مفاهیم روح و نفْس در قرآن و مثنوی

محورهای موضوعی : شعر

غلام ابراهیم زاده ¹

1 - کارشناس ارشد ادبیات تطبیقی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

تاریخ دریافت : 1396/05/23 تاریخ پذیرش : 1396/05/23 تاریخ انتشار : 1396/05/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

واژه روح از واژه های پر رمز و راز و اسرار آمیز در حوزه های دین و روان شناسی است. مولانا روح را امری از طرف خدا می‌داند که برای دیگران امری ناشناخته است. باید وجهه مادی نفسانی را رها کرد و آنچه می‌ماند روح است که خداوند به انسان عنایت کرده است. نویسنده معتقد است که از روح تعاریف و برداشت‌های مختلفی ارائه شده و مفسران در قرآن به شرح ابعاد گوناگون آن اشارات مهم و کاربردی پرداخته اند. هر جا از حیات و آثار آن نشانی هست، نشانگر وجود مرتبه ای از روح است. واژه روح 37 بار در قرآن کریم آمده است.

چکیده انگلیسی:

The term "spirit" is one of the mysterious and secretive words in religion and psychology fields. Molana knows it something on behalf of God which is unknown to others. If the worldly aspect is left, the remained is the spirit – gift by Allah. The author believes there are various definitions and interpretations of spirit and interpreters have studied its different aspects. Wherever there is existence and its effects, there would be a footprint of spirit definitely. The term spirit has been repeated 37 times in Holy Quran.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

مکارم شیرازی، ناصر. 1375ش، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیة.

طباطبایی، محمدحسین. 1362ش، المیزان فی تفسیر القرآن، بی جا: مؤسسه الاعلمی.

قرائتی، محسن. 1392ش، تفسیر نور، تهران: انتشارات اوقاف.

ابن‏سینا، ابو علی.1360ش، ترجمه قدیم الاشارات و التنبیهات، تصحیح سیدحسن اشکان طبسی، مقدمه منوچهر صدوقی‏ سها، تهران: کتابخانه فارابی.

ابن‏سینا، ابوعلی. 1386ش، النفس مِن کتاب الشفاء، ترجمه حسن حسن‌زاده آملی، قم: انتشارات قیام.

استعلامی، محمد. 1387ش، متن و شرح مثنوی مولانا، چاپ هشتم، تهران: مهارت.

امینی‌، ابراهیم. 1391ش، ‌خودسازی‌، بی جا: انتشارات شفق.

انوری، حسن.1370ش، گلستان سعدی، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

آذر، امیر اسماعیل. 1392ش، ادبیات ایران در ادبیات جهان، تهران: چاپ مهارت.

حسن‌زاده آملی، حسن. 1391ش، نامه‌ها و برنامه‌ها، قم: انتشارات قیام.

خمینی، روح الله. 1387ش، شرح چهل حدیث، تهران: بنیاد نشر آثار امام خمینی(ره).

دژاکام، حسین. 1377ش، عبور از منطقه 60 درجه زیر صفر، بی جا: پرشکوه.

فاطمی، جواد. 1374ش، معاد، بی جا: نشر غیاث.

فاطمی، جواد. بی‌تا، توحید مفضّل، بی جا: انتشارات اسلامیه.

فروغی، محمدعلی. 1388ش، بوستان سعدی، تهران: هیرمند.

گورکی، ماکسیم. بی تا، ادبیات از نظر گورکی، ترجمه ابوتراب باقرزاده، تهران: شبگیر.