چکیده[1]
در حال حاضر تغییر و نوسانات اقلیمی به همراه ناهنجاریهای حاصل از آن یکی از مسائل مهم و مطرح جهانی است. آشکارسازی تغییرات دما و بارش بهعنوان مهمترین عناصر اقلیمی یک منطقه، بهعنوان شاهدی اولیه تغییرات اقلیمی در بسیاری از مناطق جهان استفاده میشود. هدف این تحق أکثر
چکیده[1]
در حال حاضر تغییر و نوسانات اقلیمی به همراه ناهنجاریهای حاصل از آن یکی از مسائل مهم و مطرح جهانی است. آشکارسازی تغییرات دما و بارش بهعنوان مهمترین عناصر اقلیمی یک منطقه، بهعنوان شاهدی اولیه تغییرات اقلیمی در بسیاری از مناطق جهان استفاده میشود. هدف این تحقیق بررسی روند دمای ایران در مقیاسهای زمانی سال، فصل و ماه است. بدین منظور دادههای میانگین حداقل، متوسط و حداکثر دما، برای 38 ایستگاه همدید کشور با پراکنش مناسب طی دوره 50 ساله (2010-1960)، از سازمان هواشناسی کشور دریافت و روند پارامترهای دمایی توسط آزمون ناپارامتریک من کندال بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در اکثر ایستگاهها روند کلی دما در مقیاسهای مختلف زمانی افزایشی است که شدت آن از حداقل دما به حداکثر دما کاهش مییابد. در مقیاس ماهانه، ژوئن و جولای و در مقیاس فصلی تابستان افزایش دمای بیشتری دارند. هرچند برای پارامترهای حداکثر و متوسط دما، فراوانی ایستگاهها دارای روند افزایشی در زمستان بیشتر است اما برای تعداد کمی از ایستگاهها معناداری مشاهده گردید. درحالیکه در فصول گرم سال بهویژه تابستان، فراوانی ایستگاههای داری روند افزایشی معنادار، بیشتر است. ازنظر مکانی نیز ایستگاههای واقع در دامنههای رشتهکوه البرز، جنوب غرب و جنوب شرق ایران افزایش دمای بیشتری را نسبت به سایر نواحی کشور تجربه کردهاند و در ایستگاههایی نظیر شهرکرد، ارومیه، خرمآباد و بندرعباس روند پارامترهای دما در مقیاسهای مختلف زمانی عمدتاً کاهشی است.
mmiri@ut.ac.ir نویسنده عهده دار مکاتبات: *.
تفاصيل المقالة
هدف پژوهش حاضر بررسی روند دمایی در مقیاسهای زمانی سال، فصل، ماه و ارتباط آن با میزان تبخیر تعرق و نیاز آبی گیاه پنبه در شهرستان سبزوار است. بدین منظور دادههای اقلیمی حداقل دما، میانگین متوسط و حداکثر دما، باد، تابش آفتاب، رطوبت نسبی و بارش از آرشیو سازمان هواشناسی برا أکثر
هدف پژوهش حاضر بررسی روند دمایی در مقیاسهای زمانی سال، فصل، ماه و ارتباط آن با میزان تبخیر تعرق و نیاز آبی گیاه پنبه در شهرستان سبزوار است. بدین منظور دادههای اقلیمی حداقل دما، میانگین متوسط و حداکثر دما، باد، تابش آفتاب، رطوبت نسبی و بارش از آرشیو سازمان هواشناسی برای ایستگاه همدیدی سبزوار طی دوره 56 ساله(2010-1956)، دریافت گردید. به منظور بررسی روند پارامترهای دمایی از آزمونهای آماری من کندال و سن استیمیتور و برای برآورد میزان تبخیر و تعرق و نیاز آبی گیاه از مدل کراپ وات استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در شهرستان سبزوار روند دما از نرخ افزایش شدیدی برخوردار است و بیشینه آن برای حداقل دما است، زیرا در هر سه مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه بیشترین روند افزایشی در این پارامتر قابل مشاهده است. رفتار میانگین متوسط شبیه به رفتار حداقل دما است. روند فصلی دما از روند سالیانه تبعیت میکند یعنی روند افزایشی در دمای حداقل قابل توجه است. بررسی روند میزان تبخیر و تعرق برای دوره مورد مطالعه نیز بیانگر روند صعودی این پارامتر میباشد. در مقیاس ماهانه بیشترین میزان تبخیر و تعرق با توجه به رخداد حداکثر دما، در ماههای ژوئیه و آگوست و حداقل آن در ماه ژانویه بدست آمد. برآورد نیاز آبیاری گیاه پنبه با استفاده از مدل کراپ وات برای هر سال نشان داد که طی دوره مورد مطالعه میانگین نیاز آبیاری گیاه 1371.8میلیمتر میباشد. روند معناداری تاییده شده برای افزایش نیاز آبی توسط آزمونهای من کندال و سن استیمیتور در سطح 95% برای این گیاه بدست آمد. بیشترین نیاز آبی گیاه در مرحله گلدهی و رشد غوزه برآورد شد. بطور کل میتوان گفت در این ایستگاه با افزایش پارامترهای دمایی، میزان تبخیر و تعرق نیز افزایش پیدا کرده است. از طرف دیگر محاسبه نیاز آبیاری گیاه پنبه بر اساس تبخیر و تعرق برآورد شده طی دوره مورد مطالعه در مقیاس زمانی طولانی مدت و کوتاه مدت افزایش یافته است
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications