یکی از عوامل مهم در تصمیم گیری های زراعی برای دست یابی به عملکردهای بالا همراه با کیفیت مناسب، تعیین تراکم مطلوب گیاهی برای کاشت می باشد. بنابراین به منظور تعیین مناسب ترین تراکم بوته ارقام برنج، آزمایشی در سال 1387 در ایستگاه تحقیقات برنج تنکابن اجرا گردید. آزمایش مورد استفاده کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار که فاصله کاشت با 4 سطح 12، 14، 16 و 18 سانتی متر روی ردیف به عنوان عامل اصلی و چهار رقم شیرودی، کادوس، هاشمی و دیلمانی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. فاصله بین ردیف در کلیه تیمارها 30 سانتی متر بود. نتایج حاصل از تجزیه آماری نشان داد که تراکم های مختلف کاشت در هیچ یک از صفات به جز تعداد دانه پر و دانه کل اختلاف معنی داری از خود نشان ندادند. تفاوت ارقام بر صفات دانه پر و دانه کل در سطح احتمال 5 درصد و برای سایر صفات در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در فواصل بوته 18 سانتی متر به مقدار 5787 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بالاترین عملکرد نیز در رقم شیرودی با 7374 کیلوگرم در هکتار تولید شد. بررسی های انجام شده در رابطه با شاخص های رشد نیز نشان می دهد که بیشترینLAI در فاصله کاشت 12 سانتی متر و بیشترینCGR و RGR در فاصله کاشت 18 سانتی متر و رقم شیرودی بوده است. بنابراین، برای دست یابی به پتانسیل بالقوه رقم شیرودی استفاده از فاصله کاشت 18 سانتی متر مناسب خواهد بود. تفاصيل المقالة

این تحقیق به منظور بررسی اثرات کودهای نیتروژن و پتاس بر عملکرد، اجزاء عملکرد و انتقال مجدد در لاین 4 امید بخش برنج اجراء گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور، در سال 1391 اجراء شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیتروژن در سه سطح (60 ،90 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) از منبع کود اوره و کود پتاس در سه سطح (0،50 و 100 کیلوگرم در هکتار) از منبع سولفات پتاسیم بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که فاکتور نیتروژن بر تمامی صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. فاکتور پتاس تاثیر معنی داری بر صفت وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد داشت. اثر متقابل نیتروژن در پتاس بر صفات تعداد دانه پر و وزن هزار دانه در سطح پنج درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (7818 کیلوگرم در هکتار)، درصد باروری خوشه (47/88 درصد)، وزن هزار دانه (08/30 گرم)، تعداد دانه پر (4/149)، ارتفاع بوته (6/110سانتی متر) و انتقال مجدد ماده خشک (1198 گرم در مترمربع)، در سطح سوم نیتروژن (120کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل نیتروژن در پتاس برای صفت عملکرد دانه تیمار (120کیلوگرم نیتروژن خالص در 50 کیلوگرم پتاس) با میانگین 7994 کیلوگرم در هکتار در کلاس بالاتری قرار گرفت. در نهایت می توان برای لاین امید بخش شماره 4 برنج سطح کودی 120کیلوگرم نیتروژن خالص (260 کیلوگرم کود اوره) و 50 کیلوگرم پتاس (100 کیلوگرم کود سولفات پتاسیم) جهت دستیابی به عملکرد مطلوب به ازای هر هکتار مصرف نمود. تفاصيل المقالة

