بررسی کارایی سیاست‌های مالی انبساطی در ایران: مقایسه تطبیقی الگوی VAR خطی و آستانه‌ای

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

الهام غلامی ¹ , کامبیز هژبر کیانی ²

1 - دانش آموخته دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - استاد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

تاریخ دریافت : 1395/01/15 تاریخ پذیرش : 1395/03/19 تاریخ انتشار : 1395/06/20

کلید واژه: E37, C54, سیاست‌های مالی انبساطی, کارایی, مدل خودرگرسیون برداری, شکاف تولید طبقه‌بندی JEL : E32,

چکیده مقاله :

این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا سیاست‌های مالی انبساطی به صورت افزایش مخارج دولت و کاهش مالیات بر رشد اقتصادی در ایران به صورت خطی تأثیرگذار است یا غیرخطی؟ به این منظور، کارایی هر یک از برنامه‌های مذکور با به‌کارگیری دو الگوی خودرگرسیون برداری خطی و آستانه‌ای و اطلاعات سال‌های ۱۳۳۸ الی ۱۳۹۱ بررسی شده است. در این ارتباط، هنگام استفاده از الگوی آستانه‌ای، مشاهده های سال‌های مورد بررسی بر اساس مثبت یا منفی بودن شکاف تولید به دو رژیم تفکیک شد. توابع واکنش آنی الگوی خطی حاکی از آن است که کاهش درآمدهای مالیاتی و افزایش مخارج دولت به عنوان محرک‌های مالی منجر به افزایش رشد اقتصادی شده‌ا‌‌ند، اما میزان تأثیرگذاری مخارج دولت بیشتر از درآمدهای مالیاتی است. افزایش مخارج دولت در الگوی آستانه‌ای نیز کاراترین محرک مالی است. به علاوه، مقایسه توابع عکس‌العمل آنی الگوی خطی و رژیم بالا نشان می‌دهد که واکنش تولید ناخالص داخلی به درآمدهای مالیاتی در مدل خطی و در شرایط شکاف تولیدی مثبت تقریباً یکسان است. این در حالی است که آثار افزایش مخارج دولت بر تولید ناخالص داخلی در مدل خطی اختلاف زیادی با این آثار در رژیم بالا دارد. در رژیم پایین نیز واکنش تولید ناخالص داخلی به درآمدهای مالیاتی و مخارج دولت متفاوت از مدل خطی است. براین اساس، ضرایب فزاینده سیاست‌های مالی انبساطی به شرایط اقتصادی بر حسب شکاف تولید وابسته هستند. Abstract This paper aims to answer the question of whether expansionary fiscal policy (increasing government spending and tax cuts) on economic growth in Iran is in linear or non-linear effects ? On this purpose, the performance of each of these programs using both linear and threshold vector autoregressive model and the data years 1338 to 1391 is investigated. In this connection, when using the threshold model, the studied period observationsbased on positive or negative output gap was divided into two regimes. Impulse response functions results from the linear model indicate that reduced tax revenues and increased government spending as fiscal stimulus have led to increasing economic growth, but the impact of government spending is greater than tax revenues. Increasing government spending is most effective in threshold model, also. In addition, comparison of Impulse response functions from linear and threshold model show that response of GDP to tax revenues in linear model and positive output gap are almost identical. However, the effect of increasing government spending on GDP in linear model is very different from high regime. GDP response to tax revenues and government spending in lower regime is also different from the linear model. Accordingly, the expansionary fiscal policies multipliers are dependent on economic conditions in terms of the output gap.

چکیده انگلیسی:

Abstract This paper aims to answer the question of whether expansionary fiscal policy (increasing government spending and tax cuts) on economic growth in Iran is in linear or non-linear effects ? On this purpose, the performance of each of these programs using both linear and threshold vector autoregressive model and the data years 1338 to 1391 is investigated. In this connection, when using the threshold model, the studied period observationsbased on positive or negative output gap was divided into two regimes. Impulse response functions results from the linear model indicate that reduced tax revenues and increased government spending as fiscal stimulus have led to increasing economic growth, but the impact of government spending is greater than tax revenues. Increasing government  spending is  most effective in threshold model, also. In addition, comparison of Impulse response functions from linear and  threshold model show that response of GDP  to tax revenues in linear model and positive output gap are almost identical. However, the effect  of  increasing government spending on GDP in linear model is very different from high regime. GDP response to tax revenues and government spending in lower regime is also different from the linear model. Accordingly, the expansionary fiscal policies multipliers are dependent on economic conditions in terms of the output gap.  

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

1)    ابونوری، اسماعیل و دیگران (۱۳۸۷)، اثرسیاستمالیبرمتغیرهایکلاناقتصادایران: رهیافتیازروشخودرگرسیونبرداری، پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم، شماره ۳۸.

2)    امامی، کریم و میترا علیا (۱۳۹۱)، برآورد شکاف تولید و تأثیر آن بر نرخ تورم در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال دوازدهم، شماره ۱.

3)    جعفری صمیمی، احمد و همکاران (۱۳۹۱)،کاربردروشحداقلمربعاتتطبیقیبرایبرآوردشکافتولیددرایران، فصلنامهمطالعاتاقتصادیِکاربردیدرایران، سال اول، شماره ۲.

4)    زائر، آیت و الهام غلامی (۱۳۸۶)، بررسی اثر سیاست‌های مالی بر متغیرهای کلان اقتصادی با استفاده از الگوی VAR، فصلنامه مالیات و توسعه، شماره ۵. 

