این پژوهش میکوشد بر مبنای مفاهیم و آرای برگرفته از روانشناسی فروید چهار اثر منتخب از آثار عکاسی صمد قربانزاده عکاس معاصر ایران را مورد واکاوی و تدقیق قرار دهد. روش این پژوهش به صورت کیفی است که بر مبنای مفاهیم روانشناسی فروید به توصیف و تحلیل موردی اثر هنری مبتنی بر د أکثر
این پژوهش میکوشد بر مبنای مفاهیم و آرای برگرفته از روانشناسی فروید چهار اثر منتخب از آثار عکاسی صمد قربانزاده عکاس معاصر ایران را مورد واکاوی و تدقیق قرار دهد. روش این پژوهش به صورت کیفی است که بر مبنای مفاهیم روانشناسی فروید به توصیف و تحلیل موردی اثر هنری مبتنی بر دادههای برآمده از اطلاعات کتابخانهای و اینترنتی میپردازد. علت انتخاب آثار صمد قربانزاده رویکرد سورئالیسم ایشان در عکاسی است که با تکیه به مفاهیمی چون ضمیر ناخودآگاه، رؤیا، ساز وکار دفاعی در رویکرد روانشناختی فروید به صورت دلالتهای نمادین توانش خوانش و تحلیل دارد. اگرچه تحلیل روانشناختی معضلات و مشکلات را به فرد و خصوصیات و ویژگیهایش فروکاهش میدهد، اما از آنرو اهمیت دارد که در نهایت به دنبال تبیین ساختهای اجتماعی پیش میرود. این آثار ملهم از موضوعاتی چون تنهایی، بیهویتی، از دست رفتن ایمان و در نهایت مرگ است که به نحوی انسان و جوامع را درگیر کرده و ماهیت وجودی انسان در نظام امروزی جهان به چالش میکشد. در خوانش روانشناسی از آثار مورد نظر، مخاطب ضمن تجربه تازه از مواجهه با اثر هنری، به درک و شناخت درونمایه اثر و ارتباط نمادین عناصر هنری با آسیبهای فردی و جمعی دست مییابد.
تفاصيل المقالة
بنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی
,
العدد5,السنة
2
,
پاییز
1402
هدف از این پژوهش تبیین جایگاه صورت و ارتباط آن با معنا در هنر اسلامی از منظر متفکران این حوزه با ذکر نمونه از معماری دوران اسلامی است. در این پژوهشِ کیفی، امکاناتِ صورت در تعالی هنر اسلامی، معیارهای زیبایی از منظر حکمای اسلامی و با نظر به عناصر صوری در معماری خانۀ طباطب أکثر
هدف از این پژوهش تبیین جایگاه صورت و ارتباط آن با معنا در هنر اسلامی از منظر متفکران این حوزه با ذکر نمونه از معماری دوران اسلامی است. در این پژوهشِ کیفی، امکاناتِ صورت در تعالی هنر اسلامی، معیارهای زیبایی از منظر حکمای اسلامی و با نظر به عناصر صوری در معماری خانۀ طباطباییها توصیف و تحلیل شده است. نتایج برآمده از این پژوهش را میتوان اینگونه خلاصه کرد: از منظر فیلسوفانِ شناخته شدۀ اسلامی اهمیت صورت در تعالی هنر اسلامی آنجایی است که مخاطب از طریق این هنر به تجربۀ معنوی نزدیک میشود. در تطبیق جایگاه صورت در زیباشناسی اسلامی با مفهوم ِفرم در تفکر زیباشناسیِ غرب، میتوان گفت نقش صورت در کشف و شناخت رموز موجود در پدیدههاست و اهمیت این نقش، تنها در ارتباط صورت با معنای آن قابلشناسایی است. عناصر صوری چون مرکزگرایی وهندسه، نماد و رمز، نور و رنگ و انتزاع، شواهد آشکاری در میان آثار هنری چون هنر فرش، نگارگری، خوشنویسی، و معماری در دوران اسلامی دارد. در مطالعه موردی از خانه طباطباییها عناصری چون مرکز وهندسه، رمز و نماد، رنگ و نور و همچنین انتزاع؛ مفاهیم متعالی چون وحدت، خیر، کمال و زیبایی را به هم پیوند میدهد.
تفاصيل المقالة
بنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی
,
العدد7,السنة
3
,
بهار
1403
أکثر
باتوجه به آنکه نقوش بهکاررفته در سردرهای دوران قاجار، دارای مضامینی است کهارزشهای بصری فراوان دارد؛هدف این پژوهش، شناخت ویژگیهای تجسمی در نقوش سه سردر منتخب خیابان فروزش، خیابان مولوی و سردر وکیلالتجار در بافت تاریخی تهران که کمتر مورد مطالعه قرار گرفتهاست. علت انتخاب این سه سردر از میان موارد مشابه، ظرفیت تحلیل نقوش آنهااز منظر نشانهشناسی بهطور عام و از منظر رمزگان دنیل چندلر، یعنی رمزگانهای اجتماعی، متنی، تفسیری، ادراکی و واقعگرایی بهطور خاص بودهاست. این پژوهش به صورت کیفی و مبتنی بر دادههای برآمده از اطلاعات کتابخانهای و مشاهده نمونههای موردی است که به توصیف و تحلیل نقوش باتکیه بر آرای نشانهشناسی دنیل چندلر میپردازد. با توجه وتدقیق در نقوش سردرهای مورد مطالعه و براساس تفسیر رمزگان چندلر در متن تصویری و نوشتاری،نتایج زیر حاصل میشود: از منظر رمزگان اجتماعی، وجود سبک تلفیقی بازتابدهنده تبادل فرهنگی میان حاکمان قاجار و غرببودهاست. از منظر رمزگان متنی، سردرهای مورد مطالعه شامل نقوش آجرکاری، کاشیکاری در متن تجسمی عناصر اسلیمی، ختایی، پرندگان و گاهی آیات نوشتاری، تبیین میشود. در خوانش ارجح از رمزگان تفسیری این عناصر، جلوهای از اقتدار شاهانه و همچنین اهمیت زندگی در سایۀ ایمان به پروردگار یکتا و ثمرات ایمان فرد مسلمان را توضیح میدهد. رمزگان ادراکی، براساس مشابهت عناصر موجود در نقوش سه سردر تفسیر میشود. درنهایت از منظر رمزگان واقعگرایی بهصورت نمادین بینش هنرمند و مخاطب از عناصر طبیعی باغ و بوستان و مرغزار را نشان میدهد.