فهرس المقالات علیرضا صالحی


  • المقاله

    1 - عناصر فانتزی (خیالواره ها) و کارکرد آن در افسانۀ بلند بوستان خیال (معزنامه)
    تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) , العدد 4 , السنة 15 , زمستان 1402
    فانتزی مبحثی نو در ادبیات است که ریشه در اسطوره ها و داستان های پریوار دارد. قصه‌های عامیانه گسترۀ حضور عناصر فانتزی و خیالی است. فانتزی اسرارآمیزترین و هراسناک ترین گونۀ داستانی است که با شکست حصار ذهن، جهانی مملو از حوادث شگفت انگیز و موجودات فراطبیعی را موازی یا أکثر
    فانتزی مبحثی نو در ادبیات است که ریشه در اسطوره ها و داستان های پریوار دارد. قصه‌های عامیانه گسترۀ حضور عناصر فانتزی و خیالی است. فانتزی اسرارآمیزترین و هراسناک ترین گونۀ داستانی است که با شکست حصار ذهن، جهانی مملو از حوادث شگفت انگیز و موجودات فراطبیعی را موازی یا گره خورده با جهان واقعی خلق می کند. داستان عامیانۀ بوستان خیال سرشار از این عناصر و صحنه های اسرارآمیز است، داستانی که بر اساس واقعیت تاریخی آغاز می شود و نویسنده برای خلق موجودی اساطیری از قهرمان داستان که خلیفۀ چهارم فاطمیان است، او را در دنیایی مملو از عناصر خیالی و فانتزی قرار می دهد. این جستار با روش توصیفی- تحلیلی و نشانه شناسی داستان های فانتزی به استخراج عناصر و شگردهای فانتزی و خیال انگیز داستان مانند مکان ها و شخصیت های تخیلی، جادو و طلسم پرداخته، کارکرد عناصر فراطبیعی بر کنش قهرمان و فضای فانتستیک این افسانه را روشن می سازد. یافته های این پژوهش نشان داد: این داستان گاه از نوع فانتزی ناب یا فراتری است و گاه از نوع فانتزی فروتری. نویسنده گاه عناصر فراطبیعی را به دنیای واقعی داستانش فرامی خواند و گاه برای داستان مکان و زمان تخیلی و حوادث تازه ابداع می کند. از جمله مؤلفه های اساسی فانتزی در این داستان طلسم و جادوگری است. قلعه های سهمگین و باغ های جواهرنشان، محل رزم و بزم موجودات طبیعی و فراطبیعی است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - جلوه‌هایی از بهره‌گیری مضامین ومفاهیم عرفانی درکتب فارسی عمومی
    عرفان اسلامی , العدد 1 , السنة 20 , بهار 1402
    درس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمو أکثر
    درس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمون و محتوای آن صورت گرفته است. نگارندگان دراین جستار، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی جلوه هایی از بهره گیری از مضامین و مفاهیم عرفانی در چند کتب فارسی عمومی می پردازد تا نشان دهند چه اندازه در این موضوع به اهداف برنامه ریزی درسی نزدیک شده و چه تاثیری درآموزش فرهنگ و ادبیات فارسی دارد. نتایج نشان می دهد مضامین عرفانی (اعم از نظم ونثر) علاوه بر اینکه چاشنی زیبا و جذابی به لحاظ هنری در درس فارسی عمومی دارد، به لحاظ عاطفی و تلطیف افکار و تزکیه نفس، بر روح و روان مخاطبان تأثیری مثبت داشته و مدرس آن را در رسیدن به اهداف عالیه آموزش زبان و ادب فارسی و گستردگی اندیشه مخاطبان و معرفی بزرگان فرهنگ وادبیات وعرفان ایرانی واسلامی، یاری خواهدکرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - کاوشی در لزوم و نتایج تزکیه‌ نفس، با تکیه بر نهج البلاغه و عوارف المعارف
    عرفان اسلامی , العدد 5 , السنة 18 , زمستان 1400
    عرفان عملی با تزکیه و مجاهده شروع می شود. سالکان الی الله باید رسیدن به مقصد و انجام سیر عروجی،کدورت های جسم و نفس را از عذار روح بزدایند تا بتوانند به صفای نخستین نایل گردندد. رها ساختن نفس و عدم دست یازیدن به تصفیه ی آن ره آوردهای نا مبارکی را برای آدمی به همراه خواهد أکثر
    عرفان عملی با تزکیه و مجاهده شروع می شود. سالکان الی الله باید رسیدن به مقصد و انجام سیر عروجی،کدورت های جسم و نفس را از عذار روح بزدایند تا بتوانند به صفای نخستین نایل گردندد. رها ساختن نفس و عدم دست یازیدن به تصفیه ی آن ره آوردهای نا مبارکی را برای آدمی به همراه خواهد داشت. اما انسانی که به تخلیه نفس از رذایل و تحلیه ی آن به فضایل همت گمارد، از امارگی نفس کاسته و به سوی نفس مطمئنه گام بر می دارد. نهج البلاغه یکی از عالی ترین متونی است که از ناحیه امام معصوم صادر شده است و دارای نغزترین اندیشه های عرفان عملی است. از دیگر سو، عوارف المعارف نیز یکی از متون قابل اعتنا در عرفان عملی است که قرن های متمادی مورد توجه عارفان بوده است. بررسی بینامتنی هر دو متن نشان می دهد که تزکیه نفس برای نویسندگان هر دو اثرجایگاه ویژه ای داشته است. این پژوهش به روش تحلیلی و توصیفی تهیه شده است و روش گرد آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه لزوم و نتایج تزکیه نفس در دو متن فوق الذکر می باشد. نتایج حاصله نشان می دهد که نهج البلاغه و عوارف المعارف اهمیت فوق العاده ای به تربیت نفس داده اند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - شگردهای پست‌مدرنیسم در رمان سپیده‌دم‌ایرانی براساس نظریه برایان مک‌هیل
    زبان و ادب فارسی واحد سنندج , العدد 1 , السنة 16 , بهار 1403
    چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین أکثر
    چکیده به طور کلی نظریه‌های پست‌مدرنیستی به ‌دو‌ گروه ‌عمده تقسیم شده‌اند. گروه نخست نظریه‌های کسانی مانند بری‌ لوئیس، پیتر والن و دیوید لاج را در برمی‌گیرد که فهرستی از مؤلفه‌های پسامدرنیستی (عدم‌قطعیت، پارانویا، بی‌نظمی‌زمانی و...)ارائه می‌کنند. درگروه‌دوم، شاخص‌ترین نظریه را برایان مک‌هیل مطرح-کرده‌است که‌برای‌تبیین پسامدرنیسم‌ از مفهوم "عنصرغالب" در فرمالیسم-روسی مددمی‌گیرد و مشخصه پسامدرنیسم را وجودشناسی(در تباین بودن با معرفت‌شناسی که عنصر غالب مدرنیسم است) می‌داند. در راستای تحقق این هدف،ابتدا شگردهاو مؤلفه‌هایی‌از رمان سپیده‌دم‌ایرانی استخراج‌و درسه-بخش عناصرداستان، مفهوم، شکل‌ یاصورت موردبررسی ‌قرارمی‌گیرد؛ سپس براساس نظریه غالب برایان مک‌هیل که در اصل ویژگی داستان‌های پسامدرن را طرح مباحث هستی‌شناسانه می‌داند، مشخص می‌شود که این شگردها و مؤلفه‌ها تا چه حد در برجسته کردن عناصرهستی‌شناسانه اثر مورد نظر نقش دارند. نتیجه‌نشان-می‌دهد که‌دراین رمان، نویسنده به‌خوبی ‌از تکنیک ‌چندصدایی، عدم-قطعیّت،اتصال‌کوتاه،عدم‌انسجام‌ذهن‌وآشفتگی‌‌شخصیت‌هاو...به ‌بهترین ‌شکل بهره‌گرفته و رمان خود را در کنار آثار پست‌مدرن قرار داده است. واژگان‌ کلیدی: سپیده‌دم‌ایرانی، پست‌مدرنیسم، مک‌هیل، مبانی ‌وجودشناسی. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - The Age of Enlightenment and Decline of Neo-Classicism in Europe <br> DOR: 20.1001.1.23223898.2021.9.37.11.9
    International Journal of Foreign Language Teaching & Research , العدد 5 , السنة 9 , زمستان 2021
    The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe أکثر
    The age of enlightenment is a turning point in the movements of Neo-Classicism toward Romanticism. This period emerges after preparing the ground for the decline of neoclassicism in the first half of the eighteenth century in the areas of art, literature, etc. in Europe. It is considered as the beginning of a period of art and literature consisting of artistic creativity and intuitive perception. Three main principles of "unity of time", "unity of place", and "unity of subject" based on which the classical literature was founded become subject to change and transformation. England, Germany, and France were the primary manifestation points of this movement in European literature. Although the role of the literature of ancient east in the foundations of the characteristics of "Romanticism" and pre-romanticism cannot be overlooked, the social grounds of the emergence of this age can be summarized in the longings for change of society, getting tired of old criteria in the fields of art and literature, tendency toward platonic thoughts, and escape from modernity and inclination toward logical thoughts in the works of "Kant" and "Rousseau". تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - Developing General Persian Course Planning Components and Their Case Evaluation
    Journal of Language and Translation , العدد 500 , السنة 1 , زمستان 2050
    General Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all أکثر
    General Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all students in different fields of study must pass this course and acquire the necessary skills within the framework of its teachings. Research shows that almost a thousand general Persian textbook books have already been written and taught in various universities. Considering the importance of the general Persian course and its effect on students' linguistic and literary skills, there is no indication for writing a comprehensive general Persian book yet, and most of the authors have written books out of their taste. In the present study, while identifying the need for writing a unique general Persian book based on the principles of lesson planning, ten books used in Tehran universities were examined and evaluated. The findings revealed that most of the previously prepared books do not have the essential prerequisites of curriculum planning. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - Presence of Women in Two Stories: My Bird and Someone I Loved
    Journal of Language and Translation , العدد 1 , السنة 13 , زمستان 2023
