بررسی آثار رفاهی کاهش تعرفه واردات در بازار برنج

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مهرداد باقری ¹ , بهاءالدین نجفی ²

1 - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
2 - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

تاریخ دریافت : 1394/09/28 تاریخ پذیرش : 1394/09/28 تاریخ انتشار : 1390/01/01

کلید واژه: بازار برنج, آثار رفاهی, تعرفه, ‌ واردات,

چکیده مقاله :

هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثرات رفاهی کاهش تعرفه واردات برنج بعنوان یکی از عوامل اصلی تثبیت قیمت این محصول است. دولت به منظور حمایت از مصرف کنندگان که برنج یکی از مهم‌ترین مواد غذایی مصرفی‌شان است از ابزار تعرفه واردات برنج استفاده می کند و آن را در زمان افزایش قیمت کاهش می دهد. بعنوان مثال در سالهای اخیر تعرفه از ۱۵۰ درصد به حداقل تعرفه یعنی چهار درصد کاهش یافت. بدین منظور با استفاده از داده‌های سری زمانی گردآوری شده از سال‌نامه‌های آماری وزارت جهاد کشاورزی، پایگاه اطلاعاتی فائو و سالنامه آماری گمرک ایران برای دوره 1386-1358 یک چارچوب تعادل جزئی جهت بررسی اثرات تغییرات تعرفه روی قیمت‌های داخلی برنج، تقاضای برنج، تولید داخلی و سطح واردات، رفاه مصرف کنندگان، رفاه تولیدکنندگان، رفاه اجتماعی و نیز درآمد تعرفه‌ای بسط یافت. در سناریوهایی با کاهش نرخ تعرفه به 100، 80، 4، صفر و اخذ تعرفه ثابت به میزان هر کیلو 150 تومان بررسی شد. نتایج نشان داد که جمعیت زیاد مصرف کنندگان از عواید کم شدن تعرفه سود و منفعت می برند اما کشاورزان و تولیدکنندگان زیان خواهند‌ دید. احتمال ورشکستگی، عدم تحقق خودکفایی داخلی برنج و وابستگی هرچه بیشتر به بازارهای خارجی از جمله زیان تحمیلی به تولید کنندگان ناشی از چنین تصمیمی است. بنابراین می‌توان گفت که کاهش تعرفه بهترین راه نخواهد بود چرا که لطمات زیادی به کشاورزان وارد می نماید.  

چکیده انگلیسی:

The objective of this paper is to investigate the welfare effects of reduction in rice import tariffs as a major factor in price stabilization policy. Iranian government in certain time decided to reduce rice import tariff from 150% to 4% to prevent sharp price increase and protect consumers. For this purpose, time series data for period of 1386-1358 were collected from the Ministry of Agriculture, FAO database and Statistical Yearbook of Customs. The effects of such policy on domestic prices, demand, domestic production, import level, social welfare and tariff income were investigated under different scenarios i.e. tariff reduction of 100 , 80 , 40 percent and posing fixed tariff of 1500 Rials per kilogram using a simple partial equilibrium framework. Results showed that consumers gain at the expense of the producers and government. Other disadvantages of such policy were increase in probability of bankruptcy, failure of self sufficiency policy and more dependence on foreign markets. Finally, some recommendations were made to improve the situation. JEL Classification : C02- C61-D18-D60-F10-I31-I38  

منابع و مأخذ:

1. Bakhshoodeh M. 2010. Impacts of world prices transmission todomestic rice markets in rural Iran, Food Policy, 35:12-19.

2. Bakhshoodeh M. and Thomson K. J. 2006. Social Welfare Effectsof Removing Multiple Exchange Rates: Evidence from the RiceTrade in Iran. Agricultural Economics¸ 34(1):17-23.

3. Cororaton, C. B. and Cockburn J. 2006. WTO, TradeLiberalization and Rural Poverty in the Philippines: Is Rice

Special? Review of Agricultural Economics, 28(3): 370-377.

4. Dorosh, P. and Minten, B. 2006. Rice Price Stabilization inMadagascar: Price and Welfare Implications of Variable Tariffs,Poster paper prepared for presentation at the InternationalAssociation of Agricultural Economists Conference, Gold Coast,Australia, August 12-18.

5. Dorosh, P. and Shahabuddin, Q. 2002. Rice Price Stabilization inBangladesh: an analysis of policy options. International FoodPolicy Research Institute, Washington, U.S.A. http://www.ifpri.org

6. FAO Statistical Database., http://www.fao.org.

7. Gilanpoor, O. 1995. Introduction to GATT and the liberalizationof Iranian rice market with a special attention at Gilan economy.Commerce Studies. 99: 44-48. (in Persian)

8. Hazell, P.B.R. and Norton, R.D. 1986. MathematicalProgramming for Economic Analysis in Agriculture. Macmillan

Publishing Company. New York.

9. Islam, N. and Thomas, S. 1997. Food Grain Price Stabilization inDeveloping Countries: Issues and Experiences in Asia. FoodPolicy Review 3. Washington, D.C.: International Food PolicyResearch Institute.

10. Kamijani, A., Gilanpoor, O., Nouri, K. and R. Moghadasi. 2001.Access Rules to Agricultural products to the marketGeneralAgreement on Tariffs and Trade in its effects on Iranianagricultural economy. Ministry of Agriculture. AgriculturalEconomics Research Institute. Tehran. (in Persian)

11. Lee, D., Kennedy, L. 2007. A game theoretic analysis of U.S. riceexports under alternative Japanese and South Korean policyscenarios. American Journal of Agricultural Economics.

12. Ministry of Commerce, performance reports. (www.moc.gov.ir)

13. Mohammadi Mohammadi, H. and Gh. Soltani. 2000. Estimates ofcereal import demand function. Third Conference of AgriculturlEconomics. Ferdoosi University of Mashhad, Mashhad. (inPersian)

14. Nouri, K. 2003. Performance of rice pricing policy in Iran.Research and Construction,, 61:74-81. (in Persian)

15. Nouri, K. 2006. Effects on rice market gaps in supply, demandand imports in Iran. Research and Construction. 19:17-25(inPersian)

16. Nouri, K. and S. Yazdani. 2000. Economic globalization and itseffects on the agricultural sector of Iran: (A case study of rice anddates). Third Conference of Agricultural Economics. FerdoosiUniversity of Mashhad, Mashhad. (in Persian)

17. Parmeh, Z. and O. Gilanpoor. 2009. Policies of market regulationof rice in Iran and comparison with selected countries and providesolutions to improve market regulation. Commerce Studies. 38:32-49. (in Persian)

18. Siddiqui, R. and Kemal, A.R. 2002. Remittances, TradeLiberalization, and Poverty in Pakistan: The Role of ExcludedVariables in Poverty Change Analysis, Working Paper, PakistanInstitute of Development Economics.