اجتماعی, توسعه فرهنگ وقف, عوامل, فرهنگی, وقف,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش مدل معادلات ساختاری در ارتباط با عوامل مؤثر بر وقف در سازمان اوقاف و امور خیریه در ایران می‌باشد. روش پژوهش: کاربردی و نوع داده‌ها تلفیقی )کمی و کیفی( نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی- همبستگی، روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده‌ها مطالعات کتابخآن‌های و روش میدانی شامل یک پرسشنامه محقق ساخته بوده است این پرسشنامه دارای 7 مولفه و 56 شاخص براساس مصاحبه با 17 نفر از خبرگان تدوین و سپس براساس یک مطالعه کمِی با 482 نفر نمونه آماری، در نظر گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی وضعیت موجود از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. هم‌چنین برای استخراج الگوی نهایی از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد تحلیل‌های معادلات ساختاری توسط نرم‌افزار AMOS انجام گرفته است. یافته‌ها: یافته‌ها نیز از برازش خوب الگوی ساختاری با داده‌های جامعه آماری برخوردار بود و الگوی مذکور تبیین مناسبی در جامعه آماری داشت. نتیجه‌گیری: همه عوامل فوق تاثیر معناداری بر توسعه فرهنگ وقف دارند. ضرائب رگرسیونی (ضرائب مسیر) در سطح اطمینان 99 درصد معنادار بوده و نشان از تاثیر مثبت معنی‌دار بر توسعه فرهنگ وقف دارند
Introduction & Research Objectives: This study attempts to investigate structural equations model involving factors affecting endowment in endowment and charity organization of Iran. Research method: Practical with quantitative data type, method of data collecting was descriptive survey-correlational, simple random sampling method was used in addition to data collection tools including library studies and field data collection and a researcher-made questionnaire. The questionnaire consisting 7 components and 56 indices were compiled and then based on a quantitative study with 482 statistical samples, the content validity of the questionnaire was approved. Structural equation modeling was also used to extract the final model. Structural equation analysis was performed by AMOS software. Findings: The findings of the quantitative section were a good fit for the structural model with the statistical population data and the mentioned model has a good justification in the statistical population. Conclusion: All of the above factors have significant effect on the development of endowment culture. Regression coefficients (path coefficients) were significant at 99 percentage confidence level and showed a significant positive effect on the development of endowment culture.
احسانی راد، فاطمه (1392). بررسی علل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در امورخیریه و وقف در شهر کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کاشان.
آغاز، محمدحسن (1381). فرهنگ یاریگری و مشارکت در ایران، مجموعه مقالات دولت، مردم و همگرایی، با تدوین محسن فردرو و اصغر رضوانی، تهران: انتشارات آن.
بشیر، حسن (1393). فرهنگ وقف مفاهیم بنیادین فرهنگ اسلامی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، شرکت و انتشارات سازمان اوقاف.
پوراحمد، احمد، منوچهری میانداب، ایوب، رفیعی‌مهر، حسین، آقا صفری، عارف (1389). نقش وقف در توسعه و سامان‌دهی شهر‌ها نمونه موردی شهر لاجین، فصلنامه شهر‌ایرانی اسلامی، شماره 12.
تشکر، زهرا و معینی محمدرضا (1381). نگاهی به سرمایه اجتماعی و توسعه، رفاه اجتماعی، شماره 4.
حسامی عزیزی باقر، گیلک حکیم‌آبادی محمدتقی، اختیاری نازنین (1396). بررسی عوامل موثر بر کمک‌های خیریه در استآن‌های منتخب کشور ایران با رویکرد داده‌های تابلویی، اقتصاد و بانکداری اسلامی، دوره 16، شماره 19.
دلاور، علی، شعبانی، زهرا و همکاران (1394). تبیین عوامل روان‌شناختی و اجتماعی بر نوع دوستی خیرین مدرسه ساز، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، شماره 35، سال یازدهم.
دری نجف‌آبادی، قربان علی؛ معینیان، محمد علی؛ بهار (1389). مصاحبه با حضرت آیت‌الله دری نجف‌آبادی، مجله وقف میراث جاویدان، شماره 69.
دانش‌پور، علی و ریاحی سامانی، نادر (1388). چرا و چگونه وقف کنیم؟، سازمان چاپ و انتشارات
ریاحی سامانی، نادر (1391). بهره‌وری در قلمرو وقف و امورخیریه، تهران، سازمان چاپ و انتشارات؛ سازمان اوقاف و امور خیریه، چاپ اول.
ریاحی سامانی، نادر (1393). بهره‌وری در قلمرو وقف و امور خیریه، تهران، سازمان چاپ و انتشارات؛ سازمان اوقاف و امور خیریه، چاپ دوم.
شکاری، عباس (1391). آثار فرهنگی و تربیتی وقف در اسلام و بسط دستاوردهای آن، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
صحرانورد، بهنام و اسدی، بهراد (1391). نقش وقف در توسعه و عدالت اجتماعی، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
صدیقی ارفعی، فریبرز و همکاران (1391). وقف آسیب‌ها، چالش‌ها و راهکارها، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
گنجی، محمد، نیازی، محسن و احسانی‌راد، فاطمه (1394). مشارکت در امور خیریه و وقف، پیش درآمدی بر توسعه‌ی پایدار، فصلنامه مطالعات توسعه‌ی اجتماعی ـ فرهنگی، دوره‌ی سوم.
گنجی، محمد و الماسی بیدگلی، احسان (1391). تبیین وضعیت نیکوکاری در بین شهروندان کاشان.
گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی (1390). مطالعه تطبیقی حمایت‌های مالیاتی از کمک‌های خیریه در جهان، پژوهشنامه مالیات علمی – پژوهشی شماره 32.
ملکی مین‌باش رزگاه مرتضی، شرفی وحید (1396). بررسی رابطۀ بین بازاریابی رابطه‌ای مؤسسات خیریه و تمایل به اهدای کمک از سوی خیرین با نقش تعدیل‌گر هویت فرهنگی - محلی در شهر‌ایلام، دوره 18، شماره 54 و 55.
Abd Halim Bin Mohd Noor a (2015). Nurul Amyra Mat Isa b, Hamidah Muhd Irpanb,Hasan Bin Bahromb, Arifin Bin Md Salleh b , Abdul Rahim Bin Ridzuan b(Procedia Economics and Finance 31.
Alexander, Jeffrey (2003). The meanings of social life: a cultural sociology. New York: Oxford University Press.
Bier hoff, H.W (1991). Evidence for altruistic personality data on accident research, journal of personality.
Bekkers, R & Wiepking, P (2010). A literature review of empirical studies of philanthropy: Eight mechanisms that drive charitable giving. Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly.
Bennett. R (2002). Papers Factors underlying the inclination to donate to particular types of charity Roger Bennett, International Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Marketing Volume 8.
Bekkers, R & Wiepking, P (2011). A literature review of empirical studies of philanthropy: Eight mechanisms that drive charitable giving.
Dvorak, T & Toubman, S. R (2013). Are Women More Generous than Men? Evidence from Alumni Donations. Eastern Economic Journal 39.
Granovetter, Mark (1983). The Strength of Weak Ties; A Network Theory Revisited. Sociologi-cal Theory.
Graddy, Elizabeth & E, Lili Wang (2008). Social Capital Volunteering and Charitable Giving Voluntas; International Journal of Voluntary and Nonprofit Organization.
Kasri, R. A (2013). Giving behaviours in Indonesia: motives and marketing implications for Islamic charities. Journal of Islamic Marketing.
Stern, K (2013). Why the Rich Don't Give to Charity. Retrieved July 01, 2014, from The Atlantic.
Turcotte, M (2012). Charitable giving by Canadians. Canadian Social Trends.
Wang Lili and Graddy Elizabeth (2008). Social Capital, Volunteering, and Charitable Giving.
Wuthnow, Robert and James Davison Hunter )1984(. Culture analysis: the work of Peter L. Berger, Mary Douglas, Michel Foucault and Jurgen Habermas. New York: Routledge & Kegan Paul Ltd.
Wiepking, R. B (2011). Who gives? A literature review of predictors of charitable giving. Part One: Religion, education, age and Socialisation.
Yu-Kang Lee, Chun-Tuan Chang )2007(. Intrinsic or Extrinsic? Determinants Affecting Donation Behaviors, International Journal of Educational Advancement.
_||_احسانی راد، فاطمه (1392). بررسی علل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در امورخیریه و وقف در شهر کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کاشان.
آغاز، محمدحسن (1381). فرهنگ یاریگری و مشارکت در ایران، مجموعه مقالات دولت، مردم و همگرایی، با تدوین محسن فردرو و اصغر رضوانی، تهران: انتشارات آن.
بشیر، حسن (1393). فرهنگ وقف مفاهیم بنیادین فرهنگ اسلامی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، شرکت و انتشارات سازمان اوقاف.
پوراحمد، احمد، منوچهری میانداب، ایوب، رفیعی‌مهر، حسین، آقا صفری، عارف (1389). نقش وقف در توسعه و سامان‌دهی شهر‌ها نمونه موردی شهر لاجین، فصلنامه شهر‌ایرانی اسلامی، شماره 12.
تشکر، زهرا و معینی محمدرضا (1381). نگاهی به سرمایه اجتماعی و توسعه، رفاه اجتماعی، شماره 4.
حسامی عزیزی باقر، گیلک حکیم‌آبادی محمدتقی، اختیاری نازنین (1396). بررسی عوامل موثر بر کمک‌های خیریه در استآن‌های منتخب کشور ایران با رویکرد داده‌های تابلویی، اقتصاد و بانکداری اسلامی، دوره 16، شماره 19.
دلاور، علی، شعبانی، زهرا و همکاران (1394). تبیین عوامل روان‌شناختی و اجتماعی بر نوع دوستی خیرین مدرسه ساز، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، شماره 35، سال یازدهم.
دری نجف‌آبادی، قربان علی؛ معینیان، محمد علی؛ بهار (1389). مصاحبه با حضرت آیت‌الله دری نجف‌آبادی، مجله وقف میراث جاویدان، شماره 69.
دانش‌پور، علی و ریاحی سامانی، نادر (1388). چرا و چگونه وقف کنیم؟، سازمان چاپ و انتشارات
ریاحی سامانی، نادر (1391). بهره‌وری در قلمرو وقف و امورخیریه، تهران، سازمان چاپ و انتشارات؛ سازمان اوقاف و امور خیریه، چاپ اول.
ریاحی سامانی، نادر (1393). بهره‌وری در قلمرو وقف و امور خیریه، تهران، سازمان چاپ و انتشارات؛ سازمان اوقاف و امور خیریه، چاپ دوم.
شکاری، عباس (1391). آثار فرهنگی و تربیتی وقف در اسلام و بسط دستاوردهای آن، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
صحرانورد، بهنام و اسدی، بهراد (1391). نقش وقف در توسعه و عدالت اجتماعی، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
صدیقی ارفعی، فریبرز و همکاران (1391). وقف آسیب‌ها، چالش‌ها و راهکارها، مجموعه مقالات همایش ملی وقف )با تأکید بر آموزش عالی)، دانشگاه کاشان.
گنجی، محمد، نیازی، محسن و احسانی‌راد، فاطمه (1394). مشارکت در امور خیریه و وقف، پیش درآمدی بر توسعه‌ی پایدار، فصلنامه مطالعات توسعه‌ی اجتماعی ـ فرهنگی، دوره‌ی سوم.
گنجی، محمد و الماسی بیدگلی، احسان (1391). تبیین وضعیت نیکوکاری در بین شهروندان کاشان.
گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی (1390). مطالعه تطبیقی حمایت‌های مالیاتی از کمک‌های خیریه در جهان، پژوهشنامه مالیات علمی – پژوهشی شماره 32.
ملکی مین‌باش رزگاه مرتضی، شرفی وحید (1396). بررسی رابطۀ بین بازاریابی رابطه‌ای مؤسسات خیریه و تمایل به اهدای کمک از سوی خیرین با نقش تعدیل‌گر هویت فرهنگی - محلی در شهر‌ایلام، دوره 18، شماره 54 و 55.
Abd Halim Bin Mohd Noor a (2015). Nurul Amyra Mat Isa b, Hamidah Muhd Irpanb,Hasan Bin Bahromb, Arifin Bin Md Salleh b , Abdul Rahim Bin Ridzuan b(Procedia Economics and Finance 31.
Alexander, Jeffrey (2003). The meanings of social life: a cultural sociology. New York: Oxford University Press.
Bier hoff, H.W (1991). Evidence for altruistic personality data on accident research, journal of personality.
Bekkers, R & Wiepking, P (2010). A literature review of empirical studies of philanthropy: Eight mechanisms that drive charitable giving. Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly.
Bennett. R (2002). Papers Factors underlying the inclination to donate to particular types of charity Roger Bennett, International Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Marketing Volume 8.
Bekkers, R & Wiepking, P (2011). A literature review of empirical studies of philanthropy: Eight mechanisms that drive charitable giving.
Dvorak, T & Toubman, S. R (2013). Are Women More Generous than Men? Evidence from Alumni Donations. Eastern Economic Journal 39.
Granovetter, Mark (1983). The Strength of Weak Ties; A Network Theory Revisited. Sociologi-cal Theory.
Graddy, Elizabeth & E, Lili Wang (2008). Social Capital Volunteering and Charitable Giving Voluntas; International Journal of Voluntary and Nonprofit Organization.
Kasri, R. A (2013). Giving behaviours in Indonesia: motives and marketing implications for Islamic charities. Journal of Islamic Marketing.
Stern, K (2013). Why the Rich Don't Give to Charity. Retrieved July 01, 2014, from The Atlantic.
Turcotte, M (2012). Charitable giving by Canadians. Canadian Social Trends.
Wang Lili and Graddy Elizabeth (2008). Social Capital, Volunteering, and Charitable Giving.
Wuthnow, Robert and James Davison Hunter )1984(. Culture analysis: the work of Peter L. Berger, Mary Douglas, Michel Foucault and Jurgen Habermas. New York: Routledge & Kegan Paul Ltd.
Wiepking, R. B (2011). Who gives? A literature review of predictors of charitable giving. Part One: Religion, education, age and Socialisation.
Yu-Kang Lee, Chun-Tuan Chang )2007(. Intrinsic or Extrinsic? Determinants Affecting Donation Behaviors, International Journal of Educational Advancement.