بررسی صرفه های اقتصادی در اثر زنجیره ای کردن تولیدات مرغ گوشتی و عوامل مدیریتی موثر بر آن (مطالعه موردی زنجیره عرضه مرغ گوشتی سازمان اقتصادی کوثر)

سید نعمت اله موسوی ¹ ( معاونت برنامه ریزی واموراقتصاددانش بنیان دانشگاه آزاد مرودشت )
مهرداد دست ورز ² ( دانشجوی دکترای اقتصادکشاورزی. واحد مرودشت )
بهاالدین نجفی ³ ( استاد دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت )

تاریخ ارسال : 1401/12/02 تاریخ تایید : 1403/05/31

کلید واژه: بهره وری, صرفه اقتصادی, زنجیره ارزش مرغ گوشتی,

چکیده مقاله :

امروزه سیر تحولات پرشتاب جهانی، عوامل اقتصادی را بر آن داشته تا برای غلبه بر شرایط نامطمئن پیرامون خود به تحقیق در مدیریت زنجیره عرضه بپردازند، به گونه ای که بایستی محصولات تولیدی با بهترین کیفیت و کمترین هزینه تولید شوند. از طرفی، صنعت پرورش مرغ در ایران با جذب سرمایه‏های فراوان (بعد از صنعت نفت) جایگاه ویژه‏ای در تولید و اشتغال دارد، هرچند تحقیقات پراکنده ای در مورد زنجیره ارزش انجام شده ولی مطالعه صرفه های اقتصادی زنجیره ای کردن تولیدات میتواند نتایج نوینی در یکپارچه سازی تولیدات واحد های تولیدی ارائه نماید.
داده های مورد نیاز از دفاتر مالی شرکت های سازمان اقتصادی کوثر در سال 1395، 40 واحد جهت سنجش متغیر های اقتصادی به عنوان نمونه انتخاب و با نرم افزار Eviews 9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، همچنین جهت سنجش ویژگی های مدیریتی مدیران واحد ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. سپس تابع تولید مناسب تخمین زده شد و بهره وری عوامل تولید در دو حالت تولید یکپارچه(متصل) و خارج از زنجیره(منفصل) مقایسه گردید. بر اساس نتایج بدست آمد

چکیده انگلیسی :

Today, the fast-moving global developments have led economic agents to research about supply chain management to overcome the uncertain conditions surrounding them, such that products have to be produced with best quality and lowest cost. On the other hand, poultry industry in Iran, having attracted a lot of investment (after the oil industry), has a special place in production and employment. Although few studies have been carried out on value chain but studying economic benefits of producing chains for products can offer new results in the integration of products of production units. This paper aims to compare the productivity chain poultry production units with individually operated farms.
The required data was selected from 40 sample units of financial offices of Kosar Economic Organization in 2016 to measure economic variables and was analyzed by Eviews 9 software. Also, a researcher-made questionnaire was used to measure the managerial characteristics of unit managers. The appropriate production function was then estimated and productivity of production agents in two integrated (connected) and out-of-chain (disconnected) production modes were compared. n

متن کامل:



بررسی صرفه های اقتصادی در اثر زنجیره ای کردن تولیدات مرغ گوشتی و عوامل مدیریتی موثر بر آن

 (مطالعه موردی زنجیره عرضه مرغ گوشتی سازمان اقتصادی کوثر)

 

چکیده

امروزه سير تحولات پرشتاب جهاني، عوامل اقتصادی را بر آن داشته تا براي غلبه بر شرايط نامطمئن پيرامون خود به تحقيق در مدیریت زنجيره عرضه بپردازند، به گونه اي كه بايستي محصولات تولیدی با بهترين كيفيت و كمترين هزينه توليد شوند. از طرفی، صنعت پرورش مرغ در ایران با جذب سرمایه‏های فراوان (بعد از صنعت نفت) جایگاه ویژه‏ای در تولید و اشتغال دارد، هرچند تحقیقات پراکنده ای در مورد زنجیره ارزش انجام شده ولی مطالعه صرفه های اقتصادی زنجیره ای کردن تولیدات میتواند نتایج نوینی در یکپارچه سازی تولیدات واحد های تولیدی ارائه نماید.

داده های مورد نیاز از دفاتر مالی شرکت های سازمان اقتصادی کوثر در سال 1395، 40 واحد جهت سنجش متغیر های اقتصادی به عنوان نمونه انتخاب و با نرم افزار Eviews 9  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، همچنین جهت سنجش ویژگی های مدیریتی مدیران واحد ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. سپس تابع تولید مناسب تخمین زده شد و بهره وری عوامل تولید در دو حالت تولید یکپارچه(متصل) و خارج از زنجیره(منفصل) مقایسه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده، میانگین بهره‌وری نهایی نهاده‌های تولید در حالت تولید متصل برای نهاده‌های دان مصرفی، جوجه، نیروی کار و بهداشت به ترتیب 64/1، 41/1، 01/0، 01/0 و میانگین بهره‌وری متوسط نهاده‌های مذکور به ترتیب 411/2، 33/5، 13/0، 109/0 بوده است که در مقایسه با حالت تولید منفصل از بهره وری بالاتری برخوردار می باشند و از میان ویژگی های مدیریتی مهارت برنامه ریزی و تعین هدف بالاترین تاثیر را در افزایش بهره وری داشته است.

 

طبقه بندی D2, Q12, Q16 : JEL 

کلید واژه: صرفه اقتصادی، بهره وری، زنجیره ارزش مرغ گوشتی

 

مقدمه

چان و همکاران (2003) مدیریت زنجیره ارزش را برنامه ­ریزی، سازماندهی و کنترل فعالیت­ ها تعریف می­ کنند. مدیریت زنجیره ارزش، شامل فعالیت­ های مرتبط با انتقال و جریان کالاها و خدمات و جریان­ های اطلاعاتی آن­ها از منبع مواد خام تا مصرف­ کنندگان نهایی است(3).

از مدیریت زنجیره ارزش تعاریف دیگری نیز ارائه شده­است، همچون یکپارچگی فعالیت­ های کلیدی کسب و کار از مصرف ­کننده‌­ی نهایی تا تولید­کننده ­ی اصلی که محصولات، خدمات و اطلاعات را عرضه می­ کند و در نتیجه برای مشتریان و سایر ذی­ نفعان ارزش افزوده ایجاد می­ کند(17).

مديريت زنجيره ارزش هماهنگي تمام عناصر ياد شده در طول زنجيره عرضه است. هماهنگي و يکپارچه ساز ي جريان هاي مواد و اطلاعات در ميان زنجيره جهت مديريت زنجيره عرضه امري حياتي به شمار مي‌رود. محقق ديگري بيان مي دارد که علاوه بر دو جريان مذکور جريان سومي نيز به نام جريان هزينه وجود داشته که توجه به آن جهت مديريت اثربخش زنجيره بسيار ضروري مي باشد. مسايلي ديگري نيز نظير همزمان سازي در ميان شرکت هايي که غالبا از يکديگر مستقل هستند، نيز مي‌بايست در جاي خود مورد بررسي قرار گيرد(انجمن صنفی جوجه یکروزه چاپ 23).

 

در گزارش بازار جهانی نیز، روند رقابت از سطح شرکت های انفرادی به سمت رقابت شرکت هایی که فعالیت ها را به صوت زنجیره اداره میکنند در حال حرکت می باشد لذا در شرکت هایی که دارای این حلقه های منفصله هستند ایجاد ارتباط بین این حلقه ها جهت افزایش سطح بهره وری از طریق کاهش هزینه های تولید و بالاترین سود ممکنه در طول زنجیره از اهداف مدیران آنها می باشد(انجمن صنفی جوجه یکروزه چاپ23).

مقدار و ارزش تولیدات مرغداری‏های پرورش مرغ گوشتی در ایران در سال 1390 شامل 1907 هزار تن مرغ زنده پرورش یافته به ارزش 43534 میلیارد تومان، 14 هزار تن مرغ حذفی (زنده) به ارزش 194 میلیارد تومان و 1462 هزار تن کود به ارزش 493 میلیارد تومان بوده است (21).

در حال حاضر در ایران حدود 15322 واحد مرغداری گوشتی فعال وجود داردکه هر یک به صورت منفرد عمل می‌کنند. در حالی که در آمریکا و برزیل حدود 10 شرکت هستند که به ترتیب 5 شرکت در آمریکا 30%  بازار و در برزیل حدود 5 شرکت 50% بازار داخلی را در دست دارند(انجمن صنفی جوجه یکروزه چاپ23). 

به همین جهت سازمان اقتصادی کوثر که با داشتن 100% سهم بازار مرغ اجداد (خط D) دارای انحصار در فروش جوجه یک روزه مادر نژاد اویاژن و حدود 40% سهم بازار در حلقه بعدی که مرغ مادر در ایران است اما کمتر از 1% سهم بازار در نیمچه گوشتی را در اختیار دارد(صورت های مالی حسابرسی شده شرکت ها). این در حالی است که در کشور های پیشرفته تولید و عرضه این محصول به صورت کارتل های چند جانبه می باشد(انجمن صنفی جوجه یکروزه چاپ 23). لذا در سال 1395 این سازمان بر آن شد با ایجاد زنجیره عرضه سهم بازار در حلقه های بالادستی را به حلقه مرغ گوشتی و کشتارگاه انتقال دهد و ضمن ادغام عمودی شرکت ها با استفاده از سرمایه گذاری انجام شده در این بخش به فعال سازی ظرفیت های خالی پرورش مرغ گوشتی و توسعه حلقه نهایی تولید پرداخته و هزینه های تولید را در اثر قدرت چانه زنی در تامین نهاده ها کاهش دهد(مصوبه هیات مدیره سازمان اقتصادی کوثر).

 

به طور کلی در این مطالعه با یک دید اقتصادی، به مقایسه تولید زنجیره ای(حالت واحد های تولید متصل) با حالت تولید واحد های تولید منفصل و صرفه های ایجاد شده ناشی از آن پرداخته شده است. لازم است به طور مشخص به این سوال پاسخ گفت که آیا ادغام شرکت ها و تولید زنجیره ای منجر به ایجاد صرفه های اقتصادی خواهد شد و عوامل مدیریتی تاثیر گذار بر آن کدام است؟

اقتصاددانان، سازمان هاي توليدي و مراكز تحقيقاتي در سراسر جهان اهميتي بس عظيم براي مسئله زنجیره ای کردن تولیدات و ارتقاء سطح بهره وري قائلند و به همين لحاظ است كه اين سازمان ها و مراكز همه ساله مقادير هنگفتي سرمايه و وقت صرف پژوهش در اين زمينه مي كنند چرا كه رابطه مستقيم و مشخص بين سطح بهره وري و ميزان رشد اقتصادي در جوامع مختلف مطلبي پذیرفته شده و تایید شده است (12).

اوجو و همکاران (2003) از اطلاعات 200 واحد مرغداري تخمگذار ایالت اوسان استفاده کردند و با به کارگیري تابع تولیدکاب- داگلاس نشان دادند که از نهاده غذاي مصرفی بیش از حد اقتصادي استفاده می‌شود. همچنین واحدهاي مرغداري نزدیکتر به مراکز شهري داراي بهره وري بالاتري می‌باشند(13). آدبایو و آدولا (2005)، در تحقیقات خود در ارتباط با مرغداري هاي گوشتی نیجریه به این نتیجه دست یافتند که مهمترین عامل اثر گذار بر بهره وري و کارایی این واحد ها قیمت نهاده ها است که بر بهره وري و کارایی واحد ها اثر منفی و معنی داري را دارد. همچنین دسترسی به نیروي کارگر را از عوامل مؤثر بر میانگین تولید دانسته و اثر منفی ولی غیر معنی داري را بر بهره وري گزارش نموده اند(2005).

تونسل و آلپان(2010) تحقیقی با عنوان مدیریت و ارزیابی ریسک برای شبکه ‌های زنجیره عرضه انجام داده‌اند. هدف از این مطالعه نشان ‌دهنده اینست که چگونه یک مدل شبکه‌ ای می‌تواند برای مدل ‌سازی و تجزیه و تحلیل شبکه زنجیره عرضه مورد استفاده قرار گیرد که این روش توسط یک مطالعه موردی صنعتی صورت گرفت. یافته‌ های مورد مطالعه نشان می‌دهد که عملکرد سیستم را می ‌توان با استفاده از اقدامات مدیریت ریسک بهبود یافته و هزینه ‌های کلی سیستم را با سناریوهای کاهش می‌توان کاهش داد(23). دحراج و ویشال (2012) به بررسی اجمالی از مدیریت زنجیره عرضه سبز در طی پژوهشی در کشور هند پرداختند. آنها بیان می‌دارند که دلیل پایین بودن شاخص عملکرد محیطی شرکت‌ های هندی، بی‌ توجهی به رویکرد مدیریت زنجیره عرضه سبز در چهار بعد (خرید سبز، تولید سبز، بازاریابی سبز و لجستیک سبز) می‌باشد(6).

 برندنبورگ و همکاران(2014) تحقیقی با عنوان” مدل­های کمی برای مدیریت زنجیره عرضه پایدار“ انجام داده­ اند. این مطالعه یک تحلیل محتوای از 134 مقالات با دقت شناسایی شده با مدل­های رسمی که جنبه پایداری در زنجیره عرضه دارند، را فراهم می­کند. نتیجه­ گیری­ها نشان می­دهد که فرصت­ها و بینش­ های متعدد می­ توانند از توسعه انواع ابزارها و عوامل مطرح شده در مدل­های رسمی، سود ببرند(4). ساح و همکاران (2014) به بررسی ارتباط ساختاری مدیریت زنجیره عرضه و عملکرد سازمانی در صنعت خودرو مالزی پرداختند، یافته ­های حاصل از این مطالعه نشان می­دهد عملیات مدیریت زنجیره عرضه بر عملکرد سازمان تأثیر مستقیم دارد(18).

شیرآنی بیدآبادي و همکاران(1386)، بهره وري تعاونی هاي طیور گوشتی در استان سیستان و بلوچستان را بررسی نموده و نشان داده که در این استان در مورد عوامل تولید مرغ گوشتی متغیرهاي جوجه، دان، و بهداشت معنی‌دار هستند. مقایسه بهره وري متوسط و نهایی نهاده ها تولید نشان می دهد که حداکثر بهره وري متوسط و نهایی مربوط به نهاده جوجه و دان می باشد(20). پورکند و معتمد(1390)، بهره وري عوامل تولید در صنعت طیور مرغ گوشتی در استان گیلان را بررسی نموده و نشان داد که چهار عامل دان، نیروي کار، بهداشت و جوجه یک روزه تأثیر معنی داري بر تولید داشته و در بین این عوامل، دان طیور با داشتن بالاترین ضریب مؤثرترین و بعد از آن جوجه یک روزه و سایر عوامل در مراتب بعدي اهمیت قرار دارند(15).  

سه چوبی و همکاران(1393)، به بررسی بهره‌وري تولید گوشت مرغ در شهرستان نیشابور پرداختند. بهره‌وري متوسط هزینه خوراك مصرفی، هزینه بیمه، هزینه بهداشت و درمان و هزینه انرژي در کل نمونه‌ها به ترتیب برابر 0012/0، 125/0، 019/0 و 189/0 برآورد گردید. همچنین برآورد بهره وري نهایی هزینه خوراك مصرفی، هزینه بهداشت و درمان، هزینه بیمه و هزینه انرژي به ترتیب برابر با 00087/0، 0017/0، 011/0 و 058/0 محاسبه شد(7).

قاضی ‌زاده و همکاران(1394) تحقیقی با عنوان "یکپارچه‌ سازی رویکردهای مدیریت زنجیره عرضه در قالب زنجیره عرضه لارج با استفاده از تکنیک ‌های تصمیم‌ گیری چند شاخصه در شرکت سایپا" انجام داده اند. نتایج حاکی از آن است که رویکرد جدید نسبت به یکایک رویکردهای اصلی از مزایای بیشتری برخوردار بوده و می­تواند منجر به عملکرد بهتر شرکت گردد(7).

همانطور که بیان شده، هرچند مطالعات پراکنده ای در خصوص بهره وری واحدهای پرورش مرغ گوشتی انجام شده است اما مطالعات اقتصادی در ضمینه صرفه های ایجاد شده ناشی از افزایش بهره وری در زنجیره ای کردن تولیدات انجام نشده است و مقایسه بهره وری تولیدات واحد های تولیدی در حالت منفصل و به صورت زنجیره ای (متصل) نتایج نوینی را در خصوص بهبود بهره وری با استفاده از کارکردهای ویژه تولید زنجیره ای ارائه می دهد.

 

 

روش تحقیق

 

پرسشنامه‏ تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسی عوامل مدیریتی موثر بر واحدهای مرغداری تدوین شده است.

 قسمت اول پرسشنامه شامل ویژگی‏های فردی و ویژگی های مرغداری مورد نظر می باشد. قسمت دوم پرسشنامه شامل بررسی ویژگی‏های مدیریتی مدیران مرغداری ها و قسمت سوم پرسشنامه شامل بررسی نیازهای آموزشی مدیران می باشد. گویه های مربوط به پرسشنامه محقق ساخته ویژگی‏های مدیریتی مدیران حاوی 9 بعد می‏باشد که در جدول زیر ارائه شده است(جدول1).

جدول 1. سؤالات مربوط به متغیرهای مدیریتی

ابعاد ویژگی‏های مدیریتی	تعداد گویه‏ها
مهارت برنامه ریزی و تعیین هدف	6
مهارت حسابداری و مدیریت مالی	8
میزان توانمندی در مهارت بازاریابی	5
میزان توانمندی در مهارت اطلاع یابی	4
میزان توانمندی در مهارت عقلانیت در تصمیم‏گیری	6
میزان توانمندی در مهارت بسیج منابع	3
میزان توانمندی در مهارت ریسک‏پذیری	5
حیطه مهارت های ارتباطی	11
میزان توانمندی در مهارت کاری و تولیدی	8

 

جهت بررسی پایایی پرسش نامه در این مقاله از آزمون ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است:

فرضیه صفر: پایایی پرسشنامه تحقیق در حد قابل قبولی است.

فرضیه یک: پایایی پرسشنامه تحقیق در حد قابل قبولی نیست.

H0: Alpha ≥ 0. 7

H1: Alpha < 0. 7

همچنین پرسشنامه در دو بخش مشخصات عمومی و سوالات اصلی تدوین شده و سوالات گزینش شده،  براي اطمينان از روايي محتوايي پرسشنامه و سنجش دقيق مفاهيم و مصاديق مورد نظر، با اصطلاحات مفهومي و محتوايي آنان اصلاحات لازم اعمال گردید، تا از این منظر پرسشنامه روائی لازم را کسب نماید. سوالات از نظر ویرایشی روشن و قابل فهم تر شدند.

 

جهت بررسي نرمال بودن عوامل مدیریتی، ادعاي مطرح شده در مورد توزيع داده­هاي يک متغير کمي از آزمون کولموگوروف-اسميرنوف (KS) استفاده مي شود. در اين آزمون، فرض صفر، ادعاي مطرح شده در مورد نوع توزيع داده ها مي­باشد. در تحقيق حاضر، نرمال بودن توزيع داده ها با استفاده از آزمون KS مورد بررسي قرار مي­گيرد.

 

به منظور سنجش متغیرهای اقتصادی موثر بر بهره وری از سوابق و داده های ثبت شده در دفاتر مالی واحدهای پرورش مرغ گوشتی زنجیره تولید شمال شرق کشور که در سال 1395 به عنوان الگویی عملی و اجرایی زنجیره ای شدن چند شرکت تولید کننده مرغ گوشتی می باشد (شرکت های زیر مجموعه سازمان اقتصادی کوثر) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه واحدهای پرورش مرغ گوشتی در زنجیره عرضه سازمان اقتصادی کوثر در حالت تولید متصل و در حالتی که خارج از زنجیره و به صورت منفرد عمل میکردند(منفصل) می‏باشد. نمونه آماری تحقیق بر اساس نمونه گیری تصادفی و در درسترس انتخاب شده است. از میان واحد های پرورش مرغ گوشتی داخل زنجیره تولید به لحاظ ملاحظات زیست محیطی و استاندارد های فنی و همچنین ظرفیت جوجه ریزی تعداد 40 واحدانتخاب و اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید.

برای محاسبه بهره وری، در این پژوهش با استفاده از روش اقتصاد سنجی و برآورد تابع تولید، بهره‏وری نهاده‏های تولید محاسبه شد. به همین منظور دو نوع بهره‏وری که از مفاهیم شاخص بهره‏وری جزئی است، منظور گردید: اول، بهره وری متوسط که ستانده حاصل از یک واحد نهاده معیین تعریف می‏شود. دوم، بهره وری نهایی که عبارت است از مقداری که هر واحد عامل ورودی (داده) به ستانده کل می افزاید، بنابراین بهره وری نهایی مشتق اول تابع تولید نسبت به عامل مربوط است. در ادامه به بررسی مدل‏های مختلف اندازه گیری بهره‏وری پرداخته شده است. برای محاسبه بهره وری نهایی از رابطه (1) استفاده شده است:

 

 (1)                                                                                                                                           MPi== Y

با داشتن بهره وری نهایی نهاده (MPi) و ارزش محصول به دست آمده (Py) می توان ارزش بهره وری نهایی هر نهاده را به دست آورد:

(2)                                                                                                                                      VMPi= Py.MPi

 

در اين نوع بهره وري ميزان متوسط توليد يك نهاده اندازه گرفته مي شود. در محاسبه بهره وري متوسط گاهي به خطا از نسبت توليد به نهاده (APi = Y/Xi) استفاده مي شود. اين رابطه درصورتي صحيح است كه براي توليد فقط يك نهاده استفاده شده باشد.به منظوررفع اين نقيصه بايدسهم نهاده ها را در توليدازيكديگر تفكيك كرد. بنابراين، بهره وري متوسط از رابطه (3) که در آن MPi بهره وری نهایی و Ei کشش تولیدات است، استفاده می شود (1).

 (3)                                                                                                                                      APi= MPi/Ei

در اين تحقيق علاوه بر محاسبه بهره وري جزئي به منظور در نظر گرفتن آثار متقابل و جايگزيني بين عوامل و برخوردار بودن از درجه اطمينان بيشتر و نهايتاً داشتن تصويري واقع بينانه از عملكرد واحدها مي توان بهره وري كل را نيز محاسبه نمود. بهره وري كل عبارت است از نسبت شاخص كل توليدات و شاخص كل عوامل توليد. براي محاسبه بهره وري كل عوامل تولید از روش پارامتری (اقتصاد سنجی) استفاده می‌گردد.

با توجه به متفاوت بودن واحدهاي كمي نهاده ها و نيز لزوم حضور همزمان آنها در فرايند توليد، استفاده از معيار كمي ميسر نبوده و لذا از معيار ارزش براي همگن كردن نهاده ها استفاده شده است. بنابراين جهت دستيابي به بهره وري كل عوامل در واحدهاي توليدي از رابطه (4) استفاده می شود (22):

رابطه (4)                                                                                                                                              TFPi= TRi/∑ Wj(Cji)

که در آن TRi ارزش دریافتی کل، Cji هزینه های جاری و Wi ضرایب مربوط نیز متوسط سهم هزینه هر نهاده در هزینه کل واحدهاست.

مدل تابع تولید خطی برای تعیین بهره وری تولید طیور گوشتی به کارگرفته شده است. تحلیل رگرسیون چندگانه برای برآورد مدل استفاده و نقض مفروضات کمینه مربعات خطی (OLS)، قبل از تفسیر نتایج بررسی می شود. مدل به کاررفته را می توان به صورت رابطه(5) نشان داد:

رابطه(5)

Y = f (X1, X2, X3, X4, X5, X6)

 

Y: تولید

X1: قیمت فروش طیور گوشتی(تومان) (SLR/kg LW)

X2: قیمت جوجه خریداری شده(تومان) (SLR/chick)

X3: قیمت خوراک(تومان) (SLR/kg)

X4: هزینه ی نیروی کار(تومان) (SLR/kg LW)

X5: هزینه ی دارو و خدمات دامپزشکی(تومان) (SLR/LW)

FCR: ضریب تبدیل غذایی_ (کیلوگرم خوراک مصرف شده به ازای هر کیلوگرم وزن زنده)

علت انتخاب ارزش تولیدی عوامل تولید به دلیل تفاوت میان کارایی فنی و کارایی اقتصادی می باشد بنابر این روشی که از نظر تکنیکی به کارا هست الزاما از نظر اقتصادی نیز کارا نیست و بستگی به قیمت عوامل تولید¹ دارد(کتاب اقتصاد سنجی گجراتی). 

بهره‌وری متوسط، اثر هر عامل تولیدی را با ثابت نگه‌داشتن اثر سایر عوامل در فرآیند تولید نشان می‌دهد و در واقع نمی‌تواند تصویر واقع‌بینانه‌ای از عملکرد واحدها به دست داده و باعث انجام یک مقایسه بین آن‌ها شود اما بهره‌وری کل عوامل تولید را همزمان لحاظ کرده و امکان مقایسه عملکرد واحدها را فراهم می‌نمایند. چنانكه قبلاً هم مطرح شد، در محاسبه بهره‌وری كل عوامل لازم است كليه عوامل توليد به طور همزمان در نظر گرفته شوند. روابط مورد استفاده در این‌باره در مورد تابع کاب - داگلاس به شكل زير است:

 

رابطه‌ی(6)تولید زنجیره ای (متصل)                                                    

 رابطه‌ی(7) تولید در واحد های جدا از یکدیگر(منفصل)

در رابطه فوق PYY ارزش دریافتی حاصل از فروش مرغ می‌باشد و X1 تا X4 و  به ترتیب مبین هزینه‌ی دان، جوجه ریخته شده، نیروی کار و بهداشت و ضرایب نیز نشان‌دهنده متوسط سهم هزینه هر نهاده در هزینه کل واحدهاست.

 

 

نتایج و بحث:

جهت بررسی پایایی پرسش نامه همان­طور­که نتایج نشان میدهد؛ ضریب آلفای کرونباخ برای سؤالات پرسشنامه در سطحی بالاتر از 7/0 قرار دارد که گواه بر پایایی و قابل اعتماد بودن سؤالات پرسشنامة به­کارگرفته ­شده است (جدول2).

جدول2. پایایی پرسش نامه و مقادیرآلفای کرونباخ

سازه مورد بررسی	ضریب آلفای کرونباخ	تعداد سوالات
مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف	830/0	6
مهارت‌های حسابداري و مديريت مالي	858/0	8
مهارت‌های بازاريابي	792/0	5
مهارت‌های اطلاع‌یابی	733/0	4
مهارت‌های عقلانيت در تصمیم‌گیری	860/0	6
مهارت‌های بسيج منابع	762/0	3
مهارت‌های ریسک‌پذیری	746/0	5
مهارت‌های ارتباطي	947/0	11
مهارت‌های كاري و توليدي	796/0	8
کل پرسشنامه	970/0	56

همچنین نتایج بدست آمده آزمون کولموگروف- اسميرنوف مربوط به متغیر های تحقیق نشان می‌دهدکه همه عوامل در نمونه مورد بررسي از توزيع نرمال پيروي مي­کنند زیرا سطح معنی داری بیشتر از 5% است(جدول3).

جدول3. آزمون نرمال بودن متغیرها

سازه مورد بررسی	آماره کلموگروف- اسميرنف	سطح معناداري
مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف	131/0	20/0
مهارت‌های حسابداري و مديريت مالي	127/0	20/0
مهارت‌های بازاريابي	104/0	20/0
مهارت‌های اطلاع‌یابی	184/0	089/0
مهارت‌های عقلانيت در تصمیم‌گیری	087/0	20/0
مهارت‌های بسيج منابع	123/0	20/0
مهارت‌های ریسک‌پذیری	181/0	101/0
مهارت‌های ارتباطي	167/0	145/0
مهارت‌های كاري و توليدي	123/0	18/0

 

مطابق نتایج بدست آمده از جامعه آماری بیش از 60 درصد از واحدهای مرغداری ظرفیتی بین 15000 تا 35000 دارند. متوسط ظرفیت مرغداری‌های سازمان اقتصادی کوثر تقریباً 29750 قطعه مرغ هست. بیش‌ترین فراواني در ظرفيت 15 تا 25 و 25 تا 35 هزار قطعه با 30 درصد می‌باشد(جدول4).

جدول4 ظرفیت واحدهای پرورش مرغ گوشتی

گروه ظرفیت	فراوانی	درصد
15000-10000	6	15
25000-15000	12	30
35000-25000	12	30
45000-35000	4	10
55000-45000	4	10
55000 به بالا	2	5
جمع	40	100

                            مأخذ: یافته‌های تحقيق

بیش‌ترین فراواني مرغ زنده پرورش یافته در گروه زیر 45 هزار کیلوگرم توليد مرغ زنده پرورش یافته با 40 درصد و كمترين در 65000 - 55000 هزار كيلوگرم با صفر درصد قرار دارد. ميانگين توليد مرغ زنده پرورش یافته در نمونه مورد بررسي 69 هزار کیلو گرم می‌باشد(جدول5).

 

جدول5. مرغ زنده پرورش‌یافته در پایان دوره واحدهای پرورش مرغ گوشتی(کیلوگرم)

گروه ظرفیت	فراوانی	درصد
زیر 45000	12	40
55000-45000	2	5
65000-55000	0	0
75000-65000	6	15
85000-75000	4	10
95000-85000	4	10
105000-95000	6	5
105000 به بالا	6	15
جمع	40	100

                       مأخذ: یافته‌های تحقيق

 

در این مطالعه جهت برآورد تابع توليد و به منظور بررسی اثر انتخاب نوع تابع تولید بر مقادیر برآورد شده پارامتر های ساختاری و اهمیت دقت در انتخاب صحیح نوع تابع تولید مرغ گوشتی، پس از استخراج اطلاعات پرسشنامه‌های تکمیل‌شده، اقدام به تخمین توابع كاب – داگلاس و ترانسندنتال بر اساس تجربیات مشابه گردید. در اين راستا ابتدا متغيرهاي مستقل كمي از قبیل ارزش دان مصرفی، ارزش جوجه ریخته شده، ارزش نیروی کار، هزینه‌های بهداشتی وارد مدل شدند و تابع تولید در قالب مدل کاب-داگلاس و ترانسندنتال بر اساس این چهار متغیر برآورد گردید.

در اين مدل، ضرايب تابع، کشش‌های توليدي می‌باشند.  نيز نشان‌دهنده اين است كه 98 درصد تغييرات متغیر وابسته(تولید مرغ گوشتی) توسط چهار متغير دان مصرفی، جوجه ریخته شده، نیروی کار، هزینه‌های بهداشتی توضيح داده می‌شود(جدول6).

 

 

جدول6. تخمین تابع تولید متصل در قالب مدل کاب- داگلاس

      مأخذ: یافته‌های تحقيق

بر اساس نتایج بدست آمده(تولید متصل)، ضريب دان مصرفی برابر با 723/0  درصد و از لحاظ آماري نيز در سطح 95 درصد معني دار است. با توجه به ضريب برآوردي، اگرهزینه دان مصرفی 1 درصد افزایش پيدا كند، هزینه تولید مرغ گوشتی به طور متوسط به اندازه 723/0 درصد افزایش مي يابد. ضريب ارزش جوجه ریخته شده برابر با 26/0 درصد و از لحاظ آماري نيز در سطح 95 درصد معني دار است كه نشان دهنده اينست كه هزینه جوجه ریخته شده بر هزینه تولید مرغ گوشتی، تأثير مثبت دارد. با توجه به ضريب برآوردي، اگر هزینه جوجه ریخته شده، 1 درصد افزايش پيدا كند، هزینه تولید مرغ گوشتی به طور متوسط به اندازه 26/0 درصد افزایش مي يابد.

ضريب نیروی کار برابر با 09/0 درصد و از لحاظ آماري نيز در سطح 95 درصد معني دار است. با توجه به ضريب برآوردي، اگر هزینه نیروی کار 1 درصد افزايش پيدا كند، هزینه تولید مرغ به طور متوسط به اندازه 09/0 درصد افزایش مي يابد. ضريب هزینه‌های بهداشتی برابر با 17/0 درصد و از لحاظ آماري نيز در سطح 95 درصد معني دار است. با توجه به ضريب برآوردي، اگر هزینه‌های بهداشتی، 1 درصد افزايش پيدا كند،هزینه تولید مرغ گوشتی به طور متوسط به اندازه 17/0 درصد افزایش مي يابد. پس از آن تابع توليد ترانسندنتال تخمين زده شد(جدول7).

        جدول7. تخمین تابع تولید متصل در قالب مدل ترانسندنتال

متغیر	تولید متصل			تولید منفصل
	ضریب	آماره t	سطح معنی‌داری	ضریب	آماره t	سطح معنی‌داری
مقدار ثابت	30/1-	86/2-	013/0	56/4-	75/6-	002/0
هزینه جوجه ریخته شده	264/0	08/6	003/0	135/0	56/3	003/0
هزینه دان مصرفی	723/0	70/21	000/0	388/0	39/8	001/0
هزینه نیروی کار	094/0	01/5	007/0	055/0	33/3	005/0
هزینه‌های بهداشتی	176/0	72/15	000/0	078/0	36/12	000/0
F=172.01 D.W= 1.87 0.97  0.98				F=131.19  D.W= 2.19  0.98 0.99

                                    مأخذ: یافته‌های تحقيق

از آنجا كه تابع با قدرت توضيح دهندگي بيشتر براي توضيح متغير وابسته، بر مدل‌هاي با قدرت توضيحي کمتر ارجحيت دارد، با توجه به نتايج به‌دست آمده، تابع كاب داگلاس بر تابع ديگر ارجحيت دارد. با توجه به اينكه در این قسمت از پژوهش هدف انتخاب شكل مناسب تابع توليد است، لذا با استفاده از آزمون F به مقايسه اين مدل‌ها پرداخته شده است.

  رابطه‌ی(8)                                                                                                                                        

F(4,40)=4 /42        مقدار بحرانی

مقايسه مقادير محاسباتي آماره F با مقادير بحراني جدول حاكي از آن است كه فرض صفر مبني بر نبود اختلاف بين دو مدل مقيد (كاب داگلاس) و غير مقيد (ترانسندنتال) رد شده است، بنابراين، مدل مقيد (كاب داگلاس) به دليل قدرت توضيح دهي بالاتر، بر مدل ديگر ارجحيت دارد.

 

چنان که ملاحظه می‌شود، میانگین بهره‌وری متوسط نهاده‌ی جوجه در حالت تولید متصل برای 40 واحد مرغداری مورد بررسی 3/5 است. میانگین بهره‌وری نهایی جوجه در واحدهای مورد مطالعه بر اساس تابع تولید برآورد شده، 4/1 می‌باشد و با توجه به ضریب هزینه جوجه در قیمت تمام شده مرغ گوشتی میانگین ارزش بهره‌وری نهایی هر واحد جوجه، 32/824 تومان می‌باشد. مطابق جدول مقایسه ای همانطور که ملاحظه می شود میانگین بهره وری متوسط و نهایی در حالت تولید زنجیره ای بالا تر از ماینگین آنها در حالت تولید منفصل است(جدول8).

 

 

جدول8. بهره‌وری جزئی نهاده جوجه در واحدهاي مرغداري مورد مطالعه

متغیر	ضریب	آماره t	سطح معنی‌داری
مقدار ثابت	21/2-	22/2	03/0
هزینه جوجه ریخته شده	211/0	34/2	02/0
هزینه دان مصرفی	532/0	55/2	01/0
هزینه نیروی کار	041/0	27/6	00/0
هزینه‌های بهداشتی	143/0	64/7	00/0
لگاریتم ارزش جوجه ریخته شده	021/0-	06/1-	29/0
لگاریتم ارزش دان مصرفی	234/0-	16/5-	00/0
لگاریتم نیروی کار	004/0	51/3	00/0
لگاریتم هزینه‌های بهداشتی	036/0	30/1	19/0
n=40      F=213.26      D.W= 1.93   0.91      0.92

تولید در حالت زنجیره ای(واحد های متصل)				تولید در حالت منفصل
N=40	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX
میانگین	5.33	1.41	824.326	5.02	0.71	416.40
حداکثر	6.05	1.60	994.741	6.1	0.82	510.270
حداقل	4.06	1.232	670.034	4.4	0.59	298.984

            مأخذ: یافته‌های تحقيق        

بهره‌وری متوسط نهاده‌ی دان مصرفی(تولید متصل) برای 40 واحد مرغداری مورد بررسی به طور میانگین 41/2 است که این مقدار بین 97/1 و 61/2 در نوسان است. میانگین بهره‌وری نهایی دان مصرفی در واحدهای مورد مطالعه بر اساس تابع تولید برآورد شده، 64/1 می‌باشد. ارزش بهره‌وری نهایی دان مصرفی به طور متوسط 38/963 تومان می‌باشد، و با توجه به ضریب هزینه دان در قیمت تمام شده تولید مرغ گوشتی درآمد اضافه بر اثر افزایش یک کیلوگرم دان مصرفی به طور متوسط 38/963 تومان می‌یابد. این رقم با توجه به اینکه قیمت متوسط هر کیلوگرم دان مصرفی در واحدهای مرغداری 2000 تومان(در سال مورد بررسی1395) نشان می‌دهد بهره وری دان مصرفی در اثر زنجیره ای شدن واحد های تولید بالاتر رفته است و استفاده از آن مقرون به صرفه خواهد بود(جدول9).

 

 

 

جدول9.  بهره‌وری جزئی نهاده دان مصرفی در واحدهاي مرغداري مورد مطالعه

تولید در حالت زنجیره ای(واحد های متصل)				تولید در حالت منفصل
N=40	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX
میانگین	2.411	1.642	963.388	2.292305	0.875865	520.927
حداکثر	2.618	1.894	1294.109	2.6176	1.0173	686.908
حداقل	1.974	1.428	716.828	1.9737	0.7518	439.286

                مأخذ: یافته‌های تحقيق

 چنان که ملاحظه می‌شود، میانگین بهره‌وری متوسط نهاده‌ی نیروی کار(تولید متصل) برای 40 واحد مرغداری مورد بررسی 13/0 است.. میانگین بهره‌وری نهایی نیروی کار در واحدهای مورد مطالعه بر اساس تابع تولید برآورد شده، 014/0 می‌باشد. میانگین ارزش بهره‌وری نهایی نیروی کار در واحدها مورد مطالعه با در نظر گرفتن قیمت مرغ زنده 5 هزار تومان، 68/79 تومان می‌باشد و همانگونه که ملاحظه میگردد در حالت تولید زنجیره ای سطوح بهره وری متوسط و نهایی بالاتر از حالت منفصل می باشد(جدول10).

 

 

جدول10.  بهره‌وری جزئی نهاده نيروي كار در واحدهاي مرغداري مورد مطالعه

	تولید در حالت زنجیره ای(واحد های متصل)			تولید در حالت منفصل
N=40	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX
میانگین	0.131235	0.0142	79.68525	0.109	0.006	35.509
حداکثر	0.2667	0.0328	158.486	0.267	0.015	92.654
حداقل	0.0208	0.0044	24.389	0.043	0.002	12.271

                            مأخذ: یافته‌های تحقيق

 بهره‌وری متوسط بهداشت برای 40 واحد مرغداری مورد بررسی(تولید متصل) به طور میانگین 109/0 است که این مقدار بین 04/0 و 26/0 در نوسان است. میانگین بهره‌وری نهایی بهداشت در واحدهای مورد مطالعه بر اساس تابع تولید برآورد شده، 01/0 می‌باشد. ارزش بهره‌وری نهایی بهداشت به طور متوسط 90/56 می‌باشد (جدول11). 

 

جدول11. بهره‌وری بهداشت و درمان در واحدهای مرغداری‌های مورد مطالعه

	تولید در حالت زنجیره ای(واحد های متصل)			تولید در حالت منفصل
N=40	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX	بهره‌وری متوسط	بهره‌وری نهایی	ارزش بهره‌وری نهایی VMPX
میانگین	0.109125	0.01007	56.90835	0.059	0.009	50.332
حداکثر	0.2667	0.0204	118.222	0.115	0.021	131.332
حداقل	0.0433	0.006	30.821	0.034	0.003	17.393

                         مأخذ: یافته‌های تحقيق        

بر اساس نتايج، ميانگين بهره‌وری كل عوامل توليد، در تولید زنجیره ای(واحد های تولید متصل) مورد بررسي 81/1 می‌باشد، بدین مفهوم که به طور متوسط در ازای یک واحد صرف هزینه در مرغداری‌ها، 81/1 واحد( تومان) درآمد(ناخالص) عاید تولیدکنندگان شده است. کم‌ترین رقم بهره‌وری کل عوامل تولید 92/0 و بیش‌ترین 46/2 می‌باشد.

همچنین ميانگين بهره‌وری كل عوامل توليد در تولید منفصل واحدهاي مورد بررسي 71/1 می‌باشد، بدین مفهوم که به طور متوسط در ازای یک واحد(تومان) صرف هزینه در مرغداری‌ها، 71/1 واحد( تومان) درآمد(ناخالص) عاید تولیدکنندگان شده است. کم‌ترین رقم بهره‌وری کل عوامل تولید 84/0 و بیش‌ترین 46/2 می‌باشد(جدول12).

جدول12. بهره‌وری کل واحدهای مرغداری‌های مورد مطالعه

N=40	بهره‌وری کل متصل	بهره‌وری کل منفصل
میانگین	1.8128	1.7167
حداکثر	2.4636	2.4636
حداقل	0.9294	0.8434

                                                              مأخذ: یافته‌های تحقيق 

مقایسه بهره‌وری نهاده‌های تولید در تابع کاب - داگلاس در حالت تولید متصل و منفصل نشان می‌دهد که بهره‌وری کل در حالت تولید متصل از بهره‌وری کل در حالت تولید منفصل بیشتر بوده است همچنین بهره وری نهایی و متوسط در حالت تولید متصل در تمام نهاده‌ها (به جزء بهداشت) بیشتر از بهره‌وری نهایی و متوسط نهاده ها در حالت تولید منفصل می‌باشد و بنظر میرسد علت آن افزایش هزینه بهداشتی واحد های مرغداری به دلیل وجود رعایت مسایل امنیت زیستی مرغداری در تولید زنجیره ای می باشد(جدول13).

 

 

جدول13. مقایسه میانگین بهره‌وری نهاده‌ها در حالت تولید متصل و منفصل

میانگین بهره‌وری نهاده‌ها		بهره‌وری نهایی(متصل)	بهره‌وری نهایی(منفصل)
جوجه		14/0	07/0
آزمونها	مقدار	درجه ازادی	مقدار احتمال
آزمون اف	482/34	(12و 1)	000/0
آزمون کای دو	482/34	1	000/0
دان مصرفی		64/1	87/0
آزمونها	مقدار	درجه ازادی	مقدار احتمال
آزمون اف	592/10	(12و 1)	001/0
آزمون کای دو	592/10	1	001/0
نیروی کار		01/0	006/0
آزمونها	مقدار	درجه ازادی	مقدار احتمال
آزمون اف	616/17	(12و 1)	000/0
آزمون کای دو	616/17	1	000/0
بهداشت		01/0	009/0
آزمونها	مقدار	درجه ازادی	مقدار احتمال
آزمون اف	805/0	(12و 1)	372/0
آزمون کای دو	805/0	1	372/0

                                                     مأخذ: یافته‌های تحقيق

در حالت تولید متصل تمام نهاده‌ها(به جز بهداشت) بهره‌وری بالاتری نسبت به حالت تولید منفصل داشته‌اند. بهره‌وری کل نیز در حالت تولید متصل از بهره‌وری کل در حالت تولید منفصل بیشتر است.

جهت بررسی عوامل مدیریتی، یک مدل سنجی را برآورد نموده که در آن بهره‌وری کل به عنوان متغیر وابسته و ویژگی‌های مدیریتی به عنوان متغیرهای مستقل وارد مدل شدند، تعدادی از متغیرها(مهارت‌های حسابداري و مديريت مالي، مهارت‌های عقلانيت در تصمیم‌گیری و مهارت‌های كاري و توليدي) از نظر آماری معنادار نشد. پس از حذف متغیرهای فوق مدل دوباره برآورد گردید(جدول14).

جدول14. تخمین تابع عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید

                             مأخذ: یافته‌های تحقيق

با توجه به نتایج بدست آمده تاثیر مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف بر بهره وری کل عوامل تولید مثبت و برابر 24/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است كه نشان دهنده اينست كه مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير مثبت دارد. 

تاثیر مهارت‌های بازاريابي بر بهره وری کل عوامل تولید مثبت و برابر 17/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است كه نشان دهنده اينست كه مهارت‌های بازاريابي بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير مثبت دارد. 

تاثیر مهارت‌های اطلاع‌یابی بر بهره وری کل عوامل تولید مثبت و برابر 35/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است كه نشان دهنده اينست كه مهارت‌های اطلاع‌یابی بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير مثبت دارد. 

تاثیر مهارت‌های بسيج منابع بر بهره وری کل عوامل تولید مثبت و برابر 25/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است است كه نشان دهنده اينست كه مهارت‌های بسيج منابع بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير مثبت دارد.

تاثیر مهارت‌های ارتباطي بر بهره وری کل عوامل تولید منفی و برابر 32/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است كه نشان دهنده اينست كه مهارت‌های ارتباطي بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير منفی دارد. 

تاثیر مهارت‌های ریسک‌پذیری بر بهره وری کل عوامل تولید منفی و برابر 28/0 درصد و در سطح 95/0 درصد معنی دار بوده است كه نشان دهنده اينست كه ریسک پذیری بر بهره وری کل عوامل تولید تأثير منفی دارد.

5- نتیجه گیری و پیشنهادات

مجموعه سازمان اقتصادی کوثر با سابقه ای بیش از سه دهه در صنعت مرغ کشور و مالکیت عمده سهام مجموعه شرکت های تابعه، یکی از نهاد های مهم اقتصادی در زمینه صنعت تولید طیور در کشور می باشد و با توجه به اهمیت و راهبردی بودن این بخش، این سازمان تصمیم گرفت با ایجاد یک زنجیره کارآمد، که ضمن بالا بردن صرفه اقتصادی از طریق کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری به واسطه زنجیره ای کردن تولیدات، در ایجاد انحصار های چند جانبه در این بخش تاثیر گذار باشد. 

مقایسه بهره‌وری نهایی و متوسط عوامل تولید در حالت تولید متصل، نشان می‌دهد که عامل جوجه دارای بیش‌ترین بهره‌وری نهایی و متوسط و عامل نیروی کار کمترین بهره‌وری نهایی و متوسط را از بین عوامل تولید دارا می‌باشد. همچنین سطوح بهره وری نهایی و متوسط در تمامی نهاده ها در زنجیره تولید بالاتر از تولید آنها در حالت منفصل می باشد و این افزایش بهره وری بخصوص در نهاده جوجه و دان به لحاظ کاهش قیمت تمام شده در تامین آنها و به واسطه تولید زنجیره ای و افزایش قدرت چانه زنی در تامین آنها می باشد.

مطالعه عوامل مؤثر بر بهره‌وری واحدها نشان می‌دهد، عواملي که در بهره‌وری تأثير معنی‌دار داشته‌اند كه در ميزان توليد آن‌ها نيز مؤثر و مهم بوده‌اند؛ يعني با در نظر گرفتن بهره‌وری كل عوامل به عنوان متغير وابسته، ملاحظه می‌گردد كه همان عوامل مؤثر در (تابع) توليد در اين مورد نيز اثر معنی‌دار داشته‌اند همان طور که بررسی‌های معتمد و پورکند(15) نیز گویای این است، دان مصرفی که دارای بیش‌ترین ضریب تابع تولید در تابع تولید بوده است، دارای بیش‌ترین بهره‌وری نهایی و متوسط نیز است.

اتصال هر حلقه به حلقه دیگر در واحدهای تولید متصل هم هزینه تولید را پایین می آورد و هم راندمان تولید را افزایش می دهد. بنابراین برای ماندن و رقابت در عرصه جهانی باید کل زنجیره تولید به هم متصل شوند. وقتی هر واحد جداگانه کار کند، طبیعتا بر اساس منافع خود فعالیت خواهد کرد و سود شخصی بر سود جمعی ارجحیت خواهد داشت و این قطعا باعث پایین آمدن کیفیت و در عین حال افزایش قیمت تمام شده خواهد شد. ایران در مقایسه با کشورهایی که به صورت یکپارچه عمل می کنند، هزینه تمام شده بسیار بیشتری دارد و این قیمت ها به حدی بالا است که باعث شده در عرصه جهانی از کشورهای رقیب در حال عقب افتادن است.

تکمیل زنجیره تولید تا فرآوری نیاز اساسی امروز صنعت مرغ است که با تحقق آن، چالش های فراروی این دومین صنعت کشور برطرف می شود. براساس آمار اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور، شمار تولیدکنندگان مرغ گوشتی در کشور 24 هزار واحد است و اکنون ساختار خرده مالکی و پراکنش واحدهای تولیدی، صنعت مرغ گوشتی را با بی نظمی مواجه کرده است زیرا مرغداری های متفاوت با ظرفیت های مختلف در حال تولیدند. آن چه مرغداران با آن دست به گریبان هستند نوسانات قیمت در بخش های مختلف است که این مساله تنها با یکدست شدن زنجیره صنعت مرغ جبران می شود. زنجیره صنعت مرغ باید از مرحله تامین خوراک، تا پرورش، کشتار، بسته بندی و فرآوری، یکپارچه د رنظرگرفته شود و راهبرد واحد داشته باشد. 

با توجه به بالا بودن میزان بهره وری واحدهای درون زنجیره( متصل ) درمقایسه با واحد های بیرون زنجیره( منفصل ) ایجاد انگیزه های لازم جهت تشویق مرغداران به تشکیل شرکت های تعاونی زنجیره ارزش توصیه می شود.

با توجه به نتایج بدست آمده، جهت افزایش بهره وری تولید، مدیران واحدهای تولید بایستی در جهت رفع کاستی‌ها و افزایش هر چه بیشتر مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف، مهارت بازاریابی گام بردارند. در عین حال، با توجه به تاثیر مثبت مهارت‌های بازاريابي، مهارت‌های اطلاع‌یابی و مهارت‌های بسيج منابع بر بهره وری، جهت تاثیر گذاری بیشتر این مهارت ها، بایستی آنها را تقویت نمایند.

 

 

 

 

 

منابع

1-       Abtahi, S. H., & Kazemi, B. (2010), History and General Concepts of Productivity. The Age of Quality Magazine, No. 3, 12-17. (Persian)

2-       Adebayo, O.O. and Adcola, R.G. (2005). Socio-Economics factors affecting poultry farmers in Ejigbo local government area of Osun state. Journal of Human Ecological. 18 (1):39-41.

3-       Ballaou, R., Gilbert, S., & Mukherjee, A. (2003). New managerial challenges from supply chain opportunities, IEEE Engineering Management Review, third quarter, pp.7-16.

4-       Brandenburg, M., Govindan, K., Sarkis, J., & Seuring, S. (2014). Quantitative models for sustainable supply chain management: Developments and directions. European Journal of Operational Research, 233(2), 299-312.

5-       Dehahanian, Siavash and Kohansal, M. R. (2000). Study of the Economy of Production of Khorasan nomads. Journal of Agricultural Economics and Development, No. 29, 106-75. (Persian)

6-       Dheeraj, N., Vishal, N. (2012). An Overview of Green Supply Chain Management in India. Research Journal of Recent Sciences, Vol. 1(6), 77.

7-       Ghazizadeh, M., Safari, S., Nooruzzade, F., & Heydari, G. (2015). Integration of supply chain management approaches in the form of LARG supply chain using Multi Attribute Decision Making Techniques in Saipa company.‏ Journal of Executive Management. Vol. 7, No. 14, pp. 113-134. (Persian)

8-       Haji Rahimi, M. and Karimi, A. (2009). Analyzing factor productivity of broiler production industry in Kurdistan province, Journal of Agricultural Economic and Development. 17(66), 1-17. (Persian)

9-       Karimi Tekanlo, Z. (2002). Food Security: Challenges and Solutions. Journal of Veterinary Pathobiology. Vol. 2, No. 7, pp. 47-52. (Persian)

10-       Lagzian, M., & Dehahani, J. (2010). An Empirical Study on the Factors Influencing Information Technology Utilization in Supply Chain Management: The case of Yazd's Tile Industry, Journal of Science and Technology, No 2. 30-59. (Persian)

11-       Nabiyan, S. (2006). Efficiency and optimal allocation of chicken meat production factors in two cooperative and private sectors in Kerman province, 5th Biennial Conference of Agricultural Economics of Iran, Sistan and Baluchestan University. (Persian)

12-       Nazem, A., & Sheikhi, H. (2009). Investigation of the existence or absence of scale economics in units using the Tensile Parameter Scale, 4th Agricultural Economics Conference of Iran, Karaj, Faculty of Agriculture, University of Tehran. (Persian)

13-       Ojo, S.O. (2003). Productivity and technical efficiency of poultry egg production in Nigeria. International Journal of Poultry Science. 2 (6): 456-464.

14-       Poirier, C. C., & Bauer, M. J. (2002). E-supply chain: Using the internet to revolutionize your business. International Journal of Quality & Reliability Management, 19(4), 485-486.

15-       Pourkand, Sh., & Motamed, M. K.. (2011). Productivity Analysis of Factors in the Poultry Industry of Guilan Province, Journal of Agricultural Economics Researches, Vol. 3, No. 4. 116-99. (Persian)

16-       Rafiei, H.; Heidari Khormasizi, S. R., & Ganj Khanloo, M. (2011). Investigating the Total Productivity of Production Factors and Calculating the Efficiency and Scale Efficiency in Milk Producer Dairies (Case Study: Guilan Province), Journal of Agricultural Economics Researches, Volume 3, Issue 4 (12), 132-117.  (Persian)

17-       Remko, I., Van Hoek.j. (1998). Measuring the unmeasurable-measuring and improving performance in the supply chain. Supply Chain Management: An International Journal, 3(4), 187-192.

18-       Sah, M. A. M. Habidin, N. F. Latip, N. A. M. & Salleh, M. I.(2014) A Review of Structural Relationship Between Supply Chain Management and Organizational Performance in Malaysian Automotive Industry.

19-       Salami, A. (1997). Concepts and Measuring Productivity in Agriculture, Journal of Agricultural Economics and Development, No. 18, 7-31. (Persian)

20-       Shirani Bidabadi, F., Abasian, M., Karim, M. and Krbasi, A. (2007). Investigating poultry cooperatives productivity in Sistan Baluchestan province, 15(6): 87-102. (Persian)

21-       Statistical Center of Iran. (2012) & (2018). Statistical Yearbook of Iran. (Persian)

22-       Taheri, SH. (2004). Productivity and Analysis in Organizations, Tehran: Havayetazeh Publications. (Persian)

23-       Tuncel, G., & Alpan, G. (2010). Risk assessment and management for supply chain networks: A case study. Computers in industry, 61(3), 250-259.

 

1

متغیر	ضریب		آماره t	سطح معنی‌داری
	مقدار	علامت
مقدار ثابت	18/3	+	73/8	000/0
مهارت‌های برنامه‌ریزی و تعيين هدف	205/0	+	62/2	0309/0
مهارت‌های بازاريابي	173/0	+	33/2	0416/0
مهارت‌های اطلاع‌یابی	352/0	+	96/2	0117/0
مهارت‌های بسيج منابع	251/0	+	39/3	005/0
مهارت‌های ارتباطي	323/0-	-	59/3-	003/0
مهارت‌های ریسک‌پذیری	280/0-	-	49/2-	038/0
n=40          F=4.11 D.W= 1.67 0.52 0.64

---

[1]  Prices of factors

---