نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزۀ پیشرفت فراگیران نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

فرامرز ملکیان ¹ , مریم نریمانی ² , ساغر صاحب جمعی ³

1 - استادیار گروه تکنولوژی آموزشی و معاون دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
2 - کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی، مدرس دانشگاه پیام نور روانسر، عضو باشگاه پژوهشگران جوان.
3 - کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

تاریخ دریافت : 1394/10/09 تاریخ پذیرش : 1394/10/09 تاریخ انتشار : 1389/10/01

کلید واژه: انگیزۀ پیشرفت, فناوری اطلاعات و ارتباطات, راهبردهای شناختی, راهبردهای فراشناختی, نظام آموزشی,

چکیده مقاله :

این مقاله بر اساس پژوهشی که به منظور بررسی نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزۀ پیشرفت فراگیران نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیدگاه متخصصین انجام یافته، تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. از تعداد هفتاد نفر متخصصین (برنامه‌ریزی درسی، تکنولوژی آموزشی، آموزش الکترونیکی‌) دانشگاه‌های تهران (‌شهید بهشتی، علامه طباطبائی، تربیت مدرس، تربیت معلم، دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران‌) پنجاه و هشت نفر به شیوۀ نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامۀ محقق ساخته است با چهل و شش گویه و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 8582 / 0 محاسبه گردیده است. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزار spss مورد بررسی قرار گرفت. جهت پاسخگویی به سؤالات پژوهش از آمار توصیفی و آزمون خی‌دو، آزمون آنالیز واریانس (F فیشر)، آزمون دانکن و t دو نمونه‌ای استفاده شده است. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که از بین راهبرد‌های شناختی راهبرد تکرار و مرور و بسط و گسترش معنایی و سازماندهی هر کدام به ترتیب دارای نقش خیلی زیاد، خیلی زیاد و زیاد هستند و راهبرد بسط و گسترش معنایی بیشترین نقش را در انگیزۀ پیشرفت فراگیران دارد. و از بینراهبردهای فراشناختی، راهبرد برنامه‌ریزی، کنترل و نظارت و نظم‌دهی هر کدام به ترتیب دارای نقش زیاد، خیلی زیاد و زیاد هستند که راهبرد کنترل و نظارت بیشترین نقش را در انگیزۀ پیشرفت فراگیران دارد و تفاوت معنی‌داری بین نقش‌های راهبردهای شناختی و فراشناختی وجود ندارد.

چکیده انگلیسی:

This article reports the finding of a study intended  to evalute the role of cognitive and metacognitive sterategies in learners’ achievement motive in ICT based  educational system from experts’ point of view. The research method is descriptive of survey types. Of  the 70 experts (on curriculum , educational technology and e -learning ) in Tehran universities (Shahid Beheshti , Tarbiat Modarres , Allameh Tabatabaee ,Tehran University,Islamic Azad University, Science and Research Branch) as sample 58 was selected. Data gathering instrument was a researcher-made questionnaire with the reliability of 0.8582.  It had 46 indicators. Data collected were analyzed through software SPSS. Statistical techniques such as chi-square test , analysis of variance test , Duncan test and T tow sampling were employed. Findings show of the cognitive sterategies, the rehearsal, elaboration and organizing strategies have significant and very significant role respectively.  Elaboration  strategy has the greatest role in achievement motive.  Among the metacognitive sterategies, planning, control, and regulation strategies have significant and very significant role respectively in learners’ achievement motive.There is no significant difference between the roles of cognitive and metacognitive.