This research was conducted to evaluate effects of mycorrhiza fungi and nano zinc oxide on agro physiological traits of wheat under salinity stress based on factorial experiment according complete randomized block design with three replications under greenhouse condition at 2014. Treatments included salinity in three levels [no-salt (S0) or control, salinity 40 (S1) and 80 (S2) mM NaCl], two level of Arbuscular Mycorrhiza (AM) fungal [no application (M0), application of mycorrhiza (M1)] and Nano zinc oxide at three levels [(without nano zinc oxide as control (Zn0), application of 0.4 (Zn1) and 0.8 g.lit-1) (Zn2)]. Analysis of variance showed significant effect for the soil salinity on seed yield, chlorophyll index, relative water content, stomata conductance, K+ content. chlorophyll index, stomata conductance, K+ content in plant root were affected by AM fungi and nano zinc oxide application. There was a significant interaction between salinity, AM fungi and nano zinc oxide on Na+ content, Na+/K+ ratio and seed yield. Salinity stress decreased seed yield, chlorophyll index, stomata conductance, and relative water content of wheat. The highest (0.44 g per plant) seed yield was obtained from plants under low salinity level, AMF (Arbuscular mycorrhiza fungal) and 0.8 g.lit-1 nano zinc oxide. The nutrient uptake Na+ and Na+/K+ ratio increased and potassium was decreased with increasing concentration of NaCl in the present study. However, the inoculated with AMF and application of nano zinc oxide significantly increased K+ and reduced Na+ uptake. Generally, it was concluded that AMF and nano zinc oxide can be as a proper tool for increasing wheat yield under salinity condition. تفاصيل المقالة

This research was carried out to assessment agro physiological traits of bread wheat affected salinity stress, Nano zinc oxide and arbuscular mycorrhiza (AM) fungi under greenhouse condition via factorial experiment based on randomized complete blocks design with three replications. Experimental factors included salinity stress in three levels [no-salt (S0) or control, salinity 40 (S1), and 80 (S2) mM NaCl], Arbuscular mycorrhizal fungi at two level [no application (M0), application of arbuscular mycorrhiza (M1)] and nano zinc oxide at three levels [without nano zinc oxide as control (Zn0), application of 0.4 (Zn1) and 0.8 (Zn2) g.lit-1]. Result of analysis of variance showed effect of soil salinity, AM fungi and nano zinc oxide on dry matter remobilization from stem and shoots, contribution of remobilization from shoots to seed, stem reserve contribution in seed yield, chlorophyll index and seed yield was significant at 1% probability level. Also interaction effect of treatments on measured traits was not significant but effect of salinity, AM fungi and nano zinc oxide on seed yield was significant at 5% probability level. Mean comparison result revealed salinity stress decreased seed yield and chlorophyll index of wheat. But dry matter remobilization from shoots increased. The highest dry matter (0.198, 0.195 and 0.194 g per plant) and stem reserves remobilization to seeds (0.177, 0.175 and 0.177 g per plant) were observed in the highest salinity level and no application of AM fungi and nano zinc oxide, respectively. The results indicated that the highest (0.44 g per plant) seed yield was obtained from plants under low salinity level, AMF and 0.8 g.lit-1 nano zinc oxide. Generally, it was concluded that AM fungi and nano zinc oxide can be as a proper tool for increasing wheat yield under salinity condition. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی اثر انواع روش های پرایمینگ بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهچه لوبیا قرمز تحت تنش کلریدکادمیوم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح کلریدکادمیوم (صفر (شاهد)، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) و چهار سطح پرایمینگ (شاهد (عدم پرایمینگ)، آب مقطر، مانیتول و اسیدسالیسیلیک هر کدام با غلظت 100 میلی گرم در لیتر) به مدت 12 ساعت بودند. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک موجب افزایش درصد و سرعت جوانه زنی به میزان 3 تا 61 درصد تحت تنش 100 میلی گرم در لیتر کلریدکادمیوم در مقایسه با تیمار شاهد شد. همچنین اثر متقابل اسیدسالیسیلیک و کلریدکادمیوم 100 سبب افزایش بنیه طولی و وزنی بذر لوبیا قرمز به میزان 42 تا 160 درصد، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه به میزان 30 تا 400 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد.بنابراین پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک بهترین روش برای افزایش و بهبود رشد لوبیا قرمز در شرایط عدم تنش و تنش کلریدکادمیوم می باشد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر ویژگی‎های جوانه‌زنی، فعالیت و بیان ژن آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت بذور فرسوده برنج، آزمایشی در سال 1399 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 12 تیمار شامل 3 سطح فرسودگی (شاهد، 87 و 77% جوانه‌زنی) و 4 سطح پرایمینگ (بدون پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با جیبرلین (20 میلی‌گرم در لیتر) و اسیدسالیسیلیک (100 میلی‌گرم در لیتر)) انجام شد. پس از استخراج RNAو ساخت cDNA بررسی بیان ژن‌های آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت با استفاده از qRT-PCR ، فعالیت آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت و برخی ویژگی‎های جوانه‌زنی سنجیده شد. نتایج نشان داد که بیش‌ترین سرعت جوانه‌زنی از تیمار پرایمینگ با جیبرلین و بدون فرسودگی و بیش‌ترین فعالیت آنزیم کاتالاز (87/21 میلی‌گرم/گرم در دقیقه)، پراکسیداز (47/66 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) و سوپراکسیددیسموتاز (52/152 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) در پیش تیمار جیبرلین و 77% فرسودگی و کم‌ترین فعالیت این آنزیم‌ها مربوط به تیمار بدون پرایمینگ و بدون فرسودگی (به ترتیب 32/14،02/45 و 9/108 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) بود. همچنین آنالیز داده‌های qRT-PCR حاکی از آن بود که بیان ژن آنزیم پراکسیداز در پیش تیمار جیبرلین و سطح بدون فرسودگی، بیشتر از بیان سایر آنزیم‌ها بود. درکل، استفاده از پیش تیمار جیبرلین موجب تقویت فیزیولوژیکی بذرهای ضعیف برنج شد و از این تیمار میتوان جهت افزایش بنیه بذرهای ضعیف استفاده کرد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر بر مولفه های پرشدن دانه، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه جو دیم رقم سهند، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در روستای ویند کلخوران اردبیل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح آبیاری (عدم آبیاری یا زراعت دیم، آبیاری تکمیلی در 50 درصد مراحل آبستنی و سنبله دهی) و کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کودهای زیستی به عنوان شاهد، کاربرد قارچ میکوریزا، ازتوباکتر، کاربرد توام ازتوباکتر و قارچ میکوریزا) بودند. نتایج نشان داد که بیش ترین محتوای کلروفیلa ،b ، کارتنوئید، کلروفیل کل، فلورسانس حداکثر، فلورسانس متغیر و عملکرد کوانتومی، طول دوره پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه در آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد توام قارچ میکوریزا و ازتوباکتر، و کم ترین مقادیر این صفات در شرایط دیم و بدون کاربرد کودهای زیستی به دست آمد. بیش ترین سرعت پر شدن دانه در شرایط دیم بدون کاربرد کودهای زیستی و