-
المقاله
1 - بررسی حضورحکمرانان مغول به هیئت اسکندر در شاهنامه بزرگ ایلخانیبنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی , العدد 1 , السنة 1 , پاییز 1401سلسله ایلخانان مغول از سال 650 تا 736 هجری قمری به طول انجامید و دورهای را در هنر ایران گشود که در آن تأثیرات هنر شرق دور به خوبی دیده میشود. شاهنامه بزرگ ایلخانی یکی از دستاوردهای هنری دوره مغول است که در این شاهنامه ویژگیهای بارز هنری دوره ایلخانان شکوفا شد. در این أکثرسلسله ایلخانان مغول از سال 650 تا 736 هجری قمری به طول انجامید و دورهای را در هنر ایران گشود که در آن تأثیرات هنر شرق دور به خوبی دیده میشود. شاهنامه بزرگ ایلخانی یکی از دستاوردهای هنری دوره مغول است که در این شاهنامه ویژگیهای بارز هنری دوره ایلخانان شکوفا شد. در این شاهنامه عواملی همچون تأثیرات سیاسی و اجتماعی به خوبی رویت میشود و بازتاب چنین تأثیراتی در نگارههای آن، با نمایش صحنههای سیاسی و اجتماعی؛ موقعیت ایلخانان را در دوره اقتدارشان بیان نموده است. در این میان پرداختن به داستان اسکندر در این نسخه به دفعات دیده میشود و تعداد دوازده نگاره به موضوع اسکندر در موقعیتهای متفاوت میپردازد. هدف این مقاله بررسی تلاش مغولان برای دستیابی به مشروعیت و محبوبیت در بین ایرانیان، با به تصویر کشیدن خود در هیأت اسکندر، در نگارههای شاهنامه بزرگ ایلخانی است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانهای صورت گرفته است و در پی پاسخ به این سوال اصلی است که: مغولان از به تصویر کشیدن اسکندر در شاهنامه چه هدفی را دنبال میکنند؟ و علت حضور حکمرانان مغول در هیئت اسکندر چیست؟ بررسیهای صورت گرفته بر روی موضوعات این نگارهها نشان میدهد که مغولان با قرار دادن خود در هیئت اسکندر قصد ایجاد اینهمانی در ذهن ایرانیان را داشتند تا چهره پادشاهانی همچون اسکندر و پادشاهان ایران باستان، به مقبولیت و محبوبیت آنها کمک کنند. مشروعیت طلبی در این نگارهها با انتخاب رویدادهای تاریخی و تطبیق آنها با داستانهای دسته دوم شاهنامه صورت گرفته است. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - بررسی آیات کتیبه در محراب های دورة ایلخانی، براساس نظریة تحلیل گفتمان میشل فوکوبنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی , العدد 7 , السنة 3 , بهار 1403أکثر
در دورۀ ایلخانی و پس از مسلمان شدن غازانخان، ساختوساز مساجد و توجه به تزئینات آن، اهمیت بسیاری یافت و در کنار سایر تلاشهای سیاسی جهت مشروعیتبخشی مغولان، مورد توجه قرارگرفت. ایجاد مشروعیت و محبوبیت در بین مردم، همیشه بهوسیله شمشیر و قدرت نظامی، اتفاق نمیافتد و میتواند با سازوکارهای ایدئولوژیک، رقم بخورد. فوکو معتقد است که قدرت، در شبکهای از روابط درهم پیچیده، نفوذ دارد و ساختار جامعه را تعیین و آن را مشروع میسازد. وی معتقد است که هرجا قدرت هست، مقاومت نیز وجود دارد. در دورۀ ایلخانی هویت ایرانی در تقابل با هویت مغولی و غیرایرانی قرارگرفت و مذهب اسلام بهعنوان منبع اصلی مشروعیتبخشیِ هویت مغولان، اهمیت یافت و در ادامه ساخت مساجد و توجه به محرابهای خاص با آیات مشخص، در دستور کار حکومت، هنرمندان و بانیان قرار گرفت. هدف این پژوهش، بررسی گفتمان قدرت در دورۀ ایلخانی و آشکارنمودن انگیزههای حکمرانان ایلخان از ساخت محرابهای خاص با آیات مشخص است. اين پژوهش در جستجوي يافتن پاسخ به اين سوال است که: چگونه انگیزههای قدرت در بین حکمرانان ایلخان، به ایجاد محرابهای خاص با آیات مشخص، کمک نمودهاست؟ روش تحقیق در پژوهش حاضر توصيفي-تحليلي و با رویکرد کیفی براساس تحلیل گفتمان فوکو، به بررسی آیات کتیبه در محرابهای دورۀ ايلخاني میپردازد. نتایج نشان میدهد که درساخت محرابهای ایلخانی، آیات خاص با معانی و مضامین سیاسی، مورد علاقۀ ایلخانان نقش بستهاست و ایلخانان از ساخت این محرابها، مقاصد سیاسی خاص و انگیزههایی، همچون مشروعیتطلبی حکومت را دنبال میکردند.
