بحران¬های قومی - فرهنگی: ساخت و بازسازی هویت¬ها در دندان¬های سپید اثر زادی اسمیت
محورهای موضوعی : نقد ادبی و نظریه پردازی
فرانک شاهمرادی
1
(عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی قروه)
بهمن زرین جویی
2
(زبان و ادبیات انگلیسی/ادبیات.دانشگاه آزاد واد بروجرد.بروجرد.ایران)
لیلا برادران جمیلی
3
(نویسنده مسئول، استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران)
کلید واژه: بحران فرهنگی, تفاوت¬های فرهنگی -قومی, دندان¬¬های سپید, زادی اسمیت, هویت ,
چکیده مقاله :
تنوع فرهنگی جهانشهر لندن محصول تقابل فرهنگ¬های گوناگون از سراسر جهان و هژمونی فرهنگ بومی غالب است که مهاجر و خانواده¬اش با بحران مواجه می¬شوند. این پژوهش مطالعه‌ای نظری است که به شیوه پژوهش کتابخانه‌ای و با استفاده ازرویکرد تحلیلی ـ توصیفی انجام شده¬است. در انجام این واکاوی، نقش فرهنگها در ساخت و بازسازی هویت افراد در بریتانیای چندفرهنگی در رمان دندان¬های سپید (2000) و تأثیرات چالش¬های مو¬جود میان فرهنگ¬ها وقومیت‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار از نقد و دیدگاه مطالعات فرهنگی استوارت هال ، تفاسیر کریس بارکر از فرایند چندگانگی فرهنگی و مشکلات آن در دندان¬های سپید اثر برجسته زادی اسمیت، استفاده شده است. اسمیت در بیشتر آثار خود به مشکلات چندفرهنگی در لندن می¬پردازد که اغلب متأثر از تجربه¬های شخصی خود که فردی جامائیکایی-انگلیسی است، می¬باشند. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش¬های بنیادین است که این بحران¬ها کدام هستند، در چه حوزه هایی اتقاق افتاده¬اند و اسمیت چگونه این مشکلات و بحران¬های فرهنگی را در جامعه لندن به چالش کشیده است؟ پاسخ به این سوالات کمک شایانی به درک مشکلات قومی- فرهنگی در جوامع چند¬فرهنگی می¬¬کند. اسمیت چالش¬های درونی و بیرونی مهاجران را در دنیای مدرنیزه قرن بیست¬و¬یکم به تصویر کشیده¬است. خوانش آثار اسمیت نشان¬دهنده توانایی این نویسنده در لمس حساس-ترین موضوعات فرهنگی، مداقه در آن¬ها و به چالش کشیدن¬شان می¬باشد .
The cultural diversity of the city of London is the result of the clash of various cultures of immigrants to this land from all over the world and the hegemony of the dominant native culture, which confronts the immigrant and his family with serious crises. This research is a theoretical study done as library research and using an analytical-descriptive approach. In doing so, the role of cultures in constructing and re-constructing the identity of people in multicultural Britain in White Teeth (2000) and the effects caused by the crisis between diverse cultures and ethnicities have been investigated. In this article, Stuart Hall’s perspective of cultural studies, Chris Barker’s interpretations of the process of cultural pluralism, and its problems are used in the analysis of Zadie Smith’s White Teeth. Smith, in most of her works, deals with the problems of multiculturalism especially in London, which is often influenced by her personal experiences as a Jamaican-English immigrant. This research seeks to answer the fundamental questions: What is this crisis, in what areas has it occurred, and how has it challenged these cultural problems in London society? The answer to these questions is a useful help for ethno-cultural problems in multicultural societies. Smith has depicted the internal and external challenges of immigrants in the modernized world of the 21st century. A careful reading of Smith’s works, especially White Teeth, shows that this author touches on the most sensitive cultural issues, marks and challenges them.
منابع
مهرابی، خجسته و سخنور، جلال. ( 2017). »خوانش فرهنگی رمان: کشت استخوا¬¬ن¬ها اثر ادویج دانتیکت از منظر نظریه ی هویت استوارت هال«، نقد زبان و ادبیات خارجی، دوره ی 4، شماره 18، صص 287-307.#
References
Ali, Banaz Wirya and Juan Abdulla Ibrahim. (2019). “The Construction of Identity in Zadie Smith’s White Teeth.” University Journal of Humanities, Salahaddin University-Erbil, vol. 23, No 5, pp. 330-42. https://www.researchgate.net/publication/337951558#
Barker, Chris. (2008). Cultural Studies: Theory and Practice. 3rd Edition. London: Sage Publications.#
Barker, Chris. (2004). The Sage Dictionary of Cultural Studies. London: Sage.#
Barker, Chris and Emma A. Jane. (2016). Cultural Studies: Theory and Practice. 5th Edition. Los Angeles: Sage.#
Ball, John Clement. (2004). “Imagining London: Postcolonial Fiction and the Transnational Metropolis.” Toronto: University of Toronto Press#.
Bates, Stephen. (21 May 2010). “Zadie Smith Dismisses Big Society and Multiculturalism Policy.” The Guardian, on the Web. #
http://www.guardian.co.uk/books/2010/may/21/zadie-smith-bigsociety-multiculturalism
Chifane, Cristina and Augustin-Liviu Chifane. (2016). “Paving the Way from Multiculturalism to Interculturalism in Zadie Smith’s Novels.” Multicultural Representations. Literature and Discourse as Forms of Dialogue, Edited by Iulian Boldea and Cornel Sigmirean. Arhipelag XXI Press, pp. 674-678. ISBN: 978-606-8624-1.#
Lobo, Daniela. (2020). “Representing Immigrant Experiences of Post-war Britain in Contemporary Literature: First and Second-Generation Immigrants in Zadie Smith’s White Teeth (2000).” MA Thesis, Paris-East Créteil University (UPEC) – France.#
DOI:10.13140/RG.2.2.16073.57449.
Esmkhani Yuvalari, Farnaz, Zarrinjooee, Bahman and Parvaneh, Farid (March 2021). “Globalization of Local Lives: Performing Self-Authenticity as Personal, Local and Social Process in Zadie Smith’s NW.” Cultural Studies Literary, vol. 3, no. 1, pp. 141-156.#
Fernández, Irene Pérez. (December 2009). “Representing Third Spaces, Fluid Identities and Contested Spaces in Contemporary British Literature.” Journal of the Spanish Association of Anglo-American Studies, Vol. 31, Issue. 2, pp. 143–160. ISSN 0210-6124.#
Hagen-Zanker, Jessica. (2008). “Why do people Migrate? A Review of the Theoretical Literature.” Working Paper 2, Maastricht University: Maastricht Graduate School of Governance.#
Hall, Stuart. (1990). “Cultural Identity and Diaspora.” Edited by J. Rutherford. Identity: Community, Culture, Difference, London. Lawrence and Wishart, pp. 222-37.#
---. (1999). “Thinking the Diaspora: Home-Thoughts from Abroad.” Small Axe, 6, pp. 1-18.#
---. (2005). Critical Dialogues in Cultural Studies. Edited by David Morely and Kuan-Hsing Chen. London and New York: Routledge. #
---. (2016). Cultural Studies 1983: A Theoretical History. Edited by Jennifer Daryl Slack and Lawrence Grossberg. Duke University Press.#
---. (2019). “Class, Race, and Articulation.” In Essential Essays Volume 1. Edited by David Morely London: Duke University Press.#
Joshi, S.C. (1994). Migration to A Metropolis. Jaipur: RBSA Publishers.#
Kellner, Douglas. (2015). “Cultural Studies, Multiculturalism, and Media Culture.” pp.1-15.#
Martina, Paulová. (2007). “Zadie Smith: A New Talent of British Literature.” Diploma Thesis, Masaryk University.#
Mehrabi, Khujasteh and Sokhnaor, Jalal. (2017). “Cultural Reading of the Novel: The Cultivation of Bones by Edwij Dantiquette from the Perspective of Stuart Hall’s Identity Theory”. Foreign Language and Literature Criticism, Vol. 4, No. 18, pp. 287-30.#
Pavlová, Nela. (2019). “A Sense of Crisis in Zadie Smith’s White Teeth.” Diploma Thesis, Masaryk University.#
Pratiwi, Amalia et al. (April 2017). “The Way Chinese-Descrdent Mothers Teach Chinese Culture and the Preserved Traditions in Indonesian-Chinese Multicultural Family: A Reflection through the Joy Luck Club by Amy Tan.” Journal Ilmu Budaya, vol. 1, No. 2, pp.100-114.#
Rashida Ahmed, Islam. (2011). “In Between Cultures and Identities: Reflections on Multiculturism in Diaspora Literature”, Ph.D. Diss. BRAC University.#
Salih, Dheyaa Brer Alwan AL and Hammadi, Ahmed Saadon Azeez Al. (Apr 2018) “Exploring Multicultural Aspects in Zadie Smith’s White Teeth.” International Journal of Advanced Research, vol. 6, No. 4, pp. 479-486. http://dx.doi.org/10.21474/IJAR01/6882 #
Smith, Zadie. (2001). White Teeth. London: Penguin Books.#
Tew, Philip. (2010). Zadie Smith. London: Palgrave Macmillan. #
--- . (Ed). (2013). Reading Zadie Smith: The First Decade and Beyond. London: Bloomsbury.
ISSN 10: 1441182454 ISSN 13: 978-1441182456.#
Wang, Ning. (2003). “Cultural Studies in China: Towards Closing the Gap between Elite Culture and Popular Culture.” European Review, vol. 11, no. 2, pp. 183–91.#
Wilson, Leigh. (2006). “Possessing Toby Litt’s Ghost Story.” Edited by Philip Tew and Rod Mengham. British Fiction Today, London and New York: Continuum, pp. 105-116.#
فصلنامه علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی - دانشکده علوم انسانی |
دانشگاه آزاد اسلامي واحد سنندج –سال شانزدهم / شماره58/ بهار1403
بحرانهای قومی - فرهنگی: ساخت و بازسازی هویتها در دندانهای سپید
اثر زادی اسمیت
فرانک شاهمرادی1
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.
بهمن زرین جویی (نویسنده مسئول(2
استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی. واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.
لیلا برادران جمیلی3
استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی. واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.
تاریخ دریافت: 21/1/1402 تاریخ پذیرش: 19/7/1402
چکیده
تنوع فرهنگی جهانشهر لندن محصول تقابل فرهنگهای گوناگون از سراسر جهان و هژمونی فرهنگ بومی غالب است که مهاجر و خانوادهاش با بحران مواجه میشوند. این پژوهش مطالعه‌ای نظری است که به شیوه پژوهش کتابخانه‌ای و با استفاده ازرویکرد تحلیلی ـ توصیفی انجام شدهاست. در انجام این واکاوی، نقش فرهنگها در ساخت و بازسازی هویت افراد در بریتانیای چندفرهنگی در رمان دندانهای سپید (2000) و تأثیرات چالشهای موجود میان فرهنگها وقومیت‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار از نقد و دیدگاه مطالعات فرهنگی استوارت هال4، تفاسیر کریس بارکر5 از فرایند چندگانگی فرهنگی و مشکلات آن در دندانهای سپید اثر برجسته زادی اسمیت، استفاده شده است. اسمیت در بیشتر آثار خود به مشکلات چندفرهنگی در لندن میپردازد که اغلب متأثر از تجربههای شخصی خود که فردی جامائیکایی-انگلیسی است، میباشند. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسشهای بنیادین است که این بحرانها کدام هستند، در چه حوزه هایی اتقاق افتادهاند و اسمیت چگونه این مشکلات و بحرانهای فرهنگی را در جامعه لندن به چالش کشیده است؟ پاسخ به این سوالات کمک شایانی به درک مشکلات قومی- فرهنگی در جوامع چندفرهنگی میکند. اسمیت چالشهای درونی و بیرونی مهاجران را در دنیای مدرنیزه قرن بیستویکم به تصویر کشیدهاست. خوانش آثار اسمیت نشاندهنده توانایی این نویسنده در لمس حساسترین موضوعات فرهنگی، مداقه در آنها و به چالش کشیدنشان میباشد .
واژگان کلیدی: بحران فرهنگی، تفاوتهای فرهنگی -قومی، دندانهای سپید، زادی اسمیت، هویت
1 . مقدمه
تنوع قومی و فرهنگی زیاد در دنیای جهانی شده به دلیل مهاجرت است. جنگهای جهانی رویدادهای مهمی در تاریخ بریتانیا بودند که تغییرات بسیاری را به همراه داشتند. بسیاری از مردم کشورهای مختلف جهان با فرهنگهای متعددی به کشورهای توسعه یافتهای مانند آمریکا و بریتانیا مهاجرت کردند. بنابراین تعاريف متفاوتی از مهاجرت بیان شده است. جسیکا هاگن زانکر6 مهاجرت را نوعی »حرکت موقتى يا دائمى اشخاص و يا گروههاى مردم از مکانی به مکان ديگر « تعریف می کند (هاگن زانکر،8:2008). اس سی جوشی7 درکتاب مهاجرت به یک کلانشهر (1994) می گوید: « مهاجرت از واژهی لاتین "migrare" گرفته شده است که به معنای حرکت فیزیکی توسط انسان از یک نقطه در جهان به مکان دیگر برای گرفتن اقامت دائم یا نیمه دائمی است » (3:1994). آنها معمولاً وطن خود را برای آیندهای بهتر ترک میکنند، هر چند که درجوامع چندفرهنگی از طریق قومیت، فرهنگ، مذهب، و هویت درگیر بحرانهای قومی - فرهنگی میشوند. تجربه تعلق دوسوگرایی هم به اینجا و هم آنجا، هویتهای جدید ترکیبی، متغیر یا تلفیقی را ایجاد میکند. مطالعات فرهنگی درباب دورگه یا چندرگه بودن بهمثابه محوری برای ایجاد هویتهای چندگانه در افراد مهاجر حائز اهمیت است.
مطالعات فرهنگی یکی از گسترده‌ترین حوزههای میان رشتهای جدید مورد بحث است که به تدریج در داخل و خارج از محیطهای دانشگاهی در دوران پساجنگ جهانی دوم بهعنوان اولین ایدئولوژی مهم نظریه پردازان مطالعات فرهنگی در طول دهههای 1950 و 1960، در مرکز مطالعات فرهنگی معاصر دانشگاه بیرمنگام8 افتتاح و مورد توجه قرار گرفت. این نوع مطالعات به عنوان رویکردی خاص در حوزه وسیعتری از مطالعه فرهنگ است، مثل نظریهها، نقدها و همچنین طیف وسیعی از رشتههای علوم انسانی و اجتماعی است. نکته حائز اهمیت در مطالعات فرهنگی این است که فرهنگ فرآیندی است که هرگز در یک مکان باقی نمی ماند و با تغییر و توسعه همواره در حرکت و پویایی است، از این رو مفاهیم اصلی وابسته به آن نیزاز جمله هویت، قدرت، فرهنگ وغیره ثابت نیستند وهمیشه درحال تغییرو دگرگونی هستند. پراتیوی9 و همکاران نیز تاکید دارند که «مطالعات فرهنگی مانند سایر رشتههای تحصیلی که بیشتر ایستا هستند، نیست، بلکه این رشته پویا است. به سرعت توسعه مییابد و همراه با رشد جامعه رشد میکند» (103:2017).
حوزه مطالعات فرهنگی جالب و حائز اهمیت است، زیرا رسانهای است که از طریق آن روابط اجتماعی قدرتمند شکل میگیرد. مطالعات فرهنگی ساختارها و شیوههای مختلف فرهنگی را بررسی میکند، واجازه میدهد افراد طیف وسیعی از فرهنگها را «بدون تعصب قبلی نسبت به این یا آن نوع متن، نهاد یا عمل فرهنگی» (کلنر،2015: 3)10 بررسی و بهطور انتقادی کاوش کنند. محققان و منتقدان در مطالعات فرهنگی به بررسی مسائل قومیتی، چالشهای بین فرهنگی، ناسیونالیسم، مطالعات جهانی، و حتی مطالعات جنسیتی و غیره میپردازند. این رشته به خصوص به گروههای اقلیتی مثل مهاجران با قومیتها، جنسیتها و فرهنگهای مختلف توجه ویژهای داشتهاست. نینگ وانگ11 اذعان میدارد که مطالعات فرهنگی «حداقل چهار حوزه را پوشش میدهد: مطالعات قومی، از جمله مطالعات مربوط به دوران پسااستعماری، اقلیتها و دیاسپوریک. مطالعات منطقهای، از جمله مطالعات آسیایی و اقیانوسیه؛ مطالعات جنسیتی، از جمله مطالعات نوشته‌های فمینیستی، همجنس‌گرایان و لزبینها؛ و مطالعات رسانهای شامل مطالعات فیلم، تلویزیون و حتی اینترنت» (وانگ،2003: 189) از این رو، مطالعات فرهنگی تاثیر بسزایی در حوزههای مختلف دارد.
زادی اسمیت از نویسندگان موفقی است که چالشها و مشکلات اجتماعی را با هنرمندی و مهارت خاصی به مخاطبانش نشان میدهد. وی در آثار خود سعی میکند تا مسائل فرهنگی و بحرانهایی را که در ذهنش مطرح میشوند به خوبی بازتاب دهد. این بحرانها در آثار نویسندگانی که دو رگه هستند و تحت تأثیر دو فرهنگ مختلف میباشند، محسوس‌تر است تا انگیزهای جدی و مهم برای خلق آثارشان باشد. اسمیت در رمانهای خود به تفصیل به بحرانها و تفاوتهای فرهنگی در نسل اول و دوم اشاره میکند. مهاجران نسل اول در واقع کسانی هستند که مستقیماً به کشور جدیدی مهاجرت کردهاند، درحالی که مهاجران نسل دوم در کشور جدید از والدین مهاجر متولد میشوند. دانیلا لوبو12 در پایان نامه خود اذعان می دارد که «اسمیت در دندانهای سپید به بررسی مسائل اساسی و مهمی که مهاجران نسل اول و دوم با آن مواجه هستند و احساس آنها از زندگی درانگلستان چند فرهنگی می پردازد» (لوبو،4:2020). وی کنجکاوانه در میان موضوعات مختلف اجتماعی و فرهنگی می‌چرخد و با دقت نگاه میکند تا به سرنخی از پاسخها دست یابد. اسمیت به کنجکاوی، دقت و شجاعت خود برای تغییر موضع و نظر توجه زیادی دارد، همچنین در تأثیرگذاری بر مخاطبانش بسیار موفق بوده است. وی در بسیاری از نوشته‌هایش تجربههای شخصی خود را با مخاطبان به اشتراک میگذارد تا برای آنها و خودش یادآوری کند که هیچ وقت برای تغییر عقیده دیر نیست.
پیشینه خانوادگی اسمیت وی را قادر ساخت که شخصیتهای خود را به صورت ترکیبی خلق کند تا ویژگیهای موقعیت چندفرهنگی دنیای معاصر را بهتر نشان دهد. اسمیت در مصاحبه با روزنامه گاردین13،در مورد چندفرهنگی اظهار داشت: «به جای بحث درباره آن بهعنوان مفهومی ایدئولوژیک، بهتر است با آن بهعنوان واقعیتی برخورد کنید» (1). چندفرهنگی برای اسمیت دقیقاً همان چیزی است که در زندگی مدرن لندن مشهود است و باعث ایجاد بحرانهای قومی - فرهنگی میشود. اسمیت به شخصیتهای رمانهایش کمک میکند تا علیرغم تنوع فرهنگی یکدیگر را بهتر درک کنند و این امر یکی از دلایل معروفیتش تحت عنوان صدای چندفرهنگی بریتانیا میباشد.
اسمیت خود مهاجری از نسل دوم است که درمحیط چندفرهنگی شمال غربی لندن بزرگ شد. وی در دوران نوجوانی بهعنوان بازیگر تئاتر موزیکال فعالیت کرد و پس از ورود به کالج کینگ کمبریج14 نگارش داستان کوتاه را تجربه کرد وموفق به چاپ چندین داستان کوتاه شد. وی پس از چاپ رمان دومش به دانشگاه هاروارد در ایالت متحده آمریکا رفت و در آنجا مطالعه برای نگارش مقالاتی درباره اخلاق رمان را آغاز کرد و به بررسی آثار نویسندگان مشهور قرن بیستم میلادی از دریچه اخلاق پرداخت. آثار وی عمدتاً شامل بحرانهای فرهنگی، تنوعهای قومی، و مسائل هویتی مهاجران نسل اول و دوم بود، همراه با وضعیت طبقاتی که واقعیتهای زندگی مدرنیته، بهویژه تنوع فرهنگی لندن را نشان میداد. لی ویلسون15 ادعا میکند که اسمیت «یکی از معدود رمان‌نویسان معاصری است که مورد تحسین منتقدان و مردم قرار گرفته است» (ویلسون،108:2006). دندانهای سپید وی رمانی چند قسمتی و پیچیده است که حقایق مربوط به تجربیات خانوادههای مهاجررا که به هویتهای ملی، قومیتها، فرهنگها و مذاهب مختلف تعلق دارند در لندن به تصویر میکشد. اسمیت داستان زندگی پیچیده صمد اقبال16که مدرک مهندسی دارد اما به عنوان پیشخدمت در رستوران کار می کند و آرچی جونز17که در شرکت چاپ کار می کند،هر دوی آنها حقوق ناچیزی دریافت می کنند، را دنبال میکند. صمد و ارچی از مهاجران نسل اول هستند که همراه با فرزندانشان (میلات18 و مجید19 پسران دو قلوی صمد و ایری20 دختر آرچی که مهاجران نسل دوم هستند) در شمال غربی لندن که بیشترین جمعیت مهاجر را دارد زندگی می کنند. شغل‌ها و تجربیات آنها نقش مهمی در بررسی چالشهای فرهنگی رمان دارند. صمد و آرچی به شیوه های مختلفی درگیر مشکلات و بحرانهای چندفرهنگی درسازگاری با جامعه جدید و حفظ ارتباط با ریشه‌های فرهنگی خود میشوند. در واقع این اثردرک عمیقی از تجربه انسانهای مهاجر در دنیای مدرنیزه امروزی میباشد که در تلاش برای کسب و حفظ صدای خود هستند. اسمیت با استفاده از بحرانهای قومیتی و هویتی نشان میدهد که چگونه شخصیتها در دنیای پر هرج و مرج و پیچیده چندفرهنگی لندن به دنبال بازسازی هویت خود هستند و سعی میکنند، آیینها، ارزشهای قومی و فرهنگی خود را زنده نگه دارند، تا ریشه و هویت خود را از آسیب تأثیرات خارجی حفظ کنند. این مقاله بر اساس تحلیل مطالعات فرهنگی، به بررسی وضعیت مهاجران نسل اول و دوم در بریتانیا که با بحرانهای قومی – فرهنگی در ساخت و بازسازی هویتها مواجه هستند، می پردازد.
2 . مبانی نظری پژوهش: نظریه مطالعات فرهنگی
مطالعات فرهنگی حوزه میان رشته ای جدیدی است که به بازنمایی نهادهای اجتماعی در حوزه وسیعتری از مطالعه فرهنگ میپردازد که بهعنوان منبع قدرت مطرح بوده، و از اواخر قرن بیستم تاکنون اهمیت ویژهای پیدا کردهاست. مطالعات فرهنگی با هدف آغاز پژوهش در حوزه فرهنگ معاصر، جامعه، اشکال، عملکردها و نهادهای فرهنگی و ارتباط آنها با جامعه و تغییرات اجتماعی پا به عرصه وجود گذاشت. ریموند ویلیامز21، ریچارد هوگارت22 و استوارت هال سه نفراز پیشگامان اصلی مطالعات فرهنگی هستند. ویلیامزدر نوشته‌هایش به تحلیل‌های گسترده از فرهنگ و تاریخ فرهنگی پرداخت. هال آثار کلیدی در زمینههای فرهنگ، رسانه و سیاست دارد. وی بیان میکند که معنا به پس‌زمینه فرهنگی هر فرد وابسته است. هال نظریات خود را در مطالعات فرهنگی بیرمنگام در چنین پارادایمی عرضه کرد. وی یکی از نظریهپردازان برجسته درزمینه مطالعات فرهنگی است که به بررسی تاثیر فرهنگ و هویت بر رفتار و اعمال انسانها میپردازد. کریس بارکر در مورد هال و اهمیت وی درکتاب فرهنگ مطالعات فرهنگی اذعان میدارد «اگر بتوان کسی را یافت که در پیشرفت مطالعات فرهنگی، بهمثابه حوزهای متمایز، بیشترین تأثیر را داشته است، بیگمان وی کسی جز استوارت هال نیست» (بارکر،82:2008). هال را بنیانگذار مطالعات فرهنگی بریتانیا میدانند، چون نقش مهمی در تحولات سیاسی و فرهنگی بریتانیا ایفا میکند. یکی از موضوعاتی که حوزه مطالعاتی هال بوده، هویت فرهنگی و چندفرهنگی است. وی از اواخر دههی 1990 به بعد نگاهی کلی به بحث چندفرهنگگرایی در مطالعات فرهنگی دارد. این دیدگاه به نژاد و قومیت، به ویژه هویتهای دیاسپورایی که محصول تاریخ و فرهنگ هستند، کمک میکند. هال فرهنگ را فرآیندی میداند که مردم باید بر سر آن مبارزه کنند، نه شی ایستایی که نظریهای بزرگ و فراگیر را توصیف یا ارائه میکند. وی درمقاله "تفکر در دیاسپورا" بیان میدارد «ما همواره در حال فرآیند شکلگیری فرهنگی هستیم. فرهنگ مسئله‌ای از وجود‌شناسی، از بودن نیست، بلکه تبدیل شدن است» (هال،16:1999). همچنین در مطالعات فرهنگی به ویژگی مهمی در مفهوم فرهنگ اشاره میکند و میگوید که «فرهنگ نحوه حیات انسانها است، روشی برای کل زندگی یا بهعنوان الگوهای متمایزی که مردم با آن زندگی خود را میگذرانند و با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند» (هال،15:2016). وی فرهنگ را مفهومی مشترک توصیف میکند که مردم آن را معنا میکنند تا به جهان معنا دهند. منظور وی این است که فرهنگ عامل ایجاد ارتباط بین فرد و جهان است. بدیهی است که سیال بودن مفهوم مطالعات فرهنگی توضیح آن را دشوار میکند. همچنین، کریس بارکرهم تاکید دارد که طبقهبندی مطالعات فرهنگی کار ساده ای نیست و توضیح میدهد:
تعیین مرزهای مطالعات فرهنگی بهعنوان رشتهای منسجم، یکپارچه و دانشگاهی با موضوعات، مفاهیم و روشهایی که آن را از سایر رشته‌ها متمایز میکند، دشوار است. مطالعات فرهنگی همواره یک حوزه تحقیقاتی چندرشتهای یا پسارشتهای بوده است که مرزهای بین خود و سایر «موضوعات» را محو میکند. با این حال نمی توان گفت که مطالعات فرهنگی چیزی نیست. این فیزیک نیست، جامعه‌شناسی نیست و زبان‌شناسی نیست، اگرچه از این حوزههای موضوعی استفاده میکند. در واقع، همانطور که هال (1992م) استدلال میکند، باید چیزی در مطالعات فرهنگی وجود داشته باشد که خود را از سایر حوزههای موضوعی متمایز کند. (بارکر،5:2008)
این امر نشان میدهد که تبیین مطالعات فرهنگی کار آسانی نیست، زیرا ابزارهایی را برای منتقدان فراهم میکند تا فرهنگها را بخوانند و آنها را به صورت انتقادی تفسیر کنند. فرهنگها را بدون تعصب قبلی نسبت به متون فرهنگی خاص بررسی، واقلیتها را توانمند کنند تا بتوانند صدای خود باشند. این ایده برای فرهنگ اقلیتها ارزش قائل است و تمایز بین فرهنگهای طبقات اجتماعی متفاوت را بر هم میزند. مطالعات فرهنگی هر آنچه را که نیاز دارد از هر رشته ای میگیرد و آن را متناسب با فرآیندهای خود میپذیرد. تمرکز آنها بر این بود که چگونه فرهنگ ساخته میشود یا چگونه عملکرد فرهنگی، گروهها و طبقات مختلف را به مبارزه با شیوههای فرهنگ غالب سوق میدهد. کلنردرمقاله خود تحت عنوان «مطالعات فرهنگی و نظریه اجتماعی مداخله انتقادی» اذعان میدارد که مطالعات فرهنگی:
مرزهای آکادمیک موجود را با ترکیب نظریه اجتماعی، تحلیل و نقد فرهنگی، و سیاست در پروژه‌ای با هدف نقد جامع از پیکربندی کنونی فرهنگ و جامعه زیر و رو میکند. علاوه بر این، تلاش میکند نظریه و عمل را در پروژه‌ای که به سمت دگرگونی اجتماعی بنیادی گرایش دارد، پیوند دهد. مطالعات فرهنگی بریتانیا با قرار دادن فرهنگ در درون یک نظریه تولید و بازتولید اجتماعی، راههایی را مشخص میکند که اشکال فرهنگی یا برای تداوم سلطه اجتماعی یا برای توانمندسازی مردم برای مقاومت و مبارزه علیه سلطه خدمت میکنند. جامعه را بهعنوان مجموعه سلسله مراتبی و متضاد از روابط اجتماعی تحلیل میکند که مشخصه آن سرکوب طبقات، جنسیت، نژاد، قومیت و اقشار ملی است. مطالعات فرهنگی بریتانیا با استفاده از مدل هژمونی و ضدهژمونی گرامشی (1971 و 1992) به دنبال تحلیل نیروهای اجتماعی و فرهنگی «هژمونیک» یا حاکم، و جستجوی نیروهای «ضد هژمونیک» مقاومت و مبارزه بود. (کلنر،2015: 3)
مطالعات فرهنگی تنوعی از نظریهها را شامل میشود که بهعنوان محصولی از تغییرات و رویدادهای تاریخی و سیاسی است. آثار آنتونیو گرامشی و میشل فوکو نقش مهمی در شکلدهی مطالعات فرهنگی ایفا کردهاند. گرامشی بر این باور بود که هژمونی از طریق اجتماع، فرهنگ و نیروهای اجتماعی ایجاد میشود و توسط ابزارهای قدرت و تأثیرگذار مانند رسانه‌ها، آموزش و پرورش، و سیاست تقویت میشود. تحلیل گرامشی از هژمونی بهمعنای برقراری ایدئولوژی و فرهنگ حاکم بر اجتماع است. او باور داشت که هژمونی با فرهنگ و نیروهای اجتماعی تثبیت میشود و افراد را به تصورات و ارزشهای حاکم ترغیب میکند. فوکو به تحلیل قدرت و اقتدار بهعنوان مفهومی اجتماعی و فرهنگی میپردازد. وی اذعان میدارد که قدرت و دانش به شدت به یکدیگر وابسته هستند و دانش بهمثابه شکلی از قدرت، نقش بسیار مهمی در شکلدهی به روابط قدرتی دارد. فوکو به تحلیل نقش دانش در ایجاد نگاه‌ها، ارزشها، و ایدئولوژی‌هایی که هویتها و اقتدارها را تعیین میکنند، پرداخت. از دیدگاه وی دانش و قدرت نقشی اساسی در شکلدهی به هویتها و نگرش‌های اجتماعی ایفا میکنند. او به رابطه بین قدرت، دانش و هویت و نقش اساسی این عوامل در شکلدهی به هویتها و اقتدارها پرداخته است. نقش مهم قدرت در ساخت و شکلدهی هویت افراد و بر فرهنگ و جامعه می باشد. در مطالعات فرهنگی، توجه به روابط قدرت و پیامدهای سیاسی که برعملکردهای فرهنگی حاکم است، بسیارحائزاهمیت است؛ از این رو، مفاهیمی چون فرهنگ، هویت و قدرت، به صورت چندلایه و گسترده در مطالعات فرهنگی مورد بررسی قرار میگیرند. نظریه‌پردازانی مانند هال و گرامشی و فوکو به بررسی این مسئله میپردازند که چگونه این لایه‌های مختلف به هم مرتبط هستند و چه معانی ایجاد میکنند. هال نیز از دیدگاه گرامشی و فوکو به تحلیل قدرت و دانش در جوامع مدرن و نقش آنها در تشکیل فرهنگ و هویت پرداخته است.
3. پیشینه پژوهش
این تحقیق تا حد زیادی مرهون کتابها و پژوهشهایی است که دربارهی مقولهی چالش برانگیز بحرانهای قومی - فرهنگی و نیزرمان دندانهای سپید زادی اسمیت نگارش شدهاند. فیلیپ تیو23 در کتاب خود تحت عنوان: زیدی اسمیت (2010) به رخدادهای مهمی که در دهههای 1960 تا 201۰، رخ داده‌اند و تأثیر آنها بر آثار اسمیت، میپردازد. این کتاب تلاشی برای آشکارسازی تأثیر تقابلات فرهنگی بر تفکر اسمیت است و نقش مهمی در شناساندن آثار اسمیت به مخاطبانش دارد. تیو در کتاب دیگری به نام خوانش زیدی اسمیت دهه اول و ماورای آن که در سال ۲۰۱۳، منتشر شده است، دوازده مقاله از نویسندگان مختلف را گلچین کردهاست و از زوایای مختلفی آثار اسمیت را بررسی میکند. از این دوازده مقاله، پنج مقاله تنها به بررسی رمان دندانهای سپید میپردازند، که این رمان برای اسمیت شهرت ویژهای به همراه داشت و منتقدین تحلیلها و نقدهای زیادی درباره آن ارائه کردهاند. تیو به توانایی اسمیت در بیان پیچیدگیهای جامعه درهویتهای چندفرهنگی میپردازد. مارتینا پالووا24 اسمیت را به خاطر مهارتش در تصویرسازی لندن چندفرهنگی تجلیل میکند. وی معتقد است که «اسمیت توانستهاست جامعه چندفرهنگی را در لندن بهعنوان بخشی از زندگی روزمره معرفی کند. وی از مشکلات مرتبط با زندگی در محیطهای فرهنگی مختلف آگاه است» (پالووا،9:2007). پالووا با بررسی رمانهای دندانهای سپید، امضا جمع کن و درباره زیبایی، بر این دیدگاه است که این رمانها مسائل متعددی ازقبیل: چندفرهنگی و قومیت، تاثیر جامعه بر شکلگیری هویت فرد را نشان میدهند.
یکی از کارهای برجسته اسمیت برای جان کلمنت بال25 رمان دندانهای سپبد است. بال دراثرش، تصور لندن، داستان پسااستعماری و کلان شهر فراملی اذعان میدارد که لندن جایی است که شخصیتهای اصلی رمان در آن زندگی میکنند و با هم ملاقات میکنند. وی بیان میکند که دندانهای سپید یکی از رمانهای اخیر بریتانیایی است که تلاش میکند تجربیات بیش از یک نسل را بازنمایی کند. لندن برای وی محلی است که فرهنگهای متفاوت با چالشهای زیادی زندگی میکنند. «روابط شخصی در رمان در سطوح مختلفی از جمله عاطفی، خانوادگی، فکری و دوستانه از طریق تقسیم‌بندیهای نژادی، فرهنگی وسن رخ میدهد» (بال،237:2004). لندن در دندانهای سپید نمونهای از شهری است که در آن تنوع در جنبههای مختلف جامعه گسترش یافتهاست.
مقاله «هموارسازی مسیر چندفرهنگی به بینافرهنگی دررمانهای زیدی اسمیت» نوشته کریستینا شیفن26 و لیویو آکوستین شیفن27 به این نکته اشاره میکند که «گذراز پارادایمی چندفرهنگی به بینافرهنگی نشاندهنده پویایی کنونی فرهنگهای مختلط و تنوع قومیتی است» (شیفن و آکوستین شیفن،682:2016). نویسندگان این مقاله معتقدند که این گذر منبع ارزشمندی برای کاوش در میان چهار رمان اسمیت از دندانهای سپید تا ان دابلیو28 است. همه رمانها هویتهای چندفرهنگی و جهان‌وطنی را نشان میدهند. بنابراین، «تحلیل کامل رمانها این واقعیت را آشکار میکند که روند گذرهویت با عدم اطمینان و بی‌ثباتی همراه است و مهاجران نسل دوم یا سوم هنوز در مورد هویت فردی و فرهنگی خود سردرگم هستند و در تلاش برای کسب صدای خود هستند» (همان:682). مقاله باناز ویریا علی29 و خوان عبدالله ابراهیم30 تحلیل ساختار هویت از نظریه‌های پسامدرن به ویژه نظریه‌های ژان بودریار31، ژان-فرانسوا لیوتار32 و فردریک جیمسون33 را بکار میبرد. ویریا علی و عبدالله ابراهیم نحوه تعامل دو فرهنگ مختلف در ساخت هویت شخصیتها در دندانهای سپید را بررسی میکنند. همچنین به اهمیت نقش تاریخ و گذشته نسل اول برای ساخت هویت نسل دوم درلندن اشاره میکنند و در آخر به این نتیجه میرسند که دارا بودن هویتی سالم تنها با پذیرش تاریخ فرهنگی خودامکانپذیراست .«مجید که اصالتابنگلادشی است تلاش میکند که خود را انگلیسی جلوه بدهد. وی حتی اسمش را تغییر میدهد اما در نهایت متوجه میشود که پذیرفتن ریشه‌های خود به او کمک میکند تا هویتی سالم و محکم در لندن چندفرهنگی بسازد» ( ویریا علی و عبدالله ابراهیم ،341:2019).
پایان نامه نلا پاولوا34 تحتعنوان «احساس بحران در دندانهای سپید زادی اسمیت» بر تجزیه و تحلیل رمان دندانهای سپید با حس برانگیختگی بحران تمرکز میکند. پاولوا به نقش ادیان (به ویژه مسیحیت و اسلام) و فرهنگ غربی و شرقی در بریتانیای چندفرهنگی به علت مهاجرت میپردازد و تأثیرات بحرانهای ایجاد شده در بین قومیتهای مختلف را بررسی میکند. وی به برخی ازبحرانها مثل «سکولاریسم، فردگرایی، چندفرهنگی، تعصب، جستجو و از دست دادن هویت، پایدار ماندن به اصالت و همچنین نقش متفاوت دین درزندگی افراد و تضادهای اخلاقی و اعتقادی اشاره میکند» (پاولوا ،12:2019). در این رابطه، بحران بهعنوان نتیجه‌ای از پدیده چندفرهنگی، رویارویی با تضادهای فرهنگی و به ویژه نقش تغییر یافته دین در نظر گرفته میشود. درنهایت پاولوا معتقد است که بحران منجر به سرخوردگی شخصی، دوگانگیفرهنگی و اشکال متفاوتی از افراط گرایی میشود.
رشیده اسلام35 در پایان نامه «بینفرهنگها و هویتها تاملاتی درباب چندفرهنگی در ادبیات دیاسپورا» به بررسی وضعیت مهاجران در ادبیات میپردازد و این موضوع را یکی از جذاب‌ترین موضوعات در ادبیات میداند؛ زیرا موضوعیت مهاجرت به بحثهای فکری و مطالعات بین‌رشته‌ای و فرهنگی در دنیای پسامدرنیسم منجر میشود. وی به دیاسپورا بهعنوان حوزهای چند رشتهای اشاره میکند و به اثرات نویسندگانی مانند جومپا لاهیری و زادی اسمیت میپردازد. اسلام، داستانهای اسمیت را بهعنوان جریانهای قومی و مذهبی متقاطع و اغلب متضاد توضیح میدهد تا «در دنیای معاصر که آنقدر جهانی شده‌ایم که دنیا تقریباً مسطح شدهاست، روایت اسمیت بهعنوان فعالیتی جسورانه محسوب میشود» (اسلام،64:2011). زادی اسمیت نیز تصویری از جامعه بریتانیا در آستانه دو قرن، یعنی جامعهای پرهرج و مرج از قومیتها، فرهنگها، زبانها و آداب و رسوم مختلف، ترسیم میکند. وی تنها تضاد درون فرهنگی مهاجر را در پذیرش فرهنگ میزبان و حفظ هویت فرهنگی اصیل خود توضیح نمی‌دهد، بلکه به بررسی دوگانگی نسلی و تفاوت دیدگاههای سنتی والدین و فرزندانشان که دیدگاهی غربی دارند، میپردازد.
4. بحرانهای قومگرایانه در تشکیل هویت شخصیتها
بررسی ماهیت عینی بحرانهای قومی - فرهنگی در ساخت هویتها از اهمیت بهسزایی برخوردار است، چون بحرانهای قومی-فرهنگی با هویت افراد پیوند خوردهاند. در جهان مدرن امروز، بحرانهای قومگرایی به یکی از موضوعات داغ تبدیل شدهاست. الوان الصالح36 و عزیز الحمادی37 بر این باور هستند که «زندگی در جامعه چندفرهنگی باعث سردرگمی هویت قومی افراد میشود» (الصالح و الحمادی،480:2018 ). گسترش روابط بینفرهنگی در زیرساخت جهانیشدن باعث تنوع قومیتی و مسائل هویتی فرهنگی میشود. آمیختگی با گروههای مختلف فرهنگی، زبانی و مذهبی، بحرانهای قومی - فرهنگی و هویتی را در دنیای جهانیشدن به وجود میآورد. «جهانیشدن و تشدید بیسابقه پیوند اجتماعی نشان میدهد که دیگر هیچ هویت واحدی با ساختار و پیوستگی سازمانیافته وجود ندارد. هویت از ماهیتی مرکب برخورداراست که دارای عضویت فردی در جوامع، فرهنگها، قومیتها و ساختارهای اجتماعی مختلف است» (اسمخانی یوالاری، زرینجویی و پروانه،2021: 250). مطالعات فرهنگی به مشکلات هویتی و بحرانهای قومی - فرهنگی توجه میکند و به مسائلی مانند فرهنگ ملی، قومیت و هویتها میپردازد. اسمیت در بیشتر آثارش، به ویژه دندانهای سپید، به مسائل چندفرهنگی و چالشهای پسامدرن میپردازد. دندانهای سپید مبارزه با مسائل قومی - فرهنگی را به چالش میکشاند وتصویری متفاوت از لندن ترسیم میکند. شخصیتهای مهاجر متنوعی را نشان میدهد که دارای فرهنگها، قومیتها و سنتهای گوناگون هستند و به مشکلات این شخصیتها میپردازد که در نتیجه فرهنگهای گوناگونی به وجود میآیند. استوارت هال در "گفتگوهای انتقادی" در مورد هویت فرهنگی و ارتباطات بینفرهنگی در رابطه با بحرانهای قومگرایانه توضیح میدهد که «مطالعات فرهنگی اکنون به شدت درگیر مسائل جدیدی مانند فرهنگ ملی، قومیت،[و]هویتها است» (هال،2005:395). وی در مورد مسائل قومی - فرهنگی افراد مهاجر با هویتهای قومی مختلف میگوید: «هویتهای فرهنگی از جایی میآیند، تاریخ دارند. اما، مانند هر چیزی که تاریخی است، آنها دائماً دستخوش دگرگونی میشوند» (همان:225). هال توضیح میدهد که هویت، ثابت یا از پیش تعیین‌شده نیست، بلکه از طریق فرآیند مذاکره و ترکیبی ساخته میشود. این مذاکره در زمینه تاریخی و اجتماعی خاصی رخ میدهد، جایی که افراد هویت خود را در مورد هنجار فرهنگی غالب هدایت میکنند. کریس بارکر و اما جین، درمطالعات فرهنگی، نظریه و عمل (چاپ پنجم) به نقل از هال میگویند که«هویت قومی ساختار گفتمانی است» (بارکر و جین،611:2016). آنها اذعان میکنند «قومیت به روابط و بازنماییهای مرکزیت و حاشیه در بستر تغییر شکلها و شرایط تاریخی مربوط میشود» (همان،611).
