تصویرگری «لا» در شعر سنایی و خاقانی

محورهای موضوعی : شعر

افشار عزیزی دولت آبادی ¹ , علی حسین رازانی ² , کبری بهمنی ³ , علیرضا فاطمی ⁴

1 - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی ، واحد یزد ،دانشگاه آزاد اسلامی ،یزد،ایران
2 - استادیار زبان وادبیات فارسی ،واحد یزد،دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد ،ایران
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود، ایران
4 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود، ایران

تاریخ دریافت : 1397/07/21 تاریخ پذیرش : 1400/05/17 تاریخ انتشار : 1400/05/01

کلید واژه: مضمون آفرینی, صور خیال, سنایی, خاقانی, ابداع,

چکیده مقاله :

مضمون آفرینی و تصویرگری شاعران با حروف سابقه طولانی دارد. اغلب شاعران در بکاربردن حروف در تصویرگری‌ها جهت خلق مضامین، به شیوه‌ای زیبا و شورانگیز، نهایت تلاش خود را به کار گرفته‌اند. هر شاعری به نوبه خود در ابداع و خلق شگفتی‌های جدید، ابداعات بکر و نوع آوری‌های خاص در این وادی قدم برداشته است. سنایی و خاقانی از جمله شاعرانی هستند که با قریحه شاعری خویش این هنر را به غایت خود رسانده‌اند؛ به گونه‌ای که خواننده را به تفکر در خلق تصاویر شگفت غرق می‌کنند. آن‌ها با بهره‌گیری از پدیده‌ها و استعمال معانی نمادین و اسطوره‌ای از آنچه در محیط پیرامون خود دیده‌اند، شگفتی آفریده‌اند. این دو شاعر با خصوصیات منحصر به فردی که یکی از آن‌ها مضمون آفرینی و تصویرگری‌های زیبا با واژه‌ها و حروف است و با این کار ضمن نوآوری و خلاقیت، بر اهمیت شعر خود افزوده‌اند.

چکیده انگلیسی:

Thematic creation and illustration of poets with letters has a long history. Most poets have done their best to use letters in illustrations to create themes in a beautiful and exhilarating way. Every poet, in turn, has taken steps in inventing and creating new wonders, innovations and special creations in this valley. Sanai and Khaghani are among the poets who have achieved this art with their poetic talent; In a way that immerses the reader in thinking about creating amazing images. They have created wonders by using phenomena and using symbolic and mythical meanings of what they have seen in their environment. These two poets with unique characteristics, one of which is the creation of beautiful themes and illustrations with words and letters, and by doing so, while innovation and creativity; have increased the importance of their poetry.

منابع و مأخذ:

کتابنامه

براهنی، رضا. 1344ش، طلا در مس، تهران: چاپخانه چهر.

بسیسو، عبدالرحمان. 1999م، قصیدة القناع فی الشعر العربی المعاصر، الطبعة الاولی، بیروت: المؤسسة العربیه للدراسات والنشر.

خاقانی شروانی، افضل الدین بدیل. 1316ش، دیوان، به تصحیح علی عبدالرسولی، تهران: چاپخانه سعادت.

خاقانی شروانی، افضل الدین بدیل. 1382ش، دیوان، به کوشش دکتر ضیاء الدین سجادی، تهران: زوار.

دشتی، علی. 1357ش، خاقانی شاعری دیرآشنا، تهران: امیرکبیر.

رضایی حمزه کندی، علیرضا و وحید. 1389ش، آفتاب نهان خاقانی، چاپ اول، ارومیه: بوتا نشر.

زرین کوب، عبدالحسین. 1363ش، شعر بی دروغ، شعر بی نقاب، چاپ چهارم، تهران: سازمان انتشارات جاویدان.

زرین کوب، عبدالحسین. 2535، با کاروان حلّه، چاپ سوم، تهران: انتشارات جاویدان.

سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم. 1316ش، سیر العباد الی المعاد، تصحیح سعید نفیسی، تهران: چاپخانه آفتاب.

سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم. 1329ش، حدیقة الحقیقة وشریعة الطریقة، تصحیح مدرس رضوی، تهران: سپهر.

سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم. 1381ش، دیوان، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: نشر آزادمهر.

سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم. 1382ش، حدیقة الحقیقة وشریعة الطریقة(فخری نامه)، تصحیح مریم حسینی، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

شفیعی کدکنی، محمدرضا. 1372ش، تازیانه‌های سلوک، تهران: آگاه.

شفیعی کدکنی، محمدرضا. 1375ش، صور خیال در شعر فارسی، چاپ ششم، تهران: آگاه.

شمیسا، سیروس. 1370ش، بیان، تهران: انتشارات فردوس.

طغیانی اسفرجانی، اسحاق. 1386ش، شرح مشکلات حدیقه سنایی، انتشارات دانشگاه اصفهان.

فاطمی، سیدحسین. 1364ش، تصویرگری در غزلیات شمس، تهران: سپهر.

فتوحی رود معجنی، محمود. 1385ش، بلاغت تصویر، تهران: سخن.

فروزانفر، محمد حسن. 1387ش، سخن و سخنوران، تهران: زوار.

نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن عمر بن علی. 1364ش، چهارمقاله، تصحیح محمد قزوینی، تهران: ارمغان.

Braheni, Reza 1965, Gold in Copper, Tehran: Chehr Printing House.

Basiso, Abdul Rahman 1999, Ode to Conviction in Contemporary Arabic Poetry, First Edition, Beirut: Al-Arabiya Foundation for Studies and Publishing.

Khaghani Sherwani, Afzaluddin Badil. 1937, Divan, edited by Ali Abdolrasouli, Tehran: Saadat Printing House.

Khaghani Sherwani, Afzaluddin Badil. 2003, Divan, by Dr. Zia-ud-Din Sajjadi, Tehran: Zavar.

Dashti, Ali 1978, Khaghani, a late poet, Tehran: Amirkabir.

Rezaei Hamzeh Kandi, Alireza and Vahid. 2010, Aftab Nahan Khaghani, first edition, Urmia: Buta Publishing.

Zarrinkoob, Abdul Hussein 1984, Poetry without lies, poetry without masks, fourth edition, Tehran: Javidan Publishing Organization.

Zarrinkoob, Abdul Hussein 2535, with the caravan of Hillah, third edition, Tehran: Javidan Publications.

Sanai, Abu al-Majd Majdud bin Adam. 1316, Sir al-Ibad al-Ma'ad, edited by Saeed Nafisi, Tehran: Aftab Printing House.

Sanai, Abu al-Majd Majdud bin Adam. 1950, Hadiqah al-Haqiqah and Shari'a al-Tariqah, edited by Modarres Razavi, Tehran: Sepehr.

Sanai, Abu al-Majd Majdud bin Adam. 2002, Divan, edited by Badi-ol-Zaman Forouzanfar, Tehran: Azadmehr Publishing.

Sanai, Abu al-Majd Majdud bin Adam. 2003, Hadiqa al-Haqiqa wa Sharia al-Tariqah (Fakhrinameh), edited by Maryam Hosseini, first edition, Tehran: University Publishing Center.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza. 1993, Behavior Whips, Tehran: Agah.

Shafiee Kadkani, Mohammad Reza. 1996, Images of Imagination in Persian Poetry, Sixth Edition, Tehran: Agah.

Shamisa, Sirus. 1991, Bayan, Tehran: Ferdows Publications.

Toghyani Asfarjani, Ishaq. 2007, Description of the problems of Hadigheh Sanai, University of Isfahan Press.

Fatemi, Seyed Hussein 1985, Illustration in Shams Ghazals, Tehran: Sepehr.

Fotuhi Rud Majani, Mahmoud. 2006, Picture Rhetoric, Tehran: Sokhan.

Forouzanfar, Mohammad Hassan 2008, Sokhan and Sokhanvaran, Tehran: Zavar.

Nezami Oroozi Samarkandi, Ahmad Ibn Umar Ibn Ali. 1985, four articles, edited by Mohammad Qazvini, Tehran: Armaghan.