این تحقیق با هدف تعیین عوامل موثر بر عملکرد دانه و بررسی روند بهبود صفات روی هفت لاین امید بخش برنج در موسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران (آمل) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی صفاتی مانند ارتفاع بوته، طول خوشه، وزن خوشه، تعداد دانه پر و مساحت برگ پرچم با عملکرد دانه مثبت و معنی‎دار بود. تجزیه رگرسیون نیز نشان داد که موثرترین صفات بر عملکرد دانه شامل وزن خوشه، تعداد کل پنجه و تعداد دانه پر می باشد. نتایج حاصل از تجزیه علیت بیانگر آن بود که صفات وزن خوشه و تعداد دانه پر به دلیل دارا بودن اثرات مستقیم زیاد بر عملکرد دانه می توانند به عنوان یک شاخص در جهت افزایش عملکرد دانه مطرح باشند. تجزیه خوشه ای به روش واریانس مینیمم وارد و با معیار فاصله اقلیدسی برای صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ ها را به سه گروه مختلف تقسیم کرد. گروه دوم شامل لاین شماره 2 به دلیل داشتن مقادیر بالای عملکرد، ارتفاع بوته، تعداد دانه پر، طول خوشه، مساحت برگ پرچم و وزن خوشه به عنوان بهترین گروه انتخاب شد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که مهم‎ترین عوامل موثر بر افزایش عملکرد برترین لاین های امید بخش برنج، بهبود وزن خوشه و دانه پر بوده است. تفاصيل المقالة

به منظور تبادل ژرم پلاسم و مواد ژنتیکی و ارزیابی‌ آنها در سطح بین المللی، هر ساله مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج اقدام به توزیع لاین های هیبرید امیدبخش برنج در کشورهای برنج خیز می نماید. این آزمایش در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در قالب طرح آگمنت در دو منطقه رشت و آمل انجام شد. طی مراحل رشد صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، تعداد روز تا 50% گلدهی، وزن صد دانه، وزن خوشه، قدرت رشد نشاء و عملکرد دانه بر اساس دستورالعمل مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج اندازه گیری شد. در منطقه آمل لاین های هیبرید IR80126H و IR80127H به علت دارا بودن فنوتیپ ظاهری مناسب، وزن خوشه بالا، درصد دانه سالم و عملکرد بالا انتخاب شدند و تعداد چهار لاین بازگرداننده IR63864-147-1-3-24R،IR69724-126-3-3-2-3R، IR71604-4-1-4-2-3-2-3- 2R و IR72102-3-135-1-1-2R با خصوصیات مطلوب در خزانهR لاین های پروژه قرار گرفتند. لاین های هیبرید IR80117H، IR80127H و IR76708H از نظر صفات عملکرد و زودرسی نسبت به سایر ارقام مورد بررسی ارجحیت داشتند و لاین های بازگرداننده به شماره های IR60199-B-B2-1R، IR71604-4-1-4-2-3-2-3-2 وIR72102-3-135-1-1-2R نیز انتخاب و برای استفاده در پروژه برنج هیبرید به خزانه R لاین ها منتقل شدند. تفاصيل المقالة

این پژوهش با هدف بررسی تنوع زراعی و مورفولوژیک لاین های امیدبخش برنج انجام شد. برای این منظور، 16 لاین برنج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقات برنج تنکابن (چپرسر) مورد بررسی قرار گرفت. صفات زراعی و مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، مساحت برگ پرچم، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوک، تعداد دانه کل، وزن هزار دانه، وزن خوشه و عملکرد دانه در کلیه لاین ها اندازه گیری شد. تجزیه خوشه ای با روش وارد لاین ها را در سه گروه قرار داد و گروه های مختلف دارای تنوع در صفات زراعی بودند. رگرسیون گام به گام نشان داد که وزن خوشه، مساحت برگ پرچم و ارتفاع بوته مهم ترین صفات تبیین کننده کل تغییرات عملکرد بودند. در مجموع از لاین های شماره 11، 13 و 15 که دارای ظرفیت بالاتر عملکرد و خصوصیات مورفولوژیکی مناسبی نسبت به سایر لاین های این تحقیق می باشند می توان به عنوان جامعه مبنا استفاده و به عنوان لاین های مطلوب جهت برنامه های به زراعی، در شرایط مشابه با این آزمایش قابل توصیه باشند. تفاصيل المقالة