ارزیابی اثرات اقتصادی کاهش آورد رودخانه سفیدرود بر کشاورزی در استان گیلان
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
محمد کاوسی کلاشمی
1
(استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان.)
غلامرضا پیکانی ماچیانی
2
(دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران)
کلید واژه: الگوسازی اقتصادی- هیدرولوژیکی, کاهش آورد, رودخانه سفیدرود, استان گیلان,
چکیده مقاله :
در انتهاییترین قسمت حوضه سفیدرود بزرگ، رودخانه قزل اوزن پس از مخلوط شدن با رودخانه شاهرود به رودخانه سفیدرود تغییر نام میدهد. این رودخانه 80% آب آبیاری تنظیم شده استان گیلان را تامین مینماید. در سالهای اخیر بدون توجه به منابع آب کل حوضه آبریز قزل اوزن- سفیدرود، سازههای تنظیم و ذخیرهسازی آب متعددی در استانهای بالادست این حوضه آبریز احداث شد. پیامد این رویکرد، کاهش آب ورودی و ایجاد بحران مدیریت منابع آب در استان گیلان میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از الگوی یکپارچه اقتصادی- هیدرولوژیکی حوضه رودخانه سفیدرود، دید جامعی از اثرات کاهش آورد رودخانه سفیدرود بر مصارف مختلف در این حوضه تحت سناریوهای مختلف ارائه میدهد. در این راستا، طیف وسیعی از دادههای هیدرولوژیکی و اقتصادی حوضه رودخانه سفیدرود مانند میزان رواناب، میزان آب سطحی انحراف داده شده، میزان جریان برگشتی، میزان عملکرد، درآمد و هزینه تولید رشته فعالیتهای کشاورزی و ... در الگوسازی لحاظ شد. نتایج بهدست آمده از الگوی یکپارچه حوضه رودخانه سفیدرود بیانگر آن است که به طور متوسط کل منافع اقتصادی از دست رفته در مصارف حوضه رودخانه سفیدرود به ازای هر متر مکعب کاهش آورد آبریز قزل اوزن- سفیدرود برابر با 1138 ریال میباشد. همچنین تحت سناریوهای مورد بررسی، میانگین منافع اقتصادی از دست رفته در مصارف کشاورزی حوضه رودخانه سفیدرود به ازای هر متر مکعب کاهش آورد آبریز قزل اوزن- سفیدرود برابر با 1100 ریال میباشد. بازنگری در چگونگی ارزیابی فنی- اقتصادی طرحهای توسعه منابع آب در بالادست و اتخاذ رویکرد یکپارچه تصمیمگیری برای این حوضه ضرورنی انکارناپذیر است.
طبقهبندیJEL : C60، C61، Q25
At the last point of The Big Sefidrud basin, Ghezelozan River changes the name to the Sefidrud River after combining with Shahrud River. This river provides 80 percent of adjusted irrigation water in the province. In recent years, neglecting the total water resource of the Ghezelozan-Sefidrud basin several adjust and water storage facilities in upstream provinces had been constituted. The consequences of the mentioned strategy are inflow reduction and water resource management crisis in the Guilan province. Present study, provide comprehensive vision of Sefidrud river inflow reduction on different consumption of this basin under different scenarios using Sefidrud River basin Hydrologic-Economic integrated model. Hence, extend sets of hydrologic and economic data of Sefidrud river basin include inflows, surface flows, return flows, yields, revenues and production costs of agriculture entrepreneurs are considered in modeling. Results of integrated model of the Sefidrud river basin revealed that on the average total forgone economic benefits in different use of the Sefidrud river basin per a cubic meter of the Ghezelozan-Sefidrud basin inflow reduction equals 1138 Rials. Also, under investigated scenarios, the average forgone economic benefits in agricultural consumption of Sefidrud River basin per cubic meter of the Ghezelozan-Sefidrud basin inflow reduction equals 1100 Riasl. Revising the approach of technical-economic evaluation for upstream water development projects and considering integrated manner for decision-making is an inevitable necessity for this basin.
_||_