اثر بی‌ثباتی تجاری بر رشد زیربخش‌های کشاورزی در ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

آسیه عزیزی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان.)
حسین مهرابی بشرآبادی ² (استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان.)

تاریخ دریافت : 1393/09/01 تاریخ پذیرش : 1393/09/01 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: ایران, بی‌ثباتی تجارت, زیربخش‌های کشاورزی, شاخص لاو,

چکیده مقاله :

در این مطالعه، با استفاده از شاخص لاو بی‌ثباتی درآمدهای صادراتی و وارداتی زیربخش‌های کشاورزی ایران طی دوره‌ی 89-1375 محاسبه و تاثیر آن بر رشد زیربخش‌ها بررسی شد. نتایج برآورد مدل رشد سولو با استفاده از داده‌های تابلویی و روش اثرات ثابت نشان می‌دهد که به ازای یک درصد افزایش بی‌ثباتی صادرات و واردات، به­ترتیب 024/0 و 038/0% رشد زیربخش‌های کشاورزی کاهش می‌یابد. بی‌ثباتی صادرات و واردات، ریسک تجارت خارجی را افزایش و به تبع آن فعالیت در این بازارها را کاهش می‌دهد. در این صورت تجار و کشاورزان ریسک‌گریز فعالیت خود را محدود کرده و سرمایه­ی خود را به صنایع دیگر که اطمینان بیشتری دارد، منتقل می‌کنند. همچنین مدل رشد زیربخش‌های کشاورزی به­صورت جزیی برآورد شد. نتایج بیانگر رابطه­ی مستقیم بی‌ثباتی صادرات با رشد زیربخش‌های زراعت-باغبانی و دامپروری می‌باشد. در واقع افزایش بی‌ثباتی صادرات سبب شده تا دریافتی‌های ارزی از این طریق، منبع غیرقابل اعتمادی برای تامین مالی پروژه‌های سرمایه‌ای باشد. بدین روی به دلایل احتیاطی منطقی به نظر می‌رسد که فعالان در این زمینه، منابع تامین اعتبار خود را تنوع ببخشند که این تنوع، سبب افزایش رشد شده است. اثر این شاخص بر رشد زیربخش‌های شیلات و جنگلداری منفی برآورد شده است. همچنین بی‌ثباتی واردات با رشد زیربخش جنگل­داری رابطه­ی مستقیم و بر رشد سایر زیربخش‌ها اثر منفی داشته است. لذا با توجه به این نتایج، اتخاذ سیاست‌هایی جهت جلوگیری از ایجاد بی‌ثباتی و کاهش پیامدهای حاصل از آن می­تواند بر رشد، اشتغال و سرمایه­گذاری در زیربخش­های کشاورزی و رفاه خانوارهای روستایی و کشاورز تاثیر مثبت داشته باشد.
 
طبقه ­بندیJEL:F13, Q17, Q23

چکیده انگلیسی:

In this study, export and import earnings instability in agricultural sub-sectors of Iran is calculated by using of Love index during 1996-2010, and its impact on the growth of sub-sectors is investigated. Results of the Solow growth model estimation by using panel data and fixed effects approach show that agricultural sub-sectors growth decreases for each one percent increase in the exports and imports earnings instability by0.024 and 0.038 percent respectively. Exports and imports instability increases the risk of foreign trade and consequently the risk of activity in these markets. In these conditions, traders and farmers limited their activities, and or transferred their capital to other industries less uncertainty. Sub-sectors growth model is used partially. The results indicate a direct correlation between instability of export with growth of farming, horticulture and animal husbandry subsectors. Also, the effect on growth of fisheries and forestry sub-sectors estimated to be negative. Instability of import growth is directly related to the forestry sub-sector and has a negative effect on growth of other subsections. Therefore, adopting policies to avoid instability and reducing its consequences can have a positive impact on growth, employment and investment in the agriculture sub-sectors.