5)    زیبایی منصور و زهرا مظاهری (۱۳۸۸)، اندازهدولتورشداقتصادیدرایرانباتاکیدبررشدبخشکشاورزی: رهیافترگرسیونآستانه‌ای، مجلهاقتصادوتوسعهکشاورزی (علوموصنایعکشاورزی)، جلد ۲۳، شماره ۱.

6)    شفیعی، افسانه و دیگران (۱۳۸۴)، آزمون تأثیرگذاری سیاست مالی بر رشد اقتصادی، پژوهشنامه اقتصادی. 

7)    طیب نیا، علی و فاطمه قاسمی (۱۳۸۵) نقش تکانه‌های نفتی در چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران، پژوهشنامه اقتصادی.

8)    فولادی، معصومه (۱۳۷۹)، تأثیر مخارج عمرانی دولت بر رشد اقتصادی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.

9)    منظور،منصور (۱۳۷۹)، تأثیرسیاست‌هایمالیهدولتبررشداقتصادی، پایان‌نامهدکتری،دانشکدهاقتصاد دانشگاهتهران.

10)  هادیان، ابراهیم و محمدرضا هاشم‌پور (۱۳۸۲)، شناساییچرخه‌هایتجاریدراقتصادایران، فصلنامهپژوهش‌هایاقتصادیایران، شماره ۱۵.

11)  هوشمند، محمود و همکاران (۱۳۸۷)، تحلیل ادورا تجاری در اقتصاد ایران با استفاده از فیلتر هادریک-پرسکات، مجله دانش و توسعه، سال پانزدهم، شماره ۲۲.

12)   Baum, Anja and B. Koester, Gerrit  (2011), The impact of fiscal policy on economic activity over the business cycle –evidence from a threshold VAR analysis, Discussion Paper Series 1: Economic Studies No 03/2011.

13)   Blanchard, O., and Perotti, R. (2002), An Empirical Characterization of the Dynamic13.Effects of Changes in Government Spending and Taxes on Output"., QuarterlyJournal of Economics, Vol.117,N0. 4, pp:1329-1368.

14)   Coenen, Günter and et. al. (2010), Effects of Fiscal Stimulus in Structural Models, IMF Working Paper, WP/10/73.

15)   Corsetti, G, Kuester, K, Meier, A. and G. J. M¨uller (2010), Debt Consolidation and Fiscal Stabilization of Deep Recessions, American Economic Review,Vol.100,No. 2, pp. 41-45.

16)   Drazen, A. (1991), Can Severe Fiscal Contractions be Expansionary?, Comment in Blanchard O.J. and S. Fischer (eds.): NBER Macroeconomics Annual, MIT Press: Cambridge, MA.,

17)   Garcia-Mila, T. (1989), Some Empirical Evidence on Government Purchase Multipliers, Economics Letters,Vol. 4, No. 31, pp:375-380.

18)   Giavazzi, F., Jappelli, T., and Pagano, M. (2000), Searching for Non-linear Effects of Fiscal Policy: Evidence from Industrial and Developing Countries, European Economic Review,Vol.44.

19)   Edelberg, Wendy, Martin Eichenbaum, and Jonas D.M. Fisher(1999)“Understanding the Effects of a Shock to Government Purchases,”Review of Economics Dynamics, Vol.2, No.1,PP: 166-206.Enders,W (2010), Applied Economic Time Series, 3end Edition.

20)   Fatas, Antonio, and Ilian Mihov. (2001), The Effects of Fiscal Policy on Consumption and Employment: Theory and Evidence, Centre for Economic Policy Research Discussion Paper DP2760.

21)   Hansen B.E. (1996a), Inference when a Nuisance Parameter is not Identified under the Null Hypothesis. Econometrica.No. 64,pp:413–430.

22)   Hansen, B.E. (1997), Inference in TAR Models, Studies in Nonlinear Dynamics and Econometrics Vol.2, No.1, pp. 1-14.

23)   Hopnner,Florian (2001), A VAR Analysis of the Effects of Fiscal Policy in Germany",Institute of International Economics,University of Bonn

24)   Koop, G., Pesaran, M. H. and S. M. Potter (1996), Impulse Response Analysis in Nonlinear Multivariate Models, Journal of Econometrics,Vol. 74,No.1,pp. 119-147.

25)   Lee C.C., and Wong, S. W. 2005. Inflationary threshold effects in the relation between financial development and economic growth: Evidence from Taiwan and Japan. Journal of Economic Development, Vol.30, No.1 ,pp:49-68.

26)   Mittnik, Stefan and Willi Semmler (2012), Regime Dependence of the Fiscal Multiplier, Working Paper Number 05, Center for Quantitative Risk Analysis (CEQURA), Department of Statistics, University of Munich.

27)   Mountford, A. and Uhlig, H. (2002), What are the Effects of Fiscal Policy Shocks?,CEPR, Discussion Paper, No. 3338.

28)   Perotti, Roberto (1999), Fiscal Policy in Goog and Bad Times, American Economic Review,Vol.109.

29)   Tong, H. (1978), On a threshold model. In Pattern Recognition and Signal Processing (C. H. Chen, ed.). Sijthoff and Noordhoff, Amsterdam.

30)   Tong, H. (1990), Non-linear Time Series. A Dynamical System Approach. Clarendon Press, Oxford.

31)   Tsay, R. S. (1998): Testing and Modelling Multivariate Threshold Models, Journal of the American Statistical Association 93, pp. 1188-1202.

32)   Van Aarle, B., Garretsen, H., Gobbin, N. (2002), Monetary and fiscal policy transmission in the Euro area: evidence from a structural VAR analysis, Journal of Economics and Business.