شخصیتهایی مانند صمد اقبال و آرچی جونز به دلیل بحرانهای قومگرایی با هویت فرهنگی خود مواجه میشوند. صمد که اصالتا بنگلادشی است در لندن زندگی میکند و درگیر هویت دوگانه خود است. وی با تضادهویت و فشارهای فرهنگی مواجه است. این چالشها زمانی آشکار میشوند که صمد یکی از پسران دوقلوی خود را به امید حفظ میراث فرهنگی به زادگاهش میفرستد. وی با آرچی درباره تمرد پسرانش صحبت میکند و میگوید: «آرچی! من میتوانم تمرد را در پسرانم ببینم، اکنون جزیی و کم است اما در حال افزایش است. من به شما میگویم، من نمی دانم چه بلایی سر بچههای ما در این کشور میآید» (دندانهای سپید،174:20001 ). پسران وی از سنتها و آداب و رسوم فرهنگی خود پیروی نمیکنند و با بحرانهای قومی -فرهنگی مواجه میشوند. صمد ادامه میدهد «آنها به مسجد نمیروند، نماز نمیخوانند، متفاوت صحبت میکنند، متفاوت لباس میپوشند» (همان:175). تغییر از فرهنگ بنگالی واتخاذ سبک شیوه زندگی جدید بریتانیایی برای صمد قابل هضم نیست و بر این باور است که خود و پسرانش توسط جامعه انگلیسی به انحطاط کشیدهشدهاند. بنابراین صمد همه چیز را در جامعه بریتانیا در حال انحطاط میبیند. «مردم آن را جذاب می‌نامند در حالی که چیزی جز تباهی نیست، تباهی!» (175). صمد متوجه بحرانهای فرهنگی است که خانوادهاش با آن مواجه شدهاند. وی سعی میکند پسرانش را از این انحطاط نجات دهد و میخواهد آنها را در فرهنگ سنتی خود پرورش دهد، هر چند به خاطر مشکلات مالی فقط توانایی فرستادن یکی از فرزندانش را دارد ونهایتا رویایش به واقعیت نمیپیوندد چون وقتی پسرش برمیگردد صمد متوجه میشود که پسرش بیشترخصوصیات و ویژگیهای فرهنگ غربی را دارد تا فرهنگ سنتی والدینش!
در دندانهای سپید، هر دو نسل با فرآیند هویت فرهنگی در چالش هستند، اسمیت مهاجرانی را از پیشینهها و قومیتهای مختلف در لندن چندفرهنگی جمع میکند تا با بحرانهای فرهنگی روبرو شوند. همانطور که جان کلمنت بال بیان میکند، چندفرهنگی و ساختارهای چندفرهنگی «بررسی برخی مسائل مانند ملیت، بحرانهای هویت، درگیریهای مذهبی، دورگه و غیره را که در موضوعات ادبیات چندفرهنگی ذکر شده است به همراه دارد» (بال،15:2004). باورها، فرهنگها و خاستگاه شخصیتهای رمان بسیار متنوع هستند. فرهنگ و فضایی که آنها در آن رشد میکنند و نحوه تربیت آنها تأثیرات خاصی بر چگونگی مسیر زندگی آنها دارد و در نهایت با عبور از بحرانهای قومی - فرهنگی در زندگی هویت خود را بازسازی میکنند.
نسل دوم در فرهنگها و محیطهای مختلف بزرگ میشوند و باورها و اعتقاداتی را که والدینشان داشتند، قبول ندارند. صمد اقبال، پیشخدمت بنگالی، یکی از شخصیتهایی است که به فرهنگ قومی خود وسواس دارد و نگران دوقلوهایش است. وی فرهنگ، آداب و رسوم و مذهب کشور خود را به پسرانش میآموزد، وعلیرغم اینکه با برنامه تحصیلی پسرانش در مدارس بریتانیا که ترویج فرهنگ غربی است مخالف است؛ با این حال، هر دو دوقلو به سرعت با فرهنگ بریتانیا سازگار میشوند. «آنها سعی نمیکنند با یک فرهنگ تطبیق پیدا کنند، بلکه سعی میکنند با استفاده از فرهنگی که در آن پرورش یافتهاند، فضای خود را بیابند و تا حدی فرهنگ والدین خود را به دست آورند یا رد کنند، علاوه بر این درگیری بین نسل اول و دوم مهاجران از ویژگیهای رمان دندانهای سپید است» (فرناندز،2009: 152).38 صمد از نحوه نگرش و قضاوت جامعه درباره هویتش ناراحت است، زیرا نمیتواند صدای خود را در رابطه با هویتش بلند کند. وی میخواهد دوقلوهایش دور ازفرهنگ غربی و درعوض بیشتر با فرهنگ شرقی باشند.
صمد تلاش میکند تا پسرش مجید را از زندگی ناموفق دیاسپورایی نجات دهد. وی به آرچی میگوید: «به پسر عزیزم نگاه کردم و قلبم ترکید - نه، بیشتر از این - شکست. تکه تکه شد و هر تکه مثل زخمی مرگبار به من ضربه زد. مدام فکر میکردم چگونه میتوانم به پسرانم چیزی یاد دهم، چگونه میتوانم شیوهی درست را به آنها نشان دهم» (دندانهای سپید،173:2001). صمد احساس میکند که قلبش به خاطر مهاجربودنش زخمی شدهاست. اسمیت مشکلاتی را که شخصیتها در رمان با آنها مواجه میشوند، در تلاش برای ساخت و بازسازی هویت خود با آگاهیرسانی به خواننده در مورد قومیت شخصیتها انجام میدهد. هر دو برادر هویت خود را در پاسخ به بحرانهای قوم‌گرایانهای که با آن روبرو هستند، ابراز میکنند. مجید اسمش را دوست ندارد. دوستانش درمدرسه وی را به جای مجید، مارک اسمیت صدا میزنند. همکلاسیهای وی به خانه اقبال میآیند، آلسانا39 به آنها سلام میکند و به آنها میگوید که آنها باید در خانه اشتباهی باشند، زیرا مجید اینجا زندگی میکند نه مارک. با کمال تعجب «قبل از اینکه جمله را تمام کند، مجید به سمت در دوید و مادرش را از دید خارج کرد. سلام بچه ها! سلام مارک! برو به باشگاه شطرنج» (همان:137). زمانیکه صمد با خبر میشود، فریاد میزند: «من برایت اسم باشکوهی میگذارم مثل مگی محفوظ مرشد مبتصم اقبال! اما میخواهید مارک اسمیت نامیده شوید» (137). مجید نام خود را تغییر میدهد زیرا ارزش فرهنگی-قومی نام خود را نمیداند و تصور میکند این نام وی را از فرهنگ غرب دورمیکند. صمد پسر نه ساله‌اش را به بنگلادش بازمی‌گرداند تا او را با تربیت شرقی آشنا کند، اما وی که در بنگلادش تحت نظارت خانواده اقبال بزرگ شدهاست بیشتربه ترویج توسعه ارزشهای غربی میپردازد تا اینکه سرانجام به این واقعیت میرسد که پذیرش ریشههایش به وی در بازسازی هویتی سالم در لندن چندفرهنگی کمک میکند.
1-4تفاوتهای فرهنگی در بازسازی هویت
تفاوتهای فرهنگی نقش بسزایی در بازسازی هویت دارند. هنگامی که مردم بهویژه مهاجران در معرض فرهنگهای مختلف قرار میگیرند، اغلب تحت تأثیر ارزشها، باورها، رفتارها و هنجارهای آن فرهنگها قرارمیگیرند. این مواجهه منجر به ایجاد چندهویتی ونهایتا بازسازی مجدد هویت میشود. اسمیت تجارب افراد با پیشینه‌های قومی مختلف، از جمله بنگلادشی، جامائیکایی، و انگلیسی را بررسی میکند و نشان میدهد که چگونه این تفاوتهای فرهنگی بر بازسازی هویت از طریق فرآیند فرهنگپذیری تأثیر میگذارند. فرهنگپذیری زمانی اتفاق می‌افتد که افراد جنبههای خاصی از فرهنگ جدید را اتخاذ کنند و در عین حال عناصر فرهنگ اصلی خود را حفظ کنند. این فرآیند چالش برانگیز میباشد، زیرا افراد بین انتظارات و هنجارهای فرهنگی مختلف حرکت میکنند. هال در مفهوم تفاوتهای فرهنگی تاکید میکند که هویت «هرگز کامل نیست، همیشه در حال تغییر است» (هال،222:1990). وی بیان میکند که هویتهای فرهنگی، ثابت یا از پیش تعیین‌شده نیستند، بلکه دائماً از طریق تعامل و ارتباط با دیگران بازسازی شده و دوباره شکل میگیرند. این امر در طیف متنوعی از شخصیتهایی که از پس‌زمینه‌های فرهنگی مختلف میآیند، مانند آرچی جونز، صمد اقبال و خانوادههای مربوط به آنها صادق است. هال استدلال میکند که تفاوتهای فرهنگی به تضاد و دوگانگی منجر میشوند. تعارض زمانی به وجود میآید که افراد بهشدت به هنجارهای فرهنگی خود بچسبند و دیگران را طرد کنند، همانطور که صمد در برابر فرهنگ غربی مقاومت میکند. صمد تضاد بین ارزشهای سنتی و مدرنیته را در جامعه بنگلادشی تجسم میکند. وی بهعنوان مهاجر نسل اول، بین حفظ میراث فرهنگی و نیز سازگاری با هنجارهای جدید در لندن مبارزه میکند.
تفاوتهای فرهنگی همچنین در آیری جونز، دختر آرچی اهل انگلیس و کلارا باودن40 اهل جامائیکا، نشان میدهد که به خاطر داشتن هویت چندفرهنگی خود در جستجوی تغییر هویت خود است. حتی تمایل آیری به صاف کردن موهایش نشانه تفاوتهای فرهنگی وی برای معرفی خویش بهعنوان دختری انگلیسی است. وی میخواهد که آرایشگرها موهایش را صاف کنند. «موی صاف. موهای صاف و صاف بلند مشکی براق» (دندانهای سپید،251:2001). ساختار موهای آیری مانند اجداد جامائیکاییاش است. با این حال، وی تحت تأثیر ایده‌آلهای زیبایی اروپایی، درفکرداشتن موهای صاف بلند و اندام باریک است. وی میداند که قیافه ظاهرش او را بهعنوان غریبهای «در سرزمینی بیگانه» نشان میدهد (همان،485). وی تصمیم میگیرد موهایش را کوتاه کند تا کمتر از تفاوتهای فرهنگی در لندن رنج ببرد و اذیت شود. آرچی جونز، پدر آیری، نماینده نسل قدیمی‌تر از سفیدپوستان انگلیسی است که برای انطباق با چشم‌انداز چندفرهنگی در لندن تلاش میکند. هویت وی منوط بر بریتانیایی بودنش و تجربیات وی بهعنوان سرباز جنگ جهانی دوم است. با اینحال، زمانی که آرچی با افراد دارای پیشینه‌های فرهنگی مختلف مانند دوست جامائیکاییاش صمد و همسر بنگالی‌اش کلارا باودن روابط برقرار میکند، شروع به زیر سوال بردن هویت خود وارزیابی مجدد اعتقاداتش میکند. دندانهای سپید با تصویرسازی این تفاوتهای فرهنگی، پیچیدگیهای بازسازی هویت در جامعهای چندفرهنگی را بررسی میکند. چالشهای شخصیتها درمبارزه با میراث فرهنگی، و تضاد بین سنت و مدرنیته نشاندهنده بحرانهایی است که افراد در جوامع چندفرهنگی با آن مواجه هستند. اسمیت بر اهمیت پذیرش تنوع و جستجوی زمینههای مشترک در میان این تفاوتها برای ایجاد جامعهای فراگیرتر تأکید میکند. به طورکلی تفاوتها تأثیرعمیقی در بازسازی هویت دارند. آنها افراد را به پرسش وارزیابی مجدد باورها، ارزشها و رفتارهای خودشان وامیدارند، تا از طریق فرهنگپذیری یا تماس با فرهنگهای مختلف هویت خود را بازسازی کنند.
2-4 هژمونی فرهنگی و فرهنگ شهری در جامعه چندفرهنگی
اسمیت نشان دادهاست که چگونه فرهنگهای درون محیط شهری هنجارهای فرهنگی مسلط را به چالش می‌کشند و در برابرهژمونی فرهنگی مقاومت میکنند. وی پیچیدگیهای چندفرهنگی و برخورد هنجارهای فرهنگی مختلف در یک محیط شهری متنوع، بهویژه با تمرکز بر تجربیات مهاجران و فرزندان آنها در لندن را تجزیه و تحلیل میکند. چون شخصیتها به فرهنگهای مختلف تعلق دارند، پس لندن را به شیوههای متفاوتی میبینند و تجربه میکنند، برخی از آنها زندگی راحتی را برای خانوادههای خود فراهم میکنند، در حالیکه برخی دیگر باید برای گذران زندگی، بیشتر تلاش کنند. هژمونی فرهنگی عمدتاً با شخصیتهای مختلف و چالشهای آنها برای بازسازی هویت خود درلندن به تصویرکشیده میشود. اکثرشخصیتهای مهاجر با هژمونی فرهنگی لندن در چالش هستند. هال درمقالهای تحت عنوان «طبقه اجتماعی، نژاد، و گفتار» استدلال میکند که هژمونی مدل ایدئولوژی پایدار نیست، بلکه بیشتر حالتی است از «فرایند ناپایدار تعادلهای دائماً در حال تغییراست تا اینکه مدلی از ایدئولوژی ایستا و مسلط (غالب) که راحت در سراسر جامعه نفوذ کند» (هال،104:2019). هژمونی فرهنگی مفهومی ثابت یا پایدار نیست، بلکه دائما مورد مذاکره و مناقشه است. شخصیتهایی با پیشینه‌های فرهنگی مختلف، روایتهای غالب را به چالش می‌کشند و در برابر همسان‌سازی مقاومت میکنند. آیری جونز و مجید اقبال هویتهای ترکیبی خود را در بر میگیرند تا فرهنگ شهری منحصر به فردی را ایجاد کنند که مفاهیم سنتی هویت را به چالش میکشد. صمد از سیستم آموزشی غرب راضی نیست زیرا آموزههای دین اسلام را نادیده میگیرد. پسرانش مجبور میشوند در جشنهای مسیحی مانند جشن برداشت محصول (جشن سپاسگزاری هنگام درو)41 شرکت کنند. لندن چندفرهنگی که در آن کودکان به دنیا میآیند، تمایل به نفوذ یا تسلط بر فرهنگهای اقلیت دارد. صمد هژمونی فرهنگی را رهایی از سنت و فرهنگ خود میداند و در تلاش برای فرار و خنثیسازی تأثیرات و فشارهای منفی هژمونی میباشد.
چالشهای درونی وی منعکسکننده فشاری است که بسیاری از مهاجران برای انطباق با هنجارهای فرهنگی غالب و در عینحال حفظ میراث خود با آن مواجه هستند. وی مهندس است و علیرغم اینکه مردی تحصیل کردهاست که در جنگ جهانی دوم شرکت کردهاست، از جامعه چندفرهنگی بریتانیا که متعلق به وی نبود، دفاع کرد. وی شغل خوبی پیدا نمیکند و مجبور است بهعنوان کارگری ساده در رستوران کار کند. وی از فرهنگ غرب و تأثیر آن بر پسران دوقلویش ناخرسند است، و از این قدرت هژمونیک میهراسد و مجبور میشود یکی از پسرانش را برای رهایی از فرهنگ غرب به زادگاهش بفرستد. وی تلاش زیادی میکند تا آنها را از فرهنگ غربی دور کند، تا بتوانند هویت اصلی خود را بازسازی کنند. صمد خود را از نظر قومی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی و اقتصادی در حاشیه میبیند و برای به فعلیترسانی و اثبات خود و غلبه بر فرآیند به حاشیهراندگی از طریق مکانیسمهای مختلف مبارزه میکند. وی به دلیل هژمونی فرهنگی شغل مناسبی ندارد و با ناراحتی میگوید:
من تحصیل کرده ام ، آموزش دیده ام. من باید با نیروی هوایی سلطنتی اوج بگیرم، از بالا گلوله باران کنم! من یک افسر هستم […] من به ارتش انگلیس نشان خواهم داد که مردان مسلمان بنگال میتوانند مانند هر سیک بجنگند. بهتر! قوی تر! و ما بهترین تحصیلکرده‌ها و دارای نژاد و نسب خوب هستیم، ما که واقعاً صاحب منصب هستیم. (دندانهای سپید،80-78)
هژمونی فرهنگی لندن، صمد را با احساس بی کفایتی و حقارت آزار میدهد. ناکامی صمد در به فعلیت رسانی خود منجر به طرد وی از جامعه چندفرهنگی لندن میشود. نمونه دیگری از هژمونی فرهنگی در آرچی جونز مشاهده میشود که با کلارا، زن جامائیکایی ازدواج کردهاست. رابطه آنها با انتظارات جامعه در تضاد است و با تعصبات رایج در جامعه بریتانیا مواجه میشوند. هژمونی فرهنگی نشان میدهد که چگونه این شخصیتها هویت خود را، در محیط شهری که اغلب فرهنگ اقلیت را دارند، از دست میدهند و به حاشیه رانده میشوند.
فرهنگ شهری نقش بسزایی در آثار اسمیت بهویژه در دندانهای سپید دارد. اسمیت لندن را بهعنوان شهری چندفرهنگی و پرجنب‌وجوش به تصویر میکشد که در آن اقوام مختلف در یک جامعه هژمونیک با برخوردهای فرهنگی مواجه میشوند. بارکر بر نقش فرهنگ شهری در جوامع چندفرهنگی برای اعمال قدرت هژمونیک تاکید میکند. وی در مطالعات فرهنگی نظریه و عمل نشان میدهد که «تنوع اشکال شهری که جوامع مهاجر را مشخص میکند، نشان میدهد که چگونه قدرت بر روی شهر تاثیر میگذارد» (بارکر،384:2008). وی استدلال میکند که شهرها مکانهایی با تنوع فرهنگی هستند که در آن فرهنگهای مختلف با یکدیگر تعامل میکنند، ترکیب میشوند و بر یکدیگر تأثیر میگذارند. لندن بهمثابه مکانی برای تجربیات متنوع ساکنانش عمل میکند و بهعنوان شهری پویا و همیشه در حال تغییر به تصویر کشیده میشود. شهر به مکانی تبدیل میشود که فرهنگهای مختلف در کنار هم زندگی میکنند، با هم جر و بحث میکنند و هویت خود را در فرهنگ غالب میسازند. برای مثال، آیری برای بازسازی هویت خود بهعنوان نوجوانی دورگه که در یک محیط شهری بزرگ میشود، مبارزه میکند. او با میراث آفریقایی - کارائیبی خود در حالی که تحتتأثیر فرهنگ عامه غرب است در چالش نیز میباشد. این درگیریها بین اصالت وی و محیط اطرافش نشاندهنده مشکلاتی است که بسیاری ازمردم برای رشد در شهرهای چندفرهنگی مواجه هستند. اسمیت همچنین فرهنگهای مختلف دیگری مانند فرهنگ متمرد میلات و مشارکت وی در جنبشهای رادیکال را نشان میدهد.
5- مهاجران نسل اول و دوم
اسمیت در تفاوتهای ساخت و بازسازی هویت بین نسل‌های اول و دوم مهاجران تأکید میکند و این نشاندهنده طبیعت تکاملی هویت در جوامع مهاجر است. تفاوتهای کلیدی در ساخت و بازسازی هویت بین نسل‌های اول و دوم مهاجران نشان میهد که مهاجران نسل اول از یک سو برای حفظ فرهنگ خویش اهمیت بسیاری قائلند. برای مثال شخصیتهایی مانند صمد و السانا اقبال نماینده نسل اول مهاجران هستند که سعی در حفظ هویت فرهنگی و سنتهای خود دارند. آنها در حالی که تلاش میکنند تا خود را با فرهنگ جدید تطبیق دهند، در این رویارویی فرهنگ ها، اغلب با حفظ ارتباط با ریشه‌های خود مواجه هستند. مهاجران نسل اول از سوی دیگر درگیر تضاد بین سنت و مدرنیته هستند. این گروه نسل اول تضاد مهمی بین ارزشهای سنتی و تأثیرات دنیای مدرن غربی را تجربه میکنند. این تضاد منجر به بازسازی هویت آنها میشود زیرا آنها با تنش بین میراث و جامعه‌ی در حال تغییر خود سر و کار دارند. ضمنا مهاجران نسل اول به مبارزه با همسان سازی (تطبیق) خویش می پردازند. نسل اول با چالشهای تطبیق با جامعه‌ی جدید در حالی که هویت فرهنگی خود را حفظ میکنند، مواجه هستند. این مبارزه از همان لحظه ورود به مکان جدید بر ساخت هویت آنها تأثیر می گذارد.
در مقابل آنان، مهاجران نسل دوم از یک سو درگیر دوگانگیفرهنگی میشوند. برای مثال، شخصیتهایی مانند آیری، مجید و میلات نماینده نسل دوم مهاجرانی هستند که در بریتانیا متولد یا بزرگ شدهاند. آنها تجسم یا محصول فرهنگ ترکیبی هستند و عناصری از میراث والدین خویش را با تأثیرات فرهنگ بریتانیا ترکیب میکنند. بازسازی هویت آنها شامل رویارویی در این فضای فرهنگ ترکیبی است. این مهاجران نسل دوم از سوی دیگر در جستجوی اصالت خویش هستند. این دسته از مهاجران اغلب با سؤالاتی درباره اصالت و تعلق دست و پنجه نرم میکنند. آنها به دنبال درک ریشه‌های فرهنگی خویش هستند و در عین حال آموزش و تربیت بریتانیایی را که در آن رشد و نمو کردهاند را پذیرفتهاند، که منجر به بازسازی هویت آنها میشود و در تلاش برای حل این تأثیرات دوگانه هستند. از سوی دیگر مهاجران نسل دوم شکاف نسلی عمیقی را تجربه میکنند. وجود این شکاف نسلی عمیق بین نسل اول و دوم کاملا بدیهی است که در نتیجه دیدگاههای متفاوتی در مورد هویت فرهنگی و همسان‌سازی ایجاد میکند. این شکاف به ساخت و بازسازی منحصر به فرد هویت برای نسل دوم کمک میکند.
اسمیت با بسیاری از مسائل و چالشهای مرتبط با زندگی در جامعه چندفرهنگی و با شکاف بین آنها آشنا است. تنوع فرهنگی منجر به چالشهای زیادی بر اساس نابرابری اجتماعی و فرهنگی بین مهاجران و فرزندان آنها میشود، زیرا مهاجران نسل اول میترسند که فرزندانشان با فرهنگ غربی آشنا شوند و تمایلی به ارتباط با فرهنگ خود احساس نکنند. اسمیت معتقد است که نسل دوم مهاجران در طرز تفکر و تربیت متفاوت از نسل اول هستند. صمد نگران این مسائل است و با ناراحتی می گوید:
چه بلایی سر همه بچهها آمده بود، چه مشکلی سر فرزندان (مهاجران) رخ داده است؟ آیا آنها هر آنچه میخواستند نداشتند؟ آیا باغ قابل توجهی، وعدههای غذایی منظم، لباسهای خوب ازبرند Marks 'n' Sparks، آموزش درجه یک وجود نداشت؟ آیا والدینشان تمام تلاش خود را نکرده بودند؟ مگر همه آنها به این دلیل به این سرزمین نیامده بودند تا در امان و محفوظ باشند؟ آیا آنها در معرض خطر نبودند؟ (2-201)
صمد با خود میاندیشد که تمام تلاشش را برای پسرانش انجام دادهاست و انتظار دارد که آنها هم راه وی را ادامه دهند. وی از شکافها و تفاوتهای نسل اول و دوم اطلاعی ندارد. اسمیت نشان میدهد که هر دو نسل دیدگاههای متفاوتی درمورد تجربه مهاجرتشان در لندن دارند. برخی از شخصیتها، گرچه بیشتر عمر خود را درسرزمین (لندن) گذرانده‌اند، خود را در آنجا غریبه میبینند.
هال مفهوم هویت را در مقاله «هویت فرهنگی و دیاسپورا» به چالش میکشاند. از دیدگاه هال دو تعریف برای هویت موجود است. وی در تعریف اول «هویت را حقیقتی مشترک میداند که درون خودتحميلی مرتبط با تاریخ و تبار مشترک افراد نهان گشته است» (223). دومین تعریف وی از مفهوم هویت نشان می دهد که «افراد هویت خود را از طریق ترکیبی از تأثیرات فرهنگی مختلف میسازند» (225). خجسته مهرابی و جلال سخنور در مقالهی خود از تعاریف هال استفاده میکنند که هویت فرهنگی هرگز ماهيتی ثابت نيست که بدون تغيير خارج از تاریخ و فرهنگ قرار گيرد. مهرابی و سخنوراز هال نقل می کنند که:
هویت یک روح فراگير و متعالی درون ما نيست که تاریخ هيچ نشان بنيادی بر آن نداشته باشد. هویت مقولهای یکبار و برای هميشه نيست. هویت یک خاستگاه ثابت نيست که بتوانيم بازگشتی نهایی و مطلق به آن داشته باشيم و البته هویت یک تصور ذهنی و یک جادوی خيال هم نيست. هویت تاریخ خودش را دارد و تاریخها هم تاثيرات واقعی، مادی و نمادین خود را دارند. (مهرابی و سخنور،226:2017)
صمد و آرچی، که هر دو از مهاجران نسل اول هستند، بین دو فرهنگ بریتانیایی و فرهنگ سنتی خود در کشمکش میباشند. بنابراین، آنها با مسائل مربوط به هویت، حفظ فرهنگی و تضادهای نسلی دست و پنجه نرم میکنند. پسران صمد از این که بنگالی هستند خجالت می کشند:
مجید واقعاً می خواست در خانواده دیگری باشد. او میخواست صاحب گربه باشد نه سوسک، او میخواست که مادرش به جای صدای چرخ خیاطی، موسیقی ویولن سل تصنیف کند. میخواست به جای تراکم وسایل اضافی، چندین گلدان طبیعی در خانه داشته باشند. به جای در شکسته ماشین پسرعمویش درراهرو یک پیانوباشد. او می خواست برای تعطیلات دوچرخه سواری به فرانسه برود، نه سفرکوتاه یک روزه به بلکپول 42 برای دیدن دوستان والدینش، او میخواست کف اتاقش پارکت باشد، نه فرش نارنجی و سبزی که در رستوران به جا مانده بود. او می خواست پدرش یک پزشک باشد نه یک گارسون. (دندان های سپید،138)
میلات و مجید هر دو چالشهای فرهنگی مهاجرت و تمایل به زندگی درخانوادههایی از طبقه بالاتر در لندن را تجربه کردهاند. هرچه آنها بزرگتر میشوند، چالشهای بیشتری را در بین خود بهعنوان نسل دوم و والدین خود بهعنوان مهاجران نسل اول مشاهده میکنند. مادرشان ،آلسانا، نگران آنهاست، در حالی که خواهرزاده‌اش، نینا43، از آلسانا میخواهد که آرام باشد و به پسرانش اجازه دهد راه خود را انتخاب کنند: «از چی می‌ترسی، آلسی؟ آنها نسل دوم هستند - شما همیشه خودتان این را میگویید - باید اجازه دهید آنها راه خودشان را بروند» (همان،350). اسمیت تجربیات شخصیتهای دیگرمهاجران نسل اول و دوم با پیشینه‌های مختلف فرهنگی را مانند کلارا باودن44 (نسل دوم جامائیکایی)، آلسانا اقبال (همسر صمد و نسل اول بنگلادشی) و مجید بررسی میکند. اسمیت از این شخصیتها برای بیان تفاوتها و شکافهای نسلی و مشکلات مهاجرت درجامعه چندفرهنگی استفاده میکند و تعیین میکند که مهاجرت چگونه زندگی افراد را بسته به اینکه مهاجران نسل اول یا دوم هستند، متفاوت می‌سازد. اسمیت تفاوتهای ساخت و بازسازی هویت بین نسل اول و دوم مهاجران را به تصویر میکشد و ماهیت هویت در حال تکامل در جوامع مهاجر و تعامل پیچیده بین میراث و تأثیرات جامعه میزبان را برجسته میکند.
6- نتیجه گیری
زادی اسمیت با بسیاری از بحرانهای مرتبط با زندگی در جامعه چندفرهنگی لندن و با شکاف بین نسل اول و دوم مهاجران سروکار دارد. لندن شهری نیست که فقط شخصیتهای قومی متنوع در آن خلق میشوند، بلکه مکان پویایی است که هویتهای متفاوت را فراهم میکند. درواقع، منعکسکننده موزاییک فرهنگی و قومی بریتانیا است. دندانهای سپید با تصویرسازی زندگی شخصیتهای مختلف درمهاجران بریتانیایی بهویژه برهویتهای قومی نسل اول و دوم تمرکز دارد. این رمان به نقش فرهنگها و هویتهای چندگانه در بریتانیای چندفرهنگی میپردازد و تأثیرات بحرانهای ایجاد شده در میان قومیتهای مختلف را بررسی میکند. این بحرانها منجر به تلفیق فرهنگی و هویتهای قومی - فرهنگی متفاوت در جوامع چندفرهنگی در مهاجران و باعث تلاش بیشتر آنها در راستای بازسازی هویت خودشان میشود. دورگه بودن اسمیت و محیط چندفرهنگی لندن که در آن زندگی میکند نیز نقش مؤثری در خلق آثار وی داشتهاند. اسمیت زندگی شخصیتهایی را با پیشینه‌های قومی مختلف از جمله بنگلادشی، جامائیکایی و انگلیسی ارائه میکند. وی پیچیدگیهای هویت فرهنگی و چالشهایی را که برای کسب جایگاه خود در جامعه بریتانیا با آن روبرو هستند، بررسی میکند. شخصیتهای رمان مانند آرچی جونز، صمد اقبال و خانواده‌هایشان بین فرهنگ سنتی و فرهنگ بریتانیایی گیر کردهاند. این برخورد منجر به بحران هویت و تنش بین خانواده‌ها و جوامع میشود. شخصیتهای نسل اول و دوم در ساخت هویتهای ترکیبی ملی در جامعه بریتانیا با مشکلات عدیدهای روبرو هستند. اقبال یکی ازدوقلوها، یعنی میلات را به بنگلادش میفرستد. وی انتظار دارد حداقل یکی از دوقلوها بر اساس ارزشهای سنتی تربیت شود. برادر دوقلوی دیگر، مجید، در لندن بزرگ میشود. متأسفانه، از قضا نقشههایش به هم میریزند و میلات، که در بنگلادش بزرگ می شود، بهعنوان فردی ملحد (منکر خدا) به لندن بازمیگردد، و پسر تحصیلکرده انگلیسی آنها مجید، یکی از حامیان اسلام افراطی درلندن میشود. علاوه بر پسران دوقلوی اقبال، آیری، دختر دورگه آرچی نیز در زندگی خود بهعنوان دختری دورگه از خانوادهای چند قومیتی، تضادهای هویتی مشابهی دارد، که از مشکلات چندفرهنگی رنج میبرد و به دنبال شناخت هویت قومی و ملی خود است. در نهایت، وی متوجه میشود که هویت قومیاش شایان توجه است و وی آن را به گرمی میپذیرد. اسمیت بریتانیا را بهعنوان مکانی چندفرهنگی و هویت شخصیتها را بهمثابه هویتی ترکیبی و متغیر و تلفیقی به تصویر میکشد. این رمان به بررسی این موضوع میپردازد که چگونه افراد درجوامع چندفرهنگی با حس تعلق و هویت خود در کشمکش هستند، و پیچیدگیها و چالشهای ناشی از چندفرهنگی را برجسته میکنند. در نهایت، این رمان بیانگر این است که هویت، مفهومی سیال و پویا است که با تجربیات و انتخابهای شخصی ساخته و بازسازی میشود.
منابع
مهرابی، خجسته و سخنور، جلال. ( 2017). »خوانش فرهنگی رمان: کشت استخوانها اثر ادویج دانتیکت از منظر نظریه ی هویت استوارت هال«، نقد زبان و ادبیات خارجی، دوره ی 4، شماره 18، صص 287-307.#
References
Ali, Banaz Wirya and Juan Abdulla Ibrahim. (2019). “The Construction of Identity in Zadie Smith’s White Teeth.” University Journal of Humanities, Salahaddin University-Erbil, vol. 23, No 5, pp. 330-42. https://www.researchgate .net/publication/337951558#
Barker, Chris. (2008). Cultural Studies: Theory and Practice. 3rd Edition. London: Sage Publications.#
Barker, Chris. (2004). The Sage Dictionary of Cultural Studies. London: Sage.#
Barker, Chris and Emma A. Jane. (2016). Cultural Studies: Theory and Practice. 5th Edition. Los Angeles: Sage.#
Ball, John Clement. (2004). “Imagining London: Postcolonial Fiction and the Transnational Metropolis.” Toronto: University of Toronto Press#.
Bates, Stephen. (21 May 2010). “Zadie Smith Dismisses Big Society and Multiculturalism Policy.” The Guardian, on the Web. #
http://www.guardian.co.uk/books/2010/may/21/zadie-smith-bigsociety-multiculturalism
Chifane, Cristina and Augustin-Liviu Chifane. (2016). “Paving the Way from Multiculturalism to Interculturalism in Zadie Smith’s Novels.” Multicultural Representations. Literature and Discourse as Forms of Dialogue, Edited by Iulian Boldea and Cornel Sigmirean. Arhipelag XXI Press, pp. 674-678. ISBN: 978-606-8624-1.#
Lobo, Daniela. (2020). “Representing Immigrant Experiences of Post-war Britain in Contemporary Literature: First and Second-Generation Immigrants in Zadie Smith’s White Teeth (2000).” MA Thesis, Paris-East Créteil University (UPEC) – France.#
DOI:10.13140/RG.2.2.16073.57449.
Esmkhani Yuvalari, Farnaz, Zarrinjooee, Bahman and Parvaneh, Farid (March 2021). “Globalization of Local Lives: Performing Self-Authenticity as Personal, Local and Social Process in Zadie Smith’s NW.” Cultural Studies Literary, vol. 3, no. 1, pp. 141-156.#
Fernández, Irene Pérez. (December 2009). “Representing Third Spaces, Fluid Identities and Contested Spaces in Contemporary British Literature.” Journal of the Spanish Association of Anglo-American Studies, Vol. 31, Issue. 2, pp. 143–160. ISSN 0210-6124.#
Hagen-Zanker, Jessica. (2008). “Why do people Migrate? A Review of the Theoretical Literature.” Working Paper 2, Maastricht University: Maastricht Graduate School of Governance.#
Hall, Stuart. (1990). “Cultural Identity and Diaspora.” Edited by J. Rutherford. Identity: Community, Culture, Difference, London. Lawrence and Wishart, pp. 222-37.#
---. (1999). “Thinking the Diaspora: Home-Thoughts from Abroad.” Small Axe, 6, pp. 1-18.#
---. (2005). Critical Dialogues in Cultural Studies. Edited by David Morely and Kuan-Hsing Chen. London and New York: Routledge. #
---. (2016). Cultural Studies 1983: A Theoretical History. Edited by Jennifer Daryl Slack and Lawrence Grossberg. Duke University Press.#
---. (2019). “Class, Race, and Articulation.” In Essential Essays Volume 1. Edited by David Morely London: Duke University Press.#
Joshi, S.C. (1994). Migration to A Metropolis. Jaipur: RBSA Publishers.#
Kellner, Douglas. (2015). “Cultural Studies, Multiculturalism, and Media Culture.” pp.1-15.#
Martina, Paulová. (2007). “Zadie Smith: A New Talent of British Literature.” Diploma Thesis, Masaryk University.#
Mehrabi, Khujasteh and Sokhnaor, Jalal. (2017). “Cultural Reading of the Novel: The Cultivation of Bones by Edwij Dantiquette from the Perspective of Stuart Hall’s Identity Theory”. Foreign Language and Literature Criticism, Vol. 4, No. 18, pp. 287-30.#
Pavlová, Nela. (2019). “A Sense of Crisis in Zadie Smith’s White Teeth.” Diploma Thesis, Masaryk University.#
Pratiwi, Amalia et al. (April 2017). “The Way Chinese-Descrdent Mothers Teach Chinese Culture and the Preserved Traditions in Indonesian-Chinese Multicultural Family: A Reflection through the Joy Luck Club by Amy Tan.” Journal Ilmu Budaya, vol. 1, No. 2, pp.100-114.#
Rashida Ahmed, Islam. (2011). “In Between Cultures and Identities: Reflections on Multiculturism in Diaspora Literature”, Ph.D. Diss. BRAC University.#
Salih, Dheyaa Brer Alwan AL and Hammadi, Ahmed Saadon Azeez Al. (Apr 2018) “Exploring Multicultural Aspects in Zadie Smith’s White Teeth.” International Journal of Advanced Research, vol. 6, No. 4, pp. 479-486. http://dx.doi.org/ 10.21474/IJAR01/6882 #
Smith, Zadie. (2001). White Teeth. London: Penguin Books.#
Tew, Philip. (2010). Zadie Smith. London: Palgrave Macmillan. #
--- . (Ed). (2013). Reading Zadie Smith: The First Decade and Beyond. London: Bloomsbury.
ISSN 10: 1441182454 ISSN 13: 978-1441182456.#
Wang, Ning. (2003). “Cultural Studies in China: Towards Closing the Gap between Elite Culture and Popular Culture.” European Review, vol. 11, no. 2, pp. 183–91.#
Wilson, Leigh. (2006). “Possessing Toby Litt’s Ghost Story.” Edited by Philip Tew and Rod Mengham. British Fiction Today, London and New York: Continuum, pp. 105-116.#
Ethno-cultural Crises: Constructing and Re-constructing Identities in Zadie Smith’s White Teeth
Faranak Shahmoradi
Ph.D. Candidate of English Literature,
Department of English Language and Literature, Islamic Azad University, Borujerd Branch, Borujerd, Iran. E-mail:
Bahman Zarrinjooee (Corresponding Author)
Assistant Professor, Department of English Language and Literature, Islamic Azad University, Borujerd Branch, Borujerd, Iran. E-mail:
Leila Baradaran Jamili
Assistant Professor, Department of English Language and Literature, Islamic Azad University, Borujerd Branch, Borujerd, Iran. E-mail:
Abstract
The cultural diversity of the city of London is the result of the clash of various cultures of immigrants to this land from all over the world and the hegemony of the dominant native culture, which confronts the immigrant and his family with serious crises. This research is a theoretical study done as library research and using analytical-descriptive approach. In doing so, the role of cultures in constructing and re-constructing the identity of people in multicultural Britain in White Teeth (2000) and the effects caused by the crisis between diverse cultures and ethnicities have been investigated. In this article, Stuart Hall’s perspective of cultural studies, Chris Barker’s interpretations of the process of cultural pluralism and its problems are used in the analysis of Zadie Smith’s White Teeth. Smith, in most of her works, deals with the problems of multiculturalism especially in London, which is often influenced by her own personal experiences as a Jamaican-English immigrant. This research seeks to answer the fundamental questions: What is this crisis, in what areas has it occurred, and how has it challenged these cultural problems in London society? The answer to these questions is a useful help for ethno-cultural problems in multicultural societies. Smith has depicted the internal and external challenges of immigrants in the modernized world of the 21st century. A careful reading of Smith’s works, especially White Teeth, shows that this author touches the most sensitive cultural issues, marks and challenges them.
Keywords: Cultural crisis, Ethno-cultural differences, Identity, White Teeth, Zadie Smith
[1] faranak_shahmoradi@yahoo.com
[2] bzarrinjooee@yahoo.com
[3] lbjamili@yahoo.com
[4] Stuart Hall
[5] Chris Barker
[6] Jessica Hagen-Zanker
[7] Joshi
[8] Birmingham
[9] Pratiwi
[10] Kellner
[11] Ning Wang
[12] Daneila Lobo
[13] The Guardian
[14] King Cambridge college
[15] Leigh Wilson
[16] Samad Iqbal
[17] Archie Jones
[18] Millat
[19] Magid
[20] Irie
[21] Raymond Williams
[22] Richard Hoggart
[23] Philip Tew
[24] Martina Paulová
[25] John Clement Ball
[26] Cristina Chifane
[27] Liviu Augustin Chifane
[28] NW
[29] Banaz Wirya Ali
[30] Juan Abdulla Ibrahim
[31] Jean Baudrillard
[32] Jean-François Lyotard
[33] Frederic Jameson
[34] Nela Pavlová
[35] Rashida Islam
[36] Alwan ALSalih
[37] Azeez Al Hammadi
[38] Fernández
[39] Alsana
[40] Clara Bowden
[41] Harvest festival
[42] Blackpool, (بلک پول شهری تفریحی در ساحل لنکشایر،انگلستان است)
[43] Neena
[44] Clara Bowden