فهرس المقالات محمد پورقربان


  • المقاله

    1 - کاربست های سیاست خارجی حِکمی در عرصه روابط بین الملل، از منظر مقام معظم رهبری
    مطالعات سیاسی , العدد 5 , السنة 14 , زمستان 1400
    پرداختن به علوم انسانی فارغ از توجه به جوانب اسلامی و غیر مادی آن می تواند افکار بشر را وارد گردابی نماید که خلاصی از آن را دشوار نماید. این در حالیست که ممکن است در این مسیر انسان، داشته های خود را نیز از دست رفته ببیند. یکی از شاخه های پر انحراف و پر مخاطره علوم انسان أکثر
    پرداختن به علوم انسانی فارغ از توجه به جوانب اسلامی و غیر مادی آن می تواند افکار بشر را وارد گردابی نماید که خلاصی از آن را دشوار نماید. این در حالیست که ممکن است در این مسیر انسان، داشته های خود را نیز از دست رفته ببیند. یکی از شاخه های پر انحراف و پر مخاطره علوم انسانی، شاخه علوم سیاسی و گرایشهای آن می باشد، که به جهت عدم پرداختن به آنها از منظر دینی، ارزشی و غیر مادی، معمولاً به شکلی بکر و دست نخورده باقی مانده و هر کسی از ظن خود آن را تفسیر و در نهایت به اجراء می گذارد. پرداختن به مسائل سیاسی روز، بررسی وضعیت مناطق مختلف جهان، ارتباطات بین الملل و سیاست خارجی کشورها از جمله شاخه هایی از علوم سیاسی است که ظرفیت حکمی سازی در آنها بسیار وسیع و در عین حال لازم می نماید. پرداختن به چگونگی این حکمی سازی، با ورود به چهل سال دوم انقلاب، از منظر فقیه حکیم انقلاب، می تواند وجهی دو چندان داشته باشد. در این پژوهش در پی این هستیم تا به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تفکر حکمی قابل اعمال در سیاست خارجی از منظر معظم له را استخراج نماییم. پرداختن به سه اصل مهم عزت، حکمت و مصلحت در سیاست خارجی و بر اساس موازین اسلامی، می تواند زمینه های شکل گیری سیاست خارجی حکمی را فراهم نماید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - نسبت سنجی مفهوم حکمرانی خوب در اندیشه سیاسی نوصدرائیان
    رهیافتهای نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی , العدد 2 , السنة 2 , تابستان 1401
    امروزه حکمرانی خوب به عنوان یکی از موضوعات محوری است که مورد توجه اندیشمندان سیاسی و نهاد های بین الملل قرار گرفته است. به طوری که بسیاری از نهادهای بین المللی از جمله صندوق بین المللی پول و سازمان ملل اقدام به نوشتن شاخص های در جهت این امر کرده اند و آن را به کشورها به أکثر
    امروزه حکمرانی خوب به عنوان یکی از موضوعات محوری است که مورد توجه اندیشمندان سیاسی و نهاد های بین الملل قرار گرفته است. به طوری که بسیاری از نهادهای بین المللی از جمله صندوق بین المللی پول و سازمان ملل اقدام به نوشتن شاخص های در جهت این امر کرده اند و آن را به کشورها به عنوان برنامه معرفی می کنند. از همین رو، این پژوهش در پی پاسخ به این سوال می باشد که چه نسبتی بین حکمرانی خوب در اندیشه سیاسی نوصدرائیان با شاخص های نهادهای ذکر شده وجود دارد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر آن است که، در اندیشه سیاسی نوصدرائیان شاخص های یاد شده جزء مبانی بنیادین فکری آنها یاد شده و از اصول اساسی در تشکیل حکومت در اندیشه آنها می باشد. یافته های این تحقیق نشان از آن دارد که اندیشه سیاسی نوصدرائی که در دهه های40و50 ش ظهور و بروز یافته و با پیروزی انقلاب اسلامی در قانون اساسی تجلی پیدا نمود به موضوع حکمرانی خوب و اصول آن به جهت زیربنایی بودن آنها در منابع فقهی و تفکری پیشتر مورد توجه بوده است. باید اشاره داشت پژوهش حاضر به‌ صورت توصیفی، تحلیلی و با استفاده از روش کتابخانه‌ ای تهیه شده است تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - نقش فناوری هسته‌ای در افزایش قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران در گام دوم انقلاب
    رهیافتهای نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی , العدد 1 , السنة 1 , بهار 1400
    بررسی موضوع دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای در قالب بیانیه گام دوم انقلاب که توسط مقام معظم رهبری ارائه گردیده است، می‌تواند از اهمیت بسیاری برخوردار باشد. اینکه در گذشته به فناوری هسته‌ای با چه اهمیتی نگریسته می‌شده است و امروزه از چه اهمیتی برخوردار می‌باشد و در آین أکثر
    بررسی موضوع دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای در قالب بیانیه گام دوم انقلاب که توسط مقام معظم رهبری ارائه گردیده است، می‌تواند از اهمیت بسیاری برخوردار باشد. اینکه در گذشته به فناوری هسته‌ای با چه اهمیتی نگریسته می‌شده است و امروزه از چه اهمیتی برخوردار می‌باشد و در آینده می‌بایست در چه مسیری حرکت نموده و به چه نقطه‌ای برسد، از اهمیت وافری در دوران کنونی و فضای سیاسی حاکم برآن برخوردار است. نویسنده با استفاده از بیانیه گام دوم انقلاب به عنوان نظریه حاکم بر این پژوهش در صدد می‌باشد تا به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای از دیدگاه راهبردی و استراتژیک نگریسته و با توجه به منافع ملموس آن، آن را در قالب گام دوم انقلاب مفهوم‌سازی نماید. سوال اصلی پژوهش بر این قرار است که عمل به بیانیه گام دوم انقلاب چگونه باعث اعتلای صنعت هسته‌ای می‌گردد؟ و فرضیه پژوهش به این موضوع اشاره دارد که با در نظر گرفتن مبانی بیانیه گام دوم، ایران به قطبی هسته‌ای در دنیا تبدیل خواهد شد. پژوهش حاضر می‌کوشد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای موجود و استناد به بیانیه گام دوم انقلاب و به روش توصیفی و تحلیلی، موضوع را مورد کنکاش و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - بحران در شکل گیری اندیشه سیاسی نوصدرائیان
    علوم سیاسی , العدد 4 , السنة 17 , پاییز 1400
    نوشتار حاضر به بررسی اندیشه سیاسی نوصدرائیان، که از آنها به عنوان رهبران سیاسی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران و یک جریان پر قوت فلسفی در ایران معاصر یاد می شود، به رشته تحریر درآمده و به این پرسش میپردازد که آیا بحران های اجتماعی ده 20 تا 1357 ( ه.ش) در شکل گیری اندیشه أکثر
    نوشتار حاضر به بررسی اندیشه سیاسی نوصدرائیان، که از آنها به عنوان رهبران سیاسی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران و یک جریان پر قوت فلسفی در ایران معاصر یاد می شود، به رشته تحریر درآمده و به این پرسش میپردازد که آیا بحران های اجتماعی ده 20 تا 1357 ( ه.ش) در شکل گیری اندیشه سیاسی نوصدرائیان تاثیر داشت و در صورت تاثیر، ایشان بحران جامعه خود را در چه مسائلی مشاهده کرده اند؟ علت را در چه چیزی می دانستند؟ الگوی بدیل برای نظام سیاسی چه نوع حکومتی را پیشنهاد کرده اند؟ و راهکارهای رسیدن به جامعه مطلوب در اندیشه آنها چه می باشد؟ فرضیه این مقاله بر این پاسخ مطرح است که بحران های ده 20 تا 57 13( ه.ش) جامعه ایران، همچون شکست مشروطه،استبداد سیاسی، اشغال ایران،کودتای 28 مرداد، سرکوب‌ و اختناق سیاسی در شکل گیری جریان دوم اندیشه سیاسی نوصدراییان موثر بود همچنین ایشان بحران جامعه خود را در مسائلی چون عدم استقلال سیاسی وفرهنگی، غربگرای افراطی دانسته و علت آن را زاویه پیدا کردن از اسلام محمدی معرفی می کنند . ایشان الگوی بدلیل برای نظام سیاسی را تشکیل جمهوری اسلامی و راهکار رسیدن به جامعه مطلوب را محوریت جوهری اسلام در استقلال، مردم سالاری دینی و... می دانند. از همین رو، این مقاله با هدف تبیین اندیشه سیاسی نوصدرائیان با روش تفسیری نظریه بحران و با استفاده از تجزیه و تحلیل داده های به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - تحلیلی بر احتمال اقدام نظامی آمریکا علیه ایران تا پیش از انتخابات 2024
    علوم سیاسی , العدد 1 , السنة 18 , بهار 1401
    خروج یک جانبه آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) دوری از فشارها و تحریم‌های یک جانبه بر دولت و ملت ایران تحمیل گردید. ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با مذموم شمردن توافق هسته‌ای، استراتژی فشار حداکثری را برای نیل به اهدافش در قبال ایران به کار بست. تحریم‌های فلج کنن أکثر
    خروج یک جانبه آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) دوری از فشارها و تحریم‌های یک جانبه بر دولت و ملت ایران تحمیل گردید. ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با مذموم شمردن توافق هسته‌ای، استراتژی فشار حداکثری را برای نیل به اهدافش در قبال ایران به کار بست. تحریم‌های فلج کننده برای اختناق اقتصادی و فراهم نمودن زمینه‌های آشوب داخلی و تهدید به استفاده از قوه قهریه و جنگ نظامی به عنوان دو رویکرد عمده برای تسلیم کردن و امتیازگیری از ایران در دستور کار قرار گرفت. هدف از این تحلیل و پژوهش امکان سنجی ورود و حمله نظامی آمریکا به ایران تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری 2024 در این کشور است. سؤال اصلی که مطرح می‌شود این است که: احتمال عملی شدن حمله نظامی امریکا به ایران تا قبل انتخابات ریاست جمهوری این کشور وجود دارد؟ فرضیه‌ای که در پاسخ مطرح می‌شود با طرح ریزی دو سناریو، فاکتور‌های سوق دهنده جنگ و فاکتورهای بازدارنده جنگ و از سویی دیگر با رجوع به آرا و نظرات متخصصین حوزه روابط بین الملل، بر اولویت، ارجحیت و قدرت تأثیرگذاری عوامل بازدارنده جنگ به عنوان سد و مانعی در مقابل احتمال جنگ نظامی علیه ایران تأکید دارد. در این تحقیق از روش تحلیلی و کیفی با استفاده از آمار و ارقام و مصاحبه مستقیم با صاحب نظران حوزه روابط بین الملل بهره گرفته ایم. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - مختصات آزادی در آرای محمدتقی مصباح یزدی و داود فیرحی
    علوم سیاسی , العدد 5 , السنة 18 , زمستان 1401
    مفهوم آزادی در عرصه روشنفکری ایران به تاریخ معاصر برمی گردد. با این حال، رویکرد فقهی- فکری درباره آن در میان متفکران ایرانی پدیده‌ای جدیدتر است. در میان متفکران و فقهای اخیر ایرانی، معمای آزادی همواره بعنوان چالش برانگیزترین موضوع مطرح بوده است. سوال و هدف محوری این پژو أکثر
    مفهوم آزادی در عرصه روشنفکری ایران به تاریخ معاصر برمی گردد. با این حال، رویکرد فقهی- فکری درباره آن در میان متفکران ایرانی پدیده‌ای جدیدتر است. در میان متفکران و فقهای اخیر ایرانی، معمای آزادی همواره بعنوان چالش برانگیزترین موضوع مطرح بوده است. سوال و هدف محوری این پژوهش تعارضات فقهی-فلسفی محمدتقی مصباح یزدی و داود فیرحی درباره آزادی است. بر اساس روش تحلیل توصیفی- تحلیلی می توان گفت که هر دو متفکر بر مبانی فکری کلامی و فقهی با آزادی مواجه شده اند. به همین دلیل این گونه متفکران آزادی را وجود آزادی و اراده در وجود انسان می داند که لازمه تعالی معنوی انسان است. روش شناسی مصباح یزدی فقه کلاسیک است اما فیرحی مبتنی بر روش های هرمنوتیکی و پست مدرنیستی به متون و تجربه اسلامی می نگرد. مصباح یزدی، مفروضات لیبرالیسم مدرن را همچون آزادی بعنوان هدف زندگی دنیوی، عقل گرایی و وفرد گرایی بعنوان بسترهای آزادی های سیاسی-اجتماعی نمی پذیرد، در صورتی که فیرحی بر آزادی بیرونی تاکید می کند و بر اجرای بسترهای آزادی های سیاسی-اجتماعی همچون فردگرایی، انسان گرایی، حقوق بشر و حقوق زن تاکید می کند تفاصيل المقالة