خشکی به عنوان مهم ترین تنش غیرزنده می تواند رشد و نمو و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. کینوا گیاهی با ارزش غذایی بالا و متحمل به خشکی است. به منظور بررسی اثر محلول پاشی سیتوکینین بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی در سال زراعی 1396 به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح آبیاری (آبیاری مطلوب (4/0- مگاپاسکال) و تنش خشکی (5/1- مگاپاسکال)) به عنوان فاکتور اصلی و فاکتورهای فرعی شامل چهار رقم کینوا (Q 26، Q 29، Giza 1 و Red Carina) و محلول پاشی با هورمون سیتوکینین در سه سطح (صفر، 50 و 100 میکرومولار) بودند. تیمار آبیاری و رقم در این بررسی بر تمام صفات مورد ارزیابی اثر معنی داری داشتند. محلول پاشی با سیتوکینین بر تمام صفات مورد ارزیابی، به غیر از طول خوشه اصلی و شاخص سبزینگی، اثر معنی داری داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه با 7/2364 و 8/1701 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی به دست آمدند. تنش خشکی سبب کاهش 28 درصدی عملکرد دانه گردید. بالاترین عملکرد دانه در رقم Giza 1 (6/2746 کیلوگرم در هکتار) وRed Carina (7/2589 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 100 میکرومولار سیتوکینین حاصل گردید. محلـول پاشی سیتوکینین بر عملکرد دانه ارقام Q 26 و Q 29 اثر معنی داری نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده می توان رقم Giza 1 را به عنوان رقمی مناسب جهت کشت در شرایط مطلوب و تنش خشکی مورد توجه قرار داد. تفاصيل المقالة

شوری یکی از مهمترین تنش های غیرزنده بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی می شود. گیاه کینوا اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل غلظت های مختلف کلریدسدیم (0 ،4 ،8 ،12 ،16 ،20 ،30 ، 40 دسی زیمنس بر متر) بر خصوصیات جوانه زنی بذر کینوا تحت شرایط آزمایشگاهی بود. شوری اثرات نامطلوبی برصفات مورد مطالعه مانند درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، نسبت ساقه چه به ریشه چه، یکنواختی جوانه زنی و مدت زمان لازم جهت رسیدن به 50% جوانه زنی داشت. درصد جوانه زنی بین تیمار شاهد تا غلظت 30 دسی زیمنس بر متر از نظر آماری تفاوتی نداشت ولی در غلظت 40 دسی زیمنس بر متر کاهش و به 75% رسید. با افزایش سطوح شوری مدت زمان لازم جهت جوانه زنی 50% بذر، افزایش معنی داری داشت. سرعت جوانه زنی نیز به طور معنی داری تحت تأثیر سطوح شوری کاهش یافت. نسبت ساقه چه به ریشه چه با افزایش شوری تا غلظت 20 دسی زیمنس بر مترکاهش یافت ولی در غلظت 30 دسی زیمنس بر متر به حداکثر رسید. نتایج نشان داد که رقم Q26 کینوا در مرحله جوانه زنی، شوری 30 دسی زیمنس می تواند تحمل نماید. بنابراین می توان عنوان کرد که این رقم مقاومت خوبی تا غلظت 30 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم داشته و می تواند پس از ارزیابی مزرعه ای و با توجه به شرایط اقلیمی مناسب رقم مطلوبی برای کشت در شرایط شور باشد. تفاصيل المقالة