کم ترین آن در شرایط آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد قارچ میکوریزا به‌دست آمد. آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد توام میکوریزا و ازتوباکتر عملکرد دانه را 87/29 درصد در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی تحت شرایط دیم افزایش داد. بر اساس نتایج، به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی می تواند به واسطه بهبود کلروفیل و مولفه های پر شدن دانه، عملکرد جو دیم را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تاثیر قارچ میکوریزا و محلول پاشی نانواکسید آهن و روی بر گره زایی و برخی صفات کمی و کیفی عدس تحت شرایط دیم، آزمایشی در سال 97-1396 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای در روستای زردالو اردبیل اجرا شد. تیمارها شامل محلول پاشی با نانواکسید آهن و روی در چهار سطح (محلول پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول پاشی 6/0 گرم در لیتر با نانواکسید آهن، 6/0 گرم در لیتر نانواکسید روی، محلول پاشی توام نانواکسید آهن و روی هر کدام 3/0 گرم در لیتر) و کاربرد میکوریزا در چهار سطح (عدم کاربرد میکوریزا به عنوان شاهد، کاربرد میکوریزا موسه آ، میکوریزا اینترا و کاربرد توام میکوریزا موسه آ و اینترا) بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که محلول پاشی نانواکسید آهن و روی و کاربرد توام قارچ میکوریزا موسه آ با اینترا، تعداد گره های فعال در بوته، درصد گره های فعال در بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه را (به ترتیب 2/173، 08/93، 58/36 و 34/58 درصد) نسبت به شرایط عدم محلول پاشی و عدم کاربرد میکوریزا افزایش داد. همچنین، محلول پاشی توام نانواکسید آهن و روی و کاربرد میکوریزا موسه آ با اینترا به ترتیب 14/42، 17/95، 120، 2/58 و 55/47 درصد تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن خشک ریشه، محتوای روی دانه و میزان پروتئین دانه نسبت به شرایط عدم محلول پاشی و عدم کاربرد میکوریزا افزایش داد. به نظر می رسد محلول پاشی نانواکسید آهن و روی و کاربرد میکوریزا به واسطه بهبود برخی صفات مورفوفیزیولوژیک، می تواند به عنوان یک روش مناسب برای افزایش عملکرد کمی و کیفی و کاهش اثرات محدودیت آبی تحت شرایط دیم باشد. تفاصيل المقالة

آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 بر روی گیاه Triticosecale Wittma L. اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار با NaCl) و کاربرد کودهای زیستی (عدم کاربرد کودهای زیستی به عنوان شاهد، کاربرد ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم، کاربرد توام ورمی کمپوست و فلاوباکتریوم) و محلول پاشی هیومیک اسید (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و محلول پاشی دو گرم درلیتر هیومیک اسید) بود. نتایج نشان داد بیش ترین شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه، پروتئین برگ در کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری مشاهده شد. همچنین، کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری درصد انتقال ماده خشک از ساقه و اندام هوایی و سهم این فرآیند در عملکرد دانه را به ترتیب 97/31، 8/40 و 84/138 درصد کاهش داد ولی عملکرد دانه، فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه را به ترتیب 56/69، 44/151 و 3/48 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید تحت شرایط شوری 100 میلی مولار خاک افزایش داد. بر اساس نتایج این بررسی، به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید می تواند با بهبود شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه موجب افزایش فتوسنتز جاری و سهم این فرآیند در عملکرد دانه تریتیکاله در شرایط شوری خاک شود. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی اثر انواع روش های پرایمینگ بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهچه لوبیا قرمز تحت تنش کلریدکادمیوم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سه سطح کلریدکادمیوم (صفر (شاهد)، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) و چهار سطح پرایمینگ (شاهد (عدم پرایمینگ)، آب مقطر، مانیتول و اسیدسالیسیلیک هر کدام با غلظت 100 میلی گرم در لیتر) به مدت 12 ساعت بودند. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک موجب افزایش درصد و سرعت جوانه زنی به میزان 3 تا 61 درصد تحت تنش 100 میلی گرم در لیتر کلریدکادمیوم در مقایسه با تیمار شاهد شد. همچنین اثر متقابل اسیدسالیسیلیک و کلریدکادمیوم 100 سبب افزایش بنیه طولی و وزنی بذر لوبیا قرمز به میزان 42 تا 160 درصد، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه به میزان 30 تا 400 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد.بنابراین پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک بهترین روش برای افزایش و بهبود رشد لوبیا قرمز در شرایط عدم تنش و تنش کلریدکادمیوم می باشد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر ویژگی‎های جوانه‌زنی، فعالیت و بیان ژن آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت بذور فرسوده برنج، آزمایشی در سال 1399 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 12 تیمار شامل 3 سطح فرسودگی (شاهد، 87 و 77% جوانه‌زنی) و 4 سطح پرایمینگ (بدون پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با جیبرلین (20 میلی‌گرم در لیتر) و اسیدسالیسیلیک (100 میلی‌گرم در لیتر)) انجام شد. پس از استخراج RNAو ساخت cDNA بررسی بیان ژن‌های آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت با استفاده از qRT-PCR ، فعالیت آنزیم‌های آنتی‎اکسیدانت و برخی ویژگی‎های جوانه‌زنی سنجیده شد. نتایج نشان داد که بیش‌ترین سرعت جوانه‌زنی از تیمار پرایمینگ با جیبرلین و بدون فرسودگی و بیش‌ترین فعالیت آنزیم کاتالاز (87/21 میلی‌گرم/گرم در دقیقه)، پراکسیداز (47/66 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) و سوپراکسیددیسموتاز (52/152 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) در پیش تیمار جیبرلین و 77% فرسودگی و کم‌ترین فعالیت این آنزیم‌ها مربوط به تیمار بدون پرایمینگ و بدون فرسودگی (به ترتیب 32/14،02/45 و 9/108 میلی‌گرم/گرم در دقیقه) بود. همچنین آنالیز داده‌های qRT-PCR حاکی از آن بود که بیان ژن آنزیم پراکسیداز در پیش تیمار جیبرلین و سطح بدون فرسودگی، بیشتر از بیان سایر آنزیم‌ها بود. درکل، استفاده از پیش تیمار جیبرلین موجب تقویت فیزیولوژیکی بذرهای ضعیف برنج شد و از این تیمار میتوان جهت افزایش بنیه بذرهای ضعیف استفاده کرد. تفاصيل المقالة

To study the effect of salicylic acid (SA) on the amount and quality of oil in different regions of sunflower inflorescence, a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with 3 replications at the University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. Salicylic acid at concentrations of 0, 0.1, and 0.2 g L-1 were sprayed on whole plant at 3 stages (twice before flowering and a third time after flowering) and kernels were collected from different regions of capitulum (inner, middle, and outer layers). Samples were taken fifteen days after flowering with 5-day intervals and the amount of oil and four fatty acids (palmitic, stearic, oleic, and linoleic acids) were measured. Results showed that SA increased content of oil and unsaturated fatty acids but decreased the amount of saturated fatty acids and improved the quality of the kernels obtained from the mother plant. Linoleic acid content increased more than oleic acid by spraying of SA and the concentration of 0.2 g L-1 SA was more effective. Kernel position had significant effect on the oil content and fatty acids, so that from the periphery toward the center there was a reduction trend in the oil and saturated fatty acid content. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تأثیر قطع آبیاری و کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی با نانواکسید آهن و روی بر عملکرد، سرعت و طول دوره ی پر شدن دانه ی گلرنگ، آزمایشی در سال زراعی 1394 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل کاربرد میکوریزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف میکوریزا)، محلول پاشی نانواکسید در چهار سطح (عدم استفاده از نانواکسید، کاربرد نانواکسید آهن، نانواکسید روی و کاربرد توام نانواکسید آهن و روی) و سه سطح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، محدودیت شدید آبی یا قطع آبیاری‌‌‌‌ در 50 درصد مرحله تکمه دهی، محدودیت ملایم آبی یا قطع آبیاری در 50 درصد مرحله گلدهی) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که حداکثر عملکرد دانه، سرعت، طول دوره و دوره ی موثر پر شدن دانه (به ترتیب 52/2278 کیلوگرم در هکتار، 0027/0 گرم در روز، 40 و 35 روز) در برهمکنش حاصل از آبیاری کامل، کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی توأم نانواکسید آهن و روی و کمترین مقادیر این صفات (به ترتیب 25/834 کیلوگرم در هکتار، 00189/0 گرم در روز، 91/30 روز و 79/26 روز) در آبیاری تا مرحله تکمه دهی، عدم کاربرد میکوریزا و عدم محلول‌پاشی به دست آمد. کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی عملکرد دانه را 19/35 درصد در مقایسه با عدم کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی تحت شرایط محدودیت شدید آبی افزایش داد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر کارایی مصرف کود، عملکرد و کیفیت علوفه سورگوم در چین های مختلف، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 انجام شد. فاکتورهای آزمایش مقادیر مختلف کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 60 ، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره در کرت های اصلی و چین های برداشتی در دو سطح در کرت های فرعی را شامل می شدند. مقایسه میانگین ها نشان داد که در هر دو چین، بیشترین عملکرد کمی و کیفی با افزایش مقادیرکود نیتروژن بدست آمد. البته کاربرد نیتروژن اثر بیشتری در چین اول در مقایسه با چین دوم داشت. نسبت برگ به ساقه با افزایش کود مصرفی در چین اول کاهش یافت. ولی با افزایش نیتروژن مصرفی این نسبت در چین دوم افزایش یافت. حداکثر کارایی مصرف کود نیتروژن در کاربرد 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار در چین اول و کمترین آن با مصرف180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در چین دوم بدست آمد. بر اساس این نتایج این گیاه در شرایط اقلیمی اردبیل قادر به تولید دو چین در یک فصل زراعی می باشد. به نظر می رسد که کاربرد 180 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار برای افزایش عملکرد علوفه و صفات کیفی نظیر پروتئین برگ و ساقه، درصد فسفر و کلسیم تحت شرایط مورد بررسی می تواند توصیه شود. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و محلول‌پاشی نانواکسید آهن و روی بر محتوای کلروفیل، پر شدن دانه و عملکرد دانه گندم در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی محدودیت آبی در سه سطح شامل: آبیاری کامل، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله چکمه‌زنی و مرحله سنبله دهی، تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد شامل عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر ، آزوسپریلیوم و سودوموناس) و محلول پاشی با نانواکسید آهن، نانواکسید روی، نانواکسید آهن + نانواکسید روی) بود. نتایج نشان داد که حداکثر وزن دانه (0689/0 گرم)، سرعت پر شدن دانه (0019/0 گرم در روز)، طول دوره پر شدن دانه (63/52 روز) و دوره موثر پر شدن دانه (78/34روز) در ترکیب تیماری آبیاری کامل، تلقیح بذر با ازتوباکتر و محلول‌پاشی توأم نانواکسید آهن و روی و کمترین این صفات (به ترتیب 0031/0 گرم، 0017/0 گرم در روز، 46/45 روز و 39/25 روز) در آبیاری تا 50 درصد مرحله چکمه‌زنی، عدم کاربرد باکتری و عدم محلول‌پاشی به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (21/1 گرم در بوته) از ترکیب تیماری محلول‌پاشی توأم نانواکسید آهن و روی، تلقیح بذر با ازتوباکتر در شرایط آبیاری کامل و کمترین آن (18/0 ‌گرم در بوته) در آبیاری تا مرحله چکمه‌زنی مربوط به عدم محلول‌پاشی و عدم تلقیح بذر بود. به نظر می رسد که کاربرد توأم از کودهای بیولوژیک و نانواکسید آهن و روی می تواند برای سودمندی تولید گندم تحت شرایط محدودیت آبی توصیه شود. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک و محلول پاشی با نانواکسید روی بر عملکرد و صفات وابسته به رشد دانه تریتیکاله در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل محدودیت آبی در سه سطح (آبیاری کامل، آبیاری تا 50 درصد مرحله سنبله دهی و آبیاری تا 50 درصد مرحله چکمه زنی)، کودهای بیولوژیک در چهار سطح (عدم کاربرد، میکوریز، باکتریهای محرک رشد، کاربرد توأم میکوریز و باکتریهای محرک رشد) و محلول پاشی با نانواکسید روی در چهار سطح (عدم مصرف، مصرف 0/3، 0/6 و 0/9 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد با افزایش محدودیت آبی عملکرد، سرعت پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه کاهش یافت. مقایسه میانگینها نشان داد بالاترین عملکرد (663/26 گرم در مترمربع)، سرعت پر شدن دانه (0/00304 گرم در روز)، طول دوره پر شدن (41/5 روز)، دوره موثر پر شدن دانه (25/6 روز) و حداکثر وزن دانه (0/078 گرم) در حالت کاربرد توأم باکتریهای محرک رشد و میکوریز، محلول پاشی 0/9 گرم در لیتر نانواکسید روی و آبیاری کامل به دست آمد. تفاصيل المقالة

به‌منظور بررسی تاثیر میکوریزا و هیومیک اسید بر عملکرد، محتوای کلروفیل و مولفه‌های پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ آبستنی و قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ خوشه‌دهی)، کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک در هشت سطح (کاربرد میکوریزا intraradices .G، میکوریزا mosseae .G، کاربردتوام intraradices .G با mosseae .G، کاربرد هیومیک اسید، کاربرد میکوریزا intraradices.G با هیومیک اسید، کاربرد mosseae.G با هیومیک اسید، کاربرد intraradices .G با mosseae .G و هیومیک اسید، عدم کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک به‌عنوان شاهد) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کاربرد توام intraradices .G با mosseae .G و اسید هیومیک در مرحله‌ آبیاری کامل، محتوای آنتوسیانین (71%)، محتوای کلروفیل a و b، کلروفیل کل (به‌ترتیب 8/10، 12 و17%)، سرعت پر شدن دانه (18 %)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتیب6/7 و8 %)، طول سنبله (48%)، تعداد دانه در سنبله (68%) و عملکرد دانه (47 %) را در مقایسه با قطع آبیاری در مرحله آبستنی و عدم استفاده از میکوریزا و هیومیک اسید افزایش داد. به نظر می‌رسد که کاربرد میکوریزا و اسید هیومیک می‌تواند عملکرد گندم در شرایط محدودیت شدید آبی را بواسطه بهبود مولفه‌های پر شدن دانه و محتوای کلروفیل افزایش دهد. تفاصيل المقالة

جهت بررسی تغییرات جوانه‌زنی بذر سویا (Glycine max) و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی آن، آزمایش فاکتوریلی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) در سال زراعی 1400-1399 اجرا گردید. تیمارها شامل فاکتور محلول‌پاشی سولفات آهن و سولفات روی در دو سطح و زمان برداشت در سه سطح: غلاف سبز، رسیدگی فیزیولوژیک و غلاف رسیده خشک بود. طبق نتایج، اثر متقابل محلول‌پاشی و زمان برداشت بر عملکرد دانه و درصد پروتئین معنی دار بود و بیشترین مقادیر هر دو صفت در استفاده از سولفات روی در برداشت غلاف خشک بدست آمد. درصد روغن دانه متاثر از هر دو تیمار گردید، بطوریکه بیشترین درصد روغن در برداشت غلاف سبز به میزان 4/21 درصد بدست آمد و سولفات روی بیشترین تاثیر را بردرصد روغن به میزان 3/20 درصد دارا بود. اثر متقابل محلول‌پاشی و زمان برداشت بر مقدار آهن و روی بذر معنی دار بود و بیشترین مقدار آهن بذر (6/121 میلی‌گرم در کیلوگرم) در کاربرد سولفات آهن و بیشترین مقدار روی بذر (1/91 میلی‌گرم در کیلوگرم) در کاربرد سولفات روی، هر دو در برداشت رسیدگی فیزیولوژیک بدست آمد. درصد جوانه زنی متاثر از اثر متقابل محلول‌پاشی و زمان برداشت گردید و بیشترین مقدار (6/96) در تیمار سولفات روی در برداشت غلاف خشک مشاهده گردید. بطور کلی، مصرف روی باعث افزایش جوانه زنی، میزان روی، درصد روغن و عملکرد دانه شد و مصرف آهن باعث بهبود میزان پروتیین دانه گردید. برداشتهای رسیدگی فیزیولوژیک و غلاف خشک باعث بهبود صفات اندازه گیری شده بجز روغن دانه گردید. تفاصيل المقالة

به‎‌ ‎ ‌‌‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و اجزای پر شدن دانه گندم در شرایط شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. فاکتورهای‎ ‎مورد بررسی‎ ‎شامل شوری در‎ ‎چهار‎ ‎سطح‎ ‎ (بدون شوری به عنوان شاهد و شوری‌های‎ ‎ 40، 80 و120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی، کاربرد توأم سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد توأم میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم و کاربرد میکوریز) و محلول‎‌‎پاشی‎ ‎پوترسین در سه سطح (محلول‌پاشی با آب به عنوان شاهد، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. نتایج نشان داد که تحت شرایط شوری، کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین شاخص کلروفیل، عملکرد و اجزای عملکرد دانه را افزایش داد. بیش‎‌‎ترین سرعت پر شدن (00217/0 گرم در روز)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به‌ترتیب1/24 و57/35 روز)، وزن و حجم ریشه (به ترتیب 71/0 گرم در بوته و 317/1 سانتی‌متر مکعب به ازای هر بوته) در شرایط عدم اعمال شوری، کاربرد توأم میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین و کمترین مقادیر آن‌ها در بالاترین سطح شوری، عدم کاربرد کود‌های زیستی و پوترسین به‌دست آمد. کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین در بالاترین سطح شوری، عملکرد دانه را 57/28 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول‌پاشی در همان سطح شوری افزایش داد. تفاصيل المقالة

در سال‌های اخیر به دلیل آشکار شدن اثر سوء ناشی از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی و قیمت رو به افزایش آنها، استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزین کودهای شیمایی در کشاورزی مطرح شده است. استفاده از کودهای زیستی، که دارای رگه‌های مختلف میکروبی هستند، به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی منجر شده و محصولاتی با کیفیت بالا و بدون مواد شیمیایی مضر برای سلامتی انسان تولید می‌کنند. به منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن بر میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی تقسیط کود نیتروژن در چهار سطح شامل (2/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی)، (3/1 در زمان کاشت + 3/1 در مرحله ساقه‌روی+ 3/1 قبل از ظهور سنبله)، (4/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) و (4/1 در زمان کاشت+ 4/1 در مرحله پنجه‌دهی+ 4/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) به همراه تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد در چهار سطح (عدم تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین‌5 ، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین‌OF و سودوموناس پوتیدا استرین4) بودند. نتایج نشان داد که تلقیح بذر با باکتری و تقسیط کود نیتروژن بر تمام صفات مورد بررسی تأثیر معنی‌داری داشت. کمترین میزان انتقال ماده خشک از کل اندام هوایی (089/0 گرم در بوته) و ساقه (0677/0 گرم در بوته) و سهم فرآیند انتقال در عملکرد دانه (79/16 درصد) مربوط به تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح چهار مصرف کود نیتروژنه بوده و حداکثر این مقادیر در عدم تلقیح بذر و سطح دوم از مصرف کود نیتروژنه بدست آمد. بیشترین مقادیر عملکرد و اجزای عملکرد نیز تحت تأثیر تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح دوم از مصرف کود نیتروژن بدست آمد. در مجموع تلقیح بذر تریتیکاله با باکتری ازتوباکتر به همراه تقسیط کود در سه مرحله جهت بیشترین عملکرد پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

به منظور ارزیابی برهمکنش نیتروژن و تلقیح بذر با باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن بر فیلوکرون و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و سهم آن‌ها در عملکرد دانه گندم، آزمایشی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل تلقیح بذر با باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن در پنج سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین OF و سودوموناس پوتیدا با دو سویه 4 و 11) و مقادیر کود نیتروژنه در چهار سطح (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره بود. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد (5/3829 کیلوگرم در هکتار)، اجزای عملکرد و سرعت ظهور برگ به ترکیب‌ تیماری تلقیح بذر با ازتوباکتر × مصرف 180 کیلوگرم کود نیتروژنه در هکتار و کم‌ترین آن‌ها در عدم تلقیح بذر با باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن × عدم مصرف کود نیتروژنه به دست آمد. بیشترین مشارکت ذخایر ساقه و اندام هوایی در عملکرد دانه در ترکیب تیماری عدم تلقیح بذر با باکتری‌ها × عدم مصرف کود نیتروژنه به دست آمد. در نتیجه به منظور افزایش عملکرد و افزایش سرعت ظهور برگ گندم می توان کاربرد 180 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار در تلقیح بذر با ازتوباکتر را توصیه نمود. تفاصيل المقالة

به منظور تاثیر عناصر ریز مغذی بر بذر چغندر قند،آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکراردر ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل عدم محلول پاشی(شاهد) و محلول پاشی با آهن، منگنز، بور،آهن و منگنز، آهن و بور، بور و منگنز و آهن، منگنز و بور بودند. هر کرت شامل شش خط کاشت به طول 6 متر و فاصله بین ردیف 65 سانتیمتر بود. ریشه های بذری با آرایش 50 × 65 سانتیمتر (تراکم 08/3 بوته درمترمربع) کاشت شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر تیمارهای به کار رفته بر وزن خشک شاخه و وزن خشک کل بذر در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. مقایسه میانگینها نشان داد ترکیب کودی 4 در هزار (بور و منگنز) در صفات مربوط به مورفولوژیکی، نسبت به سایر ترکیبات کودی برتری داشت. همچنین تاثیر تیمار ریز مغذی برروی وزن بذر بزرگتر از اندازه استاندارد و وزن بذر بالای 5/4 میلی متر در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. بین ترکیبات به کار رفته ترکیب کودی 4 در هزار (آهن و بور) از لحاظ صفات مرتبط با صفات کمی بذر، نسبت به سایر کودها برتری داشت که علاوه بر افزایش صفات یاد شده نسبت به کاهش وزن بذور پوک نسبت به شاهد نیز موثر بود. بنابراین این دو ترکیب کودی (آهن+بور و بور+منگنز) به عنوان بهترین سطح کودی برای حصول عملکرد بالا پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

به منظور مطالعه جوانه¬زني و رشد گياهچه در مرحله هتروتروف در گياه بادرشبي، آزمايشي به صورت كرتهاي كاملا تصادفي در 4 تكرار و در سطوح شوري 0 ، 4 ، 8 ، 12 ، 16 و 20 دسي¬زيمنس بر متر کلریدسدیم اجرا گرديد. در اين مطالعه اثر كلريدسديم بر درصدجوانه¬زني، سرعت جوانه¬زني و درصد كاهش جوانه¬زني در بادرشبي غيرمعني¬دار و بر شاخص جوانه¬زني، زمان تا 50درصد جوانه¬زني، طول¬ساقه¬چه، طول ريشه¬چه، نسبت طول ساقه¬چه به ريشه¬چه، وزن تر و خشك گياهچه معني¬دار شد. بیشترین (1/33) و کمترین (9/20) شاخص جوانه¬زنی و کمترین (54 ساعت) و بیشترین (122ساعت) زمان جوانه¬زنی 50درصد بذور به ترتيب مربوط به شوری¬هاي 4 و 20 دسی¬زیمنس برمتر بود. طویل¬ترین ساقه-چه (91/3سانتی¬متر) و ریشه¬چه (97/1سانتی¬متر) از تیمار شاهد و کمترین طول ساقه¬چه (11/1سانتی¬متر) و ریشه¬چه (46/0سانتی¬متر) از شوری 20 دسی¬زیمنس برمتر حاصل شد كه اين تفاوت در روند تغییرات طول، منجر به حداکثر و حداقل نسبت طول ساقه¬چه به ریشه¬چه به¬ترتيب در شوري¬هاي 4 و 16 دسی¬زیمنس برمتر شد. بیشترین وزن¬تر (7/95میلی-گرم) و خشک (68/7میلی¬گرم) گیاهچه از شوری 4 و كمترين وزن¬تر (5/64میلی¬گرم) و خشک (73/5میلی¬گرم) گیاهچه از 20 دسی¬زیمنس برمتر به¬دست آمد. تفاصيل المقالة