ژن کاسپاز 3 در پیشرفت دژنراسیون و کاسپاز 9 در روندهای آپوپتوزی، نکروزی و مرگ لیزوزومی نقش دارند و پس از آسیب عصب، میزان بیان آنها تغییر می کند. این پژوهش با هدف تعیین اثرات نوروپروتکتیوی عصاره هیدروالکلی و فراكسيون-هاي گياه غافث (Agrimonia eupatoria) بر دانسيته نوروني و تغيير بیان ژن های كاسپاز 3 و 9 پس از کمپرسیون عصب سیاتیک در رت انجام شد. 36 سر رت نر نژاد ویستار به شش گروه شش¬تایی شامل: کنترل، کمپرسیون، تیمار A (کمپرسیون+ عصاره هیدروالکلی با دوز 75 میلی‌گرم/کیلوگرم)، تیمار B (کمپرسیون+ فراكسيون اتيل استات با دوز75 میلی‌گرم/کیلوگرم)، تیمار C (کمپرسیون+ فراكسيون ان بوتانول با دوز 75 میلی‌گرم/کیلوگرم) و تیمار D (کمپرسیون+ فاز آبي با دوز 75 میلی‌گرم/کیلوگرم) تقسیم شدند. در گروه کنترل پس از بیهوش کردن رت¬ها، عضله در محل عصب سیاتیک بدون آسیب عصب شکافته شد و در گروه کمپرسیون و گروه‌های تیمار عصب سیاتیک پای راست به مدت 30 ثانیه تحت کمپرسیون قرار گرفت. اولین تزریق عصاره به صورت داخل صفاقی بلافاصله بعد از کمپرسیون عصب و دومین تزریق 7 روز بعد انجام شد. بعد از 28 روز، رت ها تحت روش پرفیوژن قرار گرفته و از نخاع قسمت کمری نمونه¬برداری گردید. لام¬ها با آبی تولوئیدین رنگ آمیزی شده، دانسيته نورونی به روش دايسكتور و متد استريولوژی محاسبه و نتايج توسط آنالیز T-test و Anova مقايسه شدند. از قطعات نخاعی نمونه¬برداری شد، Total RNA استخراج و cDNA سنتز گردید و تغییرات بیان ژن¬هاي كاسپاز 3 و 9 در نمونه¬ها بررسی شد. نتايج نشان داد كه دانسیته نورونی در تمام گروه‌هاي تيمار افزايش معني¬داري نسبت به گروه كمپرسيون دارد (001/0 > p) و در گروه ان بوتانول بيشتر از ساير گروه‌ها است. بيان ژن كاسپاز 3 و 9 در تمام گروه‌هاي تيمار نسبت به گروه كمپرسيون كاهش يافت (01/0 > p). عصاره اين گياه بدليل داشتن تركيباتي مانند توكوفرول كه اثرات آنتي¬اكسيداني و ضد آپوپتوزي دارد مي¬تواند در ترميم سيستم عصبي موثر باشد.