بررسی رابطه جریان وجوه نقد آزاد، حساسیت سرمایه‌گذاری و نقش تعدیل گری محدودیت مالی Investigating the relationship between free cash flow, investment sensitivity and the moderating role of financial constraints

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

فاطمه مدانلو ¹ , آرش نادریان ² , علی خوزین ³ , جمادوردی گرگانلی ⁴

1 - گروه حسابداری ، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران
3 - گروه حسابداری واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران
4 - گروه حسابداری واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران

تاریخ دریافت : 1400/07/05 تاریخ پذیرش : 1400/09/09 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: G01, G32, محدودیت مالی, F65, واژه‌های کلیدی: جریان وجوه نقد آزاد, حساسیت سرمایه‌گذاری, بورس اوراق بهادار تهران. طبقه بندی JEL : G1,

چکیده مقاله :

یکی از مباحثی که به خوبی در مبانی نظری اقتصاد مالی به آن پرداخته شده است، حساسیت هزینه های سرمایه گذاری نسبت به جریان وجه نقد است. میزان اتکای یک شرکت بر منابع داخلی از طریق حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی آن شرکت تعیین می شود. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین جریان وجوه نقد آزاد و حساسیت سرمایه‌گذاری با توجه نقش تعدیل گری محدودیت مالی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. شرکتهای نمونه در پژوهش حاضر مشتمل بر 125 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1391 الی 1395 میباشد. در این راستا سه فرضیه مبنی بر وجود ارتباط معنادار بین جریان وجوه نقد آزاد و حساسیت سرمایه‌گذاری و همچنین بررسی نقش تعدیل گری محدودیت مالی در فرضیه بعدی وجود دارد و همچنین در شرکت‌هایی که پیش‌بینی می‌شود محدودیت مالی بیشتری متحمل شوند، حساسیت سرمایه‌گذاری کمتر از حد به جریان وجوه نقد آزاد بالاتر نیست. داده‌ها با استفاده از تکنیک آماری رگرسیون خطی و لجستیک با نرم‌افزار Eviews مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نه‌تنها بین جریان وجوه نقد آزاد و حساسیت سرمایه‌گذاری رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد؛ همچنین محدودیت مالی رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و حساسیت سرمایهگذاری را تعدیل میکند و همچنین در شرکت‌هایی که پیش‌بینی می‌شود محدودیت مالی بیشتری متحمل شوند، حساسیت سرمایه‌گذاری کمتر از حد به جریان وجوه نقد آزاد بالاتر نیست.Investigating the relationship between free cash flow, investment sensitivity and the moderating role of financial constraintsFatemeh ModanlouArash NaderianAli KhozinJamadverdi Goganli DoojiOne of the topics well dealt with in the theoretical foundations of financial economics is the sensitivity of investment costs to cash flow. The extent to which a company relies on internal resources is determined by the investment's sensitivity to its cash flow. Therefore, the purpose of this study was to investigate the relationship between free cash flow and investment sensitivity with respect to the moderating role of financial constraint in listed companies in Tehran Stock Exchange. The sample companies in this study included 125 companies listed in Tehran Stock Exchange during the years 2012 to 2016. In this regard, there are three hypotheses that there is a significant relationship between free cash flow and investment sensitivity as well as examining the moderating role of financial constraint in the next hypothesis and also in firms that are expected to suffer more financial constraint, investment sensitivity is less than Free cash flow is not higher. Data were analyzed using linear and logistic regression statistical techniques with Eviews software. The results show that there is not only positive and significant relationship between free cash flow and investment sensitivity; The financial constraint also moderates the relationship between free cash flow and investment sensitivity, and in firms that are expected to suffer greater financial constraints, investment sensitivity is not lower than higher free cash flow.

