در سال‌های اخیر توجه محققین بیش از پیش به حفظ ثبات و باروری نظام‌های تولید کشاورزی معطـوف شـده و یکی از راهکارهای افزایش ثبات، ایجاد تنوع از طریـق بـه کـارگیری نظام‌های چندکشتی است. به منظور بررسی عملکرد کلزا و نخود در نسبت‌های مختلف کشت آزمایشی در سال زراعی 1398-1397 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی منطقه دستجه فسا انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نسبت کاشت نخود و کلزا در 5 سطح: 0-100، 25-75، 50-50، 75-25 و 100-0 به ترتیب نخود- کلزا و نوع و مقدار کودهای نیتروژنه در 6 سطح شامل 140، 120 و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره، 140، 120 و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع سولفات آمونیوم بودند. نتایج نشان داد که نسبت‌های مختلف کاشت اثر معنی‌داری بر عملکرد کلزا و نخود داشتند. افزایش نسبت نخود در کشت مخلوط با کلزا و همچنین کلزا در کشت مخلوط با نخود باعث کاهش معنی‌دار عملکرد در مقایسه با کشت خالص آنها شد. بیشترین عملکرد کلزا و نخود به ترتیب با 2240/1 کیلوگرم در هکتار و 2155/75 کیلوگرم در هکتار در کشت خالص کلزا و نخود و کمترین عملکرد کلزا و نخود به ترتیب با میانگین 1548/06 و 1187/3 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در نسبت کاشت 25-75 و 75-25 (کلزا-نخود) به دست آمد. در مقایسه‌ی سولفات آمونیوم و اوره جهت افزایش عملکرد کلزا نتایج نشان داد که سولفات آمونیوم بیشتر از اوره عملکرد کلزا را افزایش داده است. نسبت برابری زمین در تمامی نسبت‌های کاشت مخلوط تحت سطوح مختلف کود نیتروژن نسبت به تک کشتی افزایش داشت (LER>1). تفاصيل المقالة

مصرف کود نیتروژن و انتخاب تراکم بهینه از جمله عوامل مهم به‌زراعی در افزایش عملکرد محصول کلزا محسوب می شوند. این آزمایش به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژنه و تراکم کشت بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398-1397 در منطقه‌ی ششده شهرستان فسا اجرا شد. عامل کودهای نیتروژنه در 12 سطح شامل F1: اوره (توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت و ساقه‌دهی، F2: اوره (توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت، ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F3: اوره (توصیه‌ی کودی) ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F4: اوره (زیر توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت و ساقه‌دهی، F5: اوره (زیر توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت، ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F6: اوره (زیر توصیه‌ی کودی) ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F7: سولفات آمونیوم (توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت و ساقه دهی، F8: سولفات آمونیوم (توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت، ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F9: سولفات‌آمونیوم (توصیه‌ی کودی) ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F10: سولفات آمونیوم (زیر توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت و ساقه‌دهی، F11: سولفات آمونیوم (زیر توصیه‌ی کودی) قبل از کاشت، ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، F12: سولفات آمونیوم (زیر توصیه‌ی کودی) ساقه‌دهی و غنچه‌دهی و عامل تراکم در سه سطح شامل 50، 70 و 90 بوته در متر مربع بودند. نتایج نشان داد که اثر کود بر تعداد خورجین در شاخه‌ی فرعی و بوته در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. اثر تراکم کاشت بر وزن هزار دانه در سطح احتمال 5 درصد و بر عملکرد کل بوته، عملکرد دانه و عملکرد روغن در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. استفاده از کود سولفات آمونیوم (زیر توصیه‌ی کودی) در مراحل ساقه‌دهی و غنچه‌دهی، بیشترین تعداد خورجین در شاخه‌ی فرعی (48.6 عدد در هر شاخه‌ی فرعی) و تعداد خورجین در هر بوته (73.5 عدد در بوته) را داشت. بیشترین عملکرد بیولوژیک و دانه (به ترتیب 12840 و 4258 کیلوگرم در هکتار)، در تراکم کاشت 50 بوته در متر مربع به دست آمد. تراکم 50 نسبت به 70 از نظر عملکرد دانه، به طور معنی‌داری بالاتر بود. در مجموع تراکم 50 بوته در متر مربع و استفاده از سولفات آمونیوم به میزان توصیه شده در مراحل ساقه‌دهی و غنچه‌دهی بیشترین عملکرد کلزا را به همراه داشت. تفاصيل المقالة