هدف از انجام پژوهش حاضر، مدل یابی روابط ساختاری توانایی های شناختی با پیشرفت تحصیلی از طریق میانجی شایستگی ادراک شده در دانش آموزان متوسطه بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر معادلات ساختاری و جامعه آماری را 1361 دانش آموز پسر متوسطه اول پایه نهم مدارس دولتی شهر بابل در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل دادند. برای تعیین حجم نمونه با توجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده و تخصیص ضریب 15 برای هر متغیر (1۶ متغیر در مدل) و با احتساب احتمال وجود پرسشنامه های ناقص، ۲۵۰ نفر به عنوان حجم نمونه به روش خوشه ای دومرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده ها از پرسشنامه های پیشرفت تحصیلی فام و تیلور، توانایی های شناختی نجاتی، شایستگی ادراک شده هارتر و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از معادلات رگرسیونی ساختاری در نرم افزار SPSS-25 و Amos-23 استفاده شد. یافته ها نشان داد که متغیرهای توانایی های شناختی با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان متوسطه رابطه مستقیم دارد. همچنین توانایی های شناختی با پیشرفت تحصیلی از طریق میانجی شایستگی ادراک شده در دانش آموزان متوسطه، رابطه غیرمستقیم و معنی داری دارد. در مجموع، توانایی های شناختی از طریق میانجی شایستگی ادراک شده ۴۶/۰ توان پیش بینی پیشرفت تحصیلی را دارد. تفاصيل المقالة