بررسی اثربخشی آموزش سواد رسانه ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان
محورهای موضوعی : علوم تربیتیفاطمه کرمانشاهی 1 , فریبا عزالدین 2 , مهدی بدلی 3
1 - علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشگاه الزهرا
3 - دانشگاه تربیت مدرس
کلید واژه: سوادرسانه ای, سواد بصری, مهارت‌های تفکر انتقادی, تحلیل و ارزشیابی,
چکیده مقاله :
با توجه بـه اینکه در دنیای امروز رسانه‌ها یکی از اجزای اصلی جوامع بشری هستند، آموزش سواد رسانه‌ای یکی از ملزومات اساسی بـرای شهروندان محسوب می‌گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان بود. در این پژوهش از روش آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش‌آموزان پایه اول متوسطه شهرستان تهران تشکیل دادند. از این جامعه آماری استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی، یک مدرسه انتخاب شد؛ مدرسه انتخاب شده دو کلاس پایه اول متوسطه داشت که یکی از این کلاس‌ها، بصورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر گروه کنترل را تشکیل دادند. روش اجرا بدین ترتیب بود که ابتدا برای هر دو گروه (آزمایشی و کنترل) پیش‌آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا اجرا شد، سپس طرح درس 8جلسه‌ای آموزش سواد رسانه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد اما برای گروه کنترل، هیچگونه آموزشی اعمال نشد، بلافاصله بعد از اتمام آموزش سواد رسانه ای برای گروه آزمایش، پس‌آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی برای هر دو گروه اجرا شده و در نهایت با استفاده از آزمون کوورایانس و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته به تحلیل یافته‌ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که استفاده از آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی و 4 بعد آن (تحلیل، ارزشیابی، استنباط و استدلال استقرایی) غیر از بعد استدلال قیاسی، تاثیرمثبت و معنی‌داری دارد می‌تواند باعث رشد این مهارت ضروری در دانش‌آموزان شود.
Because in today's world the media are a key element in human societies, media literacy education is considered one of the basic requirements for the citizens. The main objective of this study was to evaluate the effect of media literacy education on the critical thinking skills of students. In this study, quasi-experimental and pretest-posttest design with control group was used. The study population in all the First base high school students of Tehran city. Use random sampling of the population, was a school, secondary school, two classes in first grade that one of these classes were randomly assigned as the experimental group and the control group formed another class. Methods This was a first for both groups (experimental and control) pretest California Critical Thinking was done, then the lesson plan 8 meeting teaching media literacy for the experimental group was the control group, no training could not be applied immediately after the training media literacy for testing, test critical thinking skills for both groups and eventually using covariance and semi-structured interviews was conducted to analyze the data. The results showed that the use of teaching media literacy on the critical thinking skills and 4 after it (analysis, evaluation, inference and inductive reasoning) than the deductive reasoning has a significant positive impact and can develop essential skills in students be.