عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکت های فعال دولتی و خصوصی صنایع غذایی با رویکرد EFA

محورهای موضوعی : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

خدیجه بهرامی ¹ , هوشنگ تقی زاده ² , مرتضی هنرمندعظیمی ³

1 - دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 - گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1401/02/29 تاریخ پذیرش : 1401/04/07 تاریخ انتشار : 1401/11/01

کلید واژه: صنایع غذایی, نوآوری تولیدی, نوآوری اداری, تحلیل عاملی اکتشافی, نوآوری فرآیندی,

چکیده مقاله :

زمینه: قابلیت نوآوری به مجموعه کاملی از ویژگی های سازمان اشاره دارد که استراتژی های نوآوری را تسهیل می کند و صنایع غذایی از مهمترین شاخه های اقتصاد ملی هر کشور است و نقشی محوری در فرآوری مواد خام کشاورزی و تامین مواد غذایی ایفا می کند. هدف: این پژوهش با هدف تعیین عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکت های دولتی و خصوصی فعال در حوزه صنعت غذایی ارومیه، با رویکرد تحلیلی به تعیین و دسته بندی مولفه ها پرداخته است و پژوهش حاضر از حیث هدف، از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. روشها: پژوهش حاضر از لحاظ گرد آوری داده ها از نوع توصیفی- تحلیلی و از حیث روش میدانی است. جامعه آماری تحقیق شامل 221 شرکت در زمینه صنایع غذایی می باشد که حجم نمونه طبق فرمول کوکران143 شرکت بدست آمده است. ابزار تحقیق، پرسشنامه می باشد که روایی محتوایی و پایایی آن مورد سنجش و تایید قرار گرفته شده است. به منظور شناسایی عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای مورد پژوهش، محاسبات آماری، کمّی سازی متغیرهای تحقیق و تحلیل عاملی اکتشافی از نرم استفاده شده است. SPSSافزار یافته ها: یافته های حاصل از آزمون برازش نمونه بر اساس شاخص بارتلت و کفایت نمونه برابر با 0.891 بوده و ضریب اشتراکات استخراجی برای تمامی ابعاد بیشتر از 0.5 بدست آمده و درصد واریانس تجمیعی تبیین شده عوامل موثر 60.340 درصد بوده است. نتیجه گیری: طبق نتایج، عوامل موثر بر قابلیت نوآوری در سه عامل؛ نوآوری تولیدی، فرایندی و اداری دسته بندی شده و برای هر عامل به ترتیب از شاخص های هفت گانه، شش گانه، و چهار گانه بهره مند شدیم. همچنین توصیه های کاربردی در هر سه بعد به طور مجزا به شرکت های صنایع غذایی ارومیه ارائه شده است.

چکیده انگلیسی:

Background: Innovation capability refers to a complete set of characteristics of the organization that facilitates innovation strategies, and Food industries are one of the most important branches of national economy in every country. Objective: this research, with purpose of determinating the affecting factors on the policy innovation capability of public and private companies in the field of food industry of Urmia is to identify and categorize the components by analytical approach. This research is an applied research. Methods: The present research is descriptive-analytical in terms of data collection and field in terms of method. The statistical population of the research is 221 and Sample size with Cochran formula was 143 government and Private companies.The research instrument was a questionnaire whose its content validity and its reliability was coefficient. Findings: The results of the sample fit test were based on the Bartlet index and the adequacy of the sample was 0.891, and the coefficient of aggregate extraction for all dimensions was more than 0.5 and the percentage of variance explained by the effective factors was 60.340%. Conclusion: The factors influencing innovation capability accordingly is categorized into three components: production, process and administrative innovation.

منابع و مأخذ:

-     Abernathy, W., & Utterback J. (1978), ‘Patterns of Industrial Innovation’, Technology Review, 80, p.p: 41-47.

-       Akbari ,M., Imani,S., Mahmoudi,R.,Abedi,H.,Toloasl,H.(2019), Effects of Network Structure, Knowledge Stock and Absorptive Capacity on Innovative Performance of Knowledge- Based Companies, Journal of Innovation and Value Creation,Year AutumnWinter,Vol 12, p.p: 1-20 (In Persian)

     -          Akbarzadeh, Z., Mehrmanesh, H., Hashemzadeh khurasgani, G. (2014). Analysis of the Effect of    

       Innovation Capability on Entrepreneurship based on the Sustainable Competitive Advantage Approach in     

       Small and Medium Industries (Kaveh Industrial Town). Quarterly Journal of Business Management, No. 23.   

      (In Persian)

• Andersson,M., Lindgren, R., Henfridsson, O.(2008). Architectural knowledge in Interorganizational IT  

         Innovation. Journal of Strategic Information Systems, 17(1), p.p:19-38.

-       Aryanto, R.; Fontana, A.; Afiff, A (2015). Strategic Human Resource Management, Innovation Capability and Performance: An Empirical Study in Indonesia Software Industry. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 211, p.p: 874-879.

-       Badri, M., & Nowdehi, H. (2017). Predicting Innovation Capabilities based on Authentic Leadership Style in Education. Journal of Innovation and Creativity in the Human Sciences, Volume 6, No. 3, p.p:150-125.( In Persian)

-       Barati, F., momeni, M.(2013) , food security and it’s role of  in Sustainable Development, The 1st Nation Confrernce on Policies toward Sustainable Development (Agriculture, Natural Resources and invironment).Tehran. (In Persian)

-       Chang, S., & Lee, M. (2008). The linkage between knowledge accumulation capability and organizational innovation. Journal of Knowledge Management, 12(1), p.p: 3-20.

-       Cherubini alves, andre & Barbieux, denise & Maciel reichert, Fernanda (2017), Innovation and dynamic capabilities.

-       Cohen, J., Levinthal, D.A. (1990). “Absorptive capacity: A new perspective on learning and Innovation”. Administrative Science Quarterly, 35(1).

-       Cozzarin, Brian Paul,(2016), Impact of organizational innovation on product and process innovation, Economics of Innovation and New Technology Journal, Volume26, 2017 - Issue 5, p.p: 405-417.

-       Damanpour, F., Schneider, M. (2008). Characteristics of Innovation and Innovation Adoption in Public Organizations: Assessing the Role of Managers. Journal of Public Administration Research and Theory, 19, p.p: 495-522.

-       Davenport, Thomas H.(2001), Process innovation: reengineering work through information technology, Harvard business school press.

-       Dehghani Poodeh, H., Pashaei Houlaso ,A.(2018), Analysis of the Interaction of Effective Factors on Innovation of Defense Organizations, Using Interpretative Structural Modeling (ISM) Approach, Military Management, Volume 17, Issue 67 ,p.p: 19-67.( In Persian)

-       Doulabi, Hamid; Khamseh,Abbas;Torabi,Taghi(2020),A System Dynamics Approach to Designing Technological Innovation Management Model in Downstream Petrochemical Industries ,Journal of System Management, Issue 1, p.p: 113-148.

-       Esmaeilpour,Reza. pour sheykh.A,T.,Ramezanian,M(2014). Exploring the role of business innovation capability on relationship between Total Quality Management and product innovation, Journal of Quality & Standard Management,4,No2. p.p: 64-79.( In Persian)

-       Faina Medín, J. A., Losada-Lopez, C., & Montes-Solla, P. (2016). Innovación y emprendedurismo: Ordenando el rompecabezas de la Nueva Gestión Empresarial de la Innovación [Innovation and entrepreneurship: Sorting the puzzle of the New Business Management of Innovation] (No. 75479). University Library of Munich, Germany.

-       Fallahi.M,M.(2016),Studying the effect of strategic actions of human resources on innovative performance, Studies of Management and Entrepreneurship,V.2, No.3, p.p 212-224.( In Persian)

-       fartash, K.;Mohseni keyasari,M.; Moradian,M.;saad abadi, A.(2020), An analysis on the new product development processes in food industry (Study of food companies in Tehran province), Innovation Management Journal,Summer,Volume9,Issue2, p.p: 127-150.

-       Foroudi, P.; Jin, Z.; Gupta, S.; Melewar, T.; Foroudi, M (2016). Influnce of Innovation Capability and Customer Experience on Reputation and Loyalty. Journal of Business Research, 69, pp. 4882-4889

-       Foss, Nicolai J & Saebi, Tina, (2018),  Business models and business model innovation: Between wicked and paradigmatic problems, Contents lists available at Science Direct Long Range Planning journal homepage: http://www.elsevier.com/locate/lrp, NO.51,p.p:9-21.

-       Gatignon, H., Tushman, M.L., Smith, W., and Anderson, P. (2002). A Structural Approach to Assessing innovation: Construct Development of Innovation locus, type, and Characteristics. Journal of Management Science, 48(9), 1103-1122.

-       Gieske, Hanneke & van Buuren, Arwin & Bekkers, Victor, (2016), Conceptualizing public innovative capacity: A framework for assessment, The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal, Volume 21(1), p.p: 1-25.

-       Guan, J., & Ma, N. (2003). Innovative capability and export performance of Chinese firms. Technovation, 23(9), 737-747.

-       Hagigi, K., Hajipour, B., Mazloumi, N., Momeni, M. (2015). Organizational Innovation Capability Modeling, Quarterly Journal of Public Organizations Management, Volume 3, No. 4, pp. 31-42. (In Persian)

-       Hajipour, Bahman, Nazarpour Kashani ,Hamed(2010), The Influence of Organizational Culture (Quinn Model) On Organizational Learning Ability; Case Study of Ghadir Investment Corporation, Strategic Management Thought, Volume 4, Issue 1,p.p 181-208. (In Persian)

-       Hossainee, Mahmoud, Salar, Jamshid(2012), Surveying the effect of market orientation and innovation on performance of food companies of Iran Stock Exchange, Journal of New Marketing Research, Volume2, Issue3, p.p 107-120. (In Persian).

-       Hosseinzadeh shahri, M. ; Shahini, S. (2018).The Impact of Dynamic and Innovation Capability on Competitive Advantage. Journal of Business Administration Researches, Volume 10, No.19, pp. 123-141. (In Persian)

-       Hurmelinna-Laukkanen, P., Sainio, L.M., and Jauhiainen, T. (2008). Appropriability Regime for Radical and Incremental Innovations. R&D Management, 38 (3), 278-289.

-       Jimenez-Jimenez, Daniel,. Sanz - Valle, Raquel & Hernandez-Espallardo, Miguel (2008). Fostering Innovation: The role of market orientation and organizational learning. European Journal of Innovation Management 11(3): 389-412

-       Lawson, B., & Samson, D. (2001). Developing Innovation Capability in Organisations: A Dynamic Capabilities Approach. [Article]. International Journal of Innovation Management, 5(3), 377.

-       Leach,D.;Totterdell P.; Birdi, K.; Clegg, C.;Wood S. & Wall, T.; (2001), Innovation at Work Findings from a Survey of Innovation in UK Organisations, ESRC Centre for Organisation and Innovation, Institute of Work Psychology, University of Sheffield.

-       Li, Y., Su, Z., & Liu, Y. ,(2010),“Can strategic flexibility help firms profit product innovation?”, Technovation (30), p.p:  300-309.

-       Lisboa, A., Skarmeas, D., Lages, C., 2011, Innovative Capabilities: Their drivers and effects on current and future performance, Journal of Business Research, 2011, 64, 1157-1161.

-       Martina ,Geissdoerfer& Paulob ,Savaget& Steveb, Evans,(2017), The Cambridge Business Model Innovation Process,Available online at www.sciencedirect.com,14th Global Conference on Sustainable Manufacturing,GCSM 3-5 October 2016, Stellenbosch, South AfricaProcedia Manufacturing. NO 8, PP:262-269.

-       Ming-Tien, T., & Chung-Lin, T. (2010). Innovation capability and performance in taiwanese science parks: exploring the moderating effects of industrial clusters fabric. International Journal of Organizational Innovation, 2(4), p.p: 80-103.

-       Mirfakhradini,H.; Dastranj,M.;karimi takalo,S.(2015), Designing Conceptual Model for the Development of Open Innovation in Science and Technology Parks Using Factor Analysis, Public Management Researches, Volume 8, Issue 27, p.p 71-98. (In Persian)

-       Mirkamali,S.M.;Choupani, H. (2011), An investion of  therelationship between transformational leadership and organizational innovation in insurance company, Journal of Sanaat-e-Bimeh, V.26, No.3(103); p.p: 155-181. (In Persian)

-       Mokhtari, A., Esmaeiliyan, E. (2014), food security  in Iran: Strategies and obstacles, 3rd National Confrernce on Food Science and Technology,Quchan. (Persian)

-       Montes. F.J. Lloréns & Moreno. A. Ruiz, Morales. V. Garcı́a, (2005), Influence of support leadership and teamwork cohesion on organizational learning, innovation and performance: an empirical examination, Technovation, vol 25, p.p: 1159-1172.

-       Nikraftar, Tayebeh; Talebi,Kambiz; Saidi Arani, Fatemeh(2015), The relationship between organizational innovation and performance considering the role of marketing innovation as intermediary variable, Journal of Business Management, Volume 7, Issue 2,  p.p:485-500.

-       Parhizgar,M.M.; Azizi,I. ; Norouzi, R.(2018), The mediating role of organizational innovation and technological innovation capability in effective knowledge management practices on firm performance, Journal of Development Evolution Management, No.34, p.p: 53 – 63. (In Persian)

-       R. Siegenthaler, Barbara.(2022), Evaluating the organization’s innovation capability: a new guiding methodology, EDPACS, The EDP Audit, Control, and Security Newsletter, Volume 65, 2022 - Issue 3. https://doi.org/10.1080/07366981.2021.1913697

-       Safardoust. M, Atiyeh,Mohammad R., Maryam(2016), An analysis on design of business innovation capability in relationship between total quality management and technological innovation, Journal of Quality & Standard Management,Year:winter,Volume 5, No4,p.p:36-49. (In Persian)

-       Samadi, Saeid(2013), Innovation Management In Food sience,success agents Collection of articles in 21st National Congress of Food Science and Technology, Shiraz,Iran,[in persian]. (In Persian)

-       Shakeri,F.;Tahari M.H; Dehghan,H.;Kavandi,R.(2011) Studying the Relationship between Organizational Climate and Process Innovativeness by Structural Equation Modeling, Journal  of Production and Operations Management ,Volume 2, Issue 1,p.p 29-46. (In Persian)

-       Shiva, A. ; Agazadeh, H.;Heidari, A.(2017), Investigating the Impact of Exploratory and Exploitative Market Orientation on Enterprise Innovation and Performance, Business Management, No.9,pp595-616. (In Persian)

-       Sofalchian Farhang. Hojjat; Alizad Abkenari. Hossein; Fadaee. Mehdi(2018), The Impact of Organizational Innovation on the Performance of Manufacturing Firms Through Innovation Capabilities in Process and Product , Iranian Journal of Optimization. Volume 10, Issue2, p.p:75-80.

-       Soltani,SH., F.Hosseini,S.J., Mir damadi, S.M.(2012), Investigating the Influencing Factors on Innovation Management in Rural Small Food Industries in Tehran Province, Agricultural Economics and Development, Volume 20, Issue 77, p.p:109-132.(In Persian)

-       Sudolska, Agata  &  Łapi´nska, Justyna(2020). Exploring Determinants of Innovation Capability in Manufacturing Companies Operating in Poland, Sustainability Journals,Volume 12, Issue 17 2020,12(17),7101,MDPI.COM. https:// Doi.org/10.3390/su12177101

-       Thomas, Andrew& Dorrington, Peter& Costa, Filipa& Loudon, Gareth& Francis, Mark and Fisher,Ron,(2017),Organisational learning capability in SMEs:An empirical development of innovation in the supply chain, Cogent Business & Management, NO. 4, 1-20.

-       Tohidi, H.; Jabbari, M.M.(2012)“The Important of Innovation and its Crucial Role in Growth, Survival and Success of Organizations”. Procedia Technology 1, p.p 535-538.

-       Veisy, Saeid; mohamadi,esfandyar; sharafi,vahid(2019),The Effect of Strategic Innovation on Customer’s Willingness to Buying: The Moderator role of Innovation Capabilities, Journal of Innovation and Value Creation, Year:AutumnWinter, Vol 12, p.p 81-98. (In Persian)

-       Vermeulen, P.A.M. (2005). Uncovering Barriers to Complex Incremental Product Innovation in Small and Medium- Sized Financial Services firms. Journal of Small Business Management, 43(4), 432-452.

-       Zahiri, Hossein. Amirhosseini, Zahra. Farid chehr, Elham. (2017). Effect of Marketing Capabilities, Innovation, Entrepreneurship Tendency through Social Network Sites Variable on The Performance (Case Study: Qavamin Bank), Iranian Journal of Public Administration Mission, Volume 7, Issue 3, Winter 2017, P.p: 45-60. .(In Persian)

-       Zawislak, P.A., Alves, A.C., Tello-Gamarra, J.T., Barbieux, D. & Reichert, F.M. (2013). “Influences of the Internal Capabilities of Firms on their Innovation Performance: A CaseStudy Investigation in Brazil”. International Journal of Management, 30 (20),329-348.

 

متن کامل:



عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکت های فعال دولتی و خصوصی صنایع غذایی با رویکرد EFA(مورد مطالعه: صنایع غذایی و آشامیدنی کلان شهر ارومیه)

 

 

 

چکیده (Abstract)

زمینه: قابلیت نوآوری به مجموعه کاملی از ویژگی های سازمان اشاره دارد که استراتژی های نوآوری را تسهیل می­کند و صنایع غذایی از مهمترین شاخه های اقتصاد ملی هر کشور است و نقشی محوری در فرآوری مواد خام کشاورزی و تامین مواد غذایی ایفا می­کند.

هدف: این پژوهش با هدف تعیین عامل های موثر بر قابلیت ­نوآوری خط­مشی شرکت­های دولتی و خصوصی فعال در حوزه صنعت غذایی ارومیه، با رویکرد تحلیلی به تعیین و دسته ­بندی مولفه­ها پرداخته است و پژوهش حاضر از حیث هدف، از نوع تحقیقات کاربردی می­باشد. 

روشها: پژوهش حاضر از لحاظ گرد آوری داده ها از نوع توصیفی- تحلیلی و از حیث روش میدانی است. جامعه آماری تحقیق شامل 221 شرکت در زمینه صنایع غذایی می­باشد که حجم نمونه طبق فرمول کوکران143 شرکت بدست آمده است. ابزار تحقیق، پرسشنامه می­باشد که روایی محتوایی و پایایی آن مورد سنجش و تایید قرار گرفته شده است. به منظور شناسایی عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای مورد پژوهش، محاسبات آماری، کمّی­سازی متغیرهای تحقیق و تحلیل عاملی اکتشافی از نرم    استفاده شده است.  SPSSافزار 

یافته­ ها: یافته­های حاصل از آزمون برازش نمونه بر اساس شاخص بارتلت و کفایت نمونه برابر با 0.891 بوده و ضریب اشتراکات استخراجی برای تمامی ابعاد بیشتر از 0.5  بدست آمده و درصد واریانس تجمیعی تبیین شده عوامل موثر 60.340  درصد بوده است.

