تدوین معیارهای طراحی اکوپارک
محورهای موضوعی : معماریسپیده موحد 1 , حسنعلی لقایی 2 , فرح حبیب 3
1 - د انش آموخته کارشناسی ارش د طراحی شهری، گروه هنر، پر دیس بین الملل د انشگاه تهران، کیش ایران
2 - د انشیار، د انشکده هنرهای زیبا، د انشگاه تهران، تهران، ایران.
3 - استاد ، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، د انشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: اکوپارک, توسعه پایدار, تفرج, محیط‌زیست,
چکیده مقاله :
اکوپارک فضایی تفریحی است که هدف از طراحی آن علاوه بر حمایت از محیط‌زیست، خلق مکان تحقیقاتی به‌منظور بالا بردن دانش محیط زیستی افراد است. با توجه به روند توسعه کشور و مشکلات محیط زیستى موجود و تأثیرات ازدیاد و رشد پرشتاب جمعیت و در پى آن افزایش مصرف و تولید زباله های خانگى و صنعتى، ضرورت طراحى و اجراى اکوپارک اجتناب‌ناپذیر است.از نخستین الزامات در طراحی اکوپارک، معیارهایی است که این‌گونه پارک ها را از سایر پارک ها متمایز می سازد. در این بحث با اتکا به روش های توصیفی- تحلیلی و با انجام مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیل محتوای متن، فرآیند دستیابی به این معیارها از طریق تحلیل نمونه های موردی موفق و بررسی دیدگاه نظریه پردازان در ارتباط با ویژگی های اکوپارک ارائه گردیده است. در نهایت جمع بندی در رابطه با معیارهای طراحی در چهاراصل پایداری محیط زیستی، پایداری اجتماعی اقتصادی، ارتقاء سطح فرهنگی و آموزشی و پایداری کالبدی و طراحی اکولوژیکی ارائه‌شده است.
Eco-park is a recreational space which apart from protecting the environment, aims to create a research setting to raise environmental knowledge. Due to the current urban development in Iran and the existing environmental problems along with the ongoing rapid population growth, its impacts, and consequently the increasing amount of consumption, waste disposal and different household and industrial sewage, design and development of eco-parks seem inevitable. Bearing in mind that in the New Urbanism, impacts of green spaces, in the form of eco-park complexes, are current in various ecological, social, economical and psychological aspects. Among the most significant ecological impacts of urban gardens and parks, we can point to the reduction of various environmental pollutions, purification and refinement of the air, soil erosion prevention, reducing the adverse weather impacts, and sustainable urban ecological development. Among their socioeconomic impacts, perfect potential of eco-parks can be outlined in attracting tourists, as they provide recreational opportunities leading to increased social interactions which triggers social and economical dynamics as well. Hence, relying on existing capabilities and beneficial varied applications of eco-parks, the establishment of such recreational-ecological urban spaces, is essential in achieving and further advancing sustainable development. The overall objective of this paper is to enhance the urban environmental conditions in order to promote environmental sustainability through eco-park design and connecting the built environment with the existing natural virgin lands in the city. In this way, a suitable condition can be introduced as the scientific-economic support for education and developing environmental culture. The present study is an applicant form that is performed by focusing on descriptive–analytical method. In the theoretical foundations part, the library investigation with analyzing the context of text are used. Finally the criteria of the analysis are presented in this study. Among the primary requirements of eco-park design, the indicators, measures and criteria are taken into account which distinguish eco-parks from other types of parks and green spaces. In this research, the process of achieving these criteria through study of related theorists’ approaches and analysis of successful case studies is demonstrated. Furthermore, by identifying and understanding characteristics of eco-park, their aims and objectives, as well as their application, whether from local or international theorists’ points of view and in presented projects, the basic structure of this particular type of theme park which ensures their ultimate success and performance, is identified. Finally, regarding the studies and analysis carried out, the conclusion which is about the most significant eco-park design criteria is presented. These criteria are in accordance with the four main principles of environmental sustainability, socioeconomic sustainability, cultural sustainability and Physical sustainability and ecological design; representing the most important eco-park design principles. Use of renewable energy in the design, support from native outputs and products in order to achieve economic stability and growth, trying to improve private and public knowledge in the field of natural and environmental issues and design in accordance with the Nature (organic design), are the most important criteria in each of the principles which have been described above.
امانی، مینا؛ لقایی، حسنعلی؛ عتابی، فریده؛ و موسوی فاطمی، حسین. (1391)، طراحی پارک با رویکرد پایداری در درهی وردریج شهر تهران. هویت شهر، 11، 27-38.
پیری، کمیل؛ و رضایی راد، هادی. (1385)، اکوپارک، مجموعه مقالات سازمان عمران شهرداری همدان. اولین همایش بین‌المللی شهر برتر، طرح برتر، مرداد 11-12، (ص 10-17). همدان: سازمان عمران شهرداری همدان.
تقوایی، علی‌اکبر، وثوق، بهزاد. (1386)، طراحی اکولوژیکی رود کرخه با تمرکز بر توسعه روستاهای هم‌جوار شهر شوش دانیال، مجموعه مقالات شهرداری‌ها. سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، تهران، اسفند 4-6، )ص 322-334). تهران: مؤسسه فرهنگی، اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
توکلی، نیکی؛ و ماجدی، حمید. (1392)، عملکرد محیط‌های سبز و طبیعی در ارتقاء سلامت روحی – روانی انسان. هویت شهر، 13، 23-33.
حاجی زرقانی، مریم؛ لقایی، حسنعلی؛ حبیب، فرح؛ و منوری، مسعود. (1388). نقش و عملکرد اکو پارک‌ها در دنیای امروز. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 4، 640-648.
معینی فر، مریم؛ و امین زاده، بهناز. (1391). ارائه روشی نو در طراحی اکولوژیک منظر سبز شهری (مطالعه موردی: جزیره کیش). هویت شهر، 10، 27-36.
مفیدی شمیرانی، سید مجید؛ مهدوی نژاد، محمدجواد؛ و علوی زاده، الهام. (1388)، پارک اکولوژیکی، بوم‌شناسی طبیعی-فرهنگی، آرمان‌شهر، 3، 78-89.
میکائیلی، علیرضا؛ وکیازاده، زهره. (1386)، مروری بر تدوین ضوابط طراحی اکوپارک (مطالعه موردی: اکوپارک پردیسان تهران)، مجموعه مقالات شهرداری‌ها. سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، زمستان، (ص 115-130). تهران: مؤسسه فرهنگی، اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
میکائیلی، علیرضا؛ و کیا زاده، زهره. (1387). تدوین ضوابط طراحی اکوپارک (مطالعه موردی: اکوپارک پردیسان تهران). علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 4، 112-126.
Chen, O. (2009). Retrieved Jul, 2010, From http://inhabitat.com/sustainability-park-davis-brody-bond-architects/
Cranz, G., & Boland, M. (2003). The ecological park as an emerging type. Places, 15(3), 44-47.
Earthdayvancouver (2009). Retrieved Apr, 2010, from http://www.earthdayvancouver.org/ecp/ parkmap.html
Kim, J. J., & Rigdon, B. (1998). Sustainable architecture module: introduction to sustainable design. Michigan: National Pollution Prevention Center for Higher Education.
Power, A. M. (2006). Designing for ecology: the ecological park, Retrieved Apr, 2010, from http://hdl.handle.net/1721.1/37863
Shu-Yang, F., Freedman, B., & Cote, R. (2004). Principles and practice of ecological design. Environmental Reviews, 12(2), 97-112.
vcn.bc.ca (2003). Retrieved Oct, 2014, from http://www.vcn.bc.ca/ecpc/
Wikipedia (2008). Retrieved Oct, 2014, from http://fa.wikipedia.org/wiki/
_||_