فهرس المقالات مریم محمدی روزبهانی


  • المقاله

    1 - بررسی کیفیت آب رودخانه شاوور با استفاده از شاخص‌های کیفی آب (مطالعه موردی: روستای حمزه تا سد شاوور)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , العدد 5 , السنة 23 , تابستان 1400
    زمینه و هدف: رودخانه ها جزء کوچکی از آب های جاری جهان و یکی از منابع اساسی تأمین آب برای مصارف گوناگون از جمله کشاورزی، شرب و صنعت مطرح می باشند. در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت کیفی بخشی از آب رودخانه شاوور واقع در استان‌خوزستان با استفاده از شاخص‌های کیفی آب 4(NSFWQ أکثر
    زمینه و هدف: رودخانه ها جزء کوچکی از آب های جاری جهان و یکی از منابع اساسی تأمین آب برای مصارف گوناگون از جمله کشاورزی، شرب و صنعت مطرح می باشند. در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت کیفی بخشی از آب رودخانه شاوور واقع در استان‌خوزستان با استفاده از شاخص‌های کیفی آب 4(NSFWQI) ،5(IRWQI) و (BCWQI)6 در بازه مورد مطالعه روستای حمزه تا سد شاوور انجام یافت.روش بررسی: نمونه برداری از 5 ایستگاه منتخب در طول مسیر رودخانه طی شش دوره فصول زمستان سال 94و بهار سال 95 انجام یافت و پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه مقادیر پارامترهای کیفی برای محاسبه شاخص های کیفیت آب شامل:BOD5،COD، اکسیژن محلول، نیترات و سایر پارامترهای کیفی با روش های استاندارد تعیین شدند.یافته ها: مطابق نتایج محاسبه شاخص (NSFWQI)‌ برای تمام ایستگاه‌ها در طول دوره‌های نمونه‌برداری بین مقادیر 40-36 قراردارد و بیان‌گر کیفیت بد آب می باشند. همچنین نتایج محاسبه شاخص (IRWQI) برای تمام ایستگاه‌ها در طول دوره‌های نمونه‌برداری بین مقادیر 46-43 قرار و بیان‌گر کیفیت نسبتاً بد آب می باشند. برای شاخص (BCWQI) برای تمام ایستگاه‌ها در طول دوره نمونه‌برداری بین مقادیر 39-27 قرار و بیان‌گر کیفیت مناسب برای مصارف کشاورزی می باشد.بحث و نتیجه‌گیری: کیفیت آب رودخانه در تمامی دوره‌های نمونه‌برداری در سطح کیفی پایینی قرار داشته که استفاده از آب آن را تنها برای مصارف کشاورزی مناسب است، همچنین ورود زه‌آب‌های مزارع کشاورزی حاوی کودهای شیمیایی، فاضلاب‌های خانگی از عمده دلایل کاهش کیفیت آب این رودخانه می باشد. در تعیین کیفیت آب رودخانه، شاخص (IRWQI) بهتر از شاخص‌های دیگر در ایران می‌باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - نشانگرهای زیستی به عنوان راهنمای پایش محیط زیست
    انسان و محیط زیست , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1393
    نشانگرهای اکولوژیکی مانند انواع بنتوزها، جلبک ها و گیاهان جهت ارزیابی وضعیت محیط زیستی می توانند استفاده گردند، به طوری که یک نشانه اولیه نگران کننده از تغییرات و استرس ها را در محیط زیست نشان می دهند. در واقع نشانگرها یک ارزیابی غیرمستقیم از کارآیی آن سیستم و اثرات محی أکثر
    نشانگرهای اکولوژیکی مانند انواع بنتوزها، جلبک ها و گیاهان جهت ارزیابی وضعیت محیط زیستی می توانند استفاده گردند، به طوری که یک نشانه اولیه نگران کننده از تغییرات و استرس ها را در محیط زیست نشان می دهند. در واقع نشانگرها یک ارزیابی غیرمستقیم از کارآیی آن سیستم و اثرات محیط زیستی پنهان را نشان داده و اگر به درستی انتخاب شوند ابزار مفیدی در اطلاع رسانی استفاده پایدار از آن سیستم اکولوژیکی برای مدیران می باشند. استفاده از نشانگرهای محیط زیستی به عنوان یک ابزار مدیریتی به دلایل زیر مورد تردید می باشد: در مبحث شاخص های زیستی، صرف حضور و فراوانی گونه ها در یک اکوسیستم دلیل بر سلامت اکوسیستم، عدم تخریب و یا بی خطر بودن فعالیت های انسانی انجام گرفته در آن اکوسیستم نیست بلکه میزان تنوع ژنتیکی موجود در گونه یا جمعیت های آن و وجود تبادل ژنتیکی بین جمعیت ها و گروه های موجود در آن اکوسیستم ضامن تداوم حیات آن ها خواهد بود. لذا اندازه گیری تنوع ژنی موجود، تعیین اندازه جمعیت موثر و میزان تبادل ژنی بین آن ها، می تواند اطلاعات بیشتری در اختیار ما قرار دهد و در برنامه ریزی و ارزیابی پروژه ها مورد استفاده قرار گیرد برنامه های پایش اغلب به تعداد کمی از نشانگرها بستگی دارند و جهت در نظر گرفتن کل سیستم اکولوژیکی ارزش ندارند. انتخاب نشانگرهای اکولوژیکی در مدیریت برنامه هایی که اهداف و برنامه های طولانی مدت وسیع دارند، گیج کننده است. برنامه های پایش و مدیریت به دلیل نقص در انتخاب نشانگرهای اکولوژیکی مناسب اغلب فاقد دقت بالای علمی هستند. مطالعه نشانگرهای محیط زیستی در خصوص انتخاب بهیینه نشانگرها، نشان داده است که بایستی گونه هایی انتخاب شوند که دقیقا منعکس کننده سیستم بوده ، سریعا متناسب استرس ها و موقعیت ها تغییر یابند، ساده و آشکار بوده و درک آنها پیچیده نباشد اما در این زمینه باز هم تجربیات ما محدود است و باز هم نیازمند این هستیم که شاخص های بهتری را انتخاب کنیم و نشانگرهای محیط زیستی را بمنظور اجتناب از آسیب های محیط زیستی موجود اصلاح نموده و حتی شاید بهتر باشد از مدل های کامپیوتری در سیستم GIS نیز به منظور تجزیه و تحلیل بهتر کمک گرفت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - مرجانها،اکوسیستمهاى شکننده و درمعرض تهدید و ارزیابى سکوهاى نفتى به عنوان مرجانهاى مصنوعى
    انسان و محیط زیست , العدد 4 , السنة 7 , پاییز 1388
    صخره هاى مرجانى 1در شاخه مرجان ها یا کیسه تنان 2قرار دارند. پست ترینجانوران پرســلولى 3هستند که داراى بافت هاى مشخص و صفات اختصاصىمى باشــند. این اکوسیســتم ها مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بســیارى ازگونــه هاى دریایى اعم از بى مهــرگان و مهره داران ) جلبک ها ، علف هاىد أکثر
    صخره هاى مرجانى 1در شاخه مرجان ها یا کیسه تنان 2قرار دارند. پست ترینجانوران پرســلولى 3هستند که داراى بافت هاى مشخص و صفات اختصاصىمى باشــند. این اکوسیســتم ها مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بســیارى ازگونــه هاى دریایى اعم از بى مهــرگان و مهره داران ) جلبک ها ، علف هاىدریایى ، اســفنج ها ، نرم تنان ، ســخت پوستان و ماهى ها ( مى باشند، تنوعزیستى در این اکوسیستم ها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیارحایز اهمیت هستند.با توجه به اهمیت بالاى این اکوسیســتم ها در حفظ تنوع زیستى واز طرفىحساس و شکننده بودن آن ها در برابر عوامل مخرب و آلاینده محیط زیستىو از آنجا که مدت زمان بسیار زیاد و گاه حتى صدها سال براى ایجاد پولیپ هاىمرجانى زمان لازم است ، حفظ این پناهگاه ها بسیار با اهمیت است چرا که مانندبســیارى از بحران هاى محیط زیســتى که عامل موثر ، دخالت هاى نابجاىانســان مى باشد، در این زمینه نیز از بین رفتن صخره هاى مرجانى در نتیجهفعالیت هاى مخرب انسان ها مانند آلودگى حاصل از ترکیبات نفتى و روغنى،پســاب هاى آلوده ى کشاورزى و صنعتى ، گرم شدن جهانى، برداشت نابجا،فعالیت هاى مخرب توریســم ، صیادى و .. به یک بحران مهم تبدیل شــدهاست. ضرورى به نظر مى رسد قبل از بروز زیان هاى جبران ناپذیر ناشى از ازبین رفتن این اکوسیستم هاى زیبا و آسیب پذیر نقاط بحرانى از نظر حفاظتىبایــد شناســایى گردند و با مدیریت صحیح ضمن بازســازى ایــن ذخایر ازآســیب هاى بیش تر جلوگیرى گردد چراکه اغلب این موجودات دیر تجدیدشونده و حتى برخى تجدید ناپذیر هستند ، در صورت تخریب مناطق مرجانىبا فراهم شــدن شرایط محیطى مســاعد حداقل 500سال براى بازسازى اینمنطق زمان لازم اســت. ایجاد و توسعه زیســتگاه مصنوعى به عنوان مرجانمصنوعــى 4یکى از راه کارهاى مهم حفاظتى و احیــا کننده در این زمینه بهشــمار مى رود. امروزه زیست گاه هاى مصنوعى در دنیا مورد توجه مى باشندو اغلب کشــورهایى که در ســاحل دریاها و اقیانوس ها واقع شــده اند به آنپرداخته واز این طریق توانســته اند علاوه بر احیاى محیط هاى آســیب دیده،تولید دریایى را نیز افزایش دهند.زیســتگاه مصنوعى عبارت اســت از قرار دادن ساختارهایى شبیه به زیستگاهطبیعى در دریا که در بهره بردارى از دریا اثر مفید داشــته باشــد و اثر ســویىایجــاد نکند. با توجه به اتمام تولیدات میــدان هاى نفتى در مناطق نفت خیزســواحل ، سکوهاى ســاحلى به تدریج زیاد مى شود. استفاده مجدد از اجزاىاین ســکوها در آب هاى منطقه به عنوان قســمتى از پتانسیل نهایى طرح هابــه عنوان مرجان هاى مصنوعى به عنــوان نظر یا عقیده Ekoreefدر دنیامطــرح اســت. نحوه قرار دادن ســکوها با توجه به هدف مــورد نظر از ایجادمرجان متفاوت اســت و ارزیابی اثرات اقتصادی _ اجتماعی و محیط زیســتى، Ekoreefقبل از انجام طرح ضرورى مى باشد). تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - بررسی عوامل تهدید کننده اکوسیستم های مرجانی و راهکارهای حفاظتی
    انسان و محیط زیست , العدد 5 , السنة 8 , زمستان 1389
    اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمی أکثر
    اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمیت هستند.باتوجه به اهمیت بالاى این اکوسیستم ها در حفظ تنوع زیستى واز طرفىشکننده بودن آنها در برابر عوامل مخرب و آلاینده زیست محیطى و نیزازآنجا که مدت زمان بسیار زیاد و گاه حتى صدها سال براى ایجاد پولیپهاى مرجانى زمان لازم است ، حفظ این پناهگاه ها بسیار با اهمیت استچرا که مانند بسیارى از بحران هاى زیست محیطى که عامل موثر ، دخالتهاى نابجاى انسان مى باشد، در این زمینه نیز از بین رفتن صخره هاىمرجانى در نتیجه فعالیت هاى مخرب انسان ها مانند آلودگى حاصل ازترکیبات نفتى و روغنى ، پساب هاى آلوده کشاورزى و صنعتى ، گرمشدن جهانى، برداشت نابجا، فعالیت هاى مخرب توریسم ، صیادى و... به یک بحران مهم تبدیل شده است . قبل از بروز زیان هاى جبرانناپذیر ناشى از نابودی این اکوسیستم هاى زیبا و آسیب پذیر، نقاط بحرانىاز نظر حفاظتى باید شناسایى گردیده و با مدیریت صحیح ضمن بازسازى اینذخایر از آسیب هاى بیشتر جلوگیرى گردد چراکه اغلب این موجودات دیرتجدید شونده و حتى برخى تجدید ناپذیر هستند.همچنین در صورت تخریبمناطق مرجانى با فراهم شدن شرایط محیطى مساعد حداقل 500 سال براىبازسازى این مناطق زمان لازم است. ایجاد و توسعه زیستگاه مصنوعى نیز بهعنوان مرجان مصنوعى یکى از راهکارهاى مهم حفاظتى و احیاء کننده دراین زمینه به شمار مى رود . تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - Investigate of home water treatment systems efficiency in Ahvaz city 2013
    علوم و مهندسی آب , العدد 2 , السنة 4 , تابستان 2014
    This study is descriptive - cross sectional and during the 8 months from winter of 2012 to spring and summer 2013 was performed . In this study at first, with preparation and organization the questionnaire, information about usage, type and functionality of household tr أکثر
    This study is descriptive - cross sectional and during the 8 months from winter of 2012 to spring and summer 2013 was performed . In this study at first, with preparation and organization the questionnaire, information about usage, type and functionality of household treatment systems were collected. Then from 20 Household water treatment ،after water treatment, the samples were taken. samples for examined , dissolved oxygen, conductivity, pH, total dissolved solids, total hardness, fluoride, nitrate, chloride and microbial quality of water, according to instructions provided in the latest edition of standard methods(2012), were tested. Sampling in 5 different locations in Ahwaz city that covered by 5 treatment plant was performed.Mean quality parameters of pH, electrical conductivity, total dissolved solids, dissolved oxygen, total hardness, fluoride, chloride, nitrate and MPN values​​, respectively, about 8.26, 338.37, 163.61, 2.76, 78.4, 0.08, 55.84, 0.577 and 5.39 are measured. The investigations also revealed that treatment systems, make acceptable standard for some parameters of drinking water such as pH& EC but led to a sharp decline in the values ​​of other parameters -TDS, DO total hardness, chloride, fluoride and nitrate- below the drinking water standards & Have been no effect in reducing microbial contamination. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - Evaluating the performance of Atmosphere-Ocean Global Circulation Models (AOGCM) in simulating temperature variable in Ahwaz and Abadan stations
    علوم و مهندسی آب , العدد 2 , السنة 4 , تابستان 2014
    Climate changes caused by global warming has presented challenges to human society. Studying the Changes of climate variables in the future decades by using output data’s of Atmosphere-Ocean Global Circulation Models (AOGCM) is a way of perusing climate fluctuatio أکثر
    Climate changes caused by global warming has presented challenges to human society. Studying the Changes of climate variables in the future decades by using output data’s of Atmosphere-Ocean Global Circulation Models (AOGCM) is a way of perusing climate fluctuation in a region. In this study, the focus is on the AOGCM proceeds in simulating of variable temperature in Ahwaz and Abadan stations. Thermal simulations was done based on seven models according to the approval of the staff panel on climate change: HADCM3, CNRMCM3, CSIROMK3.0, GFDLCM2.0, INMCM3.0, IPSLCM4 and BCM2.0. Model performances were presented based on three criteria of correlation coefficient, Root Mean Square Error (RMSE) and Bias error. The compared results indicated that GFDLCM2.0 had commonly high performance on thermal simulations in both stations. On the other hand, IPSLCM4 and CNRMCM3 had the lowest performance (on thermal simulations) respectively in Ahwaz and Abadan stations تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - آلودگی فلزات سنگین و ارزیابی سلامتی برخی برنج‌های وارداتی و کشت شده پایین‌دست رودخانه کارون (مطالعه موردی: شهرستان شادگان)
    بهداشت مواد غذایی , العدد 4 , السنة 9 , پاییز 1398
    فلزات سنگین از جمله مهم‌ترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آن‌ها با برنج أکثر
    فلزات سنگین از جمله مهم‌ترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آن‌ها با برنج های وارداتی هندی انجام شد. بدین منظور 4 مزرعه در روستای ام الغزلان (حدفاصل اهواز ـ دارخوین) در نظر گرفته شد. نمونه های خاک و برنج محلی در آذرماه 1396 از دو نقطه موجود در هر مزرعه با 3 تکرار جمع آوری شدند و در مجموع جامعه آماری تعداد 24 نمونه برنج کشت شده و 24 نمونه خاک را در برگرفت. دو نوع برنج وارداتی هندی نیز با 3 تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در برنج های مزارع پایین‌دست رودخانه کارون به‌ترتیب 40/60، 05/28، 43/23 و 26/14 میلی گرم بر کیلوگرم و در برنج های وارداتی به‌ترتیب با مقدار 77/57، 24/23، 79/15 و 76/9 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک به‌دست آمد. مقادیر جذب روزانه فلزات سرب، کادمیوم، نیکل و آرسنیک در چهار مزرعه آزمایش شده، بالاتر از برنج وارداتی بود. بالاترین شاخص جذب روزانه در برنج وارداتی مربوط به فلز سرب (70/90) و کمترین میزان این شاخص با (33/15) به فلز کادمیوم اختصاص داشت. مقادیر جذب روزانه فلزات نیکل و آرسنیک در رتبه های دوم و سوم قرار داشتند. در برنج مزارع مورد بررسی کمترین میزان جذب روزانه مربوط به فلز کادمیوم و در مزرعه شماره 1 (16/17) و بالاترین میزان این شاخص مربوط به فلز سرب و در مزرعه شماره 4 (31/98) اختصاص داشت. در مجموع مخاطره مصرف برنج های محلی نسبت به برنج های وارداتی هندی بیشتر برآورد شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - بررسی غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در خاک، سبزیجات جعفری و شوید پایین دست رودخانه کارون
    نوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 4 , السنة 13 , پاییز 1400
    این مطالعه با هدف بررسی میزان فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در سبزیجات خوراکی جعفری و شوید و خاک در اراضی پایین دست رودخانه کارون در استان خوزستان در سال 1397 انجام شد. نمونه برداری طی مدت 2 ماه در فاصله فروردین تا اردیبهشت بود که 48 نمونه گیاه و خاک از آن مزا أکثر
    این مطالعه با هدف بررسی میزان فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در سبزیجات خوراکی جعفری و شوید و خاک در اراضی پایین دست رودخانه کارون در استان خوزستان در سال 1397 انجام شد. نمونه برداری طی مدت 2 ماه در فاصله فروردین تا اردیبهشت بود که 48 نمونه گیاه و خاک از آن مزارع جمع آوری شد و هضم بافت گیاهی با استفاده از روش جکسون و هضم بافت خاک نیز با استفاده از روشEPA3050 انجام شد. سرب به ترتیب با 50/32±77/628 و 45/57±40/748 میلی گرم بر کیلوگرم در خاک زیر کشت گیاه شوید و جعفری بالاترین غلظت را داشت. در گیاهان، نیز سرب با 67/85±68/667 و 70/53±80/678 میلی‌گرم بر کیلوگرم در دو گیاه شوید و جعفری بالاترین غلظت را داشت. کادمیوم، نیکل و آرسنیک در خاک و گیاه رتبه‌های بعدی قرار داشتند. غلظت دو فلز کادمیوم و سرب در خاک زیر کشت گیاه شوید بالاتر از خاک زیر کشت گیاه جعفری بودند. مقایسه غلظت فلزات سنگین با استاندارد جهانی نشان داد، فقط نیکل خاک در محدوده استاندارد سازمان بهداشت جهانی قرار داشت و سایر فلزات از استاندارد تعیین شده فراتر بودند. در مورد گیاهان شوید و جعفری، مقادیر نیکل، سرب، آرسنیک و کادمیوم در محدوده مجاز قرار نداشتند. مقایسه میان غلظت فلزات سنگین بین خاک و گیاه، نشان می‌دهد که غلظت فلزات بین خاک و گیاه شوید و جعفری اختلاف معنی‌داری نداشتند. با توجه به نتایج این بررسی مصرف شوید و جعفری، سبب تجمع مقادیر بالایی از فلزات در بدن انسان می‌شود. تفاصيل المقالة