 نتیجه­گیری: طبق نتایج، عوامل موثر بر قابلیت نوآوری در سه عامل؛ نوآوری تولیدی، فرایندی و اداری دسته­بندی شده و برای هر عامل به ترتیب از شاخص­های هفت­گانه، شش­گانه، و چهار­گانه بهره­مند شدیم. همچنین توصیه های کاربردی در هر سه بعد به طور مجزا به شرکت های صنایع غذایی ارومیه ارائه شده است.

 

واژه های کلیدی: تحلیل عاملی اکتشافی، صنایع غذایی، نوآوری تولیدی، نوآوری فرآیندی، نوآوری اداری. 

 

 

مقدمه (Introduction)

    آیا سازمان ما نوآور خواهد بود؟ پاسخ به این سوال اساساً موفقیت تجاری فردا را مشخص می کند (سیگن تالر،2022). قابلیت نوآوری یک شرکت عامل تعیین کننده رقابت پذیری آن در بلند مدت در نظر گرفته می شود(سودلسکا و لاپینسکا،2020). سازمان موفق در عصر نوآوری، سازمانی است که فلسفه وجودی، ماموریت و شعار خود را با توجه به اهداف عصر نوآوری بازنگری نماید و به جای عرضه محصول(خدمت)، کارکرد خود را بر رفع نیاز واقعی بشر در حیطه کسب و کار خود معطوف نماید (زهیری و همکاران، 1395). کسب‌وکارهایی که ظرفیت نوآوری دارند، می‌توانند سریع‌تر و بهتر از شرکت‌های غیر نوآور به چالش‌های بازار پاسخ دهند (فاینا مدین و همکاران، 2016). سازمان­ها برای مدیریت فرآیند نوآوری، باید توانایی نوآوری را با تولید ایده تجاری توسعه دهند (آریانتو و همکاران، 2015). با شکل‌گیری محیط‌های رقابتی، تنها سازمان‌هایی می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند که عملکرد خود را در قابلیت‌های مهم سازمانی همچون نوآوری تقویت کنند (اسماعیلپور و همکاران، 1394).

    دست یافتن به نوآوری نوعی شانس نیست بلکه لازم است که سازمان، نوآوری را به عنوان بخشی از راهبردش پیگیری نماید (زاویسلاک و همکاران، 2013). جديدترين رويكردي كه امروزه محققان بيشتر به آن مي­پردازند، رويكرد قابليتها مي­باشد. در اين رويكرد براي بررسي نوآوري، قابليت­هاي نوآوري را مورد بررسي قرار مي­دهند. قابليت­هاي نوآوري، دانش، مهارتها و يادگيري هاي سازماني هستند كه براي نوآوري در سازمان استفاده مي­شوند (لیسبو و همکاران،2011). بررسي­ها نشان مي­دهد كه شركت­هايي با سطح بالاتر قابليت نوآوري به طور ميانگين دو برابر ساير شركت­ها سودآور مي­باشند (مینگ و چانگ،2010). صنایع­غذایی بعنوان یک شاخه­ مهم اقتصاد ملی هر کشور بوده و نوآوری به عنوان یک ابزار مهم برای شرکت­های صنایع­غذایی به منظور ایستادگی و برتری در برابر رقبا و برآوردن انتظارات مصرف­کننده محسوب می­شود (صمدی، 1392).

از این رو توجه به قابلیت نوآوری به عنوان یك تعهد سیستماتیك سازمانی می­تواند مورد توجه قرار گیرد. قابلیت نوآوری یك مکانیسم کلیدی برای خودبازسازی در درون سازمان و محصولات آن ایجاد می­کند. قابلیت نوآوری بهره­وری جریان اصلی فعالیت­های سازمانی و خلاقیت جریان جدید را با هم هماهنگ می­کند. این امر بیشتر از طریق اهرم پایه دانش به دست می­آید (کوهن و لوینتال،1990). نوآوری در تمام زمینه­های انسانی همچون کاربرد در توسعه محصول، روش­های مدیریتی، راههای انجام کار و... مورد استفاده قرار می­گیرد (توحیدی و جباری،1391). 

منظور از نوآوری تولیدی این است که تا چه حد سازمان در ارائه خدمات جدید، اختصاص منابع مالی به تحقیق و توسعه و مواردی از این قبیل پیشتاز است (حسینی و سالار،1391) و نوآوری فرآیندی یعنی اینکه تا چه میزان سازمان تکنولوژی­های جدید را به کار می­گیرد و روش­های جدید انجام کار را به بوته آزمایش می­گذارد (میرکمالی و چوپانی،1390). نوآوري­هاي فرايندي مواد ورودي، ويژگي­هاي شغل، جريان كار و اطلاعات را شامل می­شوند (ابرناتی و آتربک، 1978). نوآوری سازمانی شامل به كارگيري يك روش جديد سازماني در اقدامات كسب و كار شركت، سازماندهي محيط كار و روابط محيط كار يا روابط بيروني است. اين نوع نوآوري در اقدامات مديريتي و سازماندهي بيروني شركت قابل تحقق است (لیچ و همکاران، 2001).

    امنيت غذايي از معيارهاي توسعه انساني بوده و دستيابي به آن از اهداف اصلي هر كشور به شمار مي­رود (مختاری و اسماعیلیان، 1393). امنیت غذایی عنصر اصلی سلامت فکری و روانی و جسمی اعضای جامعه می­باشد لذا بر تأمین امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی، خودکفایی در محصولات اساسی و توسعه صادرات تأکید شده است (براتی و مومنی، 1391). 

 

نوآوری در صنایع غذایی به واسطۀ مقابله با رقابت روزافزون، رفتار متغیر مصرف­کننده و رشد سریع تکنولوژی اهمیت دارد (سلطانی، فرج اله حسینی و میردامادی، 1391، 110).  در سال­های اخیر، نوآوری به موضوعی جذاب برای محققان تبدیل شده است. به دلیل افزایش رقابت و عدم اطمینان محیطی، گویا تنها راهی است که یك کسب و کار می­تواند به موفق شدن خود امیدوار باشد (لی و همکاران،2010، 300). که این مبحث در مورد صنعت غذایی کشور مصداق بیشتری پیدا می­کند.

    نوآوری، مجموعه­ای از دانش، ایده، روش­ها و مهارت­هایی است که به عنوان ویژگی­های منحصر به فرد برای شیوه­های تولید و رقابتی شرکت می­باشد (اندرسون و همکاران، 2008). نوآوری نقش کلیدی، در ارائه محصولات منحصر به فرد و خدمات از طریق ایجاد ارزش افزوده دارد (مونتس و همکاران، 2005). با این حال، نوآوری فعالیت گران قیمت و مخاطره­آمیز است، همراه با نتایج مثبت بر عملکرد شرکت، گاهی اوقات می تواند همراه با نتایج منفی باشد، مانند تغییرات سریع محیطی، افزایش هزینه ها، نارضایتی کارمند و یا تغییرات بی مورد (جیمنز و ویل، 2011). 

  اگر مدیران و سازمان­ها بتوانند فرهنگ ریسك­پذیری را در خود تقویت کرده و خط مشی­های قدیمی کم اثر در حصول اهداف را بازنگری کنند، این فرهنگ می­تواند زیرساخت مناسبی برای ایجاد و توسعه قابلیت نوآوری باشد. به علت توجه بیشتر محققان به بررسی مقوله نوآوری و توجه ناکافی به مقوله قابلیت ها و عدم شناخت کافی مدیران و کارکنان از قابلیت­های نوآوری در سازمان مربوطۀ خود، این پژوهش در صدد آن برآمد تا نسبت به شناسایی و تحلیل قابلیت نوآوری در سازمان شناخت کافی برای مدیران را فراهم ساخته و عوامل موثر بر قابلیت نوآوری را دسته­بندی نماید. ازجمله تفاوت‌های این پژوهش با سایر پژوهش‌ها، تمرکز بر قابلیت­های نوآوری بجای توجه صرف به نوآوری می­باشد. صنایع غذایی استان آذربایجان غربی به لحاظ تنوع در تولید و تامین­کنندگان فراوان مواد اولیه و وفور انواع میوه­های تابستانی در منطقه از دیرباز با تولید طرح­های متنوع از محصول سروکار داشته­اند و مانند هر سازمان دیگری نیازمند طرحی جامع در زمینه نوآوری هستند. قابلیت نوآوری منجر به ارائه محصولات نوآور شده و نوآوری را در منطقه فعال می­کند.

    قابلیت نوآوری به عنوان قابلیت انتقال مداوم دانش و ایده­ها به محصولات، فرآیندها و سیستم­های جدید می­باشد که به نفع شرکت و سهامداران آن است و سازمان­هایی که این قابلیت را به خوبی پیاده می­کنند، درک خواهند کرد که قابلیت نوآوری بر تمام جوانب سازمان از سیستم ارزش اصلی تا اقدامات و رفتارهایی که به صورت روزانه انجام می­شود، سایه افکنده است (لاوسون و سامسون، 2001). قابلیت نوآوری مجموعه کاملی از ویژگی­­های­ سازمان تعریف می­­شود که استراتژی­های نوآوری را تسهیل و از آن حمایت می­کند (چانگ و لی، 2008). با این اوصاف، علی رغم وجود الگوهای متنوع در این حوزه، به دلیل بخشی بودن اکثر الگوها و وجود تناقض­های داخلی در بُعد نظری، همچنان الگویی جامع که پاسخگوی عملی در ایجاد و توسعه قابلیت نوآوری در سطح سازمان باشد، در دست نیست (حقیقی و همکاران،1394، 30). 

    درپارادایم­های جدیدِ کسب و کار بارزترین امتیاز رقابتی، توان یادگیری است. بر این اساس، سازمان­هایی موفق­تر هستند که سریعتر و بهتر از رقبا یاد بگیرند(حاجی پور و نظرپور، 1389). نوآوری سازمانی مستلزم تبدیل ایده­ها به اشکال قابل استفاده سازمانی است و این ایده برای پیشبرد عملکرد سازمانی مورد استفاده قرار می­گیرد (دامانپور و اشنایدر، 2008). 

      بررسی سازمان­های موفق و شکست­خورده در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم نشان می­دهد که شرکت­های نوآور با چالشی بزرگ مواجه هستند: ایده­ها فراوانند، اما کارایی پژوهش درون سازمان کمتر و کمتر می­شود. گرچه نوآوری بسیار کلیدی است، اما فرآیند سنتی مدیریت نوآوری نیز دیگر پاسخگو نیست. ایده­ها و منابع خارج از سازمان فراوانند اما شرکت­ها برای تأمین­مالی فرصت­های درون سازمان تکاپو می­کنند. امروزه به هیچ عنوان نمی­توان همه افراد صاحب دانش در یک زمینه را در یک سازمان جمع کرد. به همین خاطر مدلهای جدید کسب و کار باید بتوانند راهی برای به خدمت گرفتن دانسته­های پراکنده افراد بگشایند، یافتن راهی برای به تعامل سازنده با این افراد از کلیدی­ترین عوامل موفقیت یک مدل کسب و کار در معرفی یک نوآوری است (صمدی، 1392). شرکت­ها متوجه شده­اند که با گذشت زمان، به اشتراک گذاشتن بخشی از دانش و مهارت­هایی که در فرآیندهای تولید خود اعمال می­کنند نه تنها هزینه ساز نیست بلکه در دراز مدت نشان داده که موجب کاهش هزینه­های عملیاتی شرکت­ها می­شود. همین که شرکتی نوآوری­های تحقیقاتی خود را انجام داد، به عنوان مالک آن نوآوری شناخته شده و مسئولیت هر نوع توزیع ایده به دیگر شرکت­ها با خود آنها خواهد بود.

 

مطالعات در زمینه نوآوری را می­توان در دو گروه جای داد: مطالعات متداول درباره نوآوری و مطالعه نوآوری در زمینه قابلیتها. مطالعات در زمینه قابلیت نوآوري نیز از لحاظ محتوایی پراکنده می باشد. صنایع غذایی به علت نقش مهم آن در اقتصاد و پویایی، سلامت و تامین مواد غذایی کشور به عنوان مطالعه در پژوهش حاضر انتخاب شده است.

پژوهش حاضر نیز همانند پژوهشهای مرتبط؛ سیگن تالر (2022)، دولابی و همکاران (2020)، فرتاش و همکاران (1399)، شیوا و همکاران (1396)، فوس و سویبی­(2018)، توماس و همکاران (2017)، گیسک و همکاران (2016) و کوزارین (2016) به اهمیت و لزوم توجه به مفهوم نوآوری در سازمان ها پرداخته است.

 در بعد بررسی قابلیت­ها و سایر متغیرهای مرتبط، یوشنگ و ابراهیم (2020) در مطالعه خود با عنوان قابلیت‌های نوآوری، انواع نوآوری و عملکرد شرکت در بخش بانکداری غنا به این نتیجه رسیدند بین قابلیت نوآوری و چهار بعد نوآوری (نوآوری های سازمانی، محصول، فرآیند و بازار) رابطه مثبت وجود داشته و همچنین، بین ابعاد نوآوری و عملکرد شرکت نیز رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. سفالچیان و همکاران (2018) در مطالعه­ای با عنوان تاثیر نوآوری سازمانی از طریق قابلیت­های نوآوری در فرآیند و ‏محصول بر عملکرد شرکت­های تولیدی ‏رشت به این نتیجه رسیدند که اگر سازمان‌ها‎ ‎با‎ ‎نوآوری‎ ‎بیشتر ‎‎به‎ ‎عملکرد‎ ‎بهتری‎ ‎برسند‎ ‎موفق‌تر‎ ‎خواهند‎ ‎بود. چربینی آلوز و همکاران (2016)، با هدف ارائه مدل ارزیابی نوآوری­های شرکت­ها و چشم­انداز توانایی­های پویا بر اساس چهار قابلیت اساسی؛ توسعه، عملیات، مدیریت و قابلیت­های معامله، در شرکت تولیدی برزیل برای آزمایش تجربی در مورد چارچوب قابلیت­های پویا پرداخت. با استفاده از روش رگرسیون و تجزیه و تحلیل عامل جهت آزمون فرض­ها، مشخص شد که هر چهار قابلیت اساسی، بر نوآوری تاثیرگذار است. 

     در همین راستا فرودی و همکاران (2016) نتیجه گرفتند که قابلیت نوآوری و تجربه مشتری بر شهرت و وفاداری تاثیر دارند. آریانتو و همکاران (2015) دریافتند که شیوه­های مدیریت منابع انسانی استراتژیک به صورت مثبت با قابلیت نوآوری، که به نوبه خود دارای اثر مثبت بر عملکرد نوآوری است، در ارتباط می­باشد. نتیجه مطالعه ویسی و همکاران (1397) نشان داد نوآوری استراتژیک و شاخص­های آن بر تمایل به خرید مشتری با توجه به نقش تعدیل­گر قابلیت­های نوآوری تاثیر معنادار داشتند. حسین­زاده و شاهینی (1397) دریافتند هر دو بعد قابلیت نوآوری (قابلیت­پویا و قابلیت ادراک) بر ابعاد مزیت رقابتی اثر مثبت و معنادار دارند. نتایج تحقیق صفردوست و محمد روضه­سرا (2016) نشان داد که بین مدیریت کیفیت جامع و قابلیت نوآوری رابطه‌ مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق اکبرزاده و همکاران (1393) نشان داد قابلیت نوآوری به طور مستقیم کارآفرینی و مزیت رقابتی پایدار را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به هدف پژوهش حاضر، تبیین و شناسایی عوامل موثر بر قابلیت نوآوری خط ­مشی مدیران، سؤال اصلی اینگونه مطرح می­شود: - عامل های موثر بر قابلیت­های نوآوری خط مشی مدیران در شرکت­های تولیدی فعال در صنایع غذایی و آشامیدنی ارومیه کدامها هستند؟

    تدوين خط مشي و برنامه­هاي دقيق برای هر سازمانی فقط بخشي از فرايند خط مشي گذاري موفق می­باشد، اجراي هدفمند و اصولی آن به مراتب مهمتر می­باشد. امروزه افزایش تنوع در نیاز مشتریان، افزایش سرعت رشد تکنولوژی و به تبع آن کوتاهتر شدن عمر محصولات، نوآوری ­ جزء اساس بقای سازمان­ها می­باشد. بنابراین سازمان­هایی که به مساله نوآوری بی تفاوت باشند، آنگاه از گردونه رقابت حذف خواهند شد. علیرغم پژوهش­های متعدد صورت گرفته در این زمینه، مطالعه در زمینه نوآوری برای هر صنعت یك ضرورت اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش ضمن ­ شفاف سازی ارتباط متغیرها بر هم، سعی بر آن شده که با تمرکز روی مقوله قابلیت­های نوآوری بجای توجه صِرف به نوآوری، عوامل موثر بر قابلیت ­نوآوری خط ­مشی شرکتهای فعال در بخش دولتی و خصوصی با تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی مورد شناسایی و بررسی قرار گیرند.  با این حال به نظر می رسد تحقیقات کمی در مورد قابلیت نوآوری خط مشی شرکتها خصوصا در حوزه صنایع غذایی و آشامیدنیها به ویژه در استان آذربایجان غربی که قطب تولید آبمیوه و نوشیدنی می باشد، وجود دارد. بنابراین هدف این مطالعه از بین بردن شکاف شناسایی شده و همچنین کمک به ادبیات در حوزه قابلیت نوآوری است. بنابراین این پژوهش به دنبال دستیابی به هدف زیر بوده است:

- شناسایی عامل های موثر بر  قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای صنایع غذایی و آشامیدنی بخش دولتی و خصوصی ارومیه.

 

 

 

 

 

بر اساس بررسی مفاهیم و متغیرهای پژوهش، مدل مفهومی تحقیق بصورت شکل(1)ارائه می­گردد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل -1مدل مفهومی بر اساس متغیرهای پژوهش

Fig.1- Conceptual model based on research variables

 

 

روش­ پژوهش (Research Method)

    تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ گرد آوری داده ها از نوع توصیفی - تحلیلی و از حیث روش میدانی است. 

جامعه آماری پژوهش، از بین کسب وکارهای فعال و تولید محور در حوزه صنایع غذایی کلان شهر ارومیه در بخش دولتی و خصوصی، شرکت­های تولیدی صنایع غذایی و آشامیدنی انتخاب شده اند. در اين تحقيق جهت تعیین حجم نمونه از جامعه آماری به تعداد 221 شرکت، از فرمول کوکران استفاده شد که بر اساس آن مقدار 143 شرکت بدست آمد.

 

 

 

n= حجم نمونه مناسب جهت انتخاب، N= تعداد جامعه آماری،  = انحراف معیار (با توجه به سوالات با طیف لیکرت5گانه ، مقدار آن   بدست آمد)، d= مقدار خطای مجاز

= ضریب اطمینان که برابر 1.96 می‌باشد. 

 

 

 

  

    برای شناسایی قابلیت نوآوری مدیران شرکت­ها از پرسشنامه­ای که بر اساس جیمنز و همکاران (2008)، پراجکو و سوهل (2006) و پنیادز (2006) تدوین شده استفاده شده است. پرسشنامه در بین مدیران یا کارشناسان واحدهای مختلف از هر شرکت توزیع و سپس جمع آوری گردید. قلمرو مکانی این پژوهش، شرکت­های صنایع غذایی و آشامیدنی ارومیه می­باشد. کل شرکت­های بهره­برداری شده در این زمینه 432 شرکت می­باشد که از بین اینها کل شرکت­های فعال به تعداد 221 شرکت ثبت شده است و جامعه آماری پژوهش حاضر را شامل می­شود. نمونه آماری نیز با فرمول کوکران تعداد 143 شرکت بدست آمده است. پرسشنامه استاندارد بین مدیران یا نماینده و کارشناس شرکت توزیع و سپس جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفته است.

    برای انجام این تحقیق در بخش مبانی نظری مطالعات کتابخانه­ای، بررسی اسناد و مدارك و جستجوی اینترنتی از فیش برداری و یاداشت نویسی و در قسمت مطالعات میدانی برای پاسخ دادن به سوال تحقیق از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوا استفاده شده است. بدین صورت که پرسشنامه، در اختیار تعدادی از اساتید و صاحب‌نظران مدیریت قرار گرفته است در نتیجه مواردی جهت اصلاح پیشنهاد گردیده و سرانجام پس از اعمال اصلاحات در پاره‌ای از موارد پرسشنامه نهایی مورد استفاده قرار گرفته است. در پژوهش مذکور پایایی پرسشنامه نیز بر اساس روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه با استفاده از نرم­افزارSPSS¹ به دست آمده است و ضريب آن813/0(مقدار ضریب بيش از7/0بوده و پايايي پرسشنامه مطلوب ارزيابي می‌شود) می­باشد، که در نهایت بر روی گروه نمونه آماری اصلی به اجرا گذاشته شد. با توجه به دو بخش تحقیق که هدف­های نظری و کاربردی را شامل می­شود، دو روش تحقیق متفاوت ضرورت پیدا می­کند؛ در بخش مبانی نظری قابلیت نوآوری، از شیوه مرسوم تحقیق کتابخانه­ای استفاده می­شود و با رجوع به مجموعه آخرین ادبیات ارائه شده توسط صاحبنظران این حوزه، آخرین نظریه­ها و دیدگاه­های موجود و قابل دسترس مطالعه و مورد دسته­بندی قرار گرفت. در بخش کاربردی تحقیق، برای بُعد نوآوری تولیدی از شاخص­های هفت­گانه، بُعد نوآوری فرآیندی از شاخص­های شش­گانه، و بُعد نوآوری اداری از شاخص­های چهار­گانه بهره­مند شدیم و به منظور شناسایی عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای مورد پژوهش، محاسبات آماری، کمّی­سازی متغیرهای تحقیق و تحلیل با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی از نرم­افزارSPSS  استفاده شده است. 

 

 

یافته­ها (Findings)

 

    در انجام تحلیل عاملی، ابتدا باید از این مسئله اطمینان حاصل شود که آیا تعداد داده­های موردنظر برای تحلیل عاملی مناسب هستند یا خیر؟ بدین منظور از شاخصKMO²  و آزمون بارتلت استفاده می­شود. جدول شماره1، شاخص KMO، مقدار آماره آزمون بارتلت، درجه آزادی و سطح معنی داری آزمون را نشان می دهد.

 

جدول -1 آزمون برازش نمونه 

Table1- Measure of Sampling Adequacy

0.891	آزمون KMO- کفایت داده
1160.593	تخمین کای دو (Approx. Chi-Square)	آزمون بارتلت (Bartlett's Test)
136	درجه آزادی (df)
0.000	سطح معنی داری (Sig.)

مأخذ: یافته­های پژوهش

Source: Research Findings

 

    جدول (2) اشتراکات به ترتیب اشتراک اولیه و اشتراک استخراجی را نشان می­دهد و اطلاعات آن گویای مناسب بودن سؤالات در فرایند تحلیل عاملی می­باشد. 

 

جدول  -2ضریب اشتراکات

Table2- Communalities

 

ردیف (Row)	گویه­های مربوط به قابلیت نوآوری (Questins of Innovation Capability)	ضریب اشتراک استخراجی  (Extraction)	ضریب اشتراک اولیه  (Initial)
1	خدمات جدید به مراجعان	0.73	1
2	پیشتازی در عرضه خدمات جدید	0.541	1
3	آموزش کارکنان برای نوآوری	0.500	1
4	منابع مالی	0.574	1
5	پیشتازی در مقایسه با رقبا	0.704	1
6	محافظه کاری شرکت	0.688	1
7	خدمات جدید	0.658	1
8	تغییر در فرایندها	0.633	1
9	تکنولوژی جدید	0.786	1
10	روش های جدید در ارائه خدمات	0.543	1
11	پیشتازی در فرایندهای جدید ارائه خدمات	0.572	1
12	رقابت در ایجاد فرایندهای جدید	0.446	1
13	توسعه و بکارگیری برخی روشهای قدیمی کاربردی	0.668	1
14	جستجو برای سیستم های نوین مدیریتی	0.586	1
15	استفاده از سیستم های نوین مدیریتی	0.518	1
16	پیشتازی در ارائه سیستم های نوین مدیریتی	0.594	1
17	معرفی و ارائه سیستم های نوین مدیریتی	0.609	1

مأخذ: یافته­های پژوهش

Source: Research Findings

     طبق اطلاعات جدول فوق در بُعد نوآوری­های تولیدی، فرآیندی و اداری شاخص­های فوق همگی بیشتر از 5/0 بوده­اند که نشان می­دهد متغیرهای موجود چند درصد از حوزه واریانس موردنظر را تبیین و پوشش می­دهد.

 

    جدول(3)، جدول کل واریانس تبیین شده می­باشد که علاوه بر نشان دادن روایی سؤالات، نشاندهنده این است که متغیرهای موجود چند درصد از حوزه واریانس موردنظر را تبیین و پوشش می­دهد.

 

 

 

جدول  -3واریانس تبیین شده عوامل

Table3- Total Variance Explained

عوامل موثر (Effective Component)	مقادیر ویژه (Initial Eigenvalues)	درصد واریانس تبیین شده (% of Variance)	درصد تجمعی واریانس تبیین شده (Cumulative%)
عامل 1	4.718	28.751	27.751
عامل 2	3.009	17.697	45.448
عامل 3	2.532	14.892	60.340

مأخذ: یافته­های پژوهش

Source: Research Findings

 

 

   در بُعد نوآوری تولیدی(عامل1)، مقادیر فوق نشان می­دهد که متغیرهای موجود چند درصد از حوزه واریانس موردنظر را تبیین و پوشش می دهد. بدین ترتیب، می­توان ادعا نمود که بُعد نوآوری ­تولیدی با دارا بودن مقدار ویژه 4.718، مقدار28.751 درصد واریانس تبیین شده و مقدار27.751 درصد تجمعی واریانس تبیین شده را به خود اختصاص داده است و همچنین هفت عامل مؤثر بُعد قابلیت نوآوری تولیدی به طور مناسبی در عوامل هفده­گانه کلی دسته­بندی شده و مقدار 27.751 درصد تجمعی از ابعاد نوآوری، توسط این هفت عامل قابل پیش بینی می­باشد.

می­توان ادعا نمود بُعد نوآوری فرآیندی(عامل 2)، با دارا بودن مقدار ویژه 3.009، مقدار17.697 درصد از واریانس تبیین شده و مقدار 45.448 درصد تجمعی واریانس تبیین شده را به خود اختصاص داده است. بنابراین می­توان گفت که شش شاخص مؤثر بُعد فرآیندی قابلیت نوآوری به طور مناسبی در عوامل هفده­گانه کلی دسته­بندی شده و مقدار 45.448 درصد تجمعی از ابعاد نوآوری، توسط این شش شاخص قابل پیش­بینی می­باشد.

بدین ترتیب بُعد نوآوری اداری(عامل3)، با دارا بودن مقدار ویژه 2.532، مقدار 14.892 درصد از واریانس تبیین شده و مقدار 60.340 درصد تجمعی واریانس تبیین شده را به خود اختصاص داده است. می­توان گفت که چهار شاخص مؤثر بُعد اداری قابلیت نوآوری به طور مناسبی در عوامل هفده­گانه کلی دسته­بندی شده و مقدار 60.340 درصد تجمعی از ابعاد نوآوری، توسط این چهار شاخص قابل پیش بینی  می­باشد.

 

    جدول(4)، گویای ماتریس چرخش یافتة عاملی می­باشد که نشان دهنده ارتباط هر یک از گویه­ها با عواملی است که گویه ها را در هر دسته از عوامل مناسب دسته­بندی کرده است.

 

 

 

جدول  -4ماتریس چرخش یافته عامل­ها

Table4- Rotated Component Matrix

سوالات questins	فاکتور Component
	1	2	3
1	0/801	0/173	0/173
2	0/770	0/301	0/116
3	0/716	0/602	0/155
4	0/756	0/383	0/059
5	0/652	0/252	0/223
6	0/619	0/245	0/125
7	0/608	0/323	0/771
8	0/403	0/636	0/325
9	0/068	0/615	0/297
10	0/478	0/563	0/294
11	0/193	0/523	0/286
12	0/405	0/517	0/443
13	0/320	0/509	0-/006
14	0/403	0/343	0/576
15	0/083	0/132	0/543
16	0/072	0/065	0/531
17	0/259	0/183	0/515

مأخذ: یافته­های پژوهش

Source: Research Findings

  

بحث (Discussion)

پژوهش حاضر در صدد تعیین تاثیر عامل های قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای صنایع غذایی و آشامیدنی فعال در بخش دولتی و خصوصی در کلانشهر ارومیه بوده است. فرضیه در قالب سوال مطرح شده است. سوال اصلی پژوهش بدین شرح است:

عامل های موثر بر قابلیت نوآوری خط مشی شرکتهای صنایع غذایی و آشامیدنی فعال در کلانشهر ارومیه کدامها هستند؟

 

در این راستا با توجه به متغیرها و پیشینه تحقیق، پرسشنامۀ تدوین شده که روایی و پایایی آن مورد تایید خبرگان قرار گرفته بود در اختیار نمونه آماری مورد نظر قرار گرفت. در پژوهش حاضر برای بررسی روایی، از روایی محتوایی استفاده شده که به تأیید10 نفر از اساتید حوزه مدیریت و صنایع غذایی رسیده است. ضريب پایایی پرسشنامه بر اساس روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه با استفاده از نرم­افزار 813/0 بدست آمد که ضریب آن بيش از 7/0بوده و پايايي پرسشنامه مطلوب ارزيابي می‌شود.

 

طبق جدول ­(1)، از آنجایی که مقدار آمارۀ آزمون کفایت داده برابر 0.891 به دست آمده است. بنابراین تعداد سوالات پرسشنامه با تعداد پاسخ دهندگان تطبیق دارد. همچنین مقدار سطح معنی داری آزمون بارتلت، کوچکتر از 5 درصد است که نشان می دهد تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار مدل عاملی مناسب است و فرض یکه (واحد) بودن ماتریس همبستگی رد می شود. طبق جدول ­(2)، مقادیر اشتراک استخراجی در صورتی که کوچکتر از 5/0 باشند، حذف خواهند شد. در این پژوهش مقدار اشتراک استخراجی برای تمامی سوالات بیشتر از 5/0 بوده است.

 

پس از شناسایی قابلیت نوآوری مدیران شرکت­ها، نتیجه ماتریس چرخش یافته عاملی در تحلیل عاملی اکتشافی³ نشان داد ارتباط هر یک از گویه ها با عوامل بطور صحیح و مناسب بیان شده است و گویه­ها را در هر دسته از عوامل به طور مناسب دسته بندی کرده است. داده­های جدول (3) نشان می­دهد که در پژوهش حاضر واریانس تجمیعی 60.340 است و این بیانگر آن است که محقق توانسته است سوالات را به طور مناسب در متغیرهای مورد نظر جایگذاری کند زیرا این مقدار از 50 درصد بیشتر است. بنابراین می­توان گفت که هفده عامل به طور مناسبی در سه عامل دسته بندی شده و 60.340 درصد از ابعاد نوآوری توسط این سه عامل قابل پیش بینی می­باشد.  

نتايج جدول(4)، نشان می­دهد که گویه­های مورد بررسی به طور مناسب در سه عامل دسته­بندی شده­اند که این عامل­ها شامل نوآوری تولیدی، نوآوری فرایندی و نوآوری اداری بوده و ابعاد قابلیت نوآوری در صنایع غذایی در شهر ارومیه را تشکیل می­دهند.

 

نتیجه­گیری (Conclusion)

     این مطالعه تأثیر عامل های قابلیت نوآوری خط مشی شرکت ها را در حوزه صنایع غذایی و آشامیدنی ارومیه بررسی کرده است که بر اساس آن به سوال اساسی پژوهش که تنظیم گردیده بود جواب داده شد. یافته های این مطالعه نشان می­دهد که نوآوری به عنوان یک استراتژی، عملکرد شرکت ها را هدایت کرده و برای بقای آنها بسیار حیاتی است. پس از سنجش روایی و پایایی پرسشنامه و توزیع آن بین مدیران شرکت­ها به منظور جمع‌آوری اطلاعات و انجام مصاحبه در بین نمونه آماری اقدام شد. سایر پژوهش­ها اکثرا مفهوم نوآوری را مورد تاکید و مطالعه قرار داده­اند، منتها پژوهش حاضر جهت پر کردن اين خلاء مطالعاتی، ضمن توجه به جنبه قابلیت­ها در مبحث نوآوری و توسعه ادبیات مربوطه با نگاهی کلی و سیستماتیک، نسبت به شناسایی و تحلیل مؤلفه های مورد نظر در صنایع غذایی اقدام کرده است. یوشنگ و ابراهیم (2020) هم راستا با پژوهش حاضر، از روش تحلیل مشابهی در مطالعه خود بهره گرفته و یافته های آنها نشان داد که رابطه مستقیم و معنی داری بین ابعاد نوآوری و عملکرد بانک های غنا وجود دارد و بین قابلیت نوآوری و چهار بعد نوآوری (نوآوری های سازمانی، محصول، فرآیند و بازار) رابطه مثبت وجود دارد. همچنین، بین ابعاد نوآوری و عملکرد شرکت رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. نتایج پژوهش در بعد بررسی قابلیت­ها، همانند پژوهش حسین­زاده و شاهینی (1397) به اهمیت ابعاد قابلیت نوآوری برای دستیابی به مزیت رقابتی پرداخته است منتها این محققان دو قابلیت‌ بهره‌برداری و کشف را به‌ عنوان قابلیت های‌ نوآوری شناسایی کرده­اند. بدری و نودهی (1395) همسو با پژوهش حاضر، برای دستیابي به اهداف خود سه مولفه نوآوری در خدمات، نوآوری در فرایند و نوآوری در مديريت را بررسی کرده­­­اند. اکبرزاده و همکاران (1393) مشابه با پژوهش حاضر اثر قابلیت نوآوری (محصول، فرایند، سازمانی) را بر کارآفرینی با رویکرد مزیت رقابتی پایدار در صنایع کوچك و متوسط را بررسی کرده و نشان دادند که قابلیت نوآوری به طور مستقیم کارآفرینی و مزیت رقابتی پایدار را تحت تأثیر قرارمی­دهد. این تحقیق از بعد بررسی نوآوري­ها، مشابه با پژوهش حاضر می­باشد منتها فقط به انواع نوآوری­ها تمرکز کرده­اند. مطالعات فوق در شناسایی و اقتباس بهتر متغیرهای پژوهش حاضر کمک وافری داشتند منتها معیارهای حاصل شده بصورت پراکنده در مطالعاتِ فوق، موجود بودند و با وجود دسته­بندی شدن در برخی از آنها، ارتباط متغیرها بر هم شفاف نبود و برخی از نتایج این پژوهش­ها نیز مهر تأییدی بر یافته­های این پژوهش بودند.

    در پژوهش حاضر بعد از شناسایی قابلیت نوآوری مدیران شرکت­ها، نتیجه ماتریس چرخش یافتۀ عاملی در تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد ارتباط هر یک از مولفه­ها با عوامل بطور صحیح و مناسب بیان شده است و مولفه­ها را در هر دسته از عوامل به طور مناسب دسته­بندی کرده است. با در نظر گرفتن خروجی­ها و یافته­های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی که جهت شناسایی ساختار مدل عاملی می­باشد، برای بُعد نوآوری تولیدی، فرآیندی و اداری به ترتیب از شاخص­های هفت­گانه، شش­گانه و چهارگانه بهره گرفتیم. متغیرهای سه گانۀ ابعاد قابلیت نوآوری از پرسشنامه استاندارد با هفده ­سوال استخراج شد که عبارتند از: نوآوری محصول، نوآوری فرآیندی، نوآوری اداری.

 

     توصیه های کاربردی به مدیران شرکت­های صنایع غذایی ارومیه در سه بُعد به صورت زیر بیان شده است:

در بُعد نوآوری تولیدی توصیه می­شود همواره ضمن ارائه خدمات جدید به مراجعان و بازار و پیشتازی در این عرصه و سرمایه‌گذاری بیشتر در زمینه غذا و کشاورزی، کارکنان خود را برای نوآور شدن آموزش داده و منابع مالی جهت انجام تحقیق و پروژه­های جدید در اختیار کارکنان قرار دهند. این شرکت­ها در مقایسه با سایر شرکت­ها، در عرضه تولیدات و خدمات جدید، جهت بقای خود در رتبه های برتر بوده و در راستای عرضه خدمات جدید به اشکال جدید، ضمن محتاطانه عمل کردن، ریسک­پذیری را مورد توجه قرار دهند. امروزه شرکت‌هایی در دستیابی به اهداف خویش موفق عمل می‌کنند که ضمن شناسایی مستمر نیازهای مشتریانشان، خط مشی و رویکرد هدفمند به‌ منظور توسعه محصولات جدید اتخاذ کرده و در نهایت در جهت ارضای نیازهای مشتریان به شکلی خلاقانه، نوآورانه و با کمترین هزینه ممکن اقدام کنند. هر زمان که صحبت از طراحی و ارائه یک محصول جدید به میان می‌آید، در کنار آن تدوین آمیخته بازاریابی متناسب با محصول طراحی شده به‌صورت یک اقدام الزامی ظاهر می‌شود. ارائه خدمات جدید غیرملموس بودن، غیر­قابل تفکیک بودن، غیر­همگن و غیر­قابل ذخیره بودن را می­طلبد. مدیران شرکت­های مورد مطالعه همواره باید به این نکته توجه کنند که اجزاء منسجم و جامع مدیریت خدمات(فرآیند، بهره­وری و کیفیت، عناصر محصول، مکان و زمان، اشخاص، شواهد فیزیکی، تبلیغات پیشبردی، قیمت و...) از عوامل حیاتی جهت تصمیم­سازی­های آنها می­باشند.

 

    همچنین در بُعد نوآوری فرآیندی، این عامل نشان دهنده این موضوع می­باشد که شرکت­های تولیدی مواد غذایی ارومیه همواره در فرایند ارائه خدمات باید تغییراتی را بوجود بیاورند که تکنولوژی جدید را زودتر از سایر شرکت­های مشابه بکار گیرند و همچنین در ارائه خدمات، روش­های جدید را جستجو و در ارائه این فرایند­های نوین خدماتی، پیشتاز باشند تا همواره با رویه­ها و فرآیند­های جدید شرکت­های رقیب مقابله کرده و سعی کنند رویه­ها و فرایندهای بهتری ارائه دهند. به مدیران این شرکت­ها پیشنهاد می­گردد طبقه­بندی مناسبی از سطح تکنولوژی شرکت­های خود منعکس نمایند و تمایز این سطوح را بصورت بومی با سایر شرکت­های تولیدی مشابه بصورت واقع بینانه استخراج کرده تا تصویر روشنی جهت تعیین شاخص­های تکنولوژی جدید و ارائه محصولات جدید از طریق آن تکنولوژی توسط کارکنان متخصص و آموزش دیده به مشتریان و بازار فرآهم آید. همچنین پیشنهاد می­شود بحث تخصص­گرایی و عقلانیت در واحدها مورد توجه ویژه قرار گیرد.

 

    بنابراین پرواضح است که در بُعد نوآوری اداری؛ سبک های مدیریتی دستوری به جهت باقی ماندن در فرایندهای کاری قدیمی از نوآوری سازمانی جلوگیری می­کند. بنابراین مدیران شرکتها جهت تعامل بیشتر با کارکنان، حل مشکلات و چالشهای سازمانی در کوتاهترین زمان و افزایش نوآوری بهتر است رویه و خط مشی های اصولی و سیستماتیک متناسب با سازمان خود را در پیش بگیرند. مدیران این شرکت­ها برای اداره بهتر شرکت خود، می بایست سیستم­های نوین مدیریتی(مانند سیستم­های جذب، استخدام و سیستم­های جدید ارزیابی) را جستجو و استفاده کنند. با توسعه اقتصاد ملی، نسبت استخدام در بخش صنایع، خدمات و کشاورزی و... تغییر می کند. فرآیند ارزیابی، یکى از با اهمیت­ترین جریاناتى است که هر سیستم اعم از تولیدی و صنعتی و... براى تضمین بقاء و اطلاع از کیفیت عملکرد و اجراى دقیق برنامه هاى خود، به آن احتیاج دارد. بنابراین جهت بهبود عملکرد و اثربخشی فرآیند ارزیابی پیشنهاد می­گردد مدیران این شرکت­ها بمنظور بهبود بخشی به کیفیت تولید و افزایش قابلیت انعطاف تولید بطور فعال در فرآیند تولید مداخله نمایند. همچنین توصیه می­شود از پژوهش­های محققان برون سازمانی در زمینه­های مربوط به نوآوری­ها، با قید سازگاری با خط مشی شرکتها، جهت تبادل اطلاعات دانشگاهی بین محققان و صنعتگران حمایت شود. 

 

    مفهوم عملی این است که انتخاب انواع قابلیت نوآوری متناسب با خط مشی­های شرکتهای صنایع غذایی و آشامیدنی می تواند عملکرد شرکتها را بهبود بخشیده و آنها را به سمت بقا، سودآوری و پاسخگویی به نیازهای به روز مشتریان سوق دهد. 

    هر مطالعه علمی دارای محدودیت­هایی است که تحقیق حاضر نیز از این امر مستثنی نبوده است. جدی دنبال نشدن مباحث به روز نوآوری در صنایع تولیدی دولتی و اعتقاد به هزینه بر بودن چنین مباحثی و عدم دسترسی آسان به مدیران شرکت­های تولیدی دولتی و غیر دولتی را می­توان از محدویت­های پژوهش حاضر نام برد. به مدیران شرکت­های صنایع غذایی توصیه می­شود با توسعه فعالیت­های نوآورانه فردی و سازمانی و همچنین با بهره­گیری از مولفه­های پژوهش حاضر نسبت به بکارگیری نوآوری­های سه­گانۀ محصول، فرآیندی و اداری در واحدهای کاری خود اهتمام ورزند تا به نتیجه و عملکرد مطلوب نایل شوند.

 

 

 

 

 

 

References

 

-        Abernathy, W., & Utterback J. (1978), ‘Patterns of Industrial Innovation’, Technology Review, 80, p.p: 41-47.

-        Akbari ,M., Imani,S., Mahmoudi,R.,Abedi,H.,Toloasl,H.(2019), Effects of Network Structure, Knowledge Stock and Absorptive Capacity on Innovative Performance of Knowledge- Based Companies, Journal of Innovation and Value Creation,Year AutumnWinter,Vol 12, p.p: 1-20 (In Persian)

     -        Akbarzadeh, Z., Mehrmanesh, H., Hashemzadeh khurasgani, G. (2014). Analysis of the Effect of    

       Innovation Capability on Entrepreneurship based on the Sustainable Competitive Advantage Approach in     

       Small and Medium Industries (Kaveh Industrial Town). Quarterly Journal of Business Management, No. 23.   

      (In Persian)

-        Andersson,M., Lindgren, R., Henfridsson, O.(2008). Architectural knowledge in Interorganizational IT

         Innovation. Journal of Strategic Information Systems, 17(1), p.p:19-38.

-        Aryanto, R.; Fontana, A.; Afiff, A (2015). Strategic Human Resource Management, Innovation Capability and Performance: An Empirical Study in Indonesia Software Industry. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 211, p.p: 874-879.

-        Badri, M., & Nowdehi, H. (2017). Predicting Innovation Capabilities based on Authentic Leadership Style in Education. Journal of Innovation and Creativity in the Human Sciences, Volume 6, No. 3, p.p:150-125.( In Persian)

-        Barati, F., momeni, M.(2013) , food security and it’s role of in Sustainable Development, The 1st Nation Confrernce on Policies toward Sustainable Development (Agriculture, Natural Resources and invironment).Tehran. (In Persian)

-        Chang, S., & Lee, M. (2008). The linkage between knowledge accumulation capability and organizational innovation. Journal of Knowledge Management, 12(1), p.p: 3-20.

-        Cherubini alves, andre & Barbieux, denise & Maciel reichert, Fernanda (2017), Innovation and dynamic capabilities.

-        Cohen, J., Levinthal, D.A. (1990). “Absorptive capacity: A new perspective on learning and Innovation”. Administrative Science Quarterly, 35(1).

-        Cozzarin, Brian Paul,(2016), Impact of organizational innovation on product and process innovation, Economics of Innovation and New Technology Journal, Volume26, 2017 - Issue 5, p.p: 405-417.

-        Damanpour, F., Schneider, M. (2008). Characteristics of Innovation and Innovation Adoption in Public Organizations: Assessing the Role of Managers. Journal of Public Administration Research and Theory, 19, p.p: 495-522.

-        Davenport, Thomas H.(2001), Process innovation: reengineering work through information technology, Harvard business school press.

-        Dehghani Poodeh, H., Pashaei Houlaso ,A.(2018), Analysis of the Interaction of Effective Factors on Innovation of Defense Organizations, Using Interpretative Structural Modeling (ISM) Approach, Military Management, Volume 17, Issue 67 ,p.p: 19-67.( In Persian)

-        Doulabi, Hamid; Khamseh,Abbas;Torabi,Taghi(2020),A System Dynamics Approach to Designing Technological Innovation Management Model in Downstream Petrochemical Industries ,Journal of System Management, Issue 1, p.p: 113-148.

-        Esmaeilpour,Reza. pour sheykh.A,T.,Ramezanian,M(2014). Exploring the role of business innovation capability on relationship between Total Quality Management and product innovation, Journal of Quality & Standard Management,4,No2. p.p: 64-79.( In Persian)

-        Faina Medín, J. A., Losada-Lopez, C., & Montes-Solla, P. (2016). Innovación y emprendedurismo: Ordenando el rompecabezas de la Nueva Gestión Empresarial de la Innovación [Innovation and entrepreneurship: Sorting the puzzle of the New Business Management of Innovation] (No. 75479). University Library of Munich, Germany.

-        Fallahi.M,M.(2016),Studying the effect of strategic actions of human resources on innovative performance, Studies of Management and Entrepreneurship,V.2, No.3, p.p 212-224.( In Persian)

-        fartash, K.;Mohseni keyasari,M.; Moradian,M.;saad abadi, A.(2020), An analysis on the new product development processes in food industry (Study of food companies in Tehran province), Innovation Management Journal,Summer,Volume9,Issue2, p.p: 127-150.

-        Foroudi, P.; Jin, Z.; Gupta, S.; Melewar, T.; Foroudi, M (2016). Influnce of Innovation Capability and Customer Experience on Reputation and Loyalty. Journal of Business Research, 69, pp. 4882-4889

-        Foss, Nicolai J & Saebi, Tina, (2018), Business models and business model innovation: Between wicked and paradigmatic problems, Contents lists available at Science Direct Long Range Planning journal homepage: http://www.elsevier.com/locate/lrp, NO.51,p.p:9-21.

-        Gatignon, H., Tushman, M.L., Smith, W., and Anderson, P. (2002). A Structural Approach to Assessing innovation: Construct Development of Innovation locus, type, and Characteristics. Journal of Management Science, 48(9), 1103-1122.

-        Gieske, Hanneke & van Buuren, Arwin & Bekkers, Victor, (2016), Conceptualizing public innovative capacity: A framework for assessment, The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal, Volume 21(1), p.p: 1-25.

-        Guan, J., & Ma, N. (2003). Innovative capability and export performance of Chinese firms. Technovation, 23(9), 737-747.

-        Hagigi, K., Hajipour, B., Mazloumi, N., Momeni, M. (2015). Organizational Innovation Capability Modeling, Quarterly Journal of Public Organizations Management, Volume 3, No. 4, pp. 31-42. (In Persian)

-        Hajipour, Bahman, Nazarpour Kashani ,Hamed(2010), The Influence of Organizational Culture (Quinn Model) On Organizational Learning Ability; Case Study of Ghadir Investment Corporation, Strategic Management Thought, Volume 4, Issue 1,p.p 181-208. (In Persian)

-        Hossainee, Mahmoud, Salar, Jamshid(2012), Surveying the effect of market orientation and innovation on performance of food companies of Iran Stock Exchange, Journal of New Marketing Research, Volume2, Issue3, p.p 107-120. (In Persian).

-        Hosseinzadeh shahri, M. ; Shahini, S. (2018).The Impact of Dynamic and Innovation Capability on Competitive Advantage. Journal of Business Administration Researches, Volume 10, No.19, pp. 123-141. (In Persian)

-        Hurmelinna-Laukkanen, P., Sainio, L.M., and Jauhiainen, T. (2008). Appropriability Regime for Radical and Incremental Innovations. R&D Management, 38 (3), 278-289.

-        Jimenez-Jimenez, Daniel,. Sanz - Valle, Raquel & Hernandez-Espallardo, Miguel (2008). Fostering Innovation: The role of market orientation and organizational learning. European Journal of Innovation Management 11(3): 389-412

-        Lawson, B., & Samson, D. (2001). Developing Innovation Capability in Organisations: A Dynamic Capabilities Approach. [Article]. International Journal of Innovation Management, 5(3), 377.

-        Leach,D.;Totterdell P.; Birdi, K.; Clegg, C.;Wood S. & Wall, T.; (2001), Innovation at Work Findings from a Survey of Innovation in UK Organisations, ESRC Centre for Organisation and Innovation, Institute of Work Psychology, University of Sheffield.

-        Li, Y., Su, Z., & Liu, Y. ,(2010),“Can strategic flexibility help firms profit product innovation?”, Technovation (30), p.p:  300-309.

-        Lisboa, A., Skarmeas, D., Lages, C., 2011, Innovative Capabilities: Their drivers and effects on current and future performance, Journal of Business Research, 2011, 64, 1157-1161.

-        Martina ,Geissdoerfer& Paulob ,Savaget& Steveb, Evans,(2017), The Cambridge Business Model Innovation Process,Available online at www.sciencedirect.com,14th Global Conference on Sustainable Manufacturing,GCSM 3-5 October 2016, Stellenbosch, South AfricaProcedia Manufacturing. NO 8, PP:262-269.

-        Ming-Tien, T., & Chung-Lin, T. (2010). Innovation capability and performance in taiwanese science parks: exploring the moderating effects of industrial clusters fabric. International Journal of Organizational Innovation, 2(4), p.p: 80-103.

-        Mirfakhradini,H.; Dastranj,M.;karimi takalo,S.(2015), Designing Conceptual Model for the Development of Open Innovation in Science and Technology Parks Using Factor Analysis, Public Management Researches, Volume 8, Issue 27, p.p 71-98. (In Persian)

-        Mirkamali,S.M.;Choupani, H. (2011), An investion of therelationship between transformational leadership and organizational innovation in insurance company, Journal of Sanaat-e-Bimeh, V.26, No.3(103); p.p: 155-181. (In Persian)

-        Mokhtari, A., Esmaeiliyan, E. (2014), food security in Iran: Strategies and obstacles, 3rd National Confrernce on Food Science and Technology,Quchan. (Persian)

-        Montes. F.J. Lloréns & Moreno. A. Ruiz, Morales. V. Garcı́a, (2005), Influence of support leadership and teamwork cohesion on organizational learning, innovation and performance: an empirical examination, Technovation, vol 25, p.p: 1159-1172.

-        Nikraftar, Tayebeh; Talebi,Kambiz; Saidi Arani, Fatemeh(2015), The relationship between organizational innovation and performance considering the role of marketing innovation as intermediary variable, Journal of Business Management, Volume 7, Issue 2,  p.p:485-500.

-        Parhizgar,M.M.; Azizi,I. ; Norouzi, R.(2018), The mediating role of organizational innovation and technological innovation capability in effective knowledge management practices on firm performance, Journal of Development Evolution Management, No.34, p.p: 53 – 63. (In Persian)

-        R. Siegenthaler, Barbara.(2022), Evaluating the organization’s innovation capability: a new guiding methodology, EDPACS, The EDP Audit, Control, and Security Newsletter, Volume 65, 2022 - Issue 3. https://doi.org/10.1080/07366981.2021.1913697

-        Safardoust. M, Atiyeh,Mohammad R., Maryam(2016), An analysis on design of business innovation capability in relationship between total quality management and technological innovation, Journal of Quality & Standard Management,Year:winter,Volume 5, No4,p.p:36-49. (In Persian)

-        Samadi, Saeid(2013), Innovation Management In Food sience,success agents Collection of articles in 21st National Congress of Food Science and Technology, Shiraz,Iran,[in persian]. (In Persian)

-        Shakeri,F.;Tahari M.H; Dehghan,H.;Kavandi,R.(2011) Studying the Relationship between Organizational Climate and Process Innovativeness by Structural Equation Modeling, Journal of Production and Operations Management ,Volume 2, Issue 1,p.p 29-46. (In Persian) 

-        Shiva, A. ; Agazadeh, H.;Heidari, A.(2017), Investigating the Impact of Exploratory and Exploitative Market Orientation on Enterprise Innovation and Performance, Business Management, No.9,pp595-616. (In Persian)

-        Sofalchian Farhang. Hojjat; Alizad Abkenari. Hossein; Fadaee. Mehdi(2018), The Impact of Organizational Innovation on the Performance of Manufacturing Firms Through Innovation Capabilities in Process and Product , Iranian Journal of Optimization. Volume 10, Issue2, p.p:75-80.

-        Soltani,SH., F.Hosseini,S.J., Mir damadi, S.M.(2012), Investigating the Influencing Factors on Innovation Management in Rural Small Food Industries in Tehran Province, Agricultural Economics and Development, Volume 20, Issue 77, p.p:109-132.(In Persian)

-        Sudolska, Agata & Łapi´nska, Justyna(2020). Exploring Determinants of Innovation Capability in Manufacturing Companies Operating in Poland, Sustainability Journals,Volume 12, Issue 17 2020,12(17),7101,MDPI.COM. https:// Doi.org/10.3390/su12177101

-        Thomas, Andrew& Dorrington, Peter& Costa, Filipa& Loudon, Gareth& Francis, Mark and Fisher,Ron,(2017),Organisational learning capability in SMEs:An empirical development of innovation in the supply chain, Cogent Business & Management, NO. 4, 1-20.

-        Tohidi, H.; Jabbari, M.M.(2012)“The Important of Innovation and its Crucial Role in Growth, Survival and Success of Organizations”. Procedia Technology 1, p.p 535-538.

-        Veisy, Saeid; mohamadi,esfandyar; sharafi,vahid(2019),The Effect of Strategic Innovation on Customer’s Willingness to Buying: The Moderator role of Innovation Capabilities, Journal of Innovation and Value Creation, Year:AutumnWinter, Vol 12, p.p 81-98. (In Persian)

-        Vermeulen, P.A.M. (2005). Uncovering Barriers to Complex Incremental Product Innovation in Small and Medium- Sized Financial Services firms. Journal of Small Business Management, 43(4), 432-452.

-        Zahiri, Hossein. Amirhosseini, Zahra. Farid chehr, Elham. (2017). Effect of Marketing Capabilities, Innovation, Entrepreneurship Tendency through Social Network Sites Variable on The Performance (Case Study: Qavamin Bank), Iranian Journal of Public Administration Mission, Volume 7, Issue 3, Winter 2017, P.p: 45-60. .(In Persian)

-        Zawislak, P.A., Alves, A.C., Tello-Gamarra, J.T., Barbieux, D. & Reichert, F.M. (2013). “Influences of the Internal Capabilities of Firms on their Innovation Performance: A CaseStudy Investigation in Brazil”. International Journal of Management, 30 (20),329-348.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Affecting Factors on the Policy Innovation Capability of Active Public and Private Companies in the Food Industries with Exploratory Factor Analysis (EFA) Approach (Case Study: Food and Beverage Industries of Urmia Metropolis)

 

 

Abstract

Background: Innovation capability refers to a complete set of characteristics of the organization that facilitates innovation strategies, and Food industries are one of the most important branches of national economy in every country.

Objective: this research, with purpose of determinating the affecting factors on the policy innovation capability of public and private companies in the field of food industry of Urmia is to identify and categorize the components by analytical approach. This research is an applied research.

Methods: The present research is descriptive-analytical in terms of data collection and field in terms of method. The statistical population of the research is 221 and Sample size with Cochran formula was 143 government and Private companies.The research instrument was a questionnaire whose its content validity and its reliability was coefficient. In order to identify the factors affecting the policy innovation capability of the research companies, statistical calculations, quantification of research variables and exploratory factor analysis, SPSS software has been used.

Findings: The results of the sample fit test were based on the Bartlet index and the adequacy of the sample was 0.891, and the coefficient of aggregate extraction for all dimensions was more than 0.5 and the percentage of variance explained by the effective factors was 60.340%.

Conclusion: According to the results, the factors affecting the ability to innovate in three factors; Production, process, and administrative innovation were categorized, and we used seven, six, and four indicators for each factor, respectively. Also, practical recommendations in all three dimensions have been presented separately to Urmia food industry companies.

 

 

 

Keywords

Exploratory factor analysis, Food industries, Production innovation,  Process innovation, Administration innovation.

 

 

 

 

یادداشت­ها

2

 

---

[1] 1 Statistical Package for Social Science

[2] 2 Kaiser, Meyer,Olkin

 

[3]  

---