    In their works, women writers often use the same formal techniques and components to raise ideas and issues related to women and their place and presence in life and society. The aim of the present study was to investigate the common issues of the main female character أکثر
    In their works, women writers often use the same formal techniques and components to raise ideas and issues related to women and their place and presence in life and society. The aim of the present study was to investigate the common issues of the main female character in two stories, My Bird by Vafi and Someone I Loved by Anna Gavalda, a contemporary French writer. In this study, both authors' views on love, family, and the position of women in society have been examined. Given that these two writers are from two different communities with different cultures and geographical locations, the message and theme of both writers are the oppression of women, their loneliness, and the infidelity of men. The women in these stories seek to discover their independent personal identities, and despite their emotional and economic dependence on their husbands and families, they experience an emotional vacuum; as a result, a sense of loneliness and psychological fatigue due to lack of identity and independence pervades their existence. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - Developing General Persian Course Planning Components and Their Case Evaluation
    Journal of Language and Translation , العدد 1 , السنة 14 , زمستان 2024
    General Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all أکثر
    General Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all students in different fields of study must pass this course and acquire the necessary skills within the framework of its teachings. Research shows that almost a thousand general Persian textbook books have already been written and taught in various universities. Considering the importance of the general Persian course and its effect on students' linguistic and literary skills, there is no indication for writing a comprehensive general Persian book yet, and most of the authors have written books out of their taste. In the present study, while identifying the need for writing a unique general Persian book based on the principles of lesson planning, ten books used in Tehran universities were examined and evaluated. The findings revealed that most of the previously prepared books do not have the essential prerequisites of curriculum planning. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - تحلیل داستان طوطی و بازرگان مثنوی براساس نظریّه روانکاوی ژاک لاکان
    بهارستان سخن , العدد 1 , السنة 20 , بهار 1402
    نقد روانکاوانه، به عنوان حاصل تلاقی روانکاوی با آثار و نظریّه‌های هنری، بر مبنای مفاهیم و روش‌هایی که مهم‌ّترین نظریّه‌پردازان روانکاوی، زیگموند فروید و ژاک لاکان، بنیاد نهاده‌اند، سعی در خوانشی متفاوت از آثار هنری دارد. متن ادبی، لذّت خود را به مخاطبان منتقل نمی‌کند، ب أکثر
    نقد روانکاوانه، به عنوان حاصل تلاقی روانکاوی با آثار و نظریّه‌های هنری، بر مبنای مفاهیم و روش‌هایی که مهم‌ّترین نظریّه‌پردازان روانکاوی، زیگموند فروید و ژاک لاکان، بنیاد نهاده‌اند، سعی در خوانشی متفاوت از آثار هنری دارد. متن ادبی، لذّت خود را به مخاطبان منتقل نمی‌کند، بلکه اجازه می‌دهد افراد به منابع لذّت در ناخودآگاه خود دست یابند. نقد روانکاوانه متن را به قصد یافتن ساختارهایی که موجب خلق چنین لذّتی می شود؛ تجزیه و تحلیل می‌کند. این رویکرد، با تأکید بر نقش تعیین کنندة زبان بر حیات ناخودآگاهانه انسان‌ها، می‌کوشد تا با اِعمال مفاهیم و روش‌های خود بر متون ادبی، آنها را با رویکردی نقّادانه قرائت کند. در این بررسی، ابتدا به تبیین نظریّه لاکان پرداخته‌ایم که در تجزیه و تحلیل متون ادبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پایان، به کمک مفاهیم نقد روانکاوانه لاکان، داستان طوطی و بازرگان را مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. در این داستان، یکی از قهرمانان اصلی آن، یعنی بازرگان، بعد از مواجهه با مرگ تصنّعی طوطی خود و از دست دادن آن، به عنوان بزرگ‌ترین تعلّق ذهنی خود، در مسیر رسیدن به حیث واقع قرار می‌گیرد و همین موقعیّت او را برای ورود به عالم تجارب عرفانی مهیّا می‌کند. بازرگان، ضمن از سر گذراندن تجربه عرفانی دچار استحالة شخصیتی (تولّد مجدد) و استعلای شخصیّتی می‌شود. بازرگان در این داستان بخشی از وجود مولاناست که با دیدار شمس متحوّل می شود. به همین دلیل در بخشی از داستان مولانا به عنوان راوی روایت با بازرگان به نفس واحدی تبدیل می شوند. تفاصيل المقالة