فهرس المقالات محمدتقی رضویان


  • المقاله

    1 - نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر شهروندان(مطالعه موردی: محله فرحزاد)
    مطالعات مدیریت شهری , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1399
    مقدمه و هدف پژوهش: یکی از ضروری‌ترین زمینه‌های مداخله دولت در امر مدیریت شهری، برنامه‌ریزی در مالکیت زمین شهری است و از این جهت دولت‌ها باید هدف‌های سیاست مربوط به مالکیت زمین شهری را در مجموعه کلی سیاست‌های شهری شدن مورد توجه قرار دهند و سیاست‌های کاربری صحیح زمین شهری أکثر
    مقدمه و هدف پژوهش: یکی از ضروری‌ترین زمینه‌های مداخله دولت در امر مدیریت شهری، برنامه‌ریزی در مالکیت زمین شهری است و از این جهت دولت‌ها باید هدف‌های سیاست مربوط به مالکیت زمین شهری را در مجموعه کلی سیاست‌های شهری شدن مورد توجه قرار دهند و سیاست‌های کاربری صحیح زمین شهری را اتخاذ و در راستای اهداف اقتصادی و اجتماعی به اجرا در آورند. هدف از این پژوهش، نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین از نگاه شهروندان در محله فرحزاد می‌باشد. روش پژوهش: نوع مقاله توصیفی تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. حجم نمونه برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. میزان پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید و ضریب آن برای کلیه مولفه ها 0.783 که به لحاط پایایی قابل قبول می باشد. حجم نمونه 376 نفر از شهروندان ساکن محله به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان می‌دهد که بین کلیه مؤلفه‌های بازآفرینی شهری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی، جمعیتی، عملکردی، اداری-سازمانی و محیط‌زیست) رابطه معناداری وجود دارد و نشان دهنده میزان اهمیت هر یک از آن‌ها در رفع تعارضات مالکیت زمین در محله فرحزاد است. نتیجه گیری: رفع تعارضات مالکیت زمین به‌عنوان مؤثرترین ابزار برنامه‌ریزی شهری، نقش مهمی در پایداری محله فرحزاد دارد باوجود این، بازآفرینی شهری در جهت رفع تعارضات مالکیت زمین در جهت بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی و ... بسیار مؤثر است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - سنجش و ارزیابی رفع تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری مورد پژوهی: محله فرحزاد ، منطقه 2 تهران
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1399
    چکیده آشفتگی توسعه شهرها و عدم موفقیت دولت‌ها در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده در رابطه با زمین شهری در ایران، مبین این موضوع می‌باشد که اغلب غریب به اتفاق این سیاست‌ها به صورت آزمون و خطا تدوین شده‌اند و تنها بعد از ظهور نتایج غیرقابل جبران و بحرانی نسبت به تغی أکثر
    چکیده آشفتگی توسعه شهرها و عدم موفقیت دولت‌ها در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده در رابطه با زمین شهری در ایران، مبین این موضوع می‌باشد که اغلب غریب به اتفاق این سیاست‌ها به صورت آزمون و خطا تدوین شده‌اند و تنها بعد از ظهور نتایج غیرقابل جبران و بحرانی نسبت به تغییر سیاست‌های قدیمی اقدام شده است. رفع تعارضات مالکیت زمین به عنوان مؤثرترین ابزار برنامه‌ریزی شهری، مورد توجه برنامه ریزان شهری می‌باشد. در همین راستا، پارادایم بازآفرینی شهری به بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهر توجه دارد و طیف وسیعی از فعالیت‌ها را بیان می دارد. این رویکرد تنها به دنبال باز زنده سازی مناطق متروکه نیست، بلکه با مباحث گسترده‌تری همچون اقتصاد رقابتی و کیفیت زندگی به‌خصوص برای کسانی که در محلات فقیرنشین