نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر و نقش کتابخانه در تأمین آن نیازها
محورهای موضوعی : نظام ها و خدمات اطلاعاتیسارا برزگر 1 , بنفشه داداشی 2 , سیدعابدین حسینی‌آهنگری 3
1 - کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تنکابن)
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی دانشگاه خوارزمی تهران
3 - عضو هیأت علمی دانشکده علوم پزشکی آبادان و دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه پیام نور مشهد
کلید واژه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم, کتابخانه‌های دانشگاهی, نیازسنجی اطلاعاتی,
چکیده مقاله :
هدف: هدف اصلی این پژوهش نیازسنجی اطلاعات مورد نیاز دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر و نقش کتابخانه در تأمین آن نیازها است. روش: روش تحقیق پیمایشی تحلیلی است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر است. تجزیه و تحلیل آماری بر روی 357 پرسشنامه ای پاسخ‌داده‌شده انجام گرفت. اطلاعات بدست‌آمده با استفاده از روش آماری توصیفی و تحلیلی و با به‌کارگیری نرم‌افزار- اس.پی.اس. اس. صورت گرفته است. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که مهمترین هدف از جستجوی اطلاعات و دلیل کسب اطلاعات دانشجویان به ترتیب، مؤلفه انجام پروژه‌های درسی با میانگین رتبه (11/5) و اطلاعات کمکی و تخصصی مرتبط با کتب درسی با میانگین رتبه (36/3) است. از بین منابع رسمی کسب اطلاعات به ترتیب: متون پایه استاندارد (کتاب ها و منابع مرجع تخصصی)، مجلات علمی- تخصصی، پایان نامه ها و گزارش های تحقیقاتی، مهمترین منابع جهت تأمین نیازهای اطلاعاتی دانشجویان به حساب می‌آیند. از طرفی استفاده از اینترنت و موتورهای جستجوی عمومی به عنوان منابع الکترونیکی، با میانگین رتبه (02/3) برای تأمین نیازهای اطلاعاتی دانشجویان بیشترین اهمیت را دارا است. در پایان، نتایج پژوهش مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و پیشنهادهایی نیز ارائه شده است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، نقش کتابخانه های دانشگاه در تأمین نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد قائم‌شهر در حد متوسط، است و دانشجویان به منظور تأمین نیازهای اطلاعاتی خود از سایر کتابخانه ها و کتابخانه های شخصی نیز استفاده می‌کنند.
Purpose: The main goal of this study relies on the identification of information needs and researches for the students of Islamic Azad University of Qaemshahr and the role of the library in fulfilling their objectives. Method: The design of this study is a library research that browses the researching works done by bachelor studentsof this university. The questionnaire has been delivered to the students by the university officials. By the help of spss software, 357 questionnaires have been analyzed in both qualitative and quantitative methods. Findings: Through analyzing the obtained data, it is shown that the main objectives of these students in information scanning are as the follow. The item related to the average research done due to the course projects is (11.5) and the complimentary information of their textbooks is (3.36). The original sources of researchers are the standard sources of specific books, scientific journals, students' thesis and reports that are the main sources to provide information needed by the students. On the other hand, the use of internet and different search engines are the most popular ways of scanning information to the students. The basic problems in this field are misinforming about the available sources, lack of e-books and the old books in the libraries. Finally the results of this study have been interpreted and the respective suggestions offered. Results: The results showed that the role of the libraries of the university in fulfilling their information needs estimated approximately medium. These students benefit from their own and other libraries to satisfy their information needs.
آذرنگ، عبدالحسین (1378)." شمهای از اطلاعات و ارتباطات". تهران: نشرکتابدار.
اژدر، مصطفی (1387). "بررسی نیازهای اطلاعاتی کارشناسان سازمان آب و برق خوزستان". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
بازوند، علی و شعبانی، احمد (1387). ارزیابی نیازهای اطلاعای اعضای هیئت علمی دانشگاه لرستان. فصلنامه کتاب. شماره 74. ص. 13-30.
بشیری، جواد (1386). "بررسی نیاز های اطلاعاتی هیأت علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی". پژوهش و سازندگی و زراعت و باغبانی، شماره 75. ص. 50-58.
بشیری، جواد (1380). " نیازسنجی اطلاعات". فصلنامه پیام کتابخانه. سال11. ص 13-19.
تصویری قمصری، فاطمه (1378). " بررسی رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و چگونگی تاثیر اینترنت بر آن". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
جیل، نصیب سینگ و دباس،ک. سی. (1382)." جامعه اطلاعات و چالشهای فراروی آن". ترجمه عبدالحمید معرفزاده. اطلاع‌شناسی. سال اول، شماره 2. ص. 181-192.
خاکپور، علی (1383). "رفتار اطلاعیابی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی". فصلنامه کتاب، دوره پانزدهم،1. ص. 88-96 .
رخش، فریبا و موحدی، فریده(1387)، "نیاز اطلاع یابی دانشجویان ترم اول و آخر دانشکده‌ی مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی. مجله مدیریت اطلاعات سلامت. دوره ی چهارم. شماره ی دوم. پاییز و زمستان 87
رمضانی،زهرا (1375)." بررسینیازهایاطّلاعاتیاعضایهیئتعلمیدانشجویانتحصیلات تکمیلیرشته‌هایحقوقوعلومسیاسی".پایان‌نامۀکارشناسیارشد.دانشگاهآزاداسلامی.
صفری راد، فاطمه (1379). "بررسی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز و نقش کتابخانه در تأمین این نیازها". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
طلاچی،هما (1376)."استفادهدانشجویان،پرشکانعضوهیئتعلمیوپژوهشگرانازنمایه‌نامه‌هاو چکیده‌نامه‌هادردانشگاه‌هایعلومپزشکیایران،تهرانوشهیدبهشتی" . پایاننامهکارشناسی ارشد.دانشگاهعلومپزشکیایران.
عباداللهعموقین،جعفر(1380). " بررسینیازهایدانشجویانتحصیلاتتکمیلیدانشگاهتبریزبه منابعاطلاعاتیونقشکتابخانه‌هایدانشگاهدرتامینآننیازها" . پایان‌نامهکارشناسیارشد. دانشگاهشیراز.
قاسمی، مژگان (1382). "بررسی رفتار اطلاعیابی پزشکان مسجد سلیمان". فصلنامه کتاب، دوره چهاردهم، ص. 13-22 .
کشمیری، فهیمه (1386). "شناسایی نیازهای اطلاعاتی معلمین پژوهنده در استان اصفهان". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
گونهفراهانی، مریم (1386). "نیازهای اطلاعاتی پژوهشگران مرکز تحقیقات، مطالعات، و سنجش برنامهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران". فصلنامه کتاب. شماره 69 (بهار 1386). ص. 193-204.
مرادی مقدم، حسین(1382). "بررسی نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی
81-82 به منظور تعیین اولویت های خدماتی کتابخانه‌های دانشگاه". پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه شهید چمران اهواز
واعظی، رضا و نورافروزف، علی حسین (1387). "نیازسنجیاطلاعاتیدانشجویاندانشکدةمدیریتوحسابداری دانشگاهعلامهطباطباییونقشکتابخانهدرتأمینآننیازها". پژوهشگاهاطلاعاتومدارک علمیایران، تهران.
یاری زنگنه، مرضیه (1384). "بررسی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاعیابی اعضاء هیأت علمی دانشگاه خلیج‌فارس". اطلاع‌شناسی. سال سوم، شماره 1و2. ص. 137-156.
Ada Su, S. and Chang, C. (2008). "Information needs and information seeking behavior of gifted sixth graders. International Association of School Librarianship. Selected Papers from the Annual Conference, Brantford: 12-2
Ali, Huma Aman (2006). Information-seeking patterns among Pakistani immigrants in the San Francisco Bay area. approved for the school of journalism and communications. 151 pages.
Ankem, Kalyani (2007). "Information-seeking behavior of women in their path to an innovative alternate treatment for symptomatic uterine fibroids". Journal of the Medical Library Association, 95 (2), 164-177.
Atanasiu, P. (1972). "Studies of information Science" in: Problems of information science. Moscow: FID, 478.
Chang, Shan-Ju Lin. (2007). Information Needs and Information Seeking Behaviors of Elementary and Middle School Social Studies Cultural Heritage Teachers in Taiwan. International Association of School Librarianship. Selected Papers from the Annual Conference,2007.
Francis, H. (2005). "The Information seeking behavior of social science faculty, The University of the West Indies. St. Augustine Campus". The Journal of Academic Librarianship. 31(1), 67–72.
Grefsheim, S. F. and Rankin, J. A. (2007). "Information needs and information seeking in a biomedical research setting: a study of scientists and science administrators". Journal of the Medical Library Association, 95, 4: 426-438
Mehta, Ush, and Virginia E. young.(1995)."Use of Electronic Informatio Resource:A survey of science and Engineering Faculty". Science and Techology Libraries 15(3), 43-54.
Shoham, snuith (1998): Scholarly Communication: "A study of Israeli Academic Researchers. Journal of Librianship and Information Science". 30(2), 113-121.