زمینه و هدف: در عصر حاضر به دلیل کاربرد گسترده نانو ذرات مس، ورود آن‌ها به محیط‌زیست افزایش‌ یافته است. در این راستا ورود این نانو مواد به محیط‌زیست قابلیت تأثیر بر موجودات زنده ازجمله ماهی‌ها را خواهد داشت. از اینرو هدف از این مطالعه، بررسی آسیب‌شناسی بافتی ناشی از نانو ذرات مس بر بافت آبشش ماهی کپور معمولی می باشد. روش بررسی: به‌منظور بررسی اثرات هیستوپاتولوژی نانو اکسید مس بر آبشش بچه ماهیان کپور، تعداد60 قطعه کپور معمولی جوان با میانگین وزنی2±42 گرم تهیه و در 3 گروه با سه تکرار در مواجهه با نانو اکسید مس و یک گروه شاهد در سه تکرار ماهی در نظر گرفته شد. ماهیان به مدت6 هفته با غلظت‌های40،10 و80 میلی‌گرم بر لیتر نانو اکسید مس مواجهه داده شدند. یافته ها: عوارض مشاهده ‌شده در بافت آبشش شامل تورم سلول‌های سنگ فرشی، آئوریسم، ادم، اتصال تیغه‌های ثانویه مجاور،کوتاه شدن تیغه‌های ثانویه و هایپرپلازی بودند. بررسی‌های آسیب‌شناسی بافت آبشش نشان داد که در غلظت‌های بالا (80 میلی‌گرم بر لیتر)، آسیب‌ها بیشتر به شکل جداشدگی، هایپرپلازی و به هم چسبیدگی لاملاها بود، در مقابل آسیب‌ها در غلظت‌های پایین (10و40میلی‌گرم بر لیتر) به شکل آئوریسم، تورم سلول‌های سنگ فرشی و کوتاه شدن تیغه‌های ثانویه بروز نمود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تغییرات ایجاد شده در بافت آبشش ماهی کپور معمولی در غلظت‌های مختلف نانو ذرات مس در مقایسه با گروه کنترل می‌توان نتیجه گرفت که نانو ذرات مس می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر بافت آبشش ماهیان داشته باشد. از اینرو مطالعات آسیب‌شناسی می‌تواند به ‌عنوان ابزار ساده و مناسبی جهت ارزیابی تأثیر این آلاینده‌های نوظهور انسانی بر ماهی استفاده شود. تفاصيل المقالة