زندگی می‌کنند، سروکار دارد. این پژوهش از لحاظ روش تحقیق توصیفی -تحلیلی و ماهیت آن کاربردی می‌باشد. در تجزیه‌وتحلیل آن از تصمیم‌گیری‌های چنده معیاره (ویکور) استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان می‌دهد که در بین مؤلفه‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی، زیرساختی، اداری- سازمانی و زیست‌محیطی به ترتیب شاخص‌های الگوی نامناسب بافت محدوده؛ ساختار اقتصادی محله؛ میزان مشارکت مردم؛ تراکم خانوار در واحد مسکونی؛ میزان دسترسی به آب سالم؛ قوانین و مقررات مالکیت اراضی و کاهش کیفیت محیط‌زیست زندگی شهری در جایگاه‌های اول قرار دارند و بیشترین نقش در جهت رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر بازآفرینی شهری را دارند. همچنین در بین ابعاد، مؤلفه اقتصادی، کالبدی، زیست‌محیطی مهم‌ترین نقش را در جهت تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری دارند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - نقش مدیریت شهری در پایداری گردشگری محله (مطالعه موردی: محله تجریش با رویکرد سبز)
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 4 , السنة 11 , پاییز 1398
    چکیده ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮی با مشارکت اﺟﺘﻤﺎﻋـﺎت ﻣﺤﻠـﯽ می‌تواند به پایداری گردشگری و توسعه متوازن دست یابد. مدیریت شهری بدون در نظر گرفتن ابعاد پایداری نمی‌تواند موفق عمل نماید ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ﻣﺤﻠـﯽ در گردشگری نقطه عطفی در مدیریت شهری و ساکنان شهر دارد. لذا پژوهشگران و سیاست‌گذاران کشورها أکثر
    چکیده ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮی با مشارکت اﺟﺘﻤﺎﻋـﺎت ﻣﺤﻠـﯽ می‌تواند به پایداری گردشگری و توسعه متوازن دست یابد. مدیریت شهری بدون در نظر گرفتن ابعاد پایداری نمی‌تواند موفق عمل نماید ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ﻣﺤﻠـﯽ در گردشگری نقطه عطفی در مدیریت شهری و ساکنان شهر دارد. لذا پژوهشگران و سیاست‌گذاران کشورهای توسعه‌یافته سال‌هاست که تغییر رویکرد در سیستم مدیریت شهری به سمت مدیریت سبز شهری حول دیدگاه انسان‌محور داده‌اند. در اﯾﻦ پژوهش از روش اﺳﻨﺎدی، ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻃﺮاﺣﯽ پرسشنامه ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع روش‌های ﮐﯿﻔﯽ استفاده شده است. پرسشنامه تهیه شد، سؤالات ﮐﻠﯽ و جزئی از پرسش کنندگان گروه‌های ساکن، اصناف، گردشگران و مدیران جمع‌آوری و اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ، ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ و واﺑﺴﺘﻪ را ﺑﻪ مؤلفه‌ها و ﺳﭙﺲ شاخص‌های ﻗﺎﺑﻞ، اندازه‌گیری ﺗﺒﺪﯾﻞ و نتایج استخراج گردید با توجه به جمعیت محله‌ مورد مطالعه حجم نمونه این پژوهش با ضریب اطمینان 82 درصد 380 نفر به دست آمده است. برای سنجش پایایی کار پیمایش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ابتدا 25 پرسشنامه مورد پیش آزمون قرارگرفته و سپس پایایی بین گویه‌ها از طریق آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت آلفای به دست آمد 71/0 است که نشان‌دهنده پایایی خوبی است. در خصوص تحلیل پایداری اجتماعی محله تجریش با توجه به آنالیز داده‌ها می‌توان بیان کرد با وجود قدمت محله تجریش و حس تعلق مکانی و هویت محله شاخص اجتماعی پایداری در محله با امتیاز 53/3 بیشترین افزایش را نسبت به دیگر شاخص‌ها داشته است و این متأثر از مکان‌هایی است که افراد یک محله را گرد هم جمع می‌نماید. از نظر نقطه ضعف پایداری اجتماعی در محله تجریش شاخص میزان رضایت از زندگی با امتیاز 2 به دلیل شرایط ناپایدار اقتصادی و معیشتی در کشور و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای تمامی گروه‌های سنی از جمله تفریح، سرگرمی و سلامت پایین‌تر از حد مورد نظر است. محله تجریش به دلیل پایداری اجتماعی مناسب در شاخص‌های چون تعلق به مکان و محله توانسته است مشارکت افراد محله را جزو نقاط قوت خود ذخیره نماید و محله به خاطر بافت اقتصادی و تنوع کاربری‌های مختلف اقتصادی نسبت به سایر محله‌ها در منطقه یک از رونق اقتصادی مطلوبی برخوردار است، در تحلیل پایداری ابعاد محیطی و کالبدی محله تجریش از نظر نقاط ضعف، به دلیل عدم آموزش صحیح در مصرف و کنترل منابع انرژی بسیار پایین است. این مشکل به خاطر نداشتن برنامه‌ریزی درست و عدم تناسب در اولویت‌بندی‌های نیازهای شهری در مدیریت شهری است. همچنین به دلیل تراکم زیاد ساختمانی جمعیت در حال زندگی در محله تجریش با توجه به استانداردهای زیست‌محیطی از سرانه فضای سبز کمی برخوردار است و با وجود اینکه منطقه گردشگری از طبیعت بکر و کوهستانی و قدیمی است. ولی به خاطر عدم آگاهی و آموزش توجه به جاذبه‌های زیباشناختی ضعیف است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - بررسی موانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی با رویکرد کارآفرینی (مطالعه موردی: شهرستان کیار- استان چهارمحال و بختیاری)
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1398
    چکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به ‌منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداخته‌است چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه می‌تواند راهکار‌های موثر برای توسعه أکثر
    چکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به ‌منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداخته‌است چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه می‌تواند راهکار‌های موثر برای توسعه پایدار روستا را مشخص نماید. روش تحقیق در این مطالعه، اسنادی و پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش افراد ساکن در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار، مسئولان و کارشناسانِ استان چهارمحال و بختیاری می‌باشند. از افراد ساکن در روستاهای شهرستان کیار براساس فرمول کوکران 380 نفر، از بین کارشناسان 120 نفر و مسئولان صاحب‌نظر 83 نفر به‌صورت هدفمند و به روش گلوله‌برفی برای حجم نمونه در‌نظر‌ گرفته شد. همچنین 31 مانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی با نگاه کارآفرینی تأثیر دارد و در پنل تخصصی با صاحب نظران به جمعبندی رسید، از نظر وجود مسئله، شدت مسئله و میزان اعتقاد به‌شدت، با روش فازی مورد ارزیابی و پس از آن با استفاده از روش بارِ‌عاملی نظرات هر گروه محاسبه و شدت تلفیقی به روش تحلیل عاملی محاسبه‌گردید. بر اساس نتایج این مطالعه نبود نوآوری در رابطه ‌با تعامل بین محیط زیست و انسان، ورود سازمان‌های متعدد مداخله‌گر در روستا و فقدان مدیریت یکپارچۀ روستا‌ها، مهارت پایین مردم در کسب‌و‌کار‌ها، نداشتن اطلاعات از بازار‌های کسب‌و‌کار و نبود نهاد‌های مشاوره‌ای مانند کلینیک‌های کسب‌و‌کار از مهمترین موانعی هستند که کمتر مورد توجه قرار‌گرفته‌اند و از شدت بالایی برخوردارند. همچنین اولویت‌بندی 31 مسئلۀ موجود در روستاهای شهرستان کیار مشخص‌گردید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - بررسی منشاء و اثرات پدیده گرد و غبار در استان کرمانشاه
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 1 , السنة 6 , بهار 1393
    چکیده محیط زندگی انسان همواره دستخوش حوادث طبیعی ناگواری بوده که محیط زیست او را با خطر مواجه ساخته است. یکی از این حوادث و بلایای طبیعی بروز مستمرتوفان‌های گرد و غبارمی باشد. بیشترین گرد و غبار موجود در جو با منشأ ذرات ریز دانه اتفاق می‌افتد و این ذرات ریز در مناطق خش أکثر
    چکیده محیط زندگی انسان همواره دستخوش حوادث طبیعی ناگواری بوده که محیط زیست او را با خطر مواجه ساخته است. یکی از این حوادث و بلایای طبیعی بروز مستمرتوفان‌های گرد و غبارمی باشد. بیشترین گرد و غبار موجود در جو با منشأ ذرات ریز دانه اتفاق می‌افتد و این ذرات ریز در مناطق خشک و نیمه خشک جهان از فراوانی بالاتری برخوردار می‌باشند. هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل عوامل بسترساز و تشدیدکننده پدیده گردو غبار در نقاط مبدا و همچنین اثرات این پدیده در استان کرمانشاه به عنوان یکی از نقاط مقصد این پدیده می‌باشد. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات و داده‌ها به صورت کتابخانه ای، مصاحبه با مسئولان و استفاده از نظرات کارشناسان می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، تالاب‌های جنوب عراق به طور روز افزونی کاهش یافته اند که در این راستا سیاست‌ها واقدامات عمرانی اخیر ترکیه و همچنین ایران در جهت مهار آبهای سطحی و بهره برداری بهینه از منابع آبی باعث کاهش دبی آب رودخانه‌های دجله و فرات شده است. از نتایج آن خشک شدن تالاب‌های هورالعظیم و هورالهویزه و افزایش عرصه بیابانی جنوب عراق می‌باشد. البته تحولات سیاسی و نظامی چند ساله ی اخیر کشور عراق نیز در تشدید پدیده موثر بوده است. عدم وجود ثبات سیاسی باعث کم توجهی به مسائل زیست محیطی عراق شده است. همچنینتردد بیش از حد وسایل نقلیه اعم از نظامی و غیرنظامی در کشور عراق باعث به هم خوردن سطح خاک‌های حساس به فرسایش و شدت گرفتن توفان‌های گرد و غبار شده است. خسارت و یا کاهش درآمد در بخش کشاورزی از عمده زیان‌های اقتصادی پدیده گرد و غبار در استان کرمانشاه بوده است. در حوزه ی اجتماعی اختلال در ناوگان هوایی، تعطیلی مراکز آموزشی و اداری و بویژه اثرات سوء آن بر سلامت انسان از اثراتی بوده است که برای استان کرمانشاه به دنبال داشته است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - سنجش و ارزیابی وضعیت مولفه‌های زیست‌پذیری خیابان از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: خیابان ولیعصر تهران)
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 2 , السنة 11 , تابستان 1398
    چکیده در حال حاضر خیابان ها به مثابۀ موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و زیست پذیری هستند. خلق و ارتقای زیست پذیری در یک فضای شهری علی اخصوص، مستلزم همسو بودن ویژگی‌‌های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبۀ خود می‌تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آنها ر أکثر
    چکیده در حال حاضر خیابان ها به مثابۀ موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و زیست پذیری هستند. خلق و ارتقای زیست پذیری در یک فضای شهری علی اخصوص، مستلزم همسو بودن ویژگی‌‌های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبۀ خود می‌تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آنها را به دنبال داشته باشد. این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی مولفه های زیست پذیری در خیابان ولیعصر تهران صورت گرفته است. جامعة آماری موردِ بررسی شامل شهروندان خیابان ولیعصر و حجم نمونه در این پژوهش 150 نفر بوده است. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادفی می باشد. این پژوهش از‌‌نظر هدف، کاربردی و برمبنای راهبرد پژوهش، از نوع پیمایشی است و از ابزار پرسش‌‌نامه برای جمع‌‌آوری داده‌‌ها استفاده شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (815/0) به دست آمد. برای تحلیل داده ها رگرسیون چند متغیره، آماره تی تک نمونه ای و آزمون کروسکال با استفاده از نرم افزار spss استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان و میزان زیست پذیری خیابان ولیعصر با مولفه های تحصیلات و مدت سکونت در آن رابطه معناداری وجود دارد. یافته های دیگر نشان داد در بین مولفه های مورد مطالعه، بعد زیست محیطی با میانگین (89/2) دارای بیشترین رتبه بوده و پس از آن به ترتیب بعد فرهنگ و پایداری اجتماعی (49/2) در رتبه دوم، بعد حمل و نقل (28/2) در رتبه سوم، بعد بهداشت و سلامت (18/2) در رتبه چهارم، بعد مسکن (90/1) در رتبه پنجم و در نهایت بعد اقتصادی (87/1) در رتبه ششم قرار دارد. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد توزیع مولفه های زیست پذیری از نظر شهروندان در خیابان ولیعصر به صورت یکسان بوده است تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - سنجش و ارزیابی رفع تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری مورد پژوهی: محله فرحزاد ، منطقه 2 تهران
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1399
    چکیده آشفتگی توسعه شهرها و عدم موفقیت دولت‌ها در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده در رابطه با زمین شهری در ایران، مبین این موضوع می‌باشد که اغلب غریب به اتفاق این سیاست‌ها به صورت آزمون و خطا تدوین شده‌اند و تنها بعد از ظهور نتایج غیرقابل جبران و بحرانی نسبت به تغی أکثر
    چکیده آشفتگی توسعه شهرها و عدم موفقیت دولت‌ها در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده در رابطه با زمین شهری در ایران، مبین این موضوع می‌باشد که اغلب غریب به اتفاق این سیاست‌ها به صورت آزمون و خطا تدوین شده‌اند و تنها بعد از ظهور نتایج غیرقابل جبران و بحرانی نسبت به تغییر سیاست‌های قدیمی اقدام شده است. رفع تعارضات مالکیت زمین به عنوان مؤثرترین ابزار برنامه‌ریزی شهری، مورد توجه برنامه ریزان شهری می‌باشد. در همین راستا، پارادایم بازآفرینی شهری به بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهر توجه دارد و طیف وسیعی از فعالیت‌ها را بیان می دارد. این رویکرد تنها به دنبال باز زنده سازی مناطق متروکه نیست، بلکه با مباحث گسترده‌تری همچون اقتصاد رقابتی و کیفیت زندگی به‌خصوص برای کسانی که در محلات فقیرنشین زندگی می‌کنند، سروکار دارد. این پژوهش از لحاظ روش تحقیق توصیفی -تحلیلی و ماهیت آن کاربردی می‌باشد. در تجزیه‌وتحلیل آن از تصمیم‌گیری‌های چنده معیاره (ویکور) استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان می‌دهد که در بین مؤلفه‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی، زیرساختی، اداری- سازمانی و زیست‌محیطی به ترتیب شاخص‌های الگوی نامناسب بافت محدوده؛ ساختار اقتصادی محله؛ میزان مشارکت مردم؛ تراکم خانوار در واحد مسکونی؛ میزان دسترسی به آب سالم؛ قوانین و مقررات مالکیت اراضی و کاهش کیفیت محیط‌زیست زندگی شهری در جایگاه‌های اول قرار دارند و بیشترین نقش در جهت رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر بازآفرینی شهری را دارند. همچنین در بین ابعاد، مؤلفه اقتصادی، کالبدی، زیست‌محیطی مهم‌ترین نقش را در جهت تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری دارند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - نقش مدیریت شهری در پایداری گردشگری محله (مطالعه موردی: محله تجریش با رویکرد سبز)
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 4 , السنة 11 , پاییز 1398
