اثرات متفاوت اندازه شرکت و نوع صنعت بر سودآوری

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

مهناز ملا نظری ^{1 *} , ید اله نوری فرد ² , شقایق قشقایی عبدی ³

1 - استادیار دانشگاه الزهرا(س)
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
3 - کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

تاریخ دریافت : 1394/02/19 تاریخ پذیرش : 1394/02/19 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: سودآوری, اندازه شرکت, نوع صنعت, هزینه ثابت و اهرم بدهی عملیاتی,

چکیده مقاله :

هدف اصلی این پژوهش مطالعه اثرات متفاوت اندازه شرکت و نوع صنعت بر سودآوری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی1385تا 1389 بوده است. در این پژوهش لگاریتم طبیعی ارزش دفتری دارایی‌ها به‌عنوان شاخصی برای اندازه‌گیری اندازه شرکت مورد استفاده قرارگرفته است. همچنین در مورد نوع صنعت، پس از تفکیک صنایع با هزینه ثابت کم و زیاد بر روی صنایعی که تعداد آن‌ها در بورس زیادتر بوده و در طبقه‌بندی فوق قرارگرفته متمرکز شده است. ضمناً سودآوری بر اساس سه شاخص(بازده خالص دارایی‌های عملیاتی، بازده حقوق صاحبان سهام عادی و بازده دارایی‌های عملیاتی) محاسبه شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات حاکی از آن است که در شرکت‌های بزرگ صنایع مختلف بین میزان هزینه‌های ثابت زیاد و سودآوری رابطه معناداری وجود ندارد و همچنین در شرکت‌های کوچک صنایع مختلف بین میزان هزینه‌های ثابت کم و سودآوری رابطه معناداری وجود ندارد. در صنایعی با هزینه ثابت کم(محصولات شیمیایی، سیمان، گچ و آهک، فلزات اساسی و سایر محصولات کانی غیر فلزی) بین اهرم بدهی عملیاتی و دو شاخص سودآوری(بازده خالص دارایی‌های عملیاتی و بازده دارایی‌های عملیاتی) در شرکت‌های بزرگ و کوچک رابطه معناداری وجود ندارد. در صنایعی با هزینه ثابت زیاد(خودرو و ساخت قطعات و مواد و محصولات دارویی) بین اهرم بدهی عملیاتی و دو شاخص سودآوری(بازده خالص دارایی‌های عملیاتی و بازده دارایی‌های عملیاتی) در شرکت‌های بزرگ و کوچک رابطه منفی و معناداری وجود دارد. در شرکت‌های کوچک فعال در صنایعی با هزینه ثابت کم بین اهرم بدهی عملیاتی و بازده حقوق صاحبان سهام عادی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research is study about the different effects of firm size and Industry on firm profitability in Tehran Stock Exchange during 1385 to 1389. The natural logarithm of book value of assets is used as an indicator to measure firm size. Also, the type of industry, the separation of industries with high fixed costs and low on the stock exceeds the number of industries that were concentrated in the categories above. Furthermore profitability is calculated based on three indicators(net operating assets, return on net operating assets and return on operating assets. ) the Results of hypothesis tests indicates that there is no significant relationship between high fixed costs and profitability of large companies in various industries. there is no significant relationship between low fixed costs and profitability of small companies in various industries. there is no significant relationship between operating liability leverage and profitability indicators(return on net operating assets and return on operating assets) of small and large companies in industries with low fixed costs(chemical products , cement , lime and gypsum , basic metals and other non metallic mineral products). there is a significant negative relationship between operating liability leverage and two profitability indicators(return on net operating assets and return on operating assets) of small and large companies in industries with high fixed costs(Vehicle and parts manufacturing and Pharma). There is a significant positive relationship between operating liability leverage and return on common equity of small companies in industries with low fixed costs.