شور وطن خواهی درسروده های گل رخسار صفی آوا ، شاعر تاجیک

محورهای موضوعی : تفسیری (با ویژگی ادبی و هنری)

غلامعباس نفیسی ¹ , محمدعلی داودآبادی ² , علی سرور یعقوبی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/08/04 تاریخ پذیرش : 1400/09/10 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: وطن‌ستایی, گل‌رخسار, میهن, تاجیک, شعر,

چکیده مقاله :

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشورها که استقلال خود را آسیب پذیر و در معرض خطر می‌بینند، یک ضرورت اجتماعی و سیاسی، به شمار می‌آید و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این ملّت‌ها، از هویت باختگی رنج می‌برند و ستایش میهن و تکیه بر تاریخ و پیشینۀ آن را، ابزاری برای رسیدن به هویت ملی خود می‌دانند. گل رخسار، برای دست یابی به این هویت از دست رفته، راهی جز تکیه کردن بر فرهنگ کهنسال قوم تاجیک که یک سره در معرض تهاجم بوده، نداشته است. از آن جا که تاجیکان قومی فارسی زبان و بخشی از پیکرۀ فرهنگ بزرگ آریایی و سپس ایرانی- اسلامی به شمار می‌آیند، سایة این فرهنگ دیرینه سال آریایی بر وطن ستایی‌های گل رخسار احساس می‌شود. به هر روی این شاعر تاجیک، پس از مبارزات سخت با مخالفان تشکیل جمهوری تاجیکستان، با توجه به شرایط شکنندة سیاسی کشورش، نه جنگ و ستیز؛ بلکه صلح و آشتی و گفتگو را موثرترین می‌داند و به همین دلیل تیرو کمانش را به قلم تبدیل می‌کند، تا بتواند صدای محرومیت و مظلومیت قوم خویش را به گوش جهانیان برساند. اطلاعات این مقاله به روش کتابخانه ای گرد آوری شده و سپس به روش تحلیلی توصیف شده است. مهمترین دست آورد این مقاله این است که گل رخسار وطن خویش را فراتر از مسائل سیاسی، عاشقانه دوست دارد و درک عاطفی خویش را از وطن و هم میهنانش، صادقانه بیان می کند.

چکیده انگلیسی:

The subject of this analytical and descriptive article is the study and analysis of the patriotic poems of the famous Tajik poet, "Gol Rokhsar". Patriotism, in the last century and in the newly independent countries, was a common phenomenon and attracted the attention of many speakers. In fact, addressing the issue of the homeland is a social and political necessity for many countries that see their independence as vulnerable and endangered. Because these nations suffer from a lost identity and consider the praise of the homeland and the reliance on its history and background as a means to achieve their national identity. To achieve this lost identity, Gol Rokhsar had no choice but to rely on the ancient culture of the Tajik people, who were all under attack. Since the ethnic Tajiks are Persian-speaking and part of the body of the great Aryan and then Iranian-Islamic culture, the shadow of this ancient Aryan culture is felt on the glorious homeland of Gol Rokhsar. In any case, this Tajik poet, after fierce struggles with the opposition to the formation of the Republic of Tajikistan, given the fragile political situation of his country, not war; Rather, he considers peace, reconciliation, and dialogue to be the most effective, and for this reason he turns his bow into a pen, so that he can spread the voice of the deprivation and oppression of his people to the world. The information in this article was collected by the library method and then described analytically. The most important achievement of this article is that Gol loves his homeland more than political issues.And he honestly expresses his emotional understanding of his homeland and his countrymen.

منابع و مأخذ:

آجودانی، ماشاالله(1382) یا مرگ یا تجدد، چاپ اول، تهران: نشر اختران.

آشوری، داریوش (1352) فرهنگ سیاسی، چاپ ششم، تهران: نیلوفر.

انوری، حسن (1381) فرهنگ سخن، چاپ اول، تهران: سخن.

بچکا، یرژی (1372) ادبیات فارسی در تاجیکستان، ترجمۀ سعید عبانژاد هجران دوست و محمود عبادیان، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی.

برجیان، حبیب (1385) دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد 14، مدخل تاجیکستان، ادبیات تاجیکستان، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

جوینی، عطاملک (1376) جهانگشای جوینی، جلد اول، به تصحیح محمدقزوینی، چاپ اول، تهران: بامداد ارغوان و ارشاد اسلامی.

دادبه، اصغر (1385) دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد 14، مدخل تاجیکستان، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

دهخدا، علی اکبر (1377) لغت نامه، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.

رحیمی، مصطفی (1369) تراژدی قدرت در شاهنامه، چاپ اول، تهران: نیلوفر.

رضی، هاشم (1385) آیین مهر، چاپ دوم، تهران: بهجت.

ریاحی، محمد امین (1376) فردوسی، چاپ دوم، تهران: طرح نو.

ساغروانیان، سیدجلیل (1369) فرهنگ اصطلاحات زبان‌شناسی، چاپ اول، مشهد: نشر نما.

سجادی، سیدجعفر (1362) فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، چاپ سوم، تهران: طهوری.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380) ادوار شعر فارسی، چاپ اول، ویرایش دوم، تهران: سخن.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1391) حالات و مقامات م. امید، چاپ اول، تهران: سخن.

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376) هزارۀ دوم آهوی کوهی، چاپ اول، تهران: سخن.

شعردوست، علی اصغر (1390) تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.

صفی آوا، گل رخسار (1395) مجموعه اشعار، با مقدمۀ سیمین بهبهانی، چاپ اول، تهران: نگاه.

ضیمران، محمد (1382) نشانه‌شناسی هنر، چاپ اول، تهران: نشر قصه.

غلامرضایی، محمد (1373) وطن از دیدگاه اسلام و انعکاس آن در شعر معاصر فارسی، مجموعه مقالات سمینار بررسی ادبیات انقلاب اسلامی، چاپ اول، تهران: سمت.

فتوحی رود معجنی، محمود (1392) سبک شناسی، چاپ دوم، تهران: سخن.

قزوه، علیرضا (1376) خورشیدهای گم شده، چاپ اول، تهران: حوزۀ هنری.

محمدپادشاه (1363) آنندراج، جلد دوم، تهران: خیام.

معین، محمد (1360) فرهنگ فارسی، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.

یاحقی، محمدجعفر (1385) جویبار لحظه‌ها، چاپ نهم، تهران: جامی.

یوسفی، غلامحسین (1369) چشمۀ روشن، چاپ اول، تهران: علمی.

Ajoudani, Mashallah (2003) or death or modernity, first edition, Tehran: Akhtaran Publishing.

Assyrian, Dariush (1973) Political Culture, sixth edition, Tehran: Niloufar.

Anvari, Hassan (2002) Farhang Sokhan, first edition, Tehran: Sokhan.

Bachka, Yerji (1993) Persian Literature in Tajikistan, Translators Saeed Abanjad Hejrandoost and Mahmoud Ebadian, First Edition, Tehran, Center for International Cultural Studies and Research.

Borjian, Habib (2006) The Great Islamic Encyclopedia, Volume 14, Tajikistan Entry, Tajik Literature, First Edition, Tehran: Ministry of Culture.

Jovini, Atamelak (1997) Jahangshay Jovini, Volume I, edited by Mohammad Ghazvini, first edition, Tehran: Bamdadar Ghavan and Islamic Guidance.

Dadbeh, Asghar (2006) The Great Islamic Encyclopedia, Volume 14, Entrance to Tajikistan, First Edition, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.

Dehkhoda, Ali Akbar (1998) Dictionary, Second Edition, Tehran: University of Tehran.

Rahimi, Mostafa (1990) The Tragedy of Power in the Shahnameh, First Edition, Tehran: Niloufar.

Razi, Hashem (2006) Ain Mehr, second edition, Tehran: Behjat.

Riahi, Mohammad Amin (1997) Ferdowsi, second edition, Tehran: new design.

Saghravanian, Seyed Jalil (1990) Dictionary of Linguistic Terms, First Edition, Mashhad: Nama Publishing.

Sajjadi, Seyed Jafar (1983) Dictionary of Mystical Terms and Expressions, Third Edition, Tehran: Tahoori.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2001) Persian Poetry Periods, First Edition, Second Edition, Tehran: Sokhan.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2012) states and officials m. Omid, first edition, Tehran: speech.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (1997) The second millennium of mountain deer, first edition, Tehran: Sokhan.

Shardost, Ali Asghar (2011) History of Modern Tajik Literature, First Edition, Tehran: Scientific and Cultural.

Safi Ava, Gol Rokhsar (2016) collection of poems, with introduction by Simin Behbahani, first edition, Tehran: Negah.

Zimran, Mohammad (2003) Semiotics of Art, First Edition, Tehran: Story Publishing.

Gholamrezaei, Mohammad (1994) Vatan from the perspective of Islam and its reflection in contemporary Persian poetry, Proceedings of the seminar on the literature of the Islamic Revolution, first edition, Tehran: Samat.

Fotouhi Roud Majani, Mahmoud (2013) Stylistics, Second Edition, Tehran: Sokhan.

Qazveh, Alireza (1997) The Lost Suns, first edition, Tehran: Hozeh Honari.

Mohammad Padshah (1984) Andraj, Volume II, Tehran: Khayyam.

Moin, Mohammad (1981) Farhang-e Farsi, fourth edition, Tehran: Amirkabir.

Yahaghi, Mohammad Jafar (2006) The Flow of Moments, Ninth Edition, Tehran: Jami.

Yousefi, Gholam Hossein(1990) Cheshmeh Roshan, first edition, Tehran: scientific.