-
المقاله
1 - تحلیل قدرت بازاری بازیگران زنجیره عرضه سبزیجات: مطالعه موردی شهر تهرانفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 5 , السنة 14 , زمستان 1401سبزیجات بخش مهمی از سبد غذایی خانوارهای ایران را به خود اختصاص داده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل قدرت بازاری و شناخت رفتار بازیگران زنجیره عرضه محصولات منتخب سبزیجات است. بدین منظور دادههای هفتگی محصولات منتخب سبزیجات شهر تهران در دوره زمانی 95-1390 مورد تحلیل و بررسی قرا أکثرسبزیجات بخش مهمی از سبد غذایی خانوارهای ایران را به خود اختصاص داده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل قدرت بازاری و شناخت رفتار بازیگران زنجیره عرضه محصولات منتخب سبزیجات است. بدین منظور دادههای هفتگی محصولات منتخب سبزیجات شهر تهران در دوره زمانی 95-1390 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. یافتههای تجربی مطالعه دربرگیرنده دو نتیجه اصلی است. نخست آنکه میان دو سطح عمده فروشی و خرده فروشی رفتار رقابتی وجود دارد و قدرت بازاری عمدهفروشان در زنجیرۀ توزیع محصولات فسادپذیر همانند سبزیجات بیش از خردهفروشان است. دوم آنکه ساختار بازار سبزیجات متفاوت از یکدیگر بوده و واکنش بازیگران زنجیره عرضه به تغییرات قیمتی ایجاد شده در هر حلقه در همه محصولات یکسان نیست. لذا پیشنهاد میشود که در سیاست-گذاریهای پیشرو به قدرت بازاری عمده فروشان در زنجیره توزیع سبزیجات و همچنین تفاوت ساختار بازار و نقش هر یک از بازیگران زنجیره و نوع واکنش آنها به تغییرات در هر محصول توجه شود. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - اثر عضویت در موافقتنامههای تجاری بر تراز تجاری دوجانبه کشاورزی ایرانفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 5 , السنة 15 , زمستان 1402مقدمه و هدف: امروزه عضویت کشورها در موافقنامههای تجاری با تسهیل تجارت از راه مقرراتزدایی، برچیدن مرزهای تعرفهای و حمایتی، یکپارچهسازی هرچه بیشتر بازارهای ملی و منطقهای و امکان دسترسی به بازارهای مختلف، فضای جدیدی را برای مسیر حرکت اقتصادی کشورهای م أکثرمقدمه و هدف: امروزه عضویت کشورها در موافقنامههای تجاری با تسهیل تجارت از راه مقرراتزدایی، برچیدن مرزهای تعرفهای و حمایتی، یکپارچهسازی هرچه بیشتر بازارهای ملی و منطقهای و امکان دسترسی به بازارهای مختلف، فضای جدیدی را برای مسیر حرکت اقتصادی کشورهای مختلف گشوده است. اما با وجود تمام مزایای بیان شده برای موافقتنامهها در تسهیل شرایط تجارت، وضعیت تعادل تجاری بین کشورها در بخشهای مختلف اقتصادی در پی عضویت در توافقنامهها روشن نیست.
مواد و روشها: از اینرو، در این مقاله، تأثیر عضویت ایران در موافقتنامههای ترجیحات تجاری منطقهای، نظام جهانی ترجیحات تجاری و سازمان همکاریهای اقتصادی بر تراز تجاری دوجانبه بخش کشاورزی ایران با 45 شریک تجاری اصلی با استفاده از الگوی جاذبه در دوره زمانی 2017-2001 مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: بر اساس نتایج، عضویت ایران در توافقنامههای تجاری به طور معنیداری موجب تضعیف تراز تجاری کشاورزی ایران شده است. همچنین، متغیرهای درآمد (997/0) و جمعیت شرکای تجاری (013/2)، پردرآمد بودن شرکای تجاری و مرز زمینی مشترک اثری مثبت و معنیدار و متغیرهای نرخ ارز (690/0-)، درآمد ایران (005/1-)، فاصله و بحران مالی جهانی اثری منفی و معنی دار بر تراز تجاری کشاورزی ایران داشتهاند.
بحث و نتیجهگیری: پیشنهاد میشود که با توجه به معنیداری و تأثیر مثبت مرز زمینی مشترک، بازارهای کشورهای همسایه که از شباهت و نزدیکی بیشتری برخوردارند، در تقویت پیمانها و اجرای استراتژیهای تثبیت و توسعه بازار بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند تا از این طریق امکان کاهش تعرفهها و سایر هزینههای مبادله فراهم آید. تفاصيل المقالة