حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی)
,
العدد4,السنة
11
,
پاییز
1400
بهسازی خاک لسی، میتواند سبب افزایش استحکام، مقاومت و تغییر یا اصلاح ویژگیهای مکانیکی آنها گردد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تغییرات پارامترهای منحنی رطوبتی (چگونگی نگهداشت آب در خاک) و برخی شاخصهای مکانیکی (پایش استحکام و مقاومت مکانیکی) خاک لسی شن لومی حاوی نانور أکثر
بهسازی خاک لسی، میتواند سبب افزایش استحکام، مقاومت و تغییر یا اصلاح ویژگیهای مکانیکی آنها گردد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تغییرات پارامترهای منحنی رطوبتی (چگونگی نگهداشت آب در خاک) و برخی شاخصهای مکانیکی (پایش استحکام و مقاومت مکانیکی) خاک لسی شن لومی حاوی نانورسهای مونتموریلونایت بود. بدین منظور، باتیمارهای 1 و 5 درصد نانورس، میزان نگهداشت آب خاک با دو مدل ونگنوختن و بروکس- کوری، تغییرات پارامترهای رطوبتی و حدود آتربرگ در دو زمان ارزیابی شد. نتایج نشان داد که نانورس تأثیری معنیدار بر نگهداشت آب در مکشهای مختلف داشت و مقادیر آنرا، بخصوص در مکشهای پایین افزایش داد. همچنین سبب افزایش خلل و فرج ریز در نقطه ورود هوا شد که نشاندهندهی کاهش سرعت تخلیه آب و افزایش قابلیت نگهداشت آن در خاک سبک بود. در بررسی پارامتریک منحنی رطوبتی خاک- نانورس، با افزایش مقدار نانو رس، رطوبت اشباع Θs افزایش، لیکن، شیب منحنی رطوبتی خاک- نانورس (پارامترn) و فشار ورود هوا افزایش و مقدار α کاهش یافت. تغییر در رطوبت باقیماندهΘr قابلملاحظه نبود و روند افزایشی منطقی خاصی نشان نداد. پیشبینی پارامترهای معادله منحنی رطوبتی با استفاده از مدل وانگنوختن نتایج بهتری از مدل بروکس- کوری نشان داد. در بررسی شاخصهای مکانیکی، افزایش حدروانی (به میزان بیشتر) وحدخمیری و در نتیجه، افزایش شاخص پلاستیسیته (بهبود خصوصیات خمیری خاک) مشاهده شد. افزایش میزان سطح مخصوص و قدرت نگهداری آب توسط رسها و مقاومت برشی سطح رس میتواند دلیل این امر باشد. پایش حدود آتربرگ و پارامترهای منحنی رطوبتی با زمان، نشانگر مانایی آنها بود.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد6,السنة
23
,
تابستان
1400
زمینه و هدف: اشرشیاکولی معمولترین کلیفرم رودهای کود گاوی است که به عنوان شاخص آلودگی آبهای زیرزمینی مورد بررسی قرار میگیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف مطالعه ترابری ترجیحی و نگه داشت باکتری اشرشیاکولی بهعنوان یک باکتری شاخص آلودگی در شرایط استفاده از آب شور ان أکثر
زمینه و هدف: اشرشیاکولی معمولترین کلیفرم رودهای کود گاوی است که به عنوان شاخص آلودگی آبهای زیرزمینی مورد بررسی قرار میگیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف مطالعه ترابری ترجیحی و نگه داشت باکتری اشرشیاکولی بهعنوان یک باکتری شاخص آلودگی در شرایط استفاده از آب شور انجام گرفته است.
روش بررسی: مطالعات آزمایشگاهی در سیستم جریان ترجیحی با ماکروپورهای مصنوعی با قطر و تیمار شوری مختلف تحت جریان اشباع در سال ۱۳۹۵ انجام یافت. در بررسی اثر سطوح مختلف شوری آب از بیو ردیاب اشرشیاکولی و کلراید استفاده شد. نمونههای پساب بهطور مداوم در طول آزمایش انتقال در فواصل زمانی مشخص جمعآوری شدند. در پایان آزمایش از سه عمق نمونه خاک از هر ستون در دو منطقه ماکروپور و ماتریکس برداشت شد. سپس غلظتهای باکتری و کلراید آنالیز شدند.
یافتهها: بیشترین غلظت اشرشیاکولی در زهاب جمع آوری شده مربوط به کمترین شوری 1 دسی زیمنس بر متر و حداقل مقدار آن در شوری 4 دسی زیمنس بر متر مشاهده گردید. در عمق 5 سانتیمتر میزان نگهداشت باکتری حداکثر و برابر باCFUL-1 105× 3/1 بود.
بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بیشتر باکتریهای پالایش شده در لایههای سطحی خاک نگه داشته شدند و با افزایش عمق خاک میزان آلاینده عبوری از خاک کمتر شد، به طوری که به ازای هر ۵ سانتی متر افزایش عمق، ۱۰% میزان نگه داشت آن کاهش پیدا کرد. هم چنین بالا بودن غلظت باکتری خروجی از ستونهای خاک تیمار شده با شوری زیاد به علت نقش املاحی مانند نمک در انتقال باکتری است. بنابراین، شوری آب مـی توانـد نقـش مهمـی در کاهش آلودگی منابع آب زیرزمینی داشته باشد.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد3,السنة
22
,
بهار
1399
زمینه و هدف: در مطالعات هیدرولوژی، حفاظت و مدیریت آب، اطلاع دقیق از میزان ظرفیت آبی خاکهای مختلف و سرعت نفوذ آب بهمنظور اجرای پروژههای آبیاری و زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضۀ آبخیز ضروری است. هدف از این آزمایش بررسی تاثیر لایه رسی در انتقال حجم آب عبوری در خاک شنل أکثر
زمینه و هدف: در مطالعات هیدرولوژی، حفاظت و مدیریت آب، اطلاع دقیق از میزان ظرفیت آبی خاکهای مختلف و سرعت نفوذ آب بهمنظور اجرای پروژههای آبیاری و زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضۀ آبخیز ضروری است. هدف از این آزمایش بررسی تاثیر لایه رسی در انتقال حجم آب عبوری در خاک شنلومی است
روش بررسی: بدینمنظور در ستونهایی به ارتفاع 150 سانتیمتر و قطر 15 سانتیمتر با بافت شنلومی که دارای لایههای رسی در داخل ستون به عمقهای 13 و 20 سانتیمتر گذاشته شد و تیمارهایی بهعنوان شاهد بدون لایه رسی در نظر گرفته شد. حجمهای آب مشخص و یکسانی با غلظتهای مختلف نمک، به همه ستونها داده شد و نمونهگیری حجم آب خروجی از ستونها روزانه انجام شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که لایه رسی بهخوبی توانسته حجم آب عبوری از ستون را کاهش دهد و با افزایش ضخامت لایه رسی حجم آب عبوری هم به نسبت، کاهش بیشتر مییابد. نتایج نشان داد با افزایش عمق لایه رسی از شاهد به عمق 20 مقدار آب عبوری اولیه در غلظت 13 میلی اکیوالان 16 درصد و در غلظت 20میلی اکی والان 35 درصد کاهشیافته است.
بحث و نتیجهگیری: عملکرد متفاوت موجود به دلیل وجود لایه رس با ضخامت متفاوت و بوده است. بافت رس بهدلیل ریز بودن و تراکمپذیری زیاد میتواند باعث تأخیر در حرکت آب در خاک شود که از این کند شدن انتقال میتوان برای جلوگیری از حرکت شیرابهها و آلودگیها به اعماق خاک و آلودهکردن آبهای زیرزمینی استفاده کرد. بهنظر میرسد با تغییر عمق لایه رسی هدایت آب نفوذی به لایههای زیرین بخصوص در مناطق حساس و کاربردی را بتوان کنترل کرد.
تفاصيل المقالة
این تحقیق به منظور تعیین اثر بقایای گیاهی چند گیاه زراعی بر میزان نیتروژن معدنی خاک، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و شش تیمار شامل چهار نوع بقایای گیاهان پنبه، ذرت، گندم و یونجه، کود اوره به میزان 90 کیلوگرم در هکتار و شاهد اجرا شد. در مراحل مختلف نمو أکثر
این تحقیق به منظور تعیین اثر بقایای گیاهی چند گیاه زراعی بر میزان نیتروژن معدنی خاک، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و شش تیمار شامل چهار نوع بقایای گیاهان پنبه، ذرت، گندم و یونجه، کود اوره به میزان 90 کیلوگرم در هکتار و شاهد اجرا شد. در مراحل مختلف نمو شامل پنجهزنی، ساقهروی، آبستنی، گردهافشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، میزان نیترات و آمونیوم خاک اندازهگیری شد. میزان نیترات + آمونیوم آزاد شده از بقایای یونجه و گندم با اختلاف فاحش در نسبت کربن به نیتروژن به ترتیب برابر 7/74 و 2/68 کیلوگرم در هکتار بود. اختلاف نیترات + آمونیوم آزاد شده از بقایای گیاهی در مقایسه با تیمار کود اوره معنیدار نبود. در اندازهگیریهای مرحلهای کمترین میزان نیترات + آمونیوم خاک در مرحله گردهافشانی و بیشترین آن در مرحلهی رسیدگی فیزیولوژیک بهدست آمد. نیترات + آمونیوم آزاد شده از بقایای گیاهی و کود اوره در مقایسه با تیمار شاهد معنیدار نبود. با توجه به نتایج، معدنیشدن نیتروژن بقایای گیاهی رابطهی نزدیکی با افزایش دما نشان داد. به طور کلی، در صورت توجه به انطباق زمان معدنی شدن نیتروژن با مرحلهی نیاز گیاه، بقایای گیاهی میتواند جایگزین مناسبی برای بخشی از کود به عنوان منبع تأمینکنندهی نیتروژن باشد.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications