بررسی روند یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و آثار اقتصادی آن، مورد پژوهشی: شالیکاران استان گیلان

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمدعلی شریفی ¹ , علی سردارشهرکی ² , محمدعلی داداشی ³ , محمدهادی عسگری ⁴

1 - عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی علمی کاربردی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
2 - استادیار اقتصاد کشاورزی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
3 - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان.
4 - عضو هیئت علمی گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن.

تاریخ دریافت : 1396/12/07 تاریخ پذیرش : 1397/04/06 تاریخ انتشار : 1398/01/01

کلید واژه: کشاورزی, یکپارچه‌سازی اراضی, استان گیلان, اثرات اقتصادی, اراضی شالیکاری,

چکیده مقاله :

    استراتژی یکپارچه­سازی اراضی دارای اهمیت فراوان از لحاظ اقتصادی و کشاورزی می­باشد. این راهبرد می­تواند استفاده بهینه از نهاده­های تولید را موجب شود. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر تجهیز، نوسازی و یکپارچه­سازی اراضی بر درآمد و هزینه تولید در مزارع شالیکاری استان گیلان است. جامعه آماری شامل زمین­های یکپارچه­سازی شده مربوط به تعداد 80 هزار نفر از شالیکاران گیلانی، در سال­های 95-1374 بود که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­بندی شده به تعداد 384 شالیکار، انتخاب شد. روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی بود و در گرد­آوری داده‌ها از ابزار پرسش‌نامه استفاده شد. داده­های گرد­آوری شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و آزمون مقایسه زوجی (آزمون t جفتی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بکارگیری روش­های مهندسی زراعی، مکانیزاسیون و یکپارچه­سازی اراضی در کاهش هزینه­ها و افزایش درآمد بهره­برداران تأثیر مثبت و معنی­داری داشته است، از این رو پیشنهاد می شود راهبرد در برنامه­ریزی و سیاست­گذاری در بخش کشاورزی مورد توجه جدی قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Land consolidation strategy is very important for economic and agricultural purposes. This strategy can make optimum use of inputs. This study aims to investigate the effect of equipping, renovation and integration of the fields on the income and producing expenditure of the paddy fields, in Gilan Province. The statistical population of the research encompasses the integrated fields and it is consisted of 80,000 farmers of Gilan Province between years 1996 till 2009. The number of samples opted based on the Cochran formula and stratified random sampling method is equal to 384. The methodology of the research is analytic descriptive and the instrument of collecting information is a questionnaire. The collected data were analyzed using SPSS software and paired test (paired t-test). The findings indicate that the utilization of agricultural engineering techniques, mechanization and fields integration has had a positive and significant impact on reduction of expenditures and increase of income of exploiters, Therefore, this strategy should be considered in planning and policy making in the agricultural sector.

منابع و مأخذ:

 

- انوشیروانی، ا. (1388). نگرشی بر روند یکپارچه سازی اراضی کشاورزی و آثار اقتصادی آن بعد از انقلاب اسلامی. مجله اندیشه انقلاب اسلامی، 7-8: 256-249.

- آزاد روح، هادی. 1385. مزایای یکپارچه­سازی. ماهنامه جهادکشاورزی.

- آشکار آهنگرکلایی، م، ع،. اسدپور، ح و علیپور، ع. (1385). بررسی نگرش کشاورزان به طرح یکپارچه-سازی اراضی در شالیزارهای مازندران: مطالعه موردی روستای گلیرد شهرستان جویبار نشریه، اقتصاد کشاورزی و توسعه. 55: 135-154.

- تاجری مقدم، م.، پورعلیمردان، س.، راحلی، ح. (1395). سنجش مقدار تمایل کشاورزان نسبت به مشارکت در طرح یکپارچه سازی اراضی در بخش مرکزی شهرستان ارزوئیه استان کرمان. راهبردهای توسعه روستایی. 3 (2): 265-255.

- جلالیان، ح.، جوان، ف. (1396). تحلیل اثرات اقتصادی طرح های یکپارچه سازی اراضی شالیزاری در سکونت گاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان رضوانشهر)، مطالعات برنامه ریزی سکونت گاهای انسانی، 12 (38): 81-69.

- حقیقت، ص.، ایروانی، ه.، کلانتری، خ.، مهدوی، ا.، قدیمی، س. ع. (1394). تحلیل عوامل پیش برنده طرح یگپارچه سازی اراضی از دیدگاه کشاورزان استان فارس، پژوهشات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46 (1) : 34-21.

- حیدری، غ. (1375). یکپارچگی اراضی و توسعه کشاورزی در ایران، اقتصاد کشاورزی و توسعه، 13: 203-145.

- دین­پناه، غ. ر. (1389). تأثیر ویژگیهای زراعی، اجتماعی، اقتصادی و ترویجی شالیکاران شهرستان ساری بر یکپارچه­سازی اراضی، علوم کشاورزی. 1 (14): 125-113.

- رضائی مقدم، ک.، رحیمی، س.، بخشوده، م. (1393). عوامل فردی، اقتصادی، اجتماعی، محیطی و زراعی موثر بر پذیرش یکپارچه سازی اراضی کشاورزی: مورد مطالعه شهرستان شیراز، پژوهشات اثتصاد کشاورزی، 6 (2): 157-135.

- روستا، ک.، تیموری، م. (1388). اولویت بندی عوامل بازدارنده­ی اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی در استان خراسان جنوبی (مطالعه موردی شهرستان درمیان)، پژوهشات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 40 (2): 153-145.

- شیرزاد، ح. (1386). یکپارچه سازی اراضی به مثابه تصمیم جمعی دهقانی، ماهنامه جهاد، شماره 276.

- علی بیگی، ا.، قمبرعلی، ر. (1393). بررسی نگرش کشاورزی نسبت به به آثار یکپارچه سازی اراضی در استان کرمانشاه: کاربرد روش شناسی Q، علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 10(1): 88-75.

- قهدریجانی، م.، کیهانی، ع.، حداد. ع. (1385). بررسی نقش تشکل های مکانیزاسیون تعاونی ها در توسعه کشاورزی، مجموعه مقالات چهارمین کنگره ملی مهمندسی ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون، 7-8 شهریور، دانشگاه تبریز.

Refrences

- FAO. (2002). Proposal for structure and contents of Land consolidation guidelines by FAO and GTZ. International symposium on Land Fragmentation and Land consolidation in central and Eastern European countries. FAO, GTZ, FIG, ARGE Landentwickluny and Tumunich, Documentation of the symposium, pp:83-95.

- FAO. (2003). The Design of Land Consolidation Pilot Projects in Central and Eastern Europe. FAO, Rome

- Huang, Q., Li., M., Chen, Z. (2010). Land consolidation: An Approach for sustainable development in rural China, AMBIO, 40, 93-95.

- Kopeva D, N. Noev, & V. Evtimov. (2002). Land fragmentation and options for land consolidation in Bulgaria. Prepared for the FAO, Rome and presented at the Munich Conference: Land Fragmentation and Land Consolidation in CEEC: a gate towards sustainable rural development in the new millennium (February 2002).

- Palmer, D., (2008). FAO, s experiences with land consolidation in central and Eastern Europe, Proceedings. 43^rd Croatians and 3^rd international symposium on Agriculture, Opatija, Croatia.

- Vitikainen, A. (2004). An overview of land consolidation in Europe. Nordic J. Surveying Real Estate Res. 1, 124-136.

- Corbello Rico, E., Sante Riveira, I., & Crecente Maseda, R. (2018). A Decision Support System for Farmland Preservation: Integration of Past and Present Land Use. Spatial Analysis and Location Modeling in Urban and Regional Systems. 173-192.

- Derak, M., Cortina J., & Taique, L. (2017). Integration of stakeholder choices and multi-criteria analysis to support land use planning in semiarid areas. Land Use Policy. 64: 414-428.