گرشاسب و هراکلس(بحثی در اسطوره شناسی تطبیقی)

محورهای موضوعی : شعر

مه دخت پورخالقی چترودی ¹ , حمید طبسی ²

1 - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد (قطب علمی)
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی – واحد جیرفت

تاریخ دریافت : 1391/06/24 تاریخ پذیرش : 1391/06/24 تاریخ انتشار : 1389/09/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

اساطیر ملی هر کشوری، روایتگر سرگذشت قدسی ابر انسانها و پهلوانان آن کشور است که در طی روزگاران در اذهان اسطوره پرداز مردمان شکل گرفته و به تدریج بنیانهای حماسی فرهنگ و ادبیات آن سرزمین را پدید آورده است. در این نوشتار، ضمن تأکید بر ضرورت مقایسه اساطیر یونانی با اساطیر ایرانی مندرج در اوستا و متون ادبی پهلوی، به بیان برخی همسانی های میان گرشاسب آریایی و هراکلس یونانی پرداخته ایم و برخی کردارهای پهلوانی آنان نظیر جدال با پرندگان اهریمنی، جاودانگی و بی مرگی را برشمرده ایم.

چکیده انگلیسی:

The national mythology of any nation is the story of heavenly destiny of super humans and kings and heroes which are formed in the creative minds of peopleand have gradually provided the ground forepic basics of the culture and literature of those nations. Most of these mythological stories are archetypes which could be found in as repeated themes and characters in the mythology of other nations. The present article studies the similarities of Garshasp and Heraclesand their actions and characteristics such as fighting against devilish birds and immortality are studiedwhile the necessity of such comparisons between Iranian and Greek mythology is highlighted. 

منابع و مأخذ:

اسدی توسی، ابونصرعلی بن احمد، 1317 ، گرشاس بنامه، به اهتمام حبیب یغمایی،تهران: انتشارات بروخیم.
نشریة دانشکدة ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه شهید باهنر ،« روان گرشاسپ » ، اکبری مفاخر، آرش، 1385
.1-26 : کرمان، سال چهاردهم، ش 20
بهار، مهرداد، 1387 ، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: انتشارات آگاه، چاپ هفتم.
تاریخ سیستان، 1314 ،تصحیح محمد تقى بهار، تهران: کلاله خاور.
جمالی، کامران، 1386 ، فردوسی و هومر، تهران: انتشارات اسپرک.
دابار، ارواد مانکجی، 1909 ، سد درِ نثر، بمبئی:بی نا.
دست نویس م. او. 29 (داستان گرشاسب، تهمورس و جمشید، گلشاه و مت نهای دیگر)، 1378 ، آوانگارى و
ترجمة کتایون مزداپور، تهران: نشرآگاه.
رضی، هاشم، 1346 ، فرهنگ نامهای اوستا، جلد دوم، تهران: انتشارات فروهر.
، 1381 ، دانشنامة ایران باستان، جلد سوم، تهران: انتشارات سخن.
روایت پهلوی، 1367 ،ترجمة مهشید میرفخرایى، تهران: موسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
سرکاراتی، بهمن، 1378 ، سای ههای شکار شده، تهران: نشر قطره.
نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ،« سیمرغ در چند حماسة ملّی » ، طباطبائی، احمد، 1335
.88-71 : تبریز، سال هشتم، ش 1
به کوشش محمدمهدی رکنی، مجموعه سخنرانیهای ،« گرشاسب جهان پهلوان » ، عفیفی، رحیم، 1357
سومین تا ششمین هفتة فردوسی، مشهد:انتشارات دانشگاه فردوسی.
فرامرزنامه، 1386 ، تصحیح میترا مهرآبادى، تهران: انتشارات دنیاى کتاب.
فردوسی، ابوالقاسم، 1386 ، شاهنامه، به کوشش دکتر جلال خالقی مطلق، دفتریکم، تهران:انتشارات مرکز
دائره المعارف بزرگ اسلامی.
فره وشی، بهرام، 1381 ، فرهنگ فارسی به پهلوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم.