ادبیّات اقلیمی و روستایی به‌ عنوان شاخه‌ای از ادبیّات به بیان ویژگیهای جغرافیای طبیعی و انسانی و تحولات اجتماعی منطقۀ خاصی می‌پردازد و در ادبیات اکثر کشورها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. دو نویسنده بزرگ معاصر فارسی و عربی، از جمله نویسندگان متعهد با اتکا به فرهنگ بومی، مشکلات جامعه را مطرح نموده و اذهان را برای چاره‌جویی و درک آن‌ها در قالب داستان‌های خود فرا می‌خوانند. داستان ملکة العنب از آثار نجیب کیلانی در مورد روستایی با امید و رنج در امتداد تحولات تاریخی معاصر مصر در اواخر قرن بیستم است. اهمیت این رمان زمانی آشکار می‌شود که به شاخصه‌های روایت واقع‌گرا نزدیک و برگرفته از سلسله حوادثی است که در بطن جامعه رخ داده است. زمین سوخته اثر احمد محمود نیز به عنوان یک سند اجتماعی-تاریخی از وقایع جنگ و انعکاس اوضاع اقلیم جنوب و مصائب مردم با چیره‌دستی در صحنه‌های نمایش داستان با سبک واقع‌گرا در نگاه نویسنده نقاد به تصویر کشیده است. ضرورت و بررسی این موضوع زمانی آشکار می‌شود که در صورت توسعه و پیشرفت جوامع اسلامی بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی نیز در این جوامع حل می‌شد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی از محدودۀ مورد مطالعه به بررسی و ارزیابی عناصر اقلیمی با روش کیفی پرداخته‌ است. ابتدا منابع اولیه در حیطه‌‌های جغرافیایی و محلی استخراج شده و در ارتباط با پیامدهای اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش جهت دستیابی به عناصر اقلیمی و بومی تأثیرگذار بمنظور اهداف توسعۀ پایدار لازم و ضروری است. تفاصيل المقالة

الأدب الإقليمي والريفي كفرع من الأدب الذي يتعامل مع خصائص الجغرافيا الطبيعية والبشرية والتطورات الاجتماعية في منطقة معينة، له مكانة خاصة في أدب معظم البلدان. لعب أحمد محمود باعتباره أحد الكتّاب الواقعيين للمناخ، دوراً مهمّاً في رواية القصص في الأدب الإيراني المعاصر حتى أنه اعتُبر أحد الكتّاب النشطين في المدرسة الجنوبية. "الأرض المحروقة" هي الرواية الأولى بعد حرب العراق و ايران. تعكس هذه الرواية وهي تطرح المعاناة والتضحيات، وصمود الشعب في الحرب التي شهدتها إيران في أواخر القرن العشرين. كما تتضح أهمية هذا العمل عندما يصوّر أحمد محمود ببراعة مشاهد سرد القصة بأسلوب واقعي تبدو في نظر الناقد كوثيقة اجتماعية تاريخية لأحداث الحرب وانعكاس الوضع في المنطقة الجنوبية. اعتمد البحث في دراسة هذه الرواية على المنهج الوصفي التحليلي، تمّت دراسة الخصائص الجغرافية والمحلية في رواية "الأرض المحروقة"فيما يتعلق بالعواقب الاجتماعية. تُعتبر نتائج هذه الدراسة في رواية الأرض المحروقة تأثير الهوية الأصلية للمؤلف على حدث تاريخي مهم للدفاع المقدس. بالإضافة إلى التحديات البيئية بعد الحرب المفروضة بسبب الظروف المعيشية والاقتصادية، ضروریة لتجنب التحديات العرقية والاجتماعية وأغراض التنمية المستدامة. تفاصيل المقالة

یتمثّل جمال العمل الأدبی وخاصة الشعر الحرّ فی تماسک أجزائه شکلاً ومضموناً لیظهر أمام القارئ کبناء متماسک بوحدات متناسقة من البدایة مروراً بالوسط وحتى النهایة. إنّ الوحدة العضویة من أبرز القضایا التی أثیرت بعد ظهور الشعر الحرّ ومن أهمّ مکوّناتها هی الحبکة السردیة. یقوم الباحثون فی هذا المقال بدراسة الوحدة العضویة ودور الحبکة السردیة فی إیجاد الترابط والتلاحم العضوی والتماسک بین أجزاء النص الشعری من خلال المقارنة بین رائدَی الشعر الحرّ العربی والفارسی بدر شاکر السیّاب ومهدی أخوَان ثالث، اعتمادا على المنهج المقارن الذی یستمد من المدرسة الأمیرکیة. یرید الباحثون أن یبیّنوا کیف استخدم کلا الشاعرین من هذه العناصر ومن أهمّ نتائج البحث أن الحبکة السردیة فی شعر أخوَان ومن ضمنها العقدة والحل تظهر بشکل أکثر نجاحاً فی خدمة الوحدة العضویة إذ إن شعره یکون فی مسار خطی واضح معتمداً على العقدة والحل ویتبع التسلسل المنتظم للأفکار ویبدو أن غناء تراث الشعر القصصی الفارسی له أثر فی هذا الأمر. تفاصيل المقالة

ادبیّات اقلیمی به عنوان یکی از زیرشاخه‌ های مهم ادبیّات داستانی در تحولات اجتماعی و سیاسی اکثر جوامع تأثیر داشته است. احمد محمود و نجیب کیلانی، دو نویسنده بزرگ معاصر فارسی و عربی، از جمله نویسندگان متعهد با اتکا به فرهنگ بومی، مشکلات جامعه را مطرح و اذهان را برای چاره‌جویی و درک آن‌ها در قالب داستان‌ های خود فرا می ‌خواندند. داستان الربیع العاصف از آثار نجیب کیلانی در مورد روستایی با امید و رنج در امتداد تحولات تاریخی معاصر مصر در اواخر قرن بیستم است. داستان زائری زیر باران اثر احمد محمود نیز انعکاس اوضاع اقلیم جنوب و مصائب مردم را با چیره ‌دستی در صحنه ‌های نمایش داستان با نگاه نویسنده نقاد به تصویر کشیده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی از محدودۀ مورد مطالعه به بررسی و ارزیابی عناصر اقلیمی با روش کیفی- تطبیقی پرداخته است. ابتدا منابع اولیه در حیطه‌ های جغرافیایی و محلی استخراج شده از آثار احمد محمود و نجیب کیلانی در ارتباط با پیامدهای اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اهمیت بررسی این موضوع زمانی آشکار می‌ شود که در صورت شناخت تأثیر هویت بومی و محلی بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی در جوامع اسلامی نیز حل می ‌شد. نتایج حاصل از این پژوهش برای دست‌یابی به عناصر اقلیمی و بومی تأثیرگذار بمنظور اهداف توسعۀ پایدار لازم و ضروری است. تفاصيل المقالة