المقاله
3 - بررسی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر شادمانی با تکیه بر احساس امنیت اجتماعی (مورد مطالعه شهر کرمان)مطالعات جامعه شناختی شهری , العدد 5 , السنة 5 , زمستان 1394امروزه پیشرفت هر جامعه در گرو استفاده ی بهینه از نیروی انسانی آن جامعه است و یکی از مهمترین اصول در حوزه ی مدیریت شهری توجه به مقوله ی شادی و نشاط شهروندان است.هدف پژوهش حاضر بررسی میزان شادمانی و عوامل جامعه شناختی (احساس امنیت اجتماعی، سرمایه ی اجتماعی، هویت اجتماعی و أکثرامروزه پیشرفت هر جامعه در گرو استفاده ی بهینه از نیروی انسانی آن جامعه است و یکی از مهمترین اصول در حوزه ی مدیریت شهری توجه به مقوله ی شادی و نشاط شهروندان است.هدف پژوهش حاضر بررسی میزان شادمانی و عوامل جامعه شناختی (احساس امنیت اجتماعی، سرمایه ی اجتماعی، هویت اجتماعی و آنومی اجتماعی) مؤثر بر آن در بین افراد بالای 18 سال در شهر کرمان است. روش پژوهش با توجه به ماهیت متغیرها و روابط بین آنها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری همه ی افراد بالای 18 سال در شهر کرمان، 508984 بودند که از این تعداد 384 نفر براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از آزمون شادمانی آکسفورد پایایی (917/0) و پرسشنامه ی محقق ساخته ی پایایی (876/0) استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که: میانگین شادمانی افراد بالای 18 سال شهر کرمان، در سطح متوسط است و براساس نتایج رگرسیون، متغیرهای وارد شده به مدل رگرسیونی (احساس امنیت اجتماعی، سرمایه ی اجتماعی، هویت اجتماعی، سن و درآمد) 39 درصد از واریانس متغیر شادمانی افراد را تبیین کردند و از بین متغیرهای مستقل، متغیر احساس امنیت اجتماعی، بیشترین نقش را در تبیین شادمانی افراد داشت و سایر متغیرها با اینکه به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر شادمانی تأثیرگذار بودند ولی به صورت پیچیده ای در تعامل با متغیر احساس امنیت اجتماعی قرار داشتند. تفاصيل المقالة
المقاله
4 - بررسی تاثیر برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر ساخت قدرت در خانواده در شهر خرم آبادعلوم اجتماعی , العدد 2 , السنة 13 , تابستان 1398چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر ساخت قدرت در خانواده است. اطلاعات این تحقیق با روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه در بین 384 نفر از زنان متاهل شهر خرم آباد با شیوه نمونه گیری خوشه ای مرحله ای گردآوری شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه أکثرچکیده هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر ساخت قدرت در خانواده است. اطلاعات این تحقیق با روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه در بین 384 نفر از زنان متاهل شهر خرم آباد با شیوه نمونه گیری خوشه ای مرحله ای گردآوری شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده است.نرم افزار مورد استفاده spss بود و داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.آزمون رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته نشان داد که متغیر وابسته ساختار قدرت در خانواده با متغیرهای مستقل نگرش جنسیتی، اقتدارگرایی در شبکه خویشاوندی، فاصله سنی زوجین ،تعداد فرزندان و مدت ازدواج رابطه معنادار دارد. و از طرفی تفاوت میانگین قدرت بین منزلت شغلی زنان و نوع خانواده آنان وجود دارد.یعنی قدرت زنان شاغل افزایش یافته است و هم چنین در خانواده هسته ای مشارکت زنان در تصمیم گیری بالا می رود. تفاصيل المقالة
المقاله
5 - واکاوی جامعهشناختی چالشها و فرصتهای مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاریتغییرات اجتماعی - فرهنگی , العدد 4 , السنة 16 , پاییز 1398مدارای اجتماعی مفهوم بنیادینی در حوزه تعاملات اجتماعی بشمار میآید و چنانکه برخی متفکرین تأکید کردهاند، تعاملات سازنده و مثبت، شالوده فرایندهای اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی جامعهشناختی چالشها و فرصتهای مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان 18 تا 70 ساله أکثرمدارای اجتماعی مفهوم بنیادینی در حوزه تعاملات اجتماعی بشمار میآید و چنانکه برخی متفکرین تأکید کردهاند، تعاملات سازنده و مثبت، شالوده فرایندهای اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی جامعهشناختی چالشها و فرصتهای مرتبط با مدارای اجتماعی در میان شهروندان 18 تا 70 ساله شهر تهران انجام گرفت. روش انجام پژوهش پیمایش است