واکاوی فلسفه قصاص با تکیه بر تفسیر المیزان

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق

سعید عباس زاده مهنه ¹ , حسین نمازی فر ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره)

تاریخ دریافت : 1395/07/25 تاریخ پذیرش : 1395/08/30 تاریخ انتشار : 1395/07/01

کلید واژه: &quot, قتل نفس&quot, , &quot, قتل عمد&quot, , &quot, فلسفه قصاص&quot, , &quot, تفسیر المیزان&quot, ,

چکیده مقاله :

حکم قصاص از جمله احکام اساسی دین اسلام است که اجرای آن در جامعه مورد اهتمام و تأکید شارع مقدس قرار گرفته است. لکن امروزه این سؤال مطرح است که آیا این حکم همچنان که دشمان اسلام اذعان می‌کنند حکمی ضد حقوق بشری است یا خیر؟ ازاین‌رو باتوجه به اهمیت موضوع، نگارنده در پاسخ به این سؤال ضمن تبیین فلسفه و حکمت حکم قصاص از دیدگاه علامه طباطبائی، معتقد است این حکم نه‌تنها ضد حقوق بشری نیست بلکه همچنان که علامه طباطبائی(ره) با استعانت از کلام وحی فرمودند؛ اجرای حکم قصاص در راستای مصلحت و سعادت نوع بشر است چرا‌که مصلحت عموم تنها با قصاص تامین می‌شود، چون قصاص است که حیات را ضمانت می‌کند نه عفو کردن و دیه گرفتن و نه هیچ چیز دیگر، و این حکم هر انسان داراى عقل است و از منظر ایشان اگر یک فرد از نوع بشر کشته شود، خلقت خدا تباه شده، و در نتیجه غرض خداى سبحان که بقاى انسانیت از نسلی به نسل دیگر است، باطل می‌شود. بنابراین قاتل در مقام معارضه و منازعه با مقام ربوبى برآمده است، بنابراین بهترین و حکیمانه‌ترین راه برای حفظ حیات انسان‌ها و محفوظ ماندن خون آن‌ها حکم قصاص است چرا که اگر خواسته باشیم کسی را از قتل دیگری منصرف کنیم، اطمینان ترین راه آن، تهدید نمودن او به مقابله به مثل است و الّا هر مجازات دیگری ممکن است برای او قابل قبول باشد و او را از قصد خود منصرف نکند.

چکیده انگلیسی:

Retaliation is one of the fundamental precepts of its implementation in society has been regarded as a priority and stressed the divine legislator but today is the question is Sentence they said the enemies of Islam anti Human rights or not? the author of the answer while explaining the philosophy and wisdom of the Qisas Sentences From the viewpoint of Allameh Tabataba'i believes that the sentences not human rights but also that Allameh Tabataba'i Considering ayat of holy Koran believes although this is Qiṣāṣ that guarantees the life not amnesty or blood money and this issue is self-evident. To him, if a person is killed, Allah's creation has been destroyed and thus the Allah's intention of survival of humanity is not satisfied. Thus, in fact, the killer is challenging the divine authority. Therefore, to his point of view, the best possible way to preserve human life is Qisas; because threatening to retaliate is the most effective way to make people stop killing one another and other penalties and punishments are not so effective.