بذر کتان Linum usitatissimum L. یکی از مهمترین محصولات دانه روغنی جهان است و روغن آن منبع ارزشمندی از اسیدهای چرب ضروری امگا-3 از نوع آلفالینولنیک‌اسید می‌باشد. این گیاه نسبت به کودی که در نزدیکی ساقه ریخته می‌شود حساس است، بنابراین تغذیه برگی عناصر غذایی به عنوان یک روش‌ کارآمد با تأثیرگذاری عمده بر رشد، کمیت و کیفیت مواد مؤثره این محصول به‌کار می‌رود. پژوهش حاضر در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه طی سال 1398 جهت ارزیابی اثر محلول‌پاشی غلظت های مختلف بوریک‌اسید، سالسیلیک‌اسید و اوره در ساعات مختلف روز به منظور افزایش کمیت و کیفیت اسیدهای چرب ضروری به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها به فواصل ده روز در سه دوره پس از شروع گلدهی اعمال و برداشت نهایی جهت استخراج روغن توسط حلال نرمال هگزان پس از رسیدن کپسول‌ها انجام گرفت. درصد پروفایل اسیدهای چرب روغن کتان با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی و کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی تعیین شد. بر اساس نتایج بدست آمده محلول‌پاشی 50 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید بعد از غروب بر درصد آلفالینولنیک‌اسید و 3 ‌گرم در لیتر بوریک‌اسید بعد از غروب بر لینولئیک‌اسید، 100 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک‌اسید قبل از طلوع بر ایکوزادی‌انوئیک‌اسید و 5 گرم در لیتر اوره بعد از غروب بر پالمیتولئیک‌اسید مؤثر واقع شد. همچنین می‌توان گفت ترکیبی از اثرات محیط بر گیاه قبل و حین محلول‌پاشی و فیزیولوژی گیاه در هنگام جذب و پس از جذب، بر میزان تأثیر ماده محلول‌پاشی شده تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة

مرزه کاربردهای متعددی در طب سنتی داشته و محلول پاشی الکل روی قسمت‌های هوایی گیاهان به عنوان یکی از راه کارهای جدید برای افزایش رشد و عملکرد آنها مطرح می‌باشد. در این پژوهش، اثر محلول‎پاشی متانول و اتانول بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی مرزه در شرایط گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار شامل محلول پاشی غلظت های 10، 20، 30 و 40% حجمی متانول و اتانول، آب مقطر و شاهد (بدون محلول پاشی) ‎ارزیابی شد. محلول‌پاشی سطوح مختلف اتانول و متانول و به خصوص غلظت 40٪ آنها ‌توانست در بسیاری از صفات مورد ارزیابی نقش مثبتی نشان دهد. نقش مثبت اتانول 40% در افزایش وزن تر و خشک برگ، قطر یقه، وزن تر ساقه و گیاه و متانول 40% در افزایش وزن خشک ساقه و گیاه، ارتفاع بوته و تعداد برگ بارز بود. با افزایش غلظت الکل های مصرفی، شاخص کلروفیل برگ افزایش یافت ولی افزایش قابل توجهی در طول برگ دیده نشد. همچنین، اثر افزایشی محلول پاشی آب و متانول بر فاصله اولین گره از یقه دیده شد و برعکس، اثر کاهشی متانول و آب بر پهنای تاج پوششی مشاهده شد. بنابراین، با توجه به اثر مثبت محلول پاشی متانول و اتانول در افزایش رشد رویشی و شاخص های رشدی گیاه دارویی مرزه، استفاده از محلول های آبی این الکل ها قابل توصیه است. تفاصيل المقالة

چکیده به‌دلیل اهمیت کشت گیاهان دارویی به‌روش ارگانیک و مزایای استفاده از کودهای بیولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به‌صورت گلدانی با محلول‌پاشی چای کمپوست سه بار به فاصله زمانی 10 روزه با رقت های حجمی صفر، 25، 50، 100% محلول آبی ورمی‌کمپوست و بدون محلول پاشی به اجرا در آمد. دو هفته بعد از آخرین محلول پاشی، قطر سایه‌انداز، ارتفاع بوته، قطر یقه، طول ریشه، تعداد گره ساقه، فاصله اولین گره از یقه، تعداد برگ، طول و عرض بزرگ ترین برگ، وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه و وزن تر و خشک گیاه اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد با افزایش رقت چای ورمی کمپوست در محلول های مصرفی، شاخص های رشدی افزایش می یابد به‌طوری‌که تیمار 50% بیشترین مقدار ارتفاع بوته، تعداد برگ و وزن خشک گیاه را نشان داد و بیشترین مقدار طول ریشه، طول و عرض بزرگ ترین برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه در تیمار 100% حجمی به‌دست آمد. احتمالاً اثر مثبت چای ورمی کمپوست روی شاخص های رشدی به قابلیت جذب نیتروژن توسط گیاه و یا اثر هورمون‌های رشد حاصل از فعالیت کرم‌خاکی در چای ورمی‌کمپوست مربوط باشد. با توجه به سرعت انتقال عناصر غذایی از سطح برگ‌ها به اندام‌های مختلف گیاه، محلول پاشی کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی می تواند در کشت و پرورش گیاهان دارویی که توصیه کمتری برای مصرف مواد شیمیایی می شود، تأثیر مثبتی داشته باشد. تفاصيل المقالة

پنیرک جزو گیاهان دارویی ارزشمندی است که از گل‌ها و برگ‌های آن در بسیاری از کتاب های مرجع داروشناسی به عنوان گیاه دارویی یاد شده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست بر خصوصیات مورفولوژیک و اجزای عملکرد پنیرک در قالب طرح کاملاً تصادفی، به صورت گلدانی انجام گرفت. تیمارها شامل پنج سطح ورمی‌کمپوست (صفر، 5، 10، 15و 20 گرم در کیلوگرم خاک) در سه تکرار انجام گرفت. در بیشتر صفات مورد ارزیابی شامل قطر یقه، وزن تر و خشک دم برگ، عرض گستردگی ریشه، تعداد برگ، قطر تاج پوشش، طول دم برگ، وزن خشک بوته، وزن تر و خشک ریشه، طول و عرض برگ، ورمی کمپوست 15 گرم در کیلوگرم خاک بیشترین اثر افزایشی را نشان داد ولی تیمار ورمی کمپوست 20 گرم در کیلوگرم خاک بر وزن تر برگ اثر بهتری داشت. در وزن تر بوته نیز، تیمارهای 15 و 20 گرم در کیلوگرم خاک ورمی کمپوست در بالاترین سطح آماری قرار گرفتند احتمالاً اثر مثبت ورمی کمپوست به سبب داشتن ویژگی‌های ساختاری و دارا ‌بودن مواد‌ مغذی باشد که توانسته است خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را بهبود بخشیده و تاثیر مطلوبی بر رشد و نمو گیاه پنیرک داشته باشد و استفاده از کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی می تواند در کشت و پرورش گیاهان دارویی که توصیه کمتری برای مصرف مواد شیمیایی می شود، تأثیر مثبتی داشته باشد. تفاصيل المقالة