برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکندهی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهارگانه شهر ارومیه انجامشده است. روش پژوهش توصیفی- چکیده کامل
برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکندهی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهارگانه شهر ارومیه انجامشده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. دادهها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرحهای جامع و تفصیلی شهر و سازمانهای مرتبط با موضوع جمعآوری گردیده است. جهت تحلیل دادهها و شناخت الگوی رشد شهری از مدلهای هلدرن و آنتروپی شانون در قالب نرمافزارExcel استفادهشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که 77 درصد از رشد کالبدی شهر، در فاصله سالهای 1385- 1365، مربوط به رشد جمعیت آن بوده و 23 درصد از رشد شهر با رشد بیهوده و پراکنده (اسپرال) آن مرتبط بوده است. نتیجه این رشد پراکنده، کاهش تراکم ناخالص جمعیتی و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری شده است. نتایج حاکی از آن است که الگوی رشد شهر ارومیه بهصورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیستمحیطی، اجتماعی، اقتصادی و درنهایت شکل شهری شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده، در راستای دستیابی به توسعهی پایدار شهری به نظر میرسد؛ روش تمرکز غیرمتمرکز (تبدیل شهر تک مرکزی به چندمرکزی بر پایهی متراکم سازی و افزون سازی فعالیتها در مراکز فرعی) با تأکید بر اصول و راهبردهای رشد هوشمند شهری بهترین الگو برای گسترش کالبدی– فضایی شهر ارومیه در آینده باشد.
پرونده مقاله
سرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقولههای برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدودههای جغرافیایی است. پهنههای فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بیعدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این ر چکیده کامل
سرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقولههای برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدودههای جغرافیایی است. پهنههای فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بیعدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی و سنجش وضعیت عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل 10 شهرستان استان اردبیل براساس سالنامه آماری 1390 میباشد. برای سنجش عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستان ها از 40 شاخص موثر توسعه یافتگی استفاده شده است. جهت تعیین اهمیت هریک از شاخص ها از روش آنتروپی شانون و به منظور تجزیه وتحلیل و رتبه بندی شهرستان ها از دو مدل تاپسیس و ویکور استفاده شده است. از آنجاییکه نتایج حاصل از این دو مدل در مواردی با یکدیگرهمخوانی نداشتند، برای رسیدن به یک اجماع کلی، از روشهای ادغامی (میانگین رتبه، بردا، کپلند) بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تکنیک ادغام نشان میدهدکه شهرستان اردبیل با کسب رتبه اول از نظر برخورداری از شاخصهای توسعه از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردار است. بعد از این شهرستان، شهرستان های خلخال و نمین در وضعیت توسعه یافته، شهرستان های سرعین و کوثر نیمه توسعه یافته، شهرستان های مشگین شهر، پارسآباد و نیرکمتر توسعه یافته و شهرستان های مغان و بیله سوار در وضعیت محروم از شاخص های توسعه قرار دارند.
پرونده مقاله
سوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر آموزشی در بلوکهای مختلف شهر اردبیل و خوشهبندی فقر آموزشی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه). در قرن بیست و یکم، یکی از شاخصهای پیشرفت شهری، مسألهی پایین بودن فقر شهری است.یکی از مولفههای فقر شهری، فقر آموز چکیده کامل
سوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر آموزشی در بلوکهای مختلف شهر اردبیل و خوشهبندی فقر آموزشی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه). در قرن بیست و یکم، یکی از شاخصهای پیشرفت شهری، مسألهی پایین بودن فقر شهری است.یکی از مولفههای فقر شهری، فقر آموزشی هست. این پژوهش نشان داد که فقر آموزشی دارای توزیع خوشهای و خود همبستگی فضایی در شهر اردبیل است. ولی عدم تعادل گستره فضایی در بین محلات در این مولفه سبب به هم خوردن نظم فضایی و رشد اسپیرال شهری در برخی از قسمتهای شهر اردبیل و به حاشیه کشیده شدن بسیاری از مناطق دیگر شهر شده است.به طور نسبی بخش جنوب و جنوب غربی شهر را بلوکهای خیلی مرفه و مرفه را در بر میگیرد و بلوکهای فقیر و خیلی فقیر از نظر فقر آموزشی در بخش شمال غربی و جنوب شرقی دیده میشود. لکههای داغ شامل شهرکهای جدید هستند که بعد از سال 1370در اردبیل احداث شدهاند. در مقابل، لکههای سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل و سکونتگاههای غیر رسمی که حاصل مهاجرت از شهرهای دیگر میباشد را شامل میشود. حد فاصل این دو منطقه یعنی نواحی مرکزی و در کل بافت اولیه شهر لکههای معتدل و مرز عبور فقر آموزشی را شامل میشوند. دادههای خام بلوکها بر اساس سرشماری سال 1395 بدست آمد، میزان فقر آموزشی با استفاده از نرم افزار R و با روش ANP وزن دهی شد و از نرم افزار Arc GIS جهت تحلیل لکههای داغ گستره فضایی فقر شهری بر حسب فقر آموزشی آنها رسم شد.
پرونده مقاله
رشد شتابان شهری و توسعه نامتوازن و به تبع آن افزایش جمعیت شهرنشین ، شهرها را با چالش های جدی روبرو ساخته است. در همین راستا مدل شکوفایی شهری یک رویکرد جدید به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند و به دنبال راه حلی اساسی برای بهبود کیفیت زندگی است. در این پژوهش با رویکردی چکیده کامل
رشد شتابان شهری و توسعه نامتوازن و به تبع آن افزایش جمعیت شهرنشین ، شهرها را با چالش های جدی روبرو ساخته است. در همین راستا مدل شکوفایی شهری یک رویکرد جدید به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند و به دنبال راه حلی اساسی برای بهبود کیفیت زندگی است. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی – توصیفی و با هدف سنجش و مقایسه کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در مناطق مختلف شهر اردبیل به بررسی تاثیرات این شاخص در بهبود شاخص شکوفایی شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به هدف پژوهش از 18 زیر معیار استفاده شده است. اطلاعات و داده های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از منابع کتابخانه ای و آمارنامه سال 1395 گردآوری شده است. جهت تحلیل، دادهها استانداردسازی شده و برای وزن دهی هر یک از شاخص ها از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. سپس با استفاده از مدل پرومته، شکوفایی شهری برای هر کدام از مناطق چهارگانه شهر اردبیل امتیازبندی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مناطق 1 و 2 شهر اردبیل به لحاظ برخورداری از شاخص شکوفایی شهری بر اساس مولفه کیفیت زندگی در وضعیت نسبتا ضعیف و مناطق 3 و 4 در وضعیت ضعیف قرار دارند. همچنین، رتبه بندی مناطق نشان می دهد که منطقه یک و منطقه چهار به ترتیب با داشتن مقدار امتیاز برتری 50.69 و 49.16 دارای بیشترین و کمترین میزان برخورداری از شاخص شکوفایی شهری بر اساس مولفه کیفیت زندگی هستند.
پرونده مقاله