    چکیده ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮی با مشارکت اﺟﺘﻤﺎﻋـﺎت ﻣﺤﻠـﯽ می‌تواند به پایداری گردشگری و توسعه متوازن دست یابد. مدیریت شهری بدون در نظر گرفتن ابعاد پایداری نمی‌تواند موفق عمل نماید ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ﻣﺤﻠـﯽ در گردشگری نقطه عطفی در مدیریت شهری و ساکنان شهر دارد. لذا پژوهشگران و سیاست‌گذاران کشورها أکثر
    چکیده ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮی با مشارکت اﺟﺘﻤﺎﻋـﺎت ﻣﺤﻠـﯽ می‌تواند به پایداری گردشگری و توسعه متوازن دست یابد. مدیریت شهری بدون در نظر گرفتن ابعاد پایداری نمی‌تواند موفق عمل نماید ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ﻣﺤﻠـﯽ در گردشگری نقطه عطفی در مدیریت شهری و ساکنان شهر دارد. لذا پژوهشگران و سیاست‌گذاران کشورهای توسعه‌یافته سال‌هاست که تغییر رویکرد در سیستم مدیریت شهری به سمت مدیریت سبز شهری حول دیدگاه انسان‌محور داده‌اند. در اﯾﻦ پژوهش از روش اﺳﻨﺎدی، ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻃﺮاﺣﯽ پرسشنامه ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع روش‌های ﮐﯿﻔﯽ استفاده شده است. پرسشنامه تهیه شد، سؤالات ﮐﻠﯽ و جزئی از پرسش کنندگان گروه‌های ساکن، اصناف، گردشگران و مدیران جمع‌آوری و اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺿﯿﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ، ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ و واﺑﺴﺘﻪ را ﺑﻪ مؤلفه‌ها و ﺳﭙﺲ شاخص‌های ﻗﺎﺑﻞ، اندازه‌گیری ﺗﺒﺪﯾﻞ و نتایج استخراج گردید با توجه به جمعیت محله‌ مورد مطالعه حجم نمونه این پژوهش با ضریب اطمینان 82 درصد 380 نفر به دست آمده است. برای سنجش پایایی کار پیمایش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ابتدا 25 پرسشنامه مورد پیش آزمون قرارگرفته و سپس پایایی بین گویه‌ها از طریق آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت آلفای به دست آمد 71/0 است که نشان‌دهنده پایایی خوبی است. در خصوص تحلیل پایداری اجتماعی محله تجریش با توجه به آنالیز داده‌ها می‌توان بیان کرد با وجود قدمت محله تجریش و حس تعلق مکانی و هویت محله شاخص اجتماعی پایداری در محله با امتیاز 53/3 بیشترین افزایش را نسبت به دیگر شاخص‌ها داشته است و این متأثر از مکان‌هایی است که افراد یک محله را گرد هم جمع می‌نماید. از نظر نقطه ضعف پایداری اجتماعی در محله تجریش شاخص میزان رضایت از زندگی با امتیاز 2 به دلیل شرایط ناپایدار اقتصادی و معیشتی در کشور و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای تمامی گروه‌های سنی از جمله تفریح، سرگرمی و سلامت پایین‌تر از حد مورد نظر است. محله تجریش به دلیل پایداری اجتماعی مناسب در شاخص‌های چون تعلق به مکان و محله توانسته است مشارکت افراد محله را جزو نقاط قوت خود ذخیره نماید و محله به خاطر بافت اقتصادی و تنوع کاربری‌های مختلف اقتصادی نسبت به سایر محله‌ها در منطقه یک از رونق اقتصادی مطلوبی برخوردار است، در تحلیل پایداری ابعاد محیطی و کالبدی محله تجریش از نظر نقاط ضعف، به دلیل عدم آموزش صحیح در مصرف و کنترل منابع انرژی بسیار پایین است. این مشکل به خاطر نداشتن برنامه‌ریزی درست و عدم تناسب در اولویت‌بندی‌های نیازهای شهری در مدیریت شهری است. همچنین به دلیل تراکم زیاد ساختمانی جمعیت در حال زندگی در محله تجریش با توجه به استانداردهای زیست‌محیطی از سرانه فضای سبز کمی برخوردار است و با وجود اینکه منطقه گردشگری از طبیعت بکر و کوهستانی و قدیمی است. ولی به خاطر عدم آگاهی و آموزش توجه به جاذبه‌های زیباشناختی ضعیف است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - بررسی موانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی با رویکرد کارآفرینی (مطالعه موردی: شهرستان کیار- استان چهارمحال و بختیاری)
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1398
    چکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به ‌منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداخته‌است چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه می‌تواند راهکار‌های موثر برای توسعه أکثر
    چکیده پژوهش حاضر به بررسی و شناسایی مسائل و موانع موجود در روستاها به ‌منظور تحقق توسعۀ پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار با تأکید بر کارآفرینی پرداخته‌است چرا که یافتن موانع توسعه پایدار روستاها در کنار مزیت سنجی منطقه می‌تواند راهکار‌های موثر برای توسعه پایدار روستا را مشخص نماید. روش تحقیق در این مطالعه، اسنادی و پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش افراد ساکن در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان کیار، مسئولان و کارشناسانِ استان چهارمحال و بختیاری می‌باشند. از افراد ساکن در روستاهای شهرستان کیار براساس فرمول کوکران 380 نفر، از بین کارشناسان 120 نفر و مسئولان صاحب‌نظر 83 نفر به‌صورت هدفمند و به روش گلوله‌برفی برای حجم نمونه در‌نظر‌ گرفته شد. همچنین 31 مانع توسعه پایدار اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی با نگاه کارآفرینی تأثیر دارد و در پنل تخصصی با صاحب نظران به جمعبندی رسید، از نظر وجود مسئله، شدت مسئله و میزان اعتقاد به‌شدت، با روش فازی مورد ارزیابی و پس از آن با استفاده از روش بارِ‌عاملی نظرات هر گروه محاسبه و شدت تلفیقی به روش تحلیل عاملی محاسبه‌گردید. بر اساس نتایج این مطالعه نبود نوآوری در رابطه ‌با تعامل بین محیط زیست و انسان، ورود سازمان‌های متعدد مداخله‌گر در روستا و فقدان مدیریت یکپارچۀ روستا‌ها، مهارت پایین مردم در کسب‌و‌کار‌ها، نداشتن اطلاعات از بازار‌های کسب‌و‌کار و نبود نهاد‌های مشاوره‌ای مانند کلینیک‌های کسب‌و‌کار از مهمترین موانعی هستند که کمتر مورد توجه قرار‌گرفته‌اند و از شدت بالایی برخوردارند. همچنین اولویت‌بندی 31 مسئلۀ موجود در روستاهای شهرستان کیار مشخص‌گردید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - بررسی منشاء و اثرات پدیده گرد و غبار در استان کرمانشاه
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 1 , السنة 6 , بهار 1393
    چکیده محیط زندگی انسان همواره دستخوش حوادث طبیعی ناگواری بوده که محیط زیست او را با خطر مواجه ساخته است. یکی از این حوادث و بلایای طبیعی بروز مستمرتوفان‌های گرد و غبارمی باشد. بیشترین گرد و غبار موجود در جو با منشأ ذرات ریز دانه اتفاق می‌افتد و این ذرات ریز در مناطق خش أکثر
    چکیده محیط زندگی انسان همواره دستخوش حوادث طبیعی ناگواری بوده که محیط زیست او را با خطر مواجه ساخته است. یکی از این حوادث و بلایای طبیعی بروز مستمرتوفان‌های گرد و غبارمی باشد. بیشترین گرد و غبار موجود در جو با منشأ ذرات ریز دانه اتفاق می‌افتد و این ذرات ریز در مناطق خشک و نیمه خشک جهان از فراوانی بالاتری برخوردار می‌باشند. هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل عوامل بسترساز و تشدیدکننده پدیده گردو غبار در نقاط مبدا و همچنین اثرات این پدیده در استان کرمانشاه به عنوان یکی از نقاط مقصد این پدیده می‌باشد. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات و داده‌ها به صورت کتابخانه ای، مصاحبه با مسئولان و استفاده از نظرات کارشناسان می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، تالاب‌های جنوب عراق به طور روز افزونی کاهش یافته اند که در این راستا سیاست‌ها واقدامات عمرانی اخیر ترکیه و همچنین ایران در جهت مهار آبهای سطحی و بهره برداری بهینه از منابع آبی باعث کاهش دبی آب رودخانه‌های دجله و فرات شده است. از نتایج آن خشک شدن تالاب‌های هورالعظیم و هورالهویزه و افزایش عرصه بیابانی جنوب عراق می‌باشد. البته تحولات سیاسی و نظامی چند ساله ی اخیر کشور عراق نیز در تشدید پدیده موثر بوده است. عدم وجود ثبات سیاسی باعث کم توجهی به مسائل زیست محیطی عراق شده است. همچنینتردد بیش از حد وسایل نقلیه اعم از نظامی و غیرنظامی در کشور عراق باعث به هم خوردن سطح خاک‌های حساس به فرسایش و شدت گرفتن توفان‌های گرد و غبار شده است. خسارت و یا کاهش درآمد در بخش کشاورزی از عمده زیان‌های اقتصادی پدیده گرد و غبار در استان کرمانشاه بوده است. در حوزه ی اجتماعی اختلال در ناوگان هوایی، تعطیلی مراکز آموزشی و اداری و بویژه اثرات سوء آن بر سلامت انسان از اثراتی بوده است که برای استان کرمانشاه به دنبال داشته است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - سنجش و ارزیابی وضعیت مولفه‌های زیست‌پذیری خیابان از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: خیابان ولیعصر تهران)
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 2 , السنة 11 , تابستان 1398
    چکیده در حال حاضر خیابان ها به مثابۀ موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و زیست پذیری هستند. خلق و ارتقای زیست پذیری در یک فضای شهری علی اخصوص، مستلزم همسو بودن ویژگی‌‌های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبۀ خود می‌تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آنها ر أکثر
    چکیده در حال حاضر خیابان ها به مثابۀ موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و زیست پذیری هستند. خلق و ارتقای زیست پذیری در یک فضای شهری علی اخصوص، مستلزم همسو بودن ویژگی‌‌های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبۀ خود می‌تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آنها را به دنبال داشته باشد. این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی مولفه های زیست پذیری در خیابان ولیعصر تهران صورت گرفته است. جامعة آماری موردِ بررسی شامل شهروندان خیابان ولیعصر و حجم نمونه در این پژوهش 150 نفر بوده است. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادفی می باشد. این پژوهش از‌‌نظر هدف، کاربردی و برمبنای راهبرد پژوهش، از نوع پیمایشی است و از ابزار پرسش‌‌نامه برای جمع‌‌آوری داده‌‌ها استفاده شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (815/0) به دست آمد. برای تحلیل داده ها رگرسیون چند متغیره، آماره تی تک نمونه ای و آزمون کروسکال با استفاده از نرم افزار spss استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان و میزان زیست پذیری خیابان ولیعصر با مولفه های تحصیلات و مدت سکونت در آن رابطه معناداری وجود دارد. یافته های دیگر نشان داد در بین مولفه های مورد مطالعه، بعد زیست محیطی با میانگین (89/2) دارای بیشترین رتبه بوده و پس از آن به ترتیب بعد فرهنگ و پایداری اجتماعی (49/2) در رتبه دوم، بعد حمل و نقل (28/2) در رتبه سوم، بعد بهداشت و سلامت (18/2) در رتبه چهارم، بعد مسکن (90/1) در رتبه پنجم و در نهایت بعد اقتصادی (87/1) در رتبه ششم قرار دارد. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد توزیع مولفه های زیست پذیری از نظر شهروندان در خیابان ولیعصر به صورت یکسان بوده است تفاصيل المقالة