نقض دادرسی عادلانه و ضمانت اجرا کیفری آن از منظر قانون ایین دادرسی کیفری 1392

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

مهری زمان زاده بهبهانی ¹ , محسن رهامی ² , مرتضی ناجی زواره ³

1 - گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]
2 - گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1398/06/13 تاریخ پذیرش : 1399/06/19 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: ضمانت اجرا, دادرسی عادلانه, حقوق دفاعی متهم, اصول دادرسی, نقض اصول دادرسی, ضمانت اجرا کیفری,

چکیده مقاله :

قانون آیین دادرسی کیفری1392 به بیان پاره ای از اصول دادرسی عادلانه و در معنای اخص حقوق دفاعی متهم پرداخته است . نقض دادرسی عادلانه ضررهای مادی و معنوی در پی دارد که تصویب ضمانت اجرا برای نقض ان ضروری است . ضمانت اجراهای متنوعی مانند ضمانت اجرا کیفری ، انتظامی ، لزوم جبران خسارت ، بطلان تحقیقات یا ادله ، ساز و کاری برای رعایت دادرسی عادلانه میباشند . ما در این تحقیق، با تاکید به رعایت حقوق دفاعی متهم ، به بررسی ضمانت اجرا کیفری نقض دادرسی عادلانه پرداخته ایم. نتایج بدست آمده نشان میدهد ق ا د ک در موادی از جمله مواد 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 48 ، 50 ، 51 ، 52 ، 55 ، 60 ، 91 ، 93 ، 94 دادرسی عادلانه را مورد پذیرش قرار داده است و نقض این اصول توسط مقامات قضایی و ضابطین با ضمانت اجرا کیفری مقرر در مواد 570، 572، 575، 578، ، 582 ،597 ،583 ق تعزیرات 1375 روبرو است.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم

- اردبیلی، محمد علی (1377). «گفتاری دربار شکنجه و پیشگیری از آن»، تحقیقات حقوقی، (21 و 22): 120-105.

- اردبیلی، محمد علی (1389). حقوق جزای عمومی، ج 2. چ 21. تهران:  انتشارات میزان.              

- آشوری، محمد (1376). «عدالت کیفری (مجموعه مقالات)»، چ1، تهران: گنج دانش.

- بادینی، حسن (1384). فلسفه مسئولیت مدنی، چ 1، تهران: شرکت سهامی انتشار.

- پور قهرمانی، بابک و  بابک رسولی (1394). «جایگاه حق متهم بر اطلاع از ادله اثباتی در امور کیفری در حقوق ایران و فرانسه با تاکید بر قانون آیین دادرسی کیفری 1392»،کارآگاه، 9(33): 71-59.

- جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1368). ترمینولوژی حقوق، چ 4. تهران:  انتشارات گنج دانش.

- خالقی، علی (1395). نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، چ 6. تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.

- رهامی، محسن (1387)، جرائم بدون بزه دیده، چ 1. تهران: نشر میزان.

- ساکی، محمدرضا (1392). حمایت کیفری از حقوق بشر (جرم‌انگاری و ضمانت اجرا)، چ 1. تهران: نشر میزان.

- فضائلی، مصطفی (1394). دادرسی عادلانه محاکمات کیفری بین‌المللی، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش. 

- قاسمی مقدم، حسن (1394). «تفهیم حقوق متهمان از سوی ضابطان دادگستری: با تأکید بر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، پژوهش‌نامه حقوق کیفری»، 6(2): 153-129.

- گلدوزیان، ایرج (1371). «آثار تحصیل دلیل از طریق استراق سمع و ضبط مکالمات»، دیدگاه‌های حقوقی دانشکده علوم قضایی و اداری (4 و 5).

- موسی زاده، رضا و جواد صالحی (1388). «حمایت کیفری از امنیت متهم در پرتو اصول دادرسی عادلانه»، حقوق و مصلحت، 1(4): 114-85.

- نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1386). «تقریرات جرم‌شناسی دوره دکتری (بازپروری بزهکاران)»،دانشگاه تربیت مدرس. به کوشش سلمان عمرانی.

- نوروزی، نادر (1387). «تفهیم اتهام در مقررات کیفری ایران»، فصلنامه دانش انتظامی، 9(35): 179-168.