بازتاب گیاهان و درختان در شعر محلّی کهگیلویه و بویراحمد

محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات لری

جلیل نظری ¹ , علی پیروزه ²

1 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج.

تاریخ دریافت : 1394/07/30 تاریخ پذیرش : 1394/09/13 تاریخ انتشار : 1395/06/01

کلید واژه: عناصر طبیعت, گیاهان و درختان, شعر محلّی کهگیلویه و بویراحمد, ادبیات قوم لر,

چکیده مقاله :

در ادبیات فارسی و ادبیات لری به عنوان یکی از شعبه‌ها یا هم ریشه‌های این زبان، از قدیم توجّه و استفاده از عناصر طبیعت رواج گسترده‌ای داشته است. مطالعه و بررسی ادبیات قوم لر اعم از شعر و نثر نشان می‌دهد که عناصر طبیعی و مناظر و مضامین حاصل از آن ها بیشترین کاربرد را در سروده ها و نوشته‌های این قوم دارد. این عناصر شامل کوه‌ها، جنگل‌ها، درختان، گیاهان، برف، باران و... می‌شوند و به همان سادگی و بی‌پیرایگی طبیعت در شعر شاعر لر بازتاب یافته است. در این میان درختان و گیاهانی هستند که در بازتاب دادن این نگاه نوستالوژیک و احساسی نقش پررنگ‌تری را بازی می‌کنند. از این منظر گیاه معطّر چویل بیشترین تأثیرگذاری را در بیان رابطۀ عاشقانۀمعاشیق دارد. کاربرد درخت بلوط در شعر لری نشان دهنده‌ی استقامت و نیرومندی افراد این قوم دارد و نماد عزّت و افتخار قوم لر است. درختانی مانند چنار و بید به خاطرسایه‌ی دلکش وآرام بخش آن ها مورد توجّه هستند. درخت بوته ای بنگرو نماد بی ارزشی وبی فایدگی در شعر لری به حساب می آید.

چکیده انگلیسی:

From the ancient era, using the elements of nature has great popularity in Persian literature and particularly Lori literature as one of the subcategories of similar root in this language. Investigation of the Lori literature has indicated that the natural elements and scopes and their implications have the most usages in their sayings and manuscripts. These factors consisted of mountains, forests, trees, plants, snow and rain; easily and tangibly, they reflected the nature in Lori poetry. Among them, there are some trees and plants highlighted this nostalgic and emotional views. Regarding this, the aromatic plant named 'Chavil' is the most influential in expressing the romance. The use of oak in the Lori lyrics represents the strength and steadiness of these people and it is their honor symbol.  The trees such as sycamore and willow are known for their calm shadow. The plant tree of Bengaroo is the symbol of worthless in the Lori literature

منابع و مأخذ:

1. اسعد گرگانی، فخرالدین (1381) ویس و رامین، با مقدمه و تصحیح و تحشیه محمد روشن، چاپ دوّم، تهران: صدای معاصر.


2. بهرامی، حسن، (1390)، «تصحیح و تحلیل یاریارهای کهگیلویه و بویراحمد»، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد زبان و ادیبات فارسی.


3. جمالیان­زاده و برومندی، سید برزو و ندا(1392)، «بخشی از فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی کهگیلویه»، یاسوج: چویل


4. حسینی، سیدساعد(1381)، «بخشی از شعر، موسیقی و ادبیات شفاهی کهگیلویه و بویراحمد»، یاسوج: چویل


5. خاک، عبّاس(1388)، «معجزه­ی سبز طبیعت»، قم: انتشارات خاکیان


6. داوری، فریدون، (1382)، «یک­ صد سال شعر و شاعری استان»، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد زبان و ادیبات فارسی


7. سیاهپور، یوسف(1390)، «عشق در شعر لری بویراحمدی»، مجموعه­ی مقالات همایش ملّی و ادب محلّی ایران زمین، دانشگاه آزاد واحد یاسوج، صفحات324-311


8. مبارکی دیل، مصطفی(1390)، بُنگ شوک (یاریار لری)، یاسوج: چویل.


9. معین، محمد(1384)فرهنگ فارسی، انتشارات زوار، چاپ بیست و دوم، تهران.

موسویان، سید شاهرخ«1380»، «کُه دنا»، تهران: نقش جهان.