احداث سد در بزرگترین تمدن هیدرولیکی دنیای باستان
محورهای موضوعی : باستان شناسی
حسین علیزاده
1
(گروه باستان شناسی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه)
حسن درخشی
2
(استادیار گروه باستان شناسی واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران)
کلید واژه: سد, باستان شناسی, اورارتو, آیباری,
چکیده مقاله :
در این مقاله به سابقه سد سازی در جهان باستان و در تمدنی که نظام حکومتی خود را بر گسترش سیستم آبیاری نهاده بود تکیه شده است. دولت اورارتو در حدود 2800 سال پیش در قسمت شرقی ترکیه و شمال غرب ایران ایجاد شد. بیشترین توجه حاکمان آن بر طبق مدارک کتبی (کتیبه های بنیانگذاری به خط میخی) به توسعه نظام آبیاری و تامین نیاز آب بخش کشاورزی و مصارف آشامیدنی مراکز سکونت توجه داشته و به همین منظور سازه های متعدد آبیاری شامل دهها سد،کانال، دریاچه مصنوعی و آب انبار در مناطق پر برف کوهستانی شرق آناتولی و شمال غرب ایران توسط اورارتوها ساخته شد. در تحقیق حاضر، سازه های آبیاری (سدها) را به لحاظ ویژگیهای جغرافیایی و طبیعی (منبع تامین آب سدها)، خصوصیات دیواره ها و فنون مهندسی ساخت مورد مطالعه قرار داده ایم، هدف کلی اینست که تصویری روشن از پیشینه سد سازی در محدوده زمانی و مکانی مورد مطالعه ارائه شود و در خاتمه جهت نتیجه گیری به تجزیه و تحلیل شیوه های تکنیکی سدها با توجه به داشتن قوس، دو دیواره بودن، داشتن ضخامت و هسته خاکی، مصالح به کار رفته و تکنیک آب بندی (cut off) پرداخته ایم.