تأثیر کاربرد گوگرد و ورمی‌کمپوست بر برخی صفات زراعی و عملکرد سویا (Glycine max L.) رقم هابیت

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

سمیه شهروسوند ¹ , حمیدرضا عیسوند ^{2 *} , فرهاد نظریان فیروزآبادی ³ , محمد فیضیان ⁴

1 - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
2 - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
3 - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
4 - دانشیار گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

تاریخ دریافت : 1398/04/30 تاریخ پذیرش : 1398/07/07 تاریخ انتشار : 1398/09/20

کلید واژه: عملکرد دانه, سویا, شاخص برداشت, گوگرد, ورمی‌کمپوست,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تأثیر کاربرد گوگرد و ورمی‌کمپوست بر صفات زراعی رقم هابیت سویا پژوهشی به صورت اسپلیت پلات دو عاملی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 در شهرستان الیگودرز استان لرستان اجرا شد. فاکتورها شامل ورمی کمپوست به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (عدم مصرف، 4 و 8 تن در هکتار) و کود گوگردی به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح (عدم مصرف، 250 و 500 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد اثرات ورمی کمپوست و گوگرد و همچنین اثرات متقابل این دو عامل بر ارتفاع بوته، تعداد ساقه در بوته، طول غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد پروتئین، عملکرد روغن، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت سویا معنی داری بودند. بیشترین ارتفاع بوته (50/76 سانتی متر) از تیمار 4 تن در هکتار کود ورمی کمپوست و 250 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد و کمترین آن (50/61 سانتی متر) از تیمار عدم کاربرد کودهای ورمی کمپوست و گوگرد (شاهد) به دست آمدند. بیشترین میزان وزن صد دانه (86/20 گرم)، عملکرد پروتئین (58/787 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد روغن (25/475 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (25/2250 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (13/34 درصد) از تیمار 8 تن در هکتار کود ورمی کمپوست و 250 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد و کمترین آنها از شرایط عدم کاربرد کودهای ورمی کمپوست و گوگرد (شاهد)، به ترتیب (05/12 گرم، 26/443 کیلوگرم در هکتار، 66/243 کیلوگرم در هکتار، 11/1440 کیلوگرم در هکتار و 44/31 درصد) تولید شدند. در نهایت نتایج نشان داد که استفاده همزمان از کودهای ورمی‌کمپوست و گوگرد، به ترتیب در سطح 8 تن و 250 کیلوگرم در هکتار، بهترین تیمارها برای افزایش عملکرد سویا در اقلیم مورد مطالعه بودند.

چکیده انگلیسی:

To study the effect of sulphur and vermicompost application on morphological and agronomic traits of soybean (Hubbit Cultivar), an experiment was carried out at Aligudarz city, Lorestan province, Iran in 2017. The experimental design was two-factor split-plot design based on a randomized complete block design with three replications. Factors were vermicompost as the main factor with three levels (0, 4 and 8 ton.ha-1) and sulphur fertilizer as a sub-factor with three levels (0, 250 and 500 kg.ha-1). The results indicated that the main and interaction effects of vermicompost and sulphur on plant height, stem number per plant, pod length, number of pods per plant, 100 seed weight, protein yield, oil yield, grain yield, biological yield and soybean harvest index were significant. The highest plant height belonged to the application of 4 tons per hectare of vermicompost alomg with 250 kg.ha-1 sulphur fertilizer (76.52 cm) and the lowest to not using vermicompost and sulphur (control) (61.50 cm). The highest 100 seed weight, protein yield, oil yield, seed yield and harvest index were produced from 8 tons per hectare of vermicompost and 250 kg.ha-1 sulphur fertilizer respectively (20.86 g, 475.25 kg.ha-1, 787.58 kg.ha-1, 252.250 kg.ha-1, 34.13%) and their lowest values from application of fertilizers of vermicompost and sulphur (control) respectively (12.05 g, 443.26 kg.ha-1, 243.66 kg.ha-1, 1440.11 kg.ha-1, 31.44%, respectively). The results also showed that simultaneous use of vermicompost and sulphur fertilizers at levels of 8 tons and 250 kg.ha-1 was the best treatment for increasing soybean yield under experimental climatic conditions

منابع و مأخذ:

• · Akter, F., N. Islam, A.T.M. Shamsuddoha, M. Bhuiyan, and S. Shilpi. 2013. Effect of phosphorus and sulphur on growth and yield of soybean (Glycine max L.). International Journal of Bio-resource and Stress Management. 4 (4): 556-561.


• · Arancon, N.Q., C.A. Edwards, P. Bierman, C. Welch, and J.D. Metzger. 2004. Influences of vermicomposts on field strawberries: 1. Effects on growth and yields. Bioresource Technology. 93: 145-153.


• · Attari, A.A. 2006. Oil production and consumption of oil seeds in the world. Publication of Industry of Vegetable Oil Production, Magazine No. 13.


• · Azarpoor, E., M. Moradi, and H.R. Bozorg. 2012. Effect of vermicompost application and seed inoculation with biological nitrogen fertilizer under different plant densities in Soybean (Glycin max L. cultivar, Williams). African Journal of Agricultural Research. 7(10): 1534-1541.


• · Dabhi, B.M., S.S., Gabasavlag, and J.V. Polara. 2008. Effect of potash, sulphur and zinc on yield and economics of soybean (Glycine max L.). In: National symposium on New Paradigms in Agronomic Research, Nov.19-21. Navsari, Gujarat. 100-101.


• · Endres, J., S. Barter, P. Theodora, and P. Welch. 2013. Soybean enhanced lunch acceptancebypreschoolers.JournalofAmericanDietetic Association. 103:346-351.


• · Girondé, A., L. Dubousset, J. Trouverie, P. Etienne, and J.C. Avice. 2014. The impact of sulfate restriction on seed yield and quality of winter oilseed rape depends on the ability to remobilize sulfate from vegetative tissues to reproductive organs. Frontiers in Plant Science 5: 695-703.


• · Jahangiri Nia, E., A. Syyadat, A. Koochakzadeh, M. Sayyahfar, and M. R. Moradi Telavat. 2017. The effect of vermicompost and mycorrhizal inoculation on grain yield and some physiological characteristics of soybean (Glycine max L.) under water stress condition. Journal of Agroecology. 8(4): 583-597. (In Persian).


• · Jalili, F., M.J. Malakouti, and R. Kasrai. 2000. The role of balanced fertilization yield and yield component of winter rapeseed in Khoy region. Journal of Soil and Water. 12(12): 35-42. (In Persian).


• · Jamal, A., I.S. Fazli, S. Ahmad, M.Z. Abdin and S.J. Yun. 2005. Effect of sulphur and nitrogen application on growth characteristics, seed and oil yield of soybean cultivars. Korean Journal of Crop Science. 50(5): 340-345.


• · Kazemi Moghadam, M., H. Hassanpour Darvishi, and M. Javaheri. 2014. Effect of bacteria and vermicompost on phenology and growth of soybean (Glycine max L.) in sustainable agricultural systems. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research. 2(9): 2534-2539.


• · Kazemi, S., A. Khorgami, and M. Sayyahfar. 2014. Effect of vermicompost, bio fertilizer and foliar iron on some quantitative and qualitative traits of soybean. 13^th Iranian Crop Science Congress. Seed and Plant Improvement Institude. Karaj, Iran. Pp. 1-5. (In Persian).


• · Kesare, V.K., G.D. Sakore, and A.L. Pharande. 2015. Effect of different levels of sulphur on yield and quality of soybean in inceptisol. Trends in Biosciences. 8(10): 2513- 2516.


• · Malhi, S.S., and K.S. Gil. 2002. Effectiveness of sulphate-S fertilization at different growth stages for yield, seed quality and S uptake of canola. Canadian Journal of Plant Science. 82: 665-674.


• · Mohanti, A.K., K. Sunil, S.K. Jha, M. Sanjeev, and B.L. Chandrakar. 2004. Effect of different level of sulphur and boron on morpho-physiological growth and economics of soybean (Glycine max L.). Plant Archives. 4(2): 375-377.


• · Pasban Eslam, F., H.R. Balouchi, A.R. Yadavi, A. Salehi, and M. Attarzadeh. 2016. The role of organic and biological fertilizers in qualitative and quantitative yield of soybean (Glycine max L.) cv Williams. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production. 25(3): 137-149. (In Persian).


• · Pirdashti, H., A. Motaghian, and M.A. Bahmanyar. 2010. Effect of organic amendments application on grain yield, leaf chlorophyll content and some morphological characteristics in soybean cultures. Journal of Plant Nurture. 33: 485-495.


• · Saeednezhad, A.H., and P. Rezvani Moghadam. 2011. Investigation the effect of compost, vermicompost, cow and sheep manures on yield, yield components and essence percentage of cumin (Cuminum cyminum). Journal of Horticultural Science. 24(2): 142-148. (In Persian).


• · Sajadi Nik, R., A. Yadavi, H. R. Balouchi, and H. Farajee. 2011. Effect of chemical (urea), organic (vermicompost) and biological (nitroxin) fertilizers on quantity and quality yield of sesame (Sesamum indicum L.). Journal of Agricultural Science and Sustainable Production. 21(2): 87-101. (In Persian).


• · Samadzadeh Ghale Joughi, E., E. Majidi Hervan, A. Shirani Rad, and G. Noormohammadi. 2018. Effect of vermicompost fertilizer application on physiological characteristics of rapeseed (Brassica napus L.) genotypes in two sowing dates. Journal of Crop Ecophysiology. 12(2): 269-286. (In Persian).


• · Sangale, R.V., and K. R. Sonar. 2004. Yield and quality of soybean as influenced by sulphur application. Journal of Maharashtra Agriculture Universities. 29(1):117-118.


• · Scherer, H.W. 2001. Sulphur in crop production. European Journal of Agronomy. 14: 81–111.


• · Suthar, S. 2009.Impact of vermicompost and composted farmyard manure on growth and yield of garlic (Allium Stivum L.) field crop. International Journal of Plant Product. 3 (1): 27-38.


• · Vaiyapury, K., M. Mohamed Amanullah, and K. Rajendran. 2010. Influence of sulphur  and boron on yield attributes and yield of soybean. Madras Agricultural Journal. 97(1-3): 65-67.


• · Yadavi, A., P. Pireh, and H. Balouchi. 2014. Effect of vermicompost fertilizer and Arbuscular mycorrhiza on physiological and morphological characteristics of soybean (M9 variety) under cadmium chloride toxicity. Advances in Environmental Biology. 8(13): 1168-1175.