و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر تهران میباشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر تعیین گردید. جهت نمونهگیری از جامعه آماری از نمونهگیری طبقهای استفاده شد که با توجه به ویژگیهای جامعه آماری، این روش به صورت چند مرحلهای و متناسب صورت گرفته است. به منظور سنجش متغیر وابسته مدارای اجتماعی از پرسشنامه 57 گویهای وگت و برای سنجش متغیرهای مستقل تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. در تحلیل دادهها از مدلسازی معادلات ساختاری (نرمافزار ایموس نسخه 23) استفاده گردید که وضعیت شاخصهای برازش مطلق، تطبیقی و مقتصد و انجام اصلاحات لازم قابل قبول بودن مدل نهایی را نشان داد. یافتههای تحقیق میدهد که رابطه معنادار و مستقیمی بین متغیرهای مستقل، دینداری (0/169=P)، اعتماد اجتماعی (0/105=P)، ارزش های ابراز وجود (0/152=P) و احساس امنیت (0/123=P) با متغیر وابسته مدارای اجتماعی وجود دارد. تفاصيل المقالة
المقاله
6 - بررسی حضور فعالانه زنان در سازمانهای مردم نهاد و تاثیر آن بر آگاهی و زیست فرهنگی (مورد مطالعه: زنان عضو سازمانهای مردم نهاد استان لرستان)تغییرات اجتماعی - فرهنگی , العدد 4 , السنة 18 , پاییز 1400این پژوهش به بررسی حضور فعالانه زنان در سازمانهای مردم نهاد و تاثیر آن بر آگاهی و زیست فرهنگی آنان میپردازد، روش گردآوری دادهها به صورت پیمایشی از طریق پرسشنامه انجام گرفته است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 333 نفر از زنان عضو در سازمانهای مردم نهاد استان لرست أکثراین پژوهش به بررسی حضور فعالانه زنان در سازمانهای مردم نهاد و تاثیر آن بر آگاهی و زیست فرهنگی آنان میپردازد، روش گردآوری دادهها به صورت پیمایشی از طریق پرسشنامه انجام گرفته است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 333 نفر از زنان عضو در سازمانهای مردم نهاد استان لرستان مورد پرسش قرار گرفتند. با توجه به آزمون فرضیههای مرتبط یافتههای تحقیق نشان میدهد: ماهیت بسیاری فعالیتهای اجتماعی- فرهنگی زنان از گذشته تا به امروز داوطلبانه بوده است و زنان با کار اجباری بیرون از خانه مواجه نبودند و از طرف دیگر همیاری و یادگیری از شاخصههای این فعالیتها می باشد و نقشهایی که زنان در رابطه با فعالیتهای داوطلبانه مدرن از جمله حضور مؤثر در این سازمانها به عهده می گیرند، انعطافپذیر است و با زیست فرهنگی-اجتماعیشان متناسب است بنابراین آنها از این طریق به طور کل از نقشهای خانوادگی خود گسسته نمیشوند و یکپارچگی مواجه با "خود" را از دست نمی دهند به عبارت دیگر آنها نه تنها میتوانند، حضور مطلوب خود را در حفظ و مدیریت جامعه به ثمر میرسانند بلکه هم زمان قادرند با آگاهی و رضایت بیشتری نسبت به نقشهای سنتی و دینی خود روبرو شوند. تفاصيل المقالة
المقاله
7 - بررسی تجربه زیستهی زنان در رابطه با نقشهای محول و نقشهای محققفصلنامه زن و جامعه , العدد 1 , السنة 10 , بهار 1398تحقیق حاضر دربارهی نقش زنان و چالشهای مشارکت آنها در سازمانهای مردم نهاد (NGO) میباشد. با وجود برخی موانع فرهنگی و قانونی، برخی گزینهها و بسترهای فرهنگی همواره مشوق و مقوم حضور تأثیر گذار آنها بوده است. روش گردآوری دادهها به صورت پیمایشی از طریق پرسش&sh أکثرتحقیق حاضر دربارهی نقش زنان و چالشهای مشارکت آنها در سازمانهای مردم نهاد (NGO) میباشد. با وجود برخی موانع فرهنگی و قانونی، برخی گزینهها و بسترهای فرهنگی همواره مشوق و مقوم حضور تأثیر گذار آنها بوده است. روش گردآوری دادهها به صورت پیمایشی از طریق پرسشنامه انجام گرفته، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 333 نفر از زنان عضو در سازمانهای مردم نهاد استان لرستان مورد پرسش قرار گرفتند. با استفاده از نرم افزار AMOS ، معیارهای برازندگی مدل معادلات ساختاری برآورد و تأیید فرضیهها بررسی شده است. بر طبق نتایج، بین فعالیت در سازمان مردم نهاد و نزدیکی نظام و زیست جهان، رابطهی معنیداری وجود دارد. فعالیت در سازمانهای مردم نهاد با حضور داوطلبانه گره خورده است و حضور داوطلبانه یعنی انعطافپذیری در پذیرش نقشها و فعالیتها که به کل زندگی اعضا تسری پیدا میکند. برآیند نظریههای به کار گرفته شده در این تحقیق از جمله نظریهی هابرماس، نشان میدهد، انسان قادر است با رویکرد انتخابگرانه، همواره در جهان زندگی گام بردارد، اگر چه ظاهراَ نظام اقتصادی-اجتماعی به طرق گوناگون در قالب نقشهای اجتماعی از بدو تولد تا پایان زندگی، خلق چنین ارتباط و کنشی را سلب میکند. تفاصيل المقالة