اعتبار دانش‌های بشری تابع اعتبار اصل شناخت بشر است و از این‌رو، دفاع از واقع‌نمایی معرفت بشری مهمترین مسئله معرفت‌شناسی محسوب می‌شود. مشهورترین نظریه در تبیین اعتبار معرفت بشری، واقع‌گرایی خام است که بر اساس آن ذهن در فرایند شناخت مانند آینه صرفاً منفعل است. این تصویر، امروزه به چالش کشیده شده است و در مقابل آن نظریات دیگری شکل گرفته است مبتنی بر سهم داشتن ذهن در فرایند شناخت، که در مجموع می‌توان آنها را معرفت‌شناسی‌های شاکله‌مند نامید. چالش پیش روی این نظریه‌ها حفظ رئالیسم در عین عبور از واقع‌گرایی خام است. علامه طباطبائی ضمن ارائه تبیین خاص خود از شاکله‌مند بودن ادراک، هم از زوایه تحلیل علم حصولی و هم از منظر ادراکات اعتباری، همچنان بر رئالیسم نیز پای می‌فشرد. مدل ایشان در جمع بین رئالیسم و شاکله‌مندی بر تبیین یکنواخت نبودن ارتباط سطوح معرفت آدمی با واقع مبتنی است که در آن همه معرفت‌های آدمی باواسطه یا بی‌واسطه به واقعیت گره می‌خورد. تفاصيل المقالة

خداجویی از خواست های فطری انسانی است که در طول تاریخ انسانها این میل فطری را همواره نشان داده اند. امام باقرع می فرمایند : فَطَرَهُمْ عَلَى اَلْمَعْرِفَةِ . در این مقاله عـنوان‌ آموزش توحید در دعای عرفه امام حسین علیه السلام تبیین شده است.دعا قطراتی است از دریای بی‌کران معارف الهی که از زبان اولیای خدا‌ جاری شده است. انـسان وقتی به نیایش‌های ائمه اطهار ع رجوع می‌کند‌، خود را در کنار‌ اقیانوسی‌ بـی‌کران می‌بیند و از میان دعای عرفه ، مملو ازعرفان ناب الهی است که ما در این مقاله به دنبال آنیم.روش پژوهش، توصیفی-تحلیل و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی است.آنچه به عنوان نتیجه تلقی توحید در دعای عرفه استنتاج میشود در این عبارت امام حسین علیه السلام در دعای‌ عرفه‌ مستتر است: فَلا‌ الهَ‌ غَیْرُهُ‌ وَلا شَی‌ءَ یَعدِلُهُ وَلَیْسَ‌ کَمِثْلِهِ شَیْ‌ءٌ چون چـیزی مـانند خدا نیست‌، از‌ این‌ رو‌، رابطه‌ انسان با چیزهای‌ دیگر‌ نباید مانند رابطه او با خدا باشد. وحدانیّت خداوند اقتضا می‌کند که روابط مخلوقات با او‌ نیز‌ وحدانی‌ باشد. معنای توحید عبادی در ایـنجا بـهتر‌ ظاهر‌ می‌شود‌ که‌ آدمی‌ تنها‌ مطیع خدا است و در مقابل وی سر تعظیم فرود می‌آورد. عشق و عبادت و اطاعت هر خداشناسی باید چون خدا، واحد و یکتا باشد؛ به‌گونه‌ای که غیر خدا را از‌ آن مـرتبه دور دارد. تفاصيل المقالة