اندازه‌گیری تنوع زراعی محصولات کشاورزی استان فارس و عوامل موثر بر آن با استفاده از شاخص های تنوع

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

ابوذر روستا ¹ , بهاءالدین نجفی ² , سیدنعمت الله موسوی ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
2 - استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
3 - دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

تاریخ دریافت : 1393/09/01 تاریخ پذیرش : 1393/09/01 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: تنوع زراعی, شاخص آنتروپی, داده‌های ترکیبی,

چکیده مقاله :

از مسائل مهم در کشاورزی ریسک بالای این فعالیت نسبت به دیگر فعالیت­ها می­باشد. ایجاد تنوع در محصولات کشاورزی از راه­های مقابله با این مساله می­باشد. برای محاسبه­ی تنوع در استان فارس در این پژوهش از شاخص آنتروپی استفاده شده و همچنین عوامل موثر بر تنوع بررسی گردید. در این مطالعه از داده­های پنج محصول عمده­ی شهرستان­های استان فارس شامل گندم، جو، برنج، پنبه و چغندر قند استفاده گردید. به­منظور تعیین اثر عوامل تعیین کننده تنوع شامل قیمت، هزینه­ی تولید سالانه، بیمه، میزان صادرات و واردات و متوسط درآمد کشاورزی و غیر کشاورزی از داده­های دوره­ی 1388-1374 استفاده گردید. این داده­ها برای شهرستان­های مختلف استان به­صورت داده­های ترکیبی استفاده گردید. نتایج نشان داد که تنوع زراعی محصولات با قیمت محصولات زراعی رابطه­ی مستقیم و با هزینه­ی تولید رابطه­ی معکوس دارد. همچنین با افزایش متوسط درآمدهای کشاورزی و غیر کشاورزی، تنوع محصولات افزایش می­یابد. افزون بر این بیمه محصولات کشاورزی با شاخص آنتروپی رابطه­ی مثبت و معناداری نشان داد. رابطه­ی میان میزان صادرات و تنوع محصولات مثبت و رابطه­ی میان میزان واردات و تنوع منفی به­دست آمد.
 
طبقه­ بندیJEL:C52,C533,C22,B23

چکیده انگلیسی:

Farmers' facing risk and uncertainty in crop production and diversication is a traditional way to reduce risk. Attemps are made, in this papar, to measure the raito of diversification in crop production in Fars province. For this purpose, entropy indices were used. The factors that affect the diversification are also analyzed. The data of five prominent products; wheat, rice, cotton, suger beet, were used for 1996-2010 period. These data are used for various townships of the province. The results revealed that agriculture diversification has a direct relationship with price of products and a advers relationship with cost of production. Product diversification,also, increases with increase in  farm and non-farm income, insurance of products. The relation between export and diversification of products was positive while the relationship between diversification and import was negative.