چکیده انگلیسی:

One of the topics well dealt with in the theoretical foundations of financial economics is the sensitivity of investment costs to cash flow. The extent to which a company relies on internal resources is determined by the investment's sensitivity to its cash flow. Therefore, the purpose of this study was to investigate the relationship between free cash flow and investment sensitivity with respect to the moderating role of financial constraint in listed companies in Tehran Stock Exchange. The sample companies in this study included 125 companies listed in Tehran Stock Exchange during the years 2012 to 2016. In this regard, there are three hypotheses that there is a significant relationship between free cash flow and investment sensitivity as well as examining the moderating role of financial constraint in the next hypothesis and also in firms that are expected to suffer more financial constraint, investment sensitivity is less than Free cash flow is not higher. Data were analyzed using linear and logistic regression statistical techniques with Eviews software. The results show that there is not only positive and significant relationship between free cash flow and investment sensitivity; The financial constraint also moderates the relationship between free cash flow and investment sensitivity, and in firms that are expected to suffer greater financial constraints, investment sensitivity is not lower than higher free cash flow.

منابع و مأخذ:

آقا محمد سمسار، محمدرضا. (۱۳۹۱). تأثیر مالکیت نهادی بر نسبت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت مالی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده مدیریت و حسابداری، صفحه ۲۳.
ایزد، آزاده و اعتمادی، حسین و غلامی مهرآبادی، هانیه،(۱۳۹۸) ،بررسی ارتباط بین محدودیت مالی و هزینه نمایندگی با حساسیت سرمایه گذاری نسبت به جریان وجه نقد در شرکتهای پذیرفته شده بورس و اوراق بهادار تهران،چهارمین کنفرانس ملی در مدیریت،حسابداری و اقتصاد با تاکید بر بازاریابی منطقه ای و جهانی،تهران،،،https://civilica.com/doc/915442
بیگدلی،محمد ؛ تقوی،مهدی؛ اسماعیل زاده مقری؛ دامن کشیده.(۱۳۹۸) آزمون تجربی تأثیر ریسک فضای کسب و کار بر رابطه بین ریسک اعتباری و عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران.اقتصاد مالی. شماره ۴۸ ،پاییز ،صفحه ۱تا ۳۵.
پناهی، حسین؛ اسدزاده، احمد؛ جلیلی مرند، علیرضا. (۱۳۹۳). پیش ‏بینی پنج‌ساله ورشکستگی مالی برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه تحقیقات مالی. دوره ۱۶. شماره ۱. صفحه ۵۷-۷۶.
پور آقا جان، عباسعلی؛ غلامی، کبری. (۱۳۹۲). تاثیر چرخه عمر و جریان نقدی آزاد بر سیاست تقسیم سود در صنایع (موردکاوی:صنایع فولاد، خودروسازی، داروسازی). اقتصاد مالی. دوره ۱۷، شماره ۲۲،بهار،صفحه ۱۵۵-۱۸۲.
جهانشاد، آزیتا، شعبانی، داوود، (۱۳۹۴)، تأثیر محدودیت در تأمین مالی بر رابطه سرمایه‌گذاران نهادی و حساسیت جریانات نقدی سرمایه‌گذاری، ، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی ،دوره هفتم، شماره بیست و هفتم، صفحه ۳۹-۵۶.
حاجیها، زهره، محمدی چمخانی، زهره، (۱۳۹۶)، حساسیت منابع خارجی به جریان وجه نقد در شرایط محدودیت‌های مالی داخلی و خارجی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و اوراق بهادار تهران، دوره پنجم، شماره دوم، صفحه ۳۷-۵۰.
حاجی شاه وردی،دنیا ؛ زمردیان،غلامرضا؛ فلاح شمس لیالستانی؛حنیفی.(۱۳۹۸) طراحی سیستم پیش هشداردهنده بحران بانکی نظام مند در بازار مالی ایران )با کاربرد زنجیره های مارکوفی(.اقتصاد مالی. شماره ۴۷ ،تابستان ،صفحه ۱۳۵تا ۱۵۳.
حیدر پور، فرزانه؛ افسانه توانگر حمزه کلائی و محمد سوادکوهی، (۱۳۹۳)، تأثیر اهرم مالی و هزینه نمایندگی بر جریان نقدی آزاد، کنفرانس بین‌المللی توسعه و تعالی کسب‌وکار، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا،
دهداری، حسین و موسوی، سیده زهرا و اشکورجیری، همایو ن.(۱۳۹۸) ،تاثیر بررسی رابطه هزینه نظارت بر حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقد (مطالعه موردی: شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)، کنفرانس بین المللی ایده های نوین در مدیریت حسابداری، اقتصاد و بانکداری، تهران، ،،https://civilica.com/doc/925995
رضوانی راز، کریم؛ حقیقت، حمید. (۱۳۸۴). بررسی رابطه بین جریانهای نقد آزاد و میزان بدهی با در نظر گرفتن فرصتهای سرمایهگذاری و اندازه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله پژوهشگر. شماره ۵.
رضوانی راز، کریم؛ رکابدار، قاسم؛ احمدی، محمدرمضان. (۱۳۸۸). بررسی رابطه بین جریانهای نقد آزاد و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه حسابداری مالی. سال اول. شماره ۴. صص ۹۲-۱۰۷.
روشنی زین آباد، مجتبی و سیف زاده، امید و اقدم مزرعه، یعقوب(۱۳۹۷)،اثر نگهداری وجه نقد و تامین مالی خارجی بر حساسیت سرمایه گذاری وجوه نقد،دومین کنفرانس بین المللی یافته های نوین در حسابداری، مدیریت، اقتصاد و بانکداری،تهران،https://civilica.com/doc/837543
ستایش، محمدحسین، صالح نیا، محسن، (۱۳۹۴)، تأثیر ساختار مالکیت و ساختار سرمایه‌بر جریان‌های نقدی آزاد، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره هفتم، شماره بیست و پنجم، صفحه ۲۱-۳۸.
شاکریان، حامد،(۱۳۹۹)،بررسی حساسیت جریان نقدی سرمایه گذاری در میان شرکت های صنعتی با استفاده از پنل داده های بورس،سومین کنگره بین المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و اسلامی،تهران،،،https://civilica.com/doc/1181491
شیخ، محمدجواد؛ لازمی، سعید چلک؛ محمدنژاد، سعید. (۱۳۹۱). جریانهای نقد آزاد، اهمیت، کاربرد و نقش آن در مدیریت سود. مطالعات حسابداری و حسابرسی. سال اول. شماره دوم. صص ۱-۲۲.
عرب صالحی مهدی، گوگردچیان احمد، هاشمی مجید، (۱۳۹۳) “عوامل مؤثر بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری در دارایی‌های سرمایه‌ای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران ”، حسابداری مالی، دوره ششم، شماره بیست و سوم، صفحه ۶۷-۸۵.
فخاری، حسین، تقوی، سید روح‌الله، (۱۳۸۸)، کیفیت اقلام تعهدی و مانده وجه نقد، فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، ۱۶ (۵۷)، ۶۹-۸۴.
کاشانی پور محمد، سعید راسخی، بیژن نقی نژاد، امیر رسائییان، (۱۳۸۹)، “محدودیت‌های مالی و حساسیت سرمایه‌گذاری به جریان‌های نقدی در بورس اوراق بهادار تهران ”، دوره ۲، شماره ۲، صفحه ۵۱-۷۴.
کنعانی امیری، منصور. (۱۳۸۶). بررسی رابطه بین محدودیتهای مالی و بازده سهام در بازار سرمایه ایران. دانشور رفتار. دوره ۱۴. شماره ۲۶. صفحه ۱۷-۳۰.
مدانلو، فاطمه و نادریان، آرش و خوزین، علی و گرگانلی دوجی، جمادوردی،۱۳۹۹،جریان وجه نقد آزاد، حساسیت سرمایه گذاری و نقش تعدیلگری هزینه نمایندگی،،،،،https://civilica.com/doc/1155096
Allayannis, G. and Mozumdar, A. (2004). “The Impact of Negative Cash Flow and Influential Observations on Investment- Cash Flow Sensitivity Estimates”. Journal of Banking and Finance. 28: 901.039.
ArabSalehi, M., Ashrafi, M. (1390). The Role of Cash Reserves in Determining Investment-Cash Flow Sensitivity of Listed Companies in TSE. Financial Accounting Researches, 3(3), 75-94.
Arslan O., Florackis Ch., Ozkan A. (2006). The role of cash holdings in reducing investment cash flow sensitivity: Evidence from a financial crisis period in an emerging market, Emerging Markets Review, 7, 320–338.
Ben Mohamed, E. Firchild, R.J and Bouri, A. 2014. Investment Cash Flow Sensitivity under Managerial Optimism: New Evidence from NYSE Panel Data Firms. Journal of Economics, Finance & Administrative Science, Vol. 19, No. 36,PP: 11-18.
Bikki J., Ferdinand A. G. (1999). An analysis of joint effects of investment opportunity set, free cash flow and size on corporate Debt policy. Reviewed of Quantitative Finance and Accounting, (12)4, 81-371.
Brick, I. E. & Liao, R. C. (2017). “The joint determinants of cash holdings and debt maturity: the case for financial constraints”. Review of Quantitative Finance and Accounting, 48(3), 597-641.‏ 
Dichu Bao. Kam C, Chan .Weining Zhang,(2012),“Asymmetric Cash Flow Sensitivity of Cash Holdings”. Journal of Corporate Finance 18 , PP.  690–700
Duchin, R., Ozbas, O. and Sensoy, B. A., (2010).Costly external finance, corporate investment and the subprime mortgage financial crisis. Journal of Financial Economics, 3(97), 418-435.
Espallier, B. Guariglia, A. (2015). Does the investment opportunities bias affect the investment–cash flow sensitivities of unlisted SMEs?. The European Journal of Finance, 21(1), 1-25.
Farre-Mensa, J. Hegde, D. & Ljungqvist, A. (2017). “What is a Patent Worth? Evidence from the US Patent”, “Lottery” (No. w23268). National Bureau of Economic Research.
Fazzari, S.M. Hubbard, R.G. Petersen, B.C. (1988). "Financing constraints and corporate investment". Brookings Papers on Economic Activity 2, 141–195.
Fazzari, S.M., Hubbard, R.G., Petersen, B.C. (1988). Financing constraints and corporate investment. Brookings Papers on Economic Activity, 2, 141–195.
Frank, M. Z., Goyal, V.K. (2003). Testing the Pecking Order Theory of Capital Structure. Journal of Financial Economics, 67(2), 217-248.
Guariglia, A. Yang J. (2016). “A balancing act: Managing financial constraints and agency costs to ‎minimize investment inefficiency in the Chinese market”, Journal of Corporate Finance 36 (2016) ‎‎111–130.‎
Hosseini, S. M. Davoodian, A. H. (1390). Ranking of Financing Methods of Iran Refinery Projects, Journal of Financial Management and Accounting Perspective (JFMAP), 3: 69-82.
Hovakimian, G., (2010). The Determinents of Investment Cash Flow Sensitivity. Financial Management, 1(38), 161-183.
Huang, Z. (2002). Financial Constraints and Investment-Cash Flow Sensitivity. EFA 2002 Berlin Meetings Presented Paper, Available atssrn.com, id=301580.
Jani, E. , Hoesli. M. , and Bender. A. (2004). Corporate cash holding and agency conflicts. Working Paper. PP. 1-30.
Jensen, M., (1986). Agency Costs and Free Cash Flow, Corporate Finance and Take overs. American Economic Review, 76, 323–329.
Kaplan N. Steven and Zingales Luigi. (1997). Do Investment- Cash Flow Sensitivities Provide Useful Measures of Financing Constraints, Quarterly Journal of Economic, 112, 169- 215.
Maurizio La, R., Raffaele, S., Tiziana La, R., Alfio, C. (2015). Investment cash flow sensitivity and financial constraint: a cluster analysis approach. Applied Economics, 47(41), 4442- 4457.
Modigliani, F., Miller M. H., (1958).The Cost of Capital, Corporation Finance and the Theory of Investment. American Economic Review, 48, 261-297.
Myers,S.C.Majluf,N.S. (1984) Corporate Fnancing and Investment Decisions when Firms Have Information that Investors Do Not Have. Journal of Financial Economics13(2),187–221.
Verdi,R.S. (2006)."Financial Reporting Quality and Investment Efficiency",M.I.T. Working paper
Wang.F. (2005). “Corporate Liqudity and Equity Retunes”. Working Paper.
Yang, J. and Guariglia, A. (2012); “Is Investment Inefficiency Caused by Financial Constraints or Agency Costs? Evidence from Chinese Firms”, Midwest Finance Association 2012 Annual Meetings Paper, Available Online at www